Για τον Ευτύχη Μπιτσάκη που "έφυγε" από τη ζωή, χθες 19 Αυγούστου 2025

Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου για την Εφ.Συν. 2019

Ευτύχης Μπιτσάκης (1927-2025)

Συνεπής αγωνιστής και θεωρητικός της Αριστεράς

Τάσος Τσακίρογλου

 

Πέρα από ισοπεδωτικές ή απλουστευτικές θεωρήσεις, ο Μπιτσάκης πάντα έθετε και το ζήτημα του σοσιαλισμού ως υπέρβαση του σημερινού συστήματος, συνδυάζοντάς το όμως και με το οικολογικό πρόβλημα.

Στα 98 του χρόνια «έφυγε» από τη ζωή ο Ευτύχης Μπιτσάκης, ένα πρότυπο συνέπειας και θεωρητικής παραγωγής. Συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη του Μαρξισμού στην Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1927, στο χωριό Κάδρος της Κρήτης. Σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θεωρητική Φυσική και Φιλοσοφία στο Παρίσι.

Υπήρξε διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Paris VIII και διδάκτωρ Επικρατείας της Γαλλίας (Φιλοσοφία των Επιστημών). Εργάστηκε στο Πυρηνικό Κέντρο του Saclay και στο Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής του Collège de France. Από το 1970 ώς το 1976 δίδαξε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο ΧΙ και Φιλοσοφία των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο VIII.

Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα (1976) εργάστηκε ως κύριος ερευνητής στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών. Το 1981 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στην Εδρα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και επί έξι έτη ήταν κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής.

«Πνεύμα πρωτοπόρο και ανήσυχο μπήκε στην ΕΠΟΝ το 1943 σε ηλικία 16 ετών για να παλέψει ενάντια στη φασιστική κατοχή. Καταδικάστηκε σε θάνατο σε ηλικία 19 ετών και μετά από ποινή που μετατράπηκε σε 18ετή κάθειρξη έμεινε δεσμώτης μέχρι το 1955. Φυλακίστηκε στο Ιτζεδίν στο Καλάμι Χανίων, στις φυλακές Αβέρωφ, στη Σύρο και εξορίστηκε στη Γυάρο.

»Μετά την επιστροφή του από την εξορία, χρεώθηκε ως μέλος του ΚΚΕ σε διάφορα καθήκοντα. Στη Σπουδάζουσα της ΕΔΑ Αθήνας ως γραμματέας της από το 1956-1958, στην εφημερίδα Αυγή, στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΔΑ, υπεύθυνος του θεωρητικού περιοδικού Σύγχρονα Θέματα. Μετά τη λήψη του πτυχίου του, το 1958, δούλευε σε ιδιωτική φαρμακευτική εταιρεία. Αποχώρησε από το ΚΚΕ το 1989 και εντάχτηκε στο Νέο Αριστερό Ρεύμα. Εκλέχτηκε στην Πολιτική Επιτροπή του ΝΑΡ το 1990. Συνέβαλε στην έκδοση για μεγάλο διάστημα της Διαλεκτικής και από το 1992 ως εκδότης του 3μηνιαίου θεωρητικού περιοδικού Ουτοπία» (από το βιογραφικό του στην ιστοσελίδα prin.gr).

Πέρα από ισοπεδωτικές ή απλουστευτικές θεωρήσεις, ο Μπιτσάκης πάντα έθετε και το ζήτημα του σοσιαλισμού ως υπέρβαση του σημερινού συστήματος, συνδυάζοντάς το όμως και με το οικολογικό πρόβλημα.

Τόνιζε πως παρότι η σχέση ανθρώπου - φύσης είναι μια δευτερεύουσα και παράγωγη αντίθεση της βασικής αντίθεσης κεφάλαιο - εργασία, σήμερα τείνει να την επικαλύψει.

Ως εκ τούτου, θεωρούσε ότι μια πολιτική οικολογία με σαφές αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο μπορεί να πάρει τη μορφή μιας συμμαχίας των ριζοσπαστικών κοινωνικοπολιτικών κινημάτων με το οικολογικό κίνημα.

ΠΗΓΗ