Ηχηρό, διεθνές SOS για τα αρχαία της Θεσσαλονίκης από το ICOMOS - Οι κάτοικοι της πόλης συνεχίζουν να αντιδρούν και ξεκινούν νομικό αγώνα

EUROKINISSI

Ρεπορτάζ της Ναταλί Χατζηαντωνίου

Ποιο μνημείο αναφέρεται ως πρώτο διεθνές SOS με τη σφραγίδα του ICOMOS; Οι αρχαιότητες του σταθμού «Βενιζέλος» στη Θεσσαλονίκη.

Το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS), δεν θέλει συστάσεις. Ακόμα κι αν δεν το ξέρει καλά κάποιος, θα έχει ακούσει κάτι για τον βασικό συνεργάτη της ΟΥΝΕΣΚΟ και τον σημαντικότερο διεθνή Οργανισμό που δραστηριοποιείται στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς. Χιλιάδες ειδικοί επιστήμονες από διάφορους κλάδους (αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, συντηρητές, ιστορικοί, πολιτικοί μηχανικοί, πολεοδόμοι, νομικοί, οικονομολόγοι, οικολόγοι κ.ά.) συμβάλλουν στην προώθηση των καταστατικών του στόχων, μετέχοντας σε 110 Εθνικές Επιτροπές και σε περίπου 30 Διεθνείς Επιστημονικές Επιτροπές. 

Όλοι αυτοί οι επιστήμονες αποφασίζουν λοιπόν για τα ετήσια «Heritage Alerts» που αφορούν σε όσα μνημεία ή τοποθεσίες της πολιτιστικής κληρονομιάς αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο, σύμφωνα με ό,τι γνωρίζει και κρίνει το Διεθνές Συμβούλιο όπως και βάσει των πληροφοριών που λαμβάνονται από τρίτους όπως οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να διερευνηθούν αιτήματα για ανάληψη διεθνούς δράσης σε περιπτώσεις όπου σημαντικά πολιτιστικά μνημεία είναι πιθανό να απειλούνται. Στόχος να επιτευχθεί  μέσω του Διεθνούς Συμβουλίου του ICOMOS μία αυστηρή και ανεξάρτητη αξιολόγηση της κατάστασης. 

Πρόσφατα λοιπόν, στη διμηνιαία (Ιουνίου-Ιουλίου) ψηφιακή επιθεώρηση του ICOMOS δημοσιεύτηκαν τα «Heritage Alerts» του 2020 περιλαμβάνουν περιπτώσεις που έγιναν αντιληπτές μέχρι και τις 19 Φεβρουαρίου του 2021. 

Ποιο μνημείο αναφέρεται ως πρώτο διεθνές SOS με τη σφραγίδα του ICOMOS; Οι αρχαιότητες του σταθμού «Βενιζέλος» στη Θεσσαλονίκη. «Κατά τη διάρκεια των εργασιών για το μετρό της Θεσσαλονίκης», διευκρινίζει το συνοδευτικό κείμενο, «ένα μείζον Βυζαντινό και Ρωμαϊκό αρχαιολογικό σύνολο βρέθηκε στο μελλοντικό σταθμό “Βενιζέλος” του μετρό. Ανατρέποντας απόφαση του 2017, μία Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε τον Μάρτιο του 2020, έδωσε άδεια για την απόσπαση των αρχαιοτήτων και την επανατοποθέτησή τους μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Μετρό. Το ελληνικό τμήμα του ICOMOS  θεώρησε ότι αυτό θα οδηγήσει στον κατακερματισμό του μνημείου, την ακύρωση της πολιτιστικής του αξίας και την απώλεια της μοναδικότητάς του. Μετά το Heritage Alert που εξέδωσε το ελληνικό τμήμα του ICOMOS, η 20η Γενική Συνέλευση του Διεθνούς  ICOMOS που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020 ενέκρινε ψήφισμα ζητώντας την κατά χώραν διατήρηση του μνημειακού συνόλου».

Αξίζει να θυμίσουμε και πάλι ότι η υπουργός Πολιτισμού δήλωσε προ ημερών ότι «Η επιμονή και η εμμονή στην κατά χώρα διατήρηση των αρχαιοτήτων δηλοί είτε ανεπίτρεπτη άγνοια, είτε εξυπηρέτηση κομματικών σκοπιμοτήτων εις βάρος των Θεσσαλονικέων που έχουν πληγεί από την καθυστέρηση μιας δεκαετίας στην λειτουργία του Μετρό. Κυρίως όμως εις βάρος της τεράστιας αναπτυξιακής δυναμικής της Θεσσαλονίκης, στην οποία επενδύει συνολικά η παρούσα κυβέρνηση».

Έχει άραγε κάτι να πει η κ. Μενδώνη για την προβολή του θέματος ως Νο1 SOS του ICOMOS;

ΠΗΓΗ

*****

Αγωγή και ασφαλιστικά μέτρα για τα αρχαία στη Βενιζέλου

ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Ρεπορτάζ Απόστολος Λυκεσάς

Δεκάδες πολίτες ξεκίνησαν χθες νομικό αγώνα στη Θεσσαλονίκη συνυπογράφοντας αγωγή κατά της Αττικό Μετρό, προκειμένου να διακοπούν οι εργασίες απόσπασης των αρχαιοτήτων ● Η κατάθεση υπογραφών συνεχίζεται μέχρι σήμερα στις 12 το μεσημέρι.

Δεν πρόκειται να ξεμπερδέψουν τόσο εύκολα -όπως ίσως νόμιζαν λόγω καλοκαιρινής ραστώνης- η κυβέρνηση και η Αττικό Μετρό (Α.Μ.) με τους πολίτες και φορείς που αντιδρούν στο ξήλωμα των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου. Μία από τις πολλές νομικές και δικαστικές μάχες που προγραμματίζονται ακόμη ξεκίνησε χθες, με δεκάδες πολίτες να συνυπογράφουν ήδη και να καταθέτουν συλλογική αγωγή, ακόμη και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων προκειμένου να διακοπούν οι εργασίες απόσπασης.

Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή της Νομικής του ΑΠΘ και δικηγόρο Απόστολο Σοφιαλίδη -που έχει ήδη στείλει ατομικά εξώδικο στον πρόεδρο της Α.Μ. Νίκο Ταχιάο και τώρα θα εκπροσωπήσει όσους πολίτες το επιθυμούν- «η αίτηση παροχής έννομης προστασίας θα στρέφεται κατά της κυρίας του έργου (εταιρείας “Αττικό Μετρό Α.Ε.”) και των εργολάβων ή και υπεργολάβων αυτής, εταιρειών ή φυσικών προσώπων, θα έχει ως αίτημα την άρση κάθε προσβολής και την παράλειψη κάθε άλλης στο μέλλον (αναστολή κάθε εργασίας διαμελισμού του Μνημείου και “απόσπασης” και απομάκρυνσης των επιμέρους στοιχείων του από τον τόπο στον οποίο βρίσκονται) και θα στηρίζεται νομικά και πραγματικά στα δικαιώματα των αιτούντων στις προσωπικότητές τους (προστασία ταυτότητας και αξιοπρέπειας, κοινωνική και ιστορική ατομικότητα του ανθρώπου, δικαίωμα στην ελεύθερη χρήση και απόλαυση κοινόχρηστων πραγμάτων χωρίς αλλοίωση αυτών, δικαίωμα κάθε ανθρώπου και πολίτη στην πόλη και στους θησαυρούς της πολιτιστικής κληρονομιάς του, αλληλεγγύη στις επερχόμενες γενιές)».

Σημειώνει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Σοφιαλίδης: «Μέσα στα πολλά και διάφορα άσχημα ή αδιάφορα κοινόχρηστα και δημόσια μέρη της πόλης μας, αποκαλύφθηκε ξαφνικά ένα μαργαριτάρι. Που μπορούσε να της δώσει λάμψη, παραμένοντας ζωντανό και ανέπαφο. Οχι σε προθήκες μουσείου ούτε σε απομιμήσεις δρόμων, τοίχων και κτιρίων», αλλά «δεν ήταν η αρχαιολογική ή επιστημονική αξία του που μας έκανε να αγωνιστούμε. Ηταν και είναι η συνείδησή μας γι’ αυτή την αξία. Γι’ αυτό αγωνιστήκαμε όλη την προηγούμενη δεκαετία να μείνει στη θέση του αλώβητο. Και τελικά το πετύχαμε. Το πέτυχε η πόλη».

Στο «κατηγορώ» του κ. Σοφιαλίδη, το οποίο μέσα σε 24 ώρες έσπευσαν να ασπαστούν σιωπηλά δεκάδες πολίτες που θα συμμετάσχουν στην αγωγή, τονίζεται πως «τώρα, η Αττικό Μετρό Α.Ε. και οι διάφοροι εργολάβοι και υπεργολάβοι της θέλουν με άγρια μηχανήματα, με απειλές και με διχαστικά και πάλι διλήμματα και συνθήματα να γίνουν ο Εφιάλτης της πόλης που μπορεί να γκρεμίσει τις Θερμοπύλες μας».

Προσθέτουν: «Με την ίδια πεποίθηση, βούληση και πίστη και με την ίδια αγωνία που είχαμε και στους αγώνες μας την προηγούμενη δεκαετία θα προσφύγουμε στο Πρωτοδικείο της Θεσσαλονίκης για να προστατέψουμε τα δικαιώματά μας στις προσωπικότητες και στις περιουσίες μας, στην πόλη μας και στην ιστορία μας. Για να γλιτώσει το Μνημείο από την “απόσπαση” και “επανατοποθέτηση”. Θέλουμε το Μνημείο στη θέση του, θέλουμε την πόλη μας, όχι απομιμήσεις» είναι το σύνθημα.

Οσες και όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στον νομικό αγώνα με στόχο τη διατήρηση του μνημειακού συνόλου στον σταθμό Βενιζέλου χωρίς «απόσπαση» και «επανατοποθέτηση» μπορούν να αποστέλλουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση katerinanikolaidou@hotmail.com μέχρι την ερχόμενη Κυριακή τα στοιχεία τους (ονοματεπώνυμο -όπως αναγράφεται στην αστυνομική ταυτότητα-, πατρώνυμο, επαγγελματική ιδιότητα, διεύθυνση κατοικίας, ΑΦΜ -απαιτείται για τη «δικονομική» πληρότητα του δικογράφου και όχι για φορολογικούς λόγους-, ηλεκτρονική διεύθυνση και τηλέφωνο επικοινωνίας) προσθέτοντας την ένδειξη: «Για τη συμμετοχή μου σε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ή/και αγωγή με αίτημα την κατασκευή του Σταθμού Βενιζέλου με κατά χώραν διατήρηση του εκεί υπάρχοντος επί αιώνες Μνημείου». Η οικονομική συμβολή ενός εκάστου ορίστηκε στα 20 ευρώ.

ΠΗΓΗ