Η μετωπική επίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο - Του Σπύρου Μαρκέτου*

Ο Σπύρος Μαρκέτος

Μετά τα ασφαλιστικά ταμεία, τη δημόσια περιουσία και την ενέργεια, οι κυβερνώντες κανιβαλίζουν τώρα τη δημόσια παιδεία, ενώ σειρά έχουν το νερό και ό,τι απέμεινε από τη δημόσια υγεία.

Η μετωπική και μεθοδευμένη επίθεση στο πανεπιστήμιο ολοκληρώνει προσπάθειες δεκαετιών στην ίδια κατεύθυνση. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη την επιβάλλει με τη βία, με έμβλημα τις μόνιμα παρκαρισμένες έξω από το ΑΠΘ κλούβες των ΜΑΤ, αλλά έχει εξασφαλίσει και αποδοχή. Επιτίθεται αφού πρώτα η ανώτατη εκπαίδευση έπαψε να υπόσχεται κοινωνική άνοδο, και τα ολιγαρχικά μήντια συκοφαντώντας και απαξιώνοντας έκαναν το λαό να ξεχάσει γιατί χρειάζεται αληθινό πανεπιστήμιο.

Η άρχουσα τάξη δεν ποντάρει στην αγάπη του λαού, αλλά στη συμμαχία της με ευρωπαϊκές και αμερικανικές ολιγαρχίες που βλέπουνε τη μόρφωση και την υγεία των υποτελών σαν καθαρό παθητικό. Ο γονατισμένος λαός αγνοεί πόσο τρομερή είναι η επερχόμενη καταστροφή, δεν θέλει καν να ξέρει, ενώ λείπει η οργανωμένη αριστερά που να εξηγεί στη γλώσσα του, και κυρίως αξιόπιστα, γιατί η ανώτατη εκπαίδευση τον αφορά.

Οι πανεπιστημιακοί αγρόν αγοράζουν. Λίγους τους ωφελεί ταξικά η ηροστράτεια μεταρρύθμιση, ενώ πολλοί αδιαφορούν, από ερευνητές και δάσκαλοι έχοντας γίνει διαχειριστές και φροντιστές. Καθυστερημένοι θιασώτες του φαλιρημένου φιλελευθερισμού, ψάχνουνε θέση σε μια Δύση που η υπεροχή της έχει δύσει.

Η θεσμική μετάλλαξη που δρομολογείται, ακριβέστερα καταστροφή, δεν οφείλεται απλώς στο προσωπικό μένος των μαφιόζων που μας κυβερνούν, ούτε σε απλές πολιτικες επιλογές, όπως αποδεικνύουν οι χλιαρές μονάχα αντιδράσεις των άλλων κομμάτων εξουσίας και των πανεπιστημιακών. Έχει αίτια και στοχεύσεις συστημικής φύσης. Μια νεοαποικία δεν χρειάζεται πανεπιστήμιο, όπως δεν χρειάζονταν ούτε οι παλιότερες, γι’ αυτό άλλωστε οι αποικιοκράτες δεν έφτιαχναν εκεί πανεπιστήμια, απλώς δέχονταν στις σχολές τους λίγους γόνους της άρχουσας τάξης. Από τη δική τους σκοπιά, κακώς οι ιθαγενείς θέλουν πανεπιστήμια, αφού μ’ αυτά η εξάρτησή τους μειώνεται και η διακυβέρνησή τους δυσκολεύει. Σερβιτόροι και καμαριέρες χρειάζονται πτυχία;

Φυσικά η κυβέρνηση κινείται αντισυνταγματικά, αλλά τι συνταγματικό έμεινε στη χώρα που δέχτηκε ν’ ακυρωθεί αποτέλεσμα δημοψηφίσματος χωρίς ν’ ανοίξει ρουθούνι, και σάρωσε θεμελιώδεις ελευθερίες με πρόσχημα την πανδημία; Δεκαπέντε χρόνια αδιάκοπης και αμείλικτης εφαρμογής πολιτικών σοκ, απαλλοτριωτικής συσσώρευσης, αποχαλίνωσαν μια άρχουσα τάξη αιμοβόρα και βάρβαρη, που στηρίζει γενοκτονίες και ανενδοίαστα έπνιξε στην Πύλο τριπλάσιους ανθρώπους απ’ όσους χάθηκαν στο Τείχος του Βερολίνου στα τριάντα χρόνια ύπαρξής του.

Το πρώτο άρθρο του αληθινού μας συντάγματος γράφτηκε στην πανδημία, επικυρώθηκε στην Πύλο και στα Τέμπη, κι εφαρμόζεται καθημερινά στην ελληνική επικράτεια. Είναι ότι η ζωή των φτωχών δεν μετρά. Πόσω μάλλον η μόρφωσή τους.

Τα πλέγματα εξουσίας και οι άρχουσες τάξεις της Δύσης πιάστηκαν στη φάκα της χρηματιστικοποίησης. Προωθούν τη λογική και τις λειτουργίες του χρηματιστήριου σ’ όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής, κάποτε και της προσωπικής, και αποτιμούν τα πάντα ανάλογα με το τι συμφέρει χρηματικά. Αυτό είναι βάρβαρο, κι έφερε τους κυνικούς χειρισμούς της πανδημικής κρίσης και τη συνεργεία όλων των συστημικών παραγόντων στη γενοκτονία των παλαιστίνιων. Καλό βαφτίζουν ό,τι τους βολεύει οικονομικά: ιδιωτική ΔΕΗ, ιδιωτική υγεία, ιδιωτικό πανεπιστήμιο που λατρεύει το χρήμα. Υπολογίζουν ότι οι ίδιοι, έχοντας χρήμα κι εξουσία, πάντοτε θα καρπώνονται το καλύτερο.

Θα γιατρεύονται στο Ωνάσειο, ενώ οι αποβλακωμένοι αναλώσιμοι, όσο αρκούμαστε στα δικά τους αποφάγια, θα έχουμε τηλεϊατρική και γιατρούς καταρτισμένους με τηλεπαιδεία. Ανόητη και αλαζονική λογική, που κυριαρχεί στο αμερικανικό κέντρο του καπιταλιστικού συστήματος και στους ευρωπαίους υποτελείς του. Ήδη απέδειξε όμως ότι πρόκειται για λογική αυτοκτονική. Οι άρχοντες ξεχνούν το προφανές, ότι η λογική του χρηματιστήριου, δηλαδή το άμεσο ιδιωτικό κέρδος, τίποτε γερό δεν χτίζει.

Το Ιράν και η Υεμένη (στη γενοκτονία της οποίας συμμετείχαμε) φτιάχνουνε πυραύλους που η υπάκουη Ελλάδα δεν ονειρεύεται καν. Οι ΗΠΑ έχουνε δεκαπλάσιο στρατιωτικό προϋπολογισμό από τη Ρωσία, αλλά τα πανάκριβα και πολυδιαφημισμένα υπερόπλα τους (που προμηθεύεται και η χώρα μας) χάνουν από τα ρωσικά. Για να βελτιώσει την παραγωγή τεχνοεπιστήμης η Μόσχα περίπου επανέφερε το σοβιετικό πανεπιστημιακό σύστημα, εγκαταλείποντας την περίφημη Διαδικασία της Μπολώνιας, η οποία χρηματιστικοποιεί την ανώτατη εκπαίδευση σ’ Ευρωπαϊκή Ένωση κι Ελλάδα.

Η υγεία κάθε αμερικανού κοστίζει πολλαπλάσια απ’ ό,τι κάθε κινέζου, αλλά οι κινέζοι ήδη ζούνε περισσότερο από τους αμερικανούς. Οι ΗΠΑ ξοδεύουν πολλαπλάσια δολλάρια ανά μαθητή και φοιτητή, και τυφλωμένες αυτοσυγχαίρονται για το εκπαιδευτικό τους σύστημα (γκουγκλάρετε education rankings και θα το δείτε), αλλά η Κίνα βγάζει δυόμισι φορές περισσότερες πατέντες κι επενδύει συστηματικά στις ανθρωπιστικές σπουδές, παράγοντας αληθινή και ουσιαστική γνώση, χώρια που τα παιδιά της δεν αποφοιτούν καταχρεωμένα.

Το πανεπιστήμιό της γνωρίζει άνθηση λαμπρότερη εκείνης που είχε το αμερικανικό μεταπολεμικά ώσπου χρηματιστικοποιήθηκε. Όλα αυτά τα στοιχεία συζητιούνται παγκόσμια εκτός Δύσης, αλλά εδώ δεν απασχολούν τη δημόσια συζήτηση, ούτε την ακαδημία, ούτε τη βουλή. Θα συνέβαινε κάτι τέτοιο αν είχαμε δημοκρατία;

Η ολιγαρχική κυβέρνηση έχει στόχους και ξέρει τους εχθρούς της, εμείς ταλαντευόμαστε και αρνούμαστε την πραγματικότητα επειδή πονά. Γινόμαστε φτωχοί και αγράμματοι επειδή είμαστε σκλάβοι. Όσο δεν κινητοποιούμαστε και δεν οργανωνόμαστε για ν’ αλλάξουμε ριζικά τα πράγματα, γινόμαστε καλύτεροι σκλάβοι, δηλαδή πιο εθελόδουλοι, γκρινιάρηδες, σκληρόκαρδοι, μικρόψυχοι, και βλάκες. Οι άρχοντες άλλο που δεν θέλουν.

Η απελευθέρωσή μας είναι στα χέρια μας. Εμείς παλιότερα και άλλοι λαοί σήμερα την διεκδικούν ηρωικά. Αλλ’ απαιτεί αγώνα συλλογικό, συστηματικό και συνολικό, όχι ατομικό, αποσπασματικό και σπασμωδικό. Χρειαζόμαστε διδακτορικό για να το δούμε αυτό;

*Ο Σπύρος Μαρκέτος είναι επίκουρος καθηγητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ

Πηγή: Το Ποντίκι