Γράφει ο Γιώργος Παυλόπουλος
Σε πλήρες αδιέξοδο φαίνεται πως οδηγήθηκαν οι τρεις γύροι διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε Δύση (κυρίως ΗΠΑ) και Ρωσία αυτή την εβδομάδα. Πιο δυνατά ακούγονται τα τύμπανα του πολέμου, με επίκεντρο την Ουκρανία.
Στην Ευρώπη «ο κίνδυνος να ξεσπάσει ένας πόλεμος είναι σήμερα μεγαλύτερος παρά ποτέ στη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών», δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας — ενώ ο μόνιμος αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΑΣΕ κάλεσε τη Δύση να ετοιμάζεται για επιδείνωση της κατάστασης. Είμαστε σε αδιέξοδο και εάν η διπλωματία δεν αποδώσει, θα χρησιμοποιήσουμε άλλα μέσα, είπε από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας — προσθέτοντας πως η στρατιωτική ηγεσία της χώρας θα ενημερώσει άμεσα τον Πούτιν για όλες τις εναλλακτικές στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Είναι φανερό ότι οι τρεις γύροι διαπραγματεύσεων που έγιναν αυτή την εβδομάδα –ΗΠΑ με Ρωσία, ΝΑΤΟ με Ρωσία και στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ– όχι απλώς δεν ήραν το αδιέξοδο αλλά έδειξαν ότι τα πράγματα ίσως είναι χειρότερα από ό,τι πιστεύουν πολλοί. Οι «κόκκινες γραμμές», άλλωστε, που έχουν θέσει οι δύο πλευρές, κυρίως Μόσχα και Ουάσιγκτον, είναι όχι μόνο ευθέως ανταγωνιστικές αλλά και τεμνόμενες. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, πως δεν μπορούν τα συμφέροντα να ικανοποιηθούν ταυτόχρονα, ενώ και τα περιθώρια υποχωρήσεων και συμβιβασμών είναι περιορισμένα.
Πρακτικά, αυτό που συμβαίνει το αποτύπωσε –έστω και άθελά του και επιχειρώντας (για ευνόητους λόγους) να κατηγορήσει αποκλειστικά τη Μόσχα– ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, σε δηλώσεις που έκανε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Όπως είπε ο Ζαν-Ιβ λε Ντριάν, αυτό που επιδιώκεται ουσιαστικά μέσα από τις προτάσεις που έχει παρουσιάσει η ρωσική πλευρά για την «ασφάλεια» της Ευρώπης είναι μια «δεύτερη Γιάλτα», με σκοπό να ξαναμοιραστούν και να κατοχυρωθούν με τον πλέον επίσημο τρόπο οι σφαίρες επιρροής. Κι αυτό, όπως άφησε να εννοηθεί, αποτυπώνεται πρωτίστως στη διαμάχη για το πού θα βρίσκονται τα «σύνορα» του ΝΑΤΟ τις επόμενες δεκαετίες.
Το Κρεμλίνο μοιάζει να αισθάνεται πλέον αρκετά ισχυρό ώστε να προσπαθήσει να βάλει… φρένο στη διάβρωση του «ζωτικού χώρου» της Ρωσίας, η οποία έχει ξεκινήσει σταδιακά μετά την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου και της ΕΣΣΔ και έχει ως αποτέλεσμα να χάσει από τον έλεγχό του τις χώρες της Βαλτικής, την Πολωνία καθώς και τους Βαλκάνιους, Ρουμανία και Βουλγαρία. Έτσι, κάνει επίδειξη δύναμης και απαιτεί ρητή και γραπτή δέσμευση για μη επέκταση του ΝΑΤΟ σε άλλες χώρες — αφενός την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία και, αφετέρου, τις ουδέτερες (τυπικά έστω) Σουηδία και Φινλανδία. Ταυτόχρονα δε και στο ίδιο πλαίσιο, με την επέμβασή του στο Καζακστάν ξεκαθάρισε πως ό,τι θεωρεί «δικό» του δεν πρόκειται να το εγκαταλείψει.
Λευκός Οίκος και Πεντάγωνο, από την άλλη, έχουν κάθε λόγο να μην θέλουν να δώσουν στον Πούτιν αυτό που τους ζητά. Τουλάχιστον όχι χωρίς εμφανή και σοβαρότατα ανταλλάγματα — που περιλαμβάνουν, ανάμεσα στα άλλα, την πλευρά των σχέσεών τους με την Κίνα. Έτσι, θα συνεχίσουν την προσπάθεια «περικύκλωσης» της Ρωσίας και πυροδότησης και άλλων, όσο το δυνατόν ελεγχόμενων από αυτούς, «πορτοκαλί επαναστάσεων» — και εδώ, είναι φανερό ότι η αγαστή συνεργασία με την Τουρκία και η αξιοποίηση της επιρροής της τους λείπει πολύ.
Η ΕΕ, από την πλευρά της, μοιάζει να είναι εγκλωβισμένη ασφυκτικά ανάμεσα στη Σκύλα και τη Χάρυβδη. Και μαζί, να βιώνει την αντίφαση ανάμεσα στα οικονομικά-ενεργειακά της συμφέροντα (δεν είναι τυχαία η έκκληση του Βερολίνου να μείνει εκτός αντιπαράθεσης ο αγωγός Nord Stream 2) και το δόγμα του «ανήκομεν εις την Δύσιν» και, κατά συνέπεια, πρέπει να είμαστε μαζί με τις ΗΠΑ.
❞ Σε δεινή θέση η ΕΕ, εγκλωβισμένη στις δικές της μεγάλες αντιθέσεις
Σε αυτό το φόντο, προσπαθεί μάλλον απεγνωσμένα και με σπασμωδικές κινήσεις να κινηθεί προς την κατεύθυνση της «στρατηγικής αυτονομίας», που αποτελεί και το σύνθημα του Μακρόν κατά την εξάμηνη γαλλική προεδρία της ΕΕ. Έτσι, όμως, κινδυνεύει να εμπλακεί σε μια σύγκρουση την οποία είναι φανερό ότι το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις της δεν επιθυμούν, παρασέρνοντας τους λαούς των «27» σε μια νέα καταστροφική περιπέτεια, τον λογαριασμό της οποίας (σε χρήματα, ενδεχομένως και σε ανθρώπινες ζωές), είναι βέβαιο ότι θα κληθούν στη συνέχεια να πληρώσουν.
Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, με άλλα λόγια. Άλλωστε, Γιάλτα δεν γίνεται χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει ποιοι είναι οι νικητές και ποιοι οι ηττημένοι.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου