11 Ιουλίου 2021

“Είναι δικαίωμά μου” - Του Δημήτρη Μητρόπουλου

Το δικαίωμα στην ατομική επιλογή ασφάλισης ενάντια στο κοινωνικό δικαίωμα της ασφάλισης

Χθες έγινε γνωστό ότι η κυβέρνηση θα παραπέμψει το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση προς το Σεπτέμβριο και δεν θα το φέρει προς ψήφιση τον Ιούλιο. Τους ακριβείς λόγους της μετάθεσης δεν τους γνωρίζουμε, αλλά το προωθούμενο νομοσχέδιο είναι μια αλλαγή-τομή ενάντια στην κοινωνική ασφάλιση ως κοινωνικό δικαίωμα, καθώς  μετατρέπει την επικουρική ασφάλιση σε ατομικό κουμπαρά που θα φτιάχνει κάθε νέος εργαζόμενος όταν μπαίνει στην αγορά εργασίας. Και αυτή η ρύθμιση έρχεται σε συνέχεια της μεταρρύθμισης του ΣΥΡΙΖΑ με την καθιέρωση ελάχιστης εθνικής σύνταξης. Οι δύο αυτές αλλαγές μαζί, στην πράξη αυτό που λένε σε ένα νέο εργαζόμενο είναι  «θα έχεις μια σύνταξη 300-400 ευρώ όταν φτάσει η ώρα, τα υπόλοιπα είναι ατομική υπόθεση». Η ζημιά στα έσοδα για την δημόσια κοινωνική ασφάλιση, από την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, υπολογίζεται σε 2,5 δις το χρόνο, από το 2040 και μετά. Και άρα μετά, κι άλλα μέτρα κι άλλες περικοπές στο κοινωνικό δικαίωμα της σύνταξης και της ασφάλισης.

Πρόκειται για μια αλλαγή που δυστυχώς στη νέα γενιά θα βρει έδαφος καθώς αυτή στρώθηκε δεκαετίες τώρα: Από τη μία με τις περικοπές και κλοπές που έγιναν στα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία (χρηματιστήριο, μνημόνια), από την άλλη με τις περικοπές στις συντάξεις «λόγω χρεοκοπίας». Κυρίως όμως με την καλλιέργεια της συνείδησης στους νέους εργαζόμενους ότι το κράτος δεν εγγυάται τίποτα για το μέλλον, άρα καλύτερα αντί για κρατήσεις για τη δημόσια ασφάλιση να είχαν έναν ατομικό κουμπαρά στον οποίο θα διατηρούσαν αυτοί (όπως αυταπατώνται) τη διαχείριση του.

Το ατομικό δικαίωμα επιλογής σχολείου «για το παιδί μου»

Ένα δεύτερο νομοσχέδιο που εισηγείται η κυβέρνηση αφορά, έμμεσα και σε δεύτερο χρόνο, το δικαίωμα στην ατομική επιλογή σχολείου εκ μέρους του γονέα. Μία από τις βασικές αλλαγές που προωθείται αφορά τη λεγόμενη αυτονομία και αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Δηλαδή το κάθε σχολείο θα ωθείται να κάνει διαφορετικό μάθημα, να κάνει πιθανά άλλα μαθήματα από το διπλανό σχολείο, με άλλα βιβλία, να κάνει «δράσεις» για να βρίσκει λεφτά για το ταμείο του ώστε να ενισχύει τις υποδομές του κοκ. Στόχος θα είναι η καλή του αξιολόγηση ώστε να προσελκύει τους γονείς-πελάτες που θα «θέλουν το καλύτερο σχολείο για το παιδί τους». Η αυτονομία της σχολικής μονάδας εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα. Το βασικό συμπέρασμα από την εφαρμογή της είναι ότι τα σχολεία κατηγοριοποιούνται σε καλά και κακά. και συνήθως η διάκριση αυτή έχει να κάνει με ταξικά κριτήρια. Τα καλά σχολεία είναι στις πιο πλούσιες περιοχές και τα κακά σχολεία σε πιο φτωχές συνοικίες. Έτσι η πρόσβαση σε ένα καλό δημόσιο σχολείο από κοινωνικό δικαίωμα γίνεται ατομική υπόθεση. και η ατομική υπόθεση συνήθως περιορίζεται από την ταξική θέση. Το δικαίωμα ατομικής επιλογής σχολείου, για την κάθε οικογένεια ξεχωριστά, μπορεί να φαίνεται η καλύτερη πρακτική καθώς το «επιλέγω το καλύτερο για το παιδί μου» θεωρείται ιερό δικαίωμα, την ίδια στιγμή όμως δημιουργεί το πλαίσιο για να στοιβάζονται τα παιδιά στις εργατικές και μικροαστικές περιοχές – που είναι και η πλειοψηφία – σε πολλά κακά και υποβαθμισμένα σχολεία. Κι αυτό γιατί η αυτονομία της σχολικής μονάδας αφορά τις υποχρεώσεις του κράτους, δηλαδή τη χρηματοδότηση. Το κενό αυτό της χρηματοδότησης μπορούν να το καλύψουν οι πιο πλούσιοι δήμοι ή οι γονείς. Στις πιο λαϊκές περιοχές υποχρηματοδότηση σημαίνει υποβάθμιση του σχολείου.

Το κοινωνικό δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο ρυθμίζεται ατομικά με την ατομική διευθέτηση ωραρίου, το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση μπαίνει σε έναν ατομικό κουμπαρά, το δικαίωμα στη μόρφωση όλων των παιδιών «αυτονομείται» με βάση το όπου φτωχός και η μοίρα του.

Όχι τα παραπάνω δεν είναι μόνο του Μητσοτάκη. Στα μισά είχε στρώσει το έδαφος, λιγότερο επιθετικά, και η προηγούμενη κυβέρνηση. Είναι βασικές επιλογές ενός συστήματος που τα προσπαθεί για τουλάχιστον 3 δεκαετίες και τώρα αισθάνεται παντοδύναμο να κάνει πράξη το θατσερικό δόγμα «δεν υπάρχουν κοινωνίες αλλά μόνο άτομα». Και αυτή η ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία του ακραίου καπιταλισμού γίνεται αισθητή σε όλα τα επίπεδα.

Ο εμβολιασμός ως ατομικό δικαίωμα επιλογής

Τι σχέση έχουν τα παραπάνω με τον εμβολιασμό; Η πλευρά των «αντιεμβολιαστών» δεν είναι ενιαία στις βασικές ιδέες και επιχειρήματα. Άλλοι υποστηρίζουν ακραίες θεωρίες συνωμοσίας, άλλοι δεν έχουν εμπιστοσύνη γενικά σε θεσμούς, κράτος, ειδικούς, άλλοι θέλουν να το καθυστερήσουν λίγο μέχρι να δουν τι θα γίνει, άλλοι θεωρούν ότι αφού δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες δεν κινδυνεύουν.

Δεν είναι ενιαίοι αλλά οι περισσότεροι χρησιμοποιούν ως επιχείρημα τη βασική ιδέα του συστήματος. Την ιδέα ότι για τις κοινωνικές υποθέσεις και δικαιώματα, όπως είναι το δικαίωμα στη δημόσια υγεία, δε μπορεί η κοινωνία να αποφασίζει αλλά το άτομο, περιφρουρώντας το δικαίωμα «να κάνω ότι θέλω στο σώμα μου».

Η κυβέρνηση από την άλλη βρέθηκε σε μια «σχιζοφρένικη» αντίφαση από την αρχή της πανδημίας. Η δεξιά ιδεολογία της υποστήριζε ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι αυτή που μπορεί να προστατεύσει τις κοινωνίες. Αναγκάστηκε όμως να χειροκροτεί το ΕΣΥ, που τόσο μισεί και να παραδεχτεί ότι μόνο το δημόσιο σύστημα υγείας μπορεί να προστατεύσει τη δημόσια υγεία. Η δεξιά ιδεολογία της έλεγε ότι η αγορά αυτορυθμίζεται και ότι το κράτος πρέπει να απέχει από την οικονομική δραστηριότητα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις όμως θα είχαν χρεοκοπήσει χωρίς τους πακτωλούς δις του κρατικού χρήματος. Η δεξιά ιδεολογία της υποστήριζε ότι με την ατομική ευθύνη θα μπορέσει μια κοινωνία να προστατευθεί από το φονικό ιό, η αλήθεια όμως έδειξε ότι για τους 13.000 νεκρούς το βασικό μερίδιο ανήκει στην απουσία κρατικής ευθύνης σε ΜΜΜ, χώρους δουλειάς, σχολεία, νοσοκομεία.

Τώρα η κυβέρνηση κουνάει το δάχτυλο στους «αντιεμβολιαστές» ότι με τη συμπεριφορά τους θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική τους υγεία και ψυχαγωγία, αλλά και την λειτουργία της κοινωνίας. Προσπαθεί να πείσει με ατομικά «κίνητρα» και ατομικά «προνόμια» τους νέους να εμβολιαστούν.

Όμως μπορεί τελικά μια δεξιά ιδεολογία που αποθεώνει τα ατομικά δικαιώματα και έχει ως σημαία το σύνθημα «είναι ατομική μου επιλογή», να πείσει την κοινωνία για τις αξίες της κοινωνικής αλληλεγγύης και για την αξία των κοινωνικών δικαιωμάτων; Μπορεί όταν στην οικονομία και στην καθημερινή λειτουργία της κοινωνίας, διαπαιδαγωγεί την κοινωνία στην «ατομική επιλογή» να πείσει ότι ο καθολικός εμβολιασμός δεν είναι θέμα «ατομικής επιλογής» αλλά θέμα δημόσιας υγείας;

Μπορεί οι λεγόμενοι ψεκασμένοι 60άρηδες να είναι εύκολος στόχος, αλλά τι θα κάνει με τη νέα γενιά, πέρα από τα 150άρια, που τίθεται ο εμβολιασμός κυρίως ως πράξη κοινωνικής αλληλεγγύης; Μπορεί να κουνάει το δάχτυλο στις νεότερες γενιές, όταν το σύστημα αυτό τουλάχιστον για 3 δεκαετίες τους διαπαιδαγωγεί ότι δεν υπάρχουν κοινωνίες και κοινωνικά δικαιώματα, αλλά μόνο άτομα και το μόνο ουσιαστικό δικαίωμα είναι αυτό της ατομικής επιλογής;

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου