Του Δημήτρη Σταμούλη
▸ Νέες «δυνατότητες και επιλογές» μόνο για τους επιχειρηματίες τα 10ωρα/50ωρα, οι φθηνές υπερωρίες, η δουλειά τις Κυριακές, το «τελείωμα» του ΣΕΠΕ
Nομοσχέδιο… «για την προστασία της εργασίας» τιτλοφόρησε το αντεργατικό τερατούργημά του το υπουργείο Εργασίας. Κι ας έρχεται να καταργήσει οτιδήποτε έχει απομείνει όρθιο από την δεκαετή μνημονιακή επέλαση στα εργατικά δικαιώματα και να «προστατεύσει» τα συμφέροντα του κεφαλαίου, βελτιώνοντας την «ανταγωνιστικότητά» του, όπως είπε και ο Κ. Χατζηδάκης.
Το τελικό νομοσχέδιο είναι ακόμα πιο αντιδραστικό και από τις αρχικές διαρροές. Η κριτική της ΝΔ στον ΣΥΡΙΖΑ ότι όλα αυτά που θέλει να θεσπίσει δεν είναι κάτι καινούργιο, και ότι αυτός ως κυβέρνηση εφάρμοσε κατά γράμμα τη νομοθεσία για το ελαστικό ωράριο εργασίας, που θεσπίστηκε το 2010 με την υπογραφή βασικών σημερινών στελεχών του, σίγουρα καταδεικνύει τις ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ για τις συνεχιζόμενες αντεργατικές πολιτικές.
Ωστόσο το νομοσχέδιο Χατζηδάκη δεν είναι μια απλή «συνέχεια» αλλά πραγματική τομή ενάντια στους εργαζόμενους. Στο επίκεντρό του είναι το πώς οι επιχειρήσεις στη νέα φάση μετά την πανδημία θα εκμεταλλευτούν πιο αποτελεσματικά και ανεμπόδιστα τον κόσμο της εργασίας. Πυξίδα των αντεργατικών μέτρων είναι οι ευρωπαϊκές οδηγίες και κατευθύνσεις της ΕΕ, που για άλλη μια φορά βρίσκεται πίσω από την νέα αντεργατική επίθεση.
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι βασικές αντεργατικές ανατροπές:
Κατάργηση 8ωρoυ με 10ωρα/50ωρα, επιβολή ατομικών συμβάσεων. Με τη λεγόμενη «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» οι εργαζόμενοι θα εξαναγκάζονται από τον εργοδότη να υπογράφουν ατομικές συμβάσεις, όταν δεν υπάρχουν σωματεία ή ΣΣΕ (οδηγία ΕΕ 2019/1158), όπου θα αποδέχονται την ημερήσια εργασία έως και 10 ώρες –ή ακόμα και 13 ώρες σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες- για συγκεκριμένη περίοδο, όπου η επιχείρηση έχει φόρτο εργασίας. Αυτές οι επιπλέον ώρες θα καταγράφονται σε «τράπεζα χρόνου». Όμως δεν θα επιστρέφονται όποτε το επιθυμεί ο εργαζόμενος και ο «οικογενειακός προγραμματισμός» του, αλλά όταν θα επιλέγει ο εργοδότης μέσα στους επόμενους 6 μήνες. Η διευθέτηση αυτή αποσκοπεί ειδικά στη μείωση του κόστους των επιχειρήσεων με εποχιακή λειτουργία, όπως ομολογεί το υπουργείο, αλλά και στο χτύπημα της συλλογικής οργάνωσης και πάλης.
Πιο πολλές, πιο φθηνές υπερωρίες. Από 96 ώρες στη βιομηχανία και 120 ώρες ετησίως στον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα, που είναι σήμερα, οι υπερωρίες θα αυξηθούν για όλους στις 150. Μέχρι τώρα κάθε υπερωρία μέχρι τις νόμιμα δηλωμένες 96 και 120 ώρες, πληρώνεται με 40% προσαύξηση, ενώ κάθε επιπλέον επιβαρύνεται με 60% προσαύξηση. Τώρα και οι 150 ώρες υπερωριακής εργασίας θα πληρώνονται με προσαύξηση 40%, προς όφελος της επιχείρησης. Η αύξηση του προστίμου για παράνομες υπερωρίες στο 120% είναι «δώρο άδωρο», αφού 150 ώρες νόμιμης φθηνής υπερωρίας σε συνδυασμό με τη διευθέτηση φθάνουν και περισσεύουν.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας. Προβάλλεται από την κυβέρνηση ως εργαλείο απόδειξης για τυχόν παράνομη υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων. Αλλά δεν είναι αυτό που… φαίνεται. Με την αναφορά στο χρόνο διαλείμματος, ανοίγει «παράθυρο» ώστε αυτό να μην προσμετρείται στον χρόνο εργασίας. Τι ισχύει όμως σε κλάδους όπου ήδη εφαρμόζεται; Στις τράπεζες παρότι οι μισοί σχεδόν εργαζόμενοι συστηματικά εργάζονται πέραν της 1 ώρας ημερησίως, δεν έχει πληρωθεί υπερωρία τα τελευταία 10 χρόνια. Μάλιστα οι τράπεζες φροντίζουν το ηλεκτρονικό σύστημα να προσαρμόζεται στο 8ωρο άσχετα με το χρόνο που ο εργαζόμενος αποχωρεί από την εργασία του. Επιπλέον, η ψηφιακή κάρτα μπορεί να αξιοποιηθεί πιο αποτελεσματικά για τη «μέτρηση» της ευέλικτης εργασίας και των σπαστών ωραρίων.
Κατάργηση ΣΕΠΕ. Αντικαθίσταται από την Επιθεώρηση Εργασίας, που θα είναι Ανεξάρτητη Αρχή, κατά το πρότυπο της ΑΑΔΕ, και θα έχει «λειτουργική ανεξαρτησία και διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια». Eπιδιώκουν έναν θεσμό «ανεπηρέαστο» από δήθεν πολιτικές πιέσεις, αλλά κυρίως από τις εργατικές διεκδικήσεις.
"Πυξίδα των αντεργατικών μέτρων η ΕΕ, στόχος ο ταξικός συνδικαλισμός"
Εργασία τις Κυριακές σε πολλούς νέους κλάδους. Προστίθενται κρίσιμοι για τις ανάγκες του κεφαλαίου κλάδοι: courier, παραγωγή υγειονομικών ειδών και διανομή φαρμάκων, logistics, κέντρα κοινών υπηρεσιών ομίλων επιχειρήσεων, τηλεφωνικά κέντρα, παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και λατομείων, κέντρα δεδομένων. Ενώ με άδεια του ΣΕΠΕ άλλες τέσσερις υπηρεσίες θα μπορούν να λειτουργούν Κυριακές.
Χτύπημα στο απεργιακό και συνδικαλιστικό δικαίωμα. Θεσπίζεται υποχρεωτική εγγραφή-φακέλωμα των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο, που εκβιαστικά τίθεται ως προϋπόθεση για συλλογική διαπραγμάτευση, κήρυξη απεργίας και υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης! Επιβάλλεται ηλεκτρονική ψηφοφορία για απόφαση απεργίας ή εκλογή ΔΣ, ενώ σε απεργίες σε νοσοκομεία, συγκοινωνίες, ΔΕΚΟ κ.α. επιβάλλεται εργασία στο «ένα τρίτο της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας». Ποινικοποιείται η απεργιακή περιφρούρηση και όσοι παραβιάζουν αυτό το μέτρο θα διώκονται ποινικά! Καταργείται ακόμα και η Επιτροπή Προστασίας Συνδικαλιστικών Στελεχών ώστε πιο εύκολα να απολύονται συνδικαλιστές.
Διάφορες ρυθμίσεις που αφορούν π.χ. στην καθιέρωση γονικής άδειας για τον πατέρα, προστασία από απόλυση πατέρα που έγινε γονιός για 6 μήνες, δικαίωμα στην αποσύνδεση στην τηλεργασία κ.α. λειτουργούν ως «τυράκια». Ειδικότερα οι διατάξεις για την τηλεργασία, έρχονται να νομιμοποιήσουν και να μονιμοποιήσουν τη νέα αυτή μορφή «ευελιξίας», που ωφελεί τους εργοδότες και αυξάνει την εντατικοποίηση της εργασίας, σβήνοντας τα όρια μεταξύ εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου.
*****
Εργασιακό: Αναστολή σύμβασης χωρίς τα 534 ευρώ
Οι μισθωτοί στο… ένα μέτρο με αναστολή σύμβασης και λιγότερα από τα προβλεπόμενα 534 ευρώ. Οι τρεις κρίσιμες – καταστροφικές διατάξεις.
Την μονιμοποίηση της αναστολής σύμβασης εν καιρώ υγειονομικής ειρήνης και χωρίς το 534 ευρώ είναι η προοπτική που επιφυλάσσει το εργασιακό νομοσχέδιο για τους μισθωτούς.
Με βάσει τις προβλέψεις του νέου εργασιακού, μια επιχείρηση με ατομική σύμβαση (και πάλι όπως για την 10ωρη απασχόληση!) μπορεί να βγάλει ένα εργαζόμενο σε άδεια άνευ αποδοχών αορίστου διαρκείας, καταστρατηγώντας έτσι στην πράξη ακόμη και την ισχύουσα «διαθεσιμότητα». Όπου μια επιχείρηση για οικονομοτεχνικούς λόγους δύναται να βγάλει το προσωπικό σ διαθεσιμότητα , αλλά μόνο για τρεις μήνες το έτος, καταβάλλοντας ωστόσο το 50% των νόμιμων αποδοχών τους.
Έτσι, εν μέσω πανδημίας έχουμε μια άκρως αρνητική εξέλιξη στα εργασιακά (ελεύθερες απολύσεις χωρίς υποχρέωση επαναπρόσληψης, ελαστικό 8ωρο με διευθυντικό δικαίωμα και τώρα άδεια άνευ αποδοχών χωρίς στηρίξει του εργαζομένου). Την ίδια στιγμή η Ελλάδα έχει να παρουσιάσει τις χειρότερες επιδόσεις στον κοινωνικό τομέα, ενώ έχουν ενταθεί οι άκρως αρνητικές, ποσοτικές και ποιοτικές, συνθήκες στον χώρο της εργασίας, οι οποίες ξεκίνησαν από την οικονομική κρίση του 2008-9:
-Τα επίσημα ποσοστά ανεργίας (ΕΛΣΤΑΤ) κυμαίνονται κοντά στο 17%, ενώ για πάνω από μια 10ετία η Ελλάδα παρουσιάζει τέτοια και υψηλότερα ποσοστά ανεργίας. Ένας δε μεγάλος αριθμός, κυρίως νέων επιστημόνων, έχει μεταναστεύσει σε άλλες χώρες της Ε.Ε., στις ΗΠΑ ή τις αραβικές χώρες
-Ο συνολικός όγκος απασχόλησης (2019-2020) μειώθηκε κατά 7% (στοιχεία ΕΦΚΑ), κάτι που μεταφράζεται σε 175.000 θέσεις εργασίας (με την υφισταμένη σήμερα σύνθεση μεταξύ πλήρους απασχόλησης και παρτ τάιμ). Αυτό συνέβη γιατί πολλές θέσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε εκ περιτροπής κ.λπ., αν και ο απόλυτος αριθμός απασχολουμένων παρέμεινε, σχετικά σταθερός την περίοδο 2020-21.
-Περισσότεροι από 658.000 απασχολούμενοι αμείβονται με λιγότερα από 400 ευρώ το μήνα.
-Με τον βασικό μισθό (650 €) ή κάτω από αυτόν αμείβεται το 34% των εργατικοί δυναμικού, το υψηλότερο στην Ε.Ε.
-Το 60% του ενδιάμεσου μισθού, που θεωρείται το όριο για την σχετική φτώχεια, διαμορφώνεται στα 758 ευρώ, πολύ πάνω από τον σημερινό εισαγωγικό μισθό.
Οι τρεις καταστροφικές διατάξεις
Σε αυτό το περιβάλλον έρχεται η κυβέρνηση και εισάγει, μεταξύ άλλων, τις ακόλουθες ρυθμίσεις που επιδεινώνουν την ήδη αρνητική θέση των εργαζομένων:
1.Αν η απόλυση εργαζομένου κριθεί δικαστικά παράνομη, η επιχείρηση δεν υποχρεούται σε επαναπρόσληψη (θεραπεία της παρανομίας) του μισθωτού, παρά μόνο σε μικρή-πρόσθετη αποζημίωση. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δεν προβλέπεται η αιτιολογημένη απόλυση, ούτε η διαμόρφωση -μεταξύ επιχείρησης και πολιτείας-ενός κοινωνικού πλάνου γα τον εργαζόμενο (οικονομική στήριξη, κατάρτιση, επανένταξη).
2.Αναστολή σύμβασης (άδεια άνευ αποδοχών) με ατομική συμφωνία, χωρίς χρονικά όρια, χωρίς καμία πρόνοια για τον εργαζόμενο. Έτσι ακυρώνεται μεγάλο μέρος της υφιστάμενης ρύθμισης για την «διαθεσιμότητα του εργαζομένου» με απόφαση της επιχείρησης έως τρεις μήνες το ημερολογιακό έτος, αλλά με κάλυψη του 50% των αποδοχών.
3.Ετήσια διευθέτηση του ωραρίου εργασία (6-10 ώρες την ημέρα και έως 50 ώρες την εβδομάδα), με ατομική συμφωνία. Έτσι, περιορίζεται ο ρόλος των συλλογικών συμβάσεων και διευρύνεται υπερβολικά ο ρόλος του διευθυντικού δικαιώματος ιδιαίτερα σε μια οικονομία όπου το 99,9% των επιχειρήσεων είναι πολύ μικρές (κάτω των 10 ατόμων) και δεν υπάρχουν διαδικασίες διαβούλευσης, ενημέρωσης κ.α.). Κατ’ αυτόν το τρόπο τα εργασιακά και ατομικά (οικογένεια, ελεύθερος χρόνος) δικαιώματα ρυθμίζονται κατά τρόπο απαράδεκτο από την επιχείρηση. Παράλληλα, θίγεται ευθέως ο οικογενειακός προγραμματισμός (στο βαθμό που άρνηση στη διευθέτηση του ωραρίου μπορεί να οδηγήσει σε αναιτιολόγητη απόλυση) και περιορίζεται η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Και αυτό καθώς μια επιχείρηση θα μπορεί να καλύπτει τις πρόσθετες παραγωγικές ανάγκες με το υφιστάμενο προσωπικό χωρίς κανένα κίνητρο πρόσληψης , αντόιθετα, αντικίνητρο πρόσθετης –πέραν του 8ώρου- εργασίας. Και οι νέες θέσεις εργασίας θα έπρεπε να είναι πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης ακριβώς λόγω των υψηλών δεικτών ανεργίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου