![]() |
| Doug Mills/The New York Times via AP, Pool |
Πώς ο Τραμπ θυμήθηκε τους... χριστιανούς της Νιγηρίας
Τι να σου κάνει κι αυτός; Ενα ψευτο-Νόμπελ Ειρήνης ζήτησε όλο κι όλο για τις γιορτές, και αυτοί οι άσπλαχνοι του το αρνήθηκαν. Εχει και κάτι προβληματάκια με την υπόθεση Επστάιν, οπότε... τώρα θα δουν όλοι τους! Κι έτσι, ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να γιορτάσει τα Χριστούγεννα ως σωστός Αμερικανός ηγέτης – κατασκευάζοντας μια αιτία για να βομβαρδίσει, χωρίς καμιά προειδοποίηση, ακόμη μία μακρινή χώρα. Τη Νιγηρία των 232 εκατομμυρίων ανθρώπων.
«Τους είχα προειδοποιήσει αυτούς τους Τρομοκράτες ότι αν δεν σταματούσαν τη σφαγή των Χριστιανών, θα υπήρχαν συνέπειες, και απόψε υπήρξαν», ανέφερε στο... εορταστικό του μήνυμα για τον βομβαρδισμό ο Τραμπ, που υποστήριξε πως η επίθεση έγινε «κατόπιν σχετικού αιτήματος της κυβέρνησης της Νιγηρίας προκειμένου να προστατευτούν οι χριστιανικοί πληθυσμοί» από τις σφαγές των ισλαμιστών του τοπικού ISIS. Σφαγές που μάλιστα, σύμφωνα με το γραπτό διάγγελμά του, έχουν φτάσει «σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί εδώ και πολλά χρόνια, ακόμα και αιώνες!».
Είναι έτσι; Οχι βέβαια. Αντιθέτως, η κυβέρνηση της Νιγηρίας έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι οι ένοπλες ομάδες των ισλαμιστών στοχοποιούν τόσο μουσουλμάνους όσο και χριστιανούς και ότι οι αμερικανικοί ισχυρισμοί πως δήθεν οι χριστιανοί αντιμετωπίζουν «διωγμό» παραβλέπουν τις προσπάθειες για την προστασία των θρησκευτικών ελευθεριών και την αρμονική συμβίωση όλων, κυρίως δεν αντικατοπτρίζουν την «πολύπλοκη κατάσταση ασφάλειας» σε αυτή την εξαιρετικά σύνθετη, θρησκευτικά και φυλετικά, χώρα-μωσαϊκό. Μάλιστα η αρχική αναφορά σε «αίτημα των αρχών της Νιγηρίας», που περιλαμβανόταν στη σχετική ανακοίνωση της διοίκησης του αμερικανικού στρατού AFRICOM, αφαιρέθηκε στη συνέχεια χωρίς καμιά εξήγηση, ενώ ανώνυμοι «κυβερνητικοί κύκλοι» της Νιγηρίας άφηναν να διαρρεύσει η αγωνία τους για τις συνέπειες των αμερικανικών επιθέσεων, που πολλοί φοβούνται ότι θα οδηγήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση των εθνο-θρησκευτικών συγκρούσεων!
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Νιγηρία είναι ένα τυπικό μετα-αποικιοκρατικό κατασκεύασμα, χωρίς πραγματική εθνική συνοχή: ο πληθυσμός της είναι χωρισμένος μεταξύ των μουσουλμάνων που ζουν κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας και των χριστιανών στον Νότο, με μια μικτή, πολυσυλλεκτική «Μεσαία Ζώνη». Και βέβαια οι φανατικοί ισλαμιστές της Μπόκο Χαράμ και του τοπικού παρακλαδιού του ISIS, που λέγεται ISWAP και θέλει να φτιάξει χαλιφάτο στην καρδιά της Αφρικής, σκοτώνουν αδιακρίτως μέλη και των δύο κοινοτήτων, καθώς θεωρούν (και) τους περισσότερους μουσουλμάνους της χώρας «άπιστους» και αιρετικούς! Μάλιστα την ώρα που «έβρεχε» αμερικανικούς πυραύλους στην πολιτεία Σοκότο, ένας βομβιστής-καμικάζι σκόρπιζε τον θάνατο όχι σε χριστιανικό ναό, αλλά σε... τζαμί της βορειοανατολικής Νιγηρίας, σκοτώνοντας τουλάχιστον πέντε και τραυματίζοντας άλλους 35 ανθρώπους.
Στην πραγματικότητα, είναι κοινός τόπος ότι η έκρηξη της βίας στη Νιγηρία, όπως και σε άλλα «καυτά σημεία» της Αφρικής, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να εξηγηθεί με βάση το απλό σχήμα «χριστιανοί εναντίον μουσουλμάνων» και πολύ συχνά οφείλεται σε οικονομικούς, πολιτικούς αλλά και φυλετικούς λόγους, καθώς διάφορες ισχυρές φυλές (Φουλάνι, Γιορούμπα, Ιγκμπο και άλλες) και κοινότητες μάχονται για τον έλεγχο της καλλιεργήσιμης γης, των βοσκοτόπων και του νερού, αλλά και τους πολύτιμους φυσικούς πόρους που κρύβει το πλούσιο υπέδαφος, ξεκινώντας από το πετρέλαιο (η πάμφτωχη και βαθιά διεφθαρμένη Νιγηρία είναι από τους κορυφαίους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο) και καταλήγοντας, όπως θα δούμε, στις λογής λογής σπάνιες γαίες, που υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες, αλλά δεν αξιοποιούνται.
Πετρέλαιο και σπάνιες γαίες – ιδού ο φονικός συνδυασμός που... ξύπνησε ξαφνικά τα θρησκευτικά ανακλαστικά του αυτόκλητου Προστάτη των Πιστών! Και όταν λέμε ξαφνικά, το εννοούμε: Μέχρι τα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, ο Τραμπ δεν είχε κάνει ούτε μια αναφορά στους δήθεν «διωγμούς» των χριστιανών στη Νιγηρία, όπως φυσικά δεν δίνει σέντσι και για τους πραγματικούς διωγμούς από τον εκλεκτό του Αλ Τζολάνι στη Συρία ή από τους Αζέρους κατά των άμοιρων Αρμένηδων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τότε, όμως, τον ακούσαμε για πρώτη φορά να μιλά για την «υπαρξιακή απειλή» που βιώνουν οι χριστιανοί στη Νιγηρία και να απειλεί για πρώτη φορά με «στρατιωτική παρέμβαση» στη Δυτική Αφρική, λόγω της αποτυχίας της, λέει, να σταματήσει τη βία κατά των χριστιανικών κοινοτήτων. Και δύο μήνες μετά... βρέχει πυραύλους!
Τι μεσολάβησε; Ολα δείχνουν ότι το γεγονός-κλειδί που έφερε ξαφνικά τη Νιγηρία στο επίκεντρο των αμερικανικών ηγεμονικών σχεδιασμών ήταν η κλιμάκωση του εμπορικού πόλεμου με την Κίνα, που ως γνωστόν οδήγησε πριν από λίγους μήνες στην απειλή του Πεκίνου ότι θα «παγώσει» τις εξαγωγές σειράς κρίσιμων για την αμερικανική βιομηχανία πρώτων υλών. Ξαφνικά, οι Αμερικανοί... φωστήρες συνειδητοποίησαν πως εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από την Κίνα, τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή τους, για σπάνιες γαίες και κρίσιμα ορυκτά. Και είναι πλέον κοινός τόπος ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να υποκαταστήσουν πολλά από τα απαραίτητα κρίσιμα ορυκτά πριν από το 2035, ακόμη κι αν μεγιστοποιήσουν τις επενδύσεις και την παραγωγή τους!
Κάπου εκεί, λοιπόν, τα αμερικανικά ΜΜΕ «ανακάλυψαν» ότι η Νιγηρία είναι ένα ανεξερεύνητο Ελντοράντο σπανίων γαιών, που απλά περιμένουν τον... μουστερή που θα τα εκμεταλλευτεί. Και πάνω στην ώρα, ύστερα από δεκαετίες αδιαφορίας, διάφορες διαπλεκόμενες θρησκευτικές οργανώσεις ευαγγελικών και άλλων φανατικών χριστιανών στις ΗΠΑ «ανακάλυψαν» ξαφνικά τις φρικαλεότητες στη Νιγηρία και άρχισαν να εκφράζουν την «αγωνία τους» για τους διωγμούς και να ζητούν από τον Τραμπ να επιβάλει κυρώσεις και να παρέμβει στρατιωτικά – ενώ ένα άλλο τρομερό κουμάσι της δήθεν «χριστιανικής» αμερικανικής Ακροδεξιάς, ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τεντ Κρουζ, κατέθεσε επίκαιρο νομοσχέδιο περί «Λογοδοσίας της Νιγηρίας για τη Θρησκευτική Ελευθερία». Ενας εύσχημος και καθόλα χριστιανικός τρόπος για να ξαναπατήσουν οι ΗΠΑ τις... αρβύλες τους στη βόρεια Νιγηρία.
Ποιος είπε ότι η αποικιοκρατία πέθανε; Σίγουρα όχι ο... νέος Μονρόε Τραμπ, που αν και «ειρηνοποιός» πρόλαβε τελικά σε μία χρονιά να βομβαρδίσει εφτά χώρες: Ιράν, Συρία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Σομαλία, Βενεζουέλα και τώρα Νιγηρία! Και που προχθές δικαιολόγησε την αρπαγή ακόμη ενός τάνκερ γεμάτου πετρέλαιο λέγοντας: «Μας πήραν όλα τα ενεργειακά μας δικαιώματα, μας πήραν όλο το πετρέλαιό μας πριν από λίγο καιρό και το θέλουμε πίσω, αλλά το πήραν, το πήραν παράνομα... Είχαμε πολύ πετρέλαιο εκεί. Οπως γνωρίζετε, έδιωξαν τις εταιρείες μας και το θέλουμε πίσω»!
![]() |
Γιατί βομβάρδισε ο Τραμπ τη Νιγηρία
Ανήμερα των Χριστουγέννων, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαπέλυσαν αεροπορικά πλήγματα στη βορειοδυτική Νιγηρία, με τον Τραμπ να παρουσιάζει την επίθεση ως απάντηση σε αυτό που ο ίδιος αποκάλεσε «γενοκτονία χριστιανών». Η νιγηριανή κυβέρνηση και οι πολίτες έχουν άλλη άποψη.
Η ρητορική του Τραμπ γύρω από τη Νιγηρία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο που διαμορφώνει εδώ και χρόνια, βασισμένο στον χριστιανικό εθνικισμό και στην απάνθρωπη στάση των ΗΠΑ απέναντι στους μετανάστες. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, ο Τραμπ παρουσιάζει μια εικόνα. όπου οι χριστιανοί βρίσκονται υπό διαρκή απειλή, ενώ η Αμερική οφείλει να προστατεύσει τόσο τη δική της «χριστιανική ταυτότητα», όσο και τους χριστιανούς στο εξωτερικό. Αυτή η αφήγηση που έχει χρησιμοποιηθεί στο πρόσφατο παρελθόν για να δικαιολογήσει αυστηρές μεταναστευτικές πολιτικές, περιορισμούς στο άσυλο και επιλεκτική ευαισθησία απέναντι σε συγκεκριμένες ομάδες προσφύγων, χρησιμοποιείται τώρα και για στρατιωτικές επεμβάσεις.
Η Νιγηρία παρουσιάζεται τον τελευταίο καιρό από τον Τραμπ και τον Τεντ Κρουζ ως ένα ακόμη παράδειγμα «αποτυχημένου κράτους» που δεν προστατεύει τους χριστιανούς πολίτες του. Η εικόνα αυτή φυσικά απέχει πολύ από την πολυπλοκότητα της πραγματικής κατάστασης. Η Νιγηρία είναι η πολυπληθέστερη χώρα της Αφρικής και ένα βαθιά ετερογενές κράτος, με πληθυσμό σχεδόν ισομερώς μοιρασμένο μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών. Οι θρησκευτικές ταυτότητες διασταυρώνονται με εθνοτικές, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, δημιουργώντας ιδιαίτερα εύθραυστες ισορροπίες.
Για του λόγου το αληθές, η κρίση ασφάλειας στη χώρα διαρκεί πάνω από δεκαπέντε χρόνια. Στα βορειοανατολικά, η δράση της Μπόκο Χάραμ και των παρακλαδιών της έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους και έχει εκτοπίσει εκατομμύρια. Οι επιθέσεις αυτών των οργανώσεων πλήττουν τόσο εκκλησίες όσο και τζαμιά, τόσο τις χριστιανικές όσο και τις μουσουλμανικές κοινότητες. Στα βορειοδυτικά, όπου πραγματοποιήθηκαν τα αμερικανικά πλήγματα, η βία συνδέεται κυρίως με ένοπλες συμμορίες, απαγωγές και συγκρούσεις για τη γη και τους φυσικούς πόρους, σε περιοχές με ελάχιστη κρατική παρουσία.
Παρά τη συχνή αναφορά στη θρησκεία, αναλυτές επισημαίνουν ότι τα αίτια της βίας είναι κυρίως πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά. Οι απαγωγές, ακόμη και ιερέων ή θρησκευτικών ηγετών, συνδέονται συχνά με λύτρα και όχι το θρησκευτικό μίσος. Ο όρος λοιπόν «γενοκτονία χριστιανών» θεωρείται καθόλα παραπλανητικός.
Πρέπει να τονιστεί ότι τα πλήγματα των ΗΠΑ στη Νιγηρία είναι πρωτοφανή. Παρότι η Ουάσινγκτον συνεργάζεται εδώ και χρόνια με τη Νιγηρία σε επίπεδο πληροφοριών, εκπαίδευσης και αντιτρομοκρατίας μέσω της AFRICOM, αυτή είναι η πρώτη άμεση αμερικανική στρατιωτική επίθεση στο έδαφος της χώρας.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, η Νιγηρία θεωρείται κρίσιμη για τη σταθερότητα της Δυτικής Αφρικής. Ο φόβος εξάπλωσης παρακλαδιών του ISIS, η σημασία της χώρας για τις περιφερειακές ισορροπίες και ο ανταγωνισμός με την Κίνα και τη Ρωσία στην Αφρική εξηγούν γιατί οι ΗΠΑ επιλέγουν να εντείνουν την παρουσία τους. Στην περίπτωση της κυβέρνησης Τραμπ, τα στρατηγικά αυτά κίνητρα πλαισιώνονται φυσικά από μια ιδεολογική αφήγηση που απευθύνεται κυρίως στο εσωτερικό του ακροατήριο.
Η νιγηριανή κυβέρνηση άλλωστε επιβεβαίωσε ότι υπήρξε προηγούμενη ενημέρωση και συντονισμός, διευκρινίζοντας ότι οι επιχειρήσεις εντάσσονται σε κοινό αντιτρομοκρατικό πλαίσιο και δεν σχετίζονται με θρησκευτική αντιπαράθεση.
Οι κάτοικοι των περιοχών που επλήγησαν έχουν άλλη άποψη. Μίλησαν για φόβο και σύγχυση, καθώς οι επιδρομές έγιναν χωρίς δημόσια προειδοποίηση και σε περιοχές όπου δεν είναι ισχυρή η παρουσία των παραστρατιωτικών ομάδων, όπως η πόλη Τζάμπο.
Η αμερικανική επέμβαση στη Νιγηρία είναι άλλη μια περίπτωση επέμβασης που βαφτίζεται από τις ΗΠΑ ως «ηθικό χρέος». Το κατά πόσο αυτή η προσέγγιση θα συμβάλει στη σταθερότητα της Νιγηρίας ή θα ενισχύσει τις εντάσεις σε μια ήδη εύθραυστη χώρα, που συνηθίζεται να αποκαλείται ως η «μεγαλύτερη δημοκρατία της Αφρικής» παραμένει ανοιχτό ερώτημα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου