21 Ιουλίου 2021

Απο-ουμανισμός προ των πυλών - Του Στράτου Γεωργούλα*


Είναι οι μέρες τέτοιες που αρκετοί θυμήθηκαν το τρίπτυχο ελευθερία - ισότητα - αδελφότητα, για να τιμήσουν την επέτειο της Γαλλικής Επανάστασης, οι ίδιοι που με τις πράξεις τους καταστρατηγούν και τις ιδέες αυτές. Και τι πειράζει; Λέξεις είναι, θα τις πουν ως ανάγκη και θα τις ξεχάσουν αμέσως μετά. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ότι τα κελεύσματα αυτά και γενικότερα το αποτύπωμα του Διαφωτισμού μοιάζει στις μέρες μας να είναι κάτι το εξωτικό, κάτι το προκλητικό και απαγορευμένο.

Το πρόβλημα είναι ότι η κοινωνία μας έχει πάει πολύ πιο πίσω και σε μια κατάσταση που αμφισβητείται και το κίνημα που έθεσε τις βάσεις για το τέλος της φεουδαρχικής κοινωνίας, ο ουμανισμός. Καλά, για να είμαστε ειλικρινείς, φεουδαρχικά κατάλοιπα πάντα υπήρχαν στη μοντέρνα (;) κοινωνία μας. Στα Πανεπιστήμια, την αυτοδιοίκηση, τη Νέα Δημοκρατία κοκ. Τώρα, όμως, ζούμε μια ποιοτική διαφορά και ο άνθρωπος του μέλλοντος θα είναι μια οικεία καρικατούρα του παρελθόντος. Ενας σύγχρονος δουλοπάροικος, ένας δεσμώτης ένοικος της ζωής του, απογυμνωμένος από κάθε τι ουμανιστικό.

Ο σύγχρονος δεσμώτης ένοικος θα αποστρέφει το βλέμμα του από τη μελέτη και τη δράση, θα χλευάζει το μεγαλείο του ανθρώπινου πνεύματος, τα ρωμαλέα δημιουργήματά του, χειροκροτώντας απλώς μια διαχείριση που άλλοι του έχουν πει ότι είναι «πετυχημένη». Θα παραμένει αμέτοχος θεατής, όταν οι περιστάσεις τον καλούν να αναπτύξει μέσα του, χάρη σε μια αυστηρή και μεθοδική πειθαρχία, όλες τις ανθρώπινες δυνάμεις. Θα αναπαράγει απλώς μια κυρίαρχη επιβαλλόμενη ηθική, αντί να προσπαθεί να εγκαθιδρύει μια ατομική και μια συλλογική ηθική.

Δεν θα αμφισβητεί (γιατί έτσι έχει μάθει από τα κυρίαρχα ΜΜΕ) το δίκαιο, την οικονομία, την πολιτική, δεν θα προσφέρει τροφή σε μια τέχνη και σε μια λογοτεχνία. Θα δέχεται αδιαμαρτύρητα και ευχάριστα την απόλυτη υποταγή σε κάθε θεωρία θεϊκή ή ανθρώπινη που του έχουν πει ότι είναι υπερβατική και ανυπέρβλητη, παραδίδοντας τη δύναμη της υπευθυνότητας του ανθρώπου. Και, πάνω από όλα, δεν θα διεκδικεί πότε, γιατί «έτσι και αλλιώς τίποτα δεν αλλάζει». Και ως συνέπεια αυτού θα αναπαραγάγει τυφλά την εχθρότητα σε καθέναν που τολμά να διατηρεί μια ορμή, μια στάση μαχητική που αποσκοπεί στη σταδιακή χειραφέτηση του ανθρώπου, σε καθέναν που συνεχίζει να αναζητεί τις δυνατότητες που έχει ο άνθρωπος να βελτιώσει, να αλλάξει το πεπρωμένο του.

Ο νέος άνθρωπος δεν θα είναι άνθρωπος. Και αυτό ακριβώς το αποτέλεσμα θέλουν να επιφέρουν οι πολιτικές που «αλλάζουν το DNA της Παιδείας», αλλοτριώνουν τη συμμετοχή σε πολιτισμό, πολιτική, αυτοδιοίκηση, αθλητισμό, και μας οδηγούν σε μια αμέτοχη θέαση, αφαιρούν τη συλλογική ιδιοκτησία και άρα την υπευθυνότητα σε υγεία, περιβάλλον, μεταφορές, επικοινωνία και σε άλλους τομείς της παραγωγής. Ενας νέος άνθρωπος χωρίς δικαιώματα, χωρίς ανθρωπισμό. Εμπρός για μια νέα φεουδαρχία.

*καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, περιφερειακός σύμβουλος Β. Αιγαίου

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου