Σύρος: H ρύπανση στη Σύρο και μερικές προτάσεις - Του Γιάννη Ζαμπετάκη*

Ενδείξεις για υψηλά επίπεδα βανάδιου, καδμίου, νικελίου, χρωμίου, μαγγανίου και κοβαλτίου, αρσενικού και μολύβδου που μπορούν να περάσουν από το ίζημα της θάλασσας στα μικρά ψάρια και από εκεί στα μεγαλύτερα ψάρια και να καταλήξουν στην διατροφική μας αλυσίδα

Αναδημοσίευση από koutipandoras

ΦΩΤΟ από e-kyklades.gr

Σήμερα στο καρνάγιο του λιμανιού στη Σύρο, υπάρχουν ενδείξεις για πιθανά υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων σύμφωνα με μία δειγματοληψία της οργάνωσης Aegean Rebreath και την ανάλυση του δείγματος από το ΕΛΚΕΘΕ, όπως βανάδιο, κάδμιο, νικέλιο, χρώμιο, μαγγάνιο και κοβάλτιο, αρσενικό και μόλυβδος. Αυτά τα βαρέα μέταλλα, μπορούν να περάσουν από το ίζημα της θάλασσας στα μικρά ψάρια και από εκεί στα μεγαλύτερα ψάρια και να καταλήξουν στην διατροφική μας αλυσίδα. Δηλαδή έχουμε το λεγόμενο φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης. ΄Οσο πιο ψηλά πάμε στην διατροφική αλυσίδα τόσο μεγαλύτερα είναι τα επίπεδα των βαρέων μετάλλων. Αυτό το φαινόμενο ενδέχεται να έχει μεσοπρόθεσμα επίδραση στην τοπική αλιεία.

Σχετικά με την μοναδική μέχρι σήμερα μέτρηση, σύμφωνα με το Κοσμοδρόμιο, η Aegean Rebreath έχει δηλώσει ότι «Τα αποτελέσματα της μέτρησης μετάλλων σε δείγμα του πυθμένα για το νησί της Σύρου παραδόθηκαν μέσω email στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και στον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης. Από την πρώτη στιγμή, τόσο δημοσίως όσο και σε δια ζώσης συναντήσεις εκπροσώπου του οργανισμού μας με τοπικούς φορείς, κατέστη σαφές ότι παραδώσαμε τα αποτελέσματα μίας μέτρησης που έγινε σε ένα συγκεκριμένο σημείο του νησιού. Τοποθετήσεις τρίτων περί του ότι ο οργανισμός μας δήθεν παρέδωσε σχετική μελέτη δεν αληθεύουν και δεν αποδεικνύονται. Εξ αρχής είχε γίνει ξεκάθαρο προς όλες τις κατευθύνσεις πως ο οργανισμός μας παρέδωσε πρωτογενή δεδομένα προς αξιοποίηση και περαιτέρω διερεύνηση από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές».

Σύμφωνα με την ημερήσια εφημερίδα των Κυκλάδων Κοινή Γνώμη, οι τοπικοί πολιτικοί άρχοντες (Δήμος και Περιφέρεια) εξήγγηλαν στις 28 Απρίλη 2021 ότι «επιστημονικές απαντήσεις αναφορικά με το πολυσυζητημένο θέμα της θαλάσσιας και ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο λιμάνι της Ερμούπολης, επιδιώκουν να αποκτήσουν η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου και ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, μέσω μελέτης που αποφάσισαν να εκπονήσει το Πολυτεχνείο Κρήτης. Οι δύο πλευρές της Περιφέρειας και του Λιμενικού Ταμείου Σύρου θα υπογράψουν προγραμματική σύμβαση με το αρμόδιο Πανεπιστημιακό Τμήμα που ειδικεύεται στο κομμάτι του υδάτινου περιβάλλοντος, προκειμένου να αποτυπωθεί η κατάσταση στο λιμάνι της Ερμούπολης και να υπάρξει αντιμετώπιση και λύση των όποιων προβλημάτων καταγραφούν. Τα παραπάνω γνωστοποίησαν στις 28 Απρίλη σε κοινή συνέντευξη τύπου ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Λεονταρίτης και ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Νίκος Λειβαδάρας, προκειμένου να μπει τέλος στον διχασμό που έχει προκαλέσει η συγκεκριμένη υπόθεση στην κοινωνία της πρωτεύουσας των Κυκλάδων». Εδώ η σχετική συνέντευξη των κ.κ Αντιπεριφερειάρχη και Δημάρχου.

Eπί αυτής της εξέλιξης θα θέλαμε να καταθέσουμε στο δημόσιο διάλογο τους εξής προβληματισμούς και προτάσεις:

1. Η επιλογή του ΑΕΙ που θα κάνει την μελέτη θα πρέπει να γίνει με επιστημονικά και αδιάβλητα κριτήρια,

2. Το καθ’ ύλην αρμόδιο ερευνητικό ινστιτούτο ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. θα πρέπει να συμμετέχει στην μελέτη και μάλιστα με πολύ ενεργό ρόλο,

3. Η χρηματοδότηση της μελέτης θα πρέπει να είναι εξ’ολοκλήρου από δημόσιους πόρους. Κάθε είδους συγχρηματοδότηση από ιδιώτες ή εταιρείες (και ειδικότερα από εταιρείες που δραστηριοπούνται στην χωροθετημένη περιοχή της μελέτης) θα μειώσει το κύρος και την αξιοπιστία της μελέτης και κάτι τέτοιο θα πρέπει να αποφευχθεί. Για να γίνουν δεκτά από την τοπική κοινωνία τα αποτελέσματα και τα πορίσματα της μελέτης, η μελέτη θα πρέπει να έχει την μέγιστη δυνατή αξιοπιστία!

4. Το πρωτόκολλο δειγματοληψίας και τα σημεία από τα οποία θα παρθούν δείγματα θα πρέπει να συνταχθεί και να ορισθούν, αντίστοιχα, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ISO και την διεθνή περιβαλλοντική πρακτική. 

5. Τέλος, θα πρέπει να βρεθεί ένας αξιόπιστος και ασφαλής τρόπος μεταφοράς των δειγμάτων από τα σημεία δειγματοληψίας στο ΑΕΙ που θα αναλάβει τις μετρήσεις.

Οι προτάσεις αυτές θα υποβληθούν και στους καθ’ ύλην αρμόδιους, τόσο στο Δήμο Σύρου-Ερμούπολης και στο Λιμενικό Ταμείο όσο και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

* Ο Γιάννης Ζαμπετάκης είναι Πρόεδρος του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Λίμερικ, Ιρλανδία. Ο λογαριασμός του στο Twitter είναι το @yanzabet