Αμόκ εξοπλισμών και πολεμικής προετοιμασίας - «Συνωστισμός» μηχανών του πολέμου από τον Έβρο ως την Κρήτη

• Αμόκ εξοπλισμών και πολεμικής προετοιμασίας

Γράφει ο Τάσος Παπαφράγκος

Η διοίκηση Μπάιντεν αύξησε ήδη τα κονδύλια για εξοπλισμούς, παρότι οι ΗΠΑ καταβάλλουν σχεδόν το 40% του συνόλου των δαπανών παγκοσμίως. Για 26 συνεχόμενα έτη αυξάνονται οι εξοπλιστικές δαπάνες της Κίνας· έτσι και φέτος. Μικρότερες αλλά στοχευμένες οι δαπάνες της πυρηνικής Ρωσίας. Στον πάγο οι κοινωνικές ανάγκες.

Σε επικίνδυνη ανοδική τροχιά βρίσκονται οι εξοπλισμοί σε όλο τον κόσμο, την ώρα που οι κοινωνικές ανάγκες, όπως η υγεία, μένουν στο περιθώριο, η ανεργία και η φτώχεια αυξάνονται, η ακρίβεια καταπίνει το λαϊκό εισόδημα. Είναι χαρακτηριστικό πως 2 τρισ. δολάρια δαπανήθηκαν για αγορές εξοπλισμών παγκοσμίως το 2020, ποσό που αποτελεί ρεκόρ. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη στη Στοκχόλμη (SIPRI), οι δαπάνες για εξοπλιστικά συστήματα ανήλθαν στο 2,4% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ ο πρώτος χρόνος της πανδημίας συρρίκνωσε κατά 4,4% το ΑΕΠ διεθνώς. Μάλιστα, τα πιο ισχυρά αστικά κράτη επενδύουν όλο και περισσότερο σε οπλικά συστήματα που ενσωματώνουν τεχνολογίες αιχμής (π.χ. πυρηνική ενέργεια, διαστημική τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη), ικανά να καταστρέψουν όλο τον κόσμο!

Οι δύο οικονομικοί γίγαντες, οι ΗΠΑ και η Κίνα, καταλαμβάνουν άνω του 50% του συνόλου των διεθνών εξοπλισμών, διαθέτοντας αντίστοιχα 778 και 252 δισ. δολάρια. Οι δαπάνες των ΗΠΑ αποτελούν διαχρονικά τη μερίδα του λέοντος και αφορούν κυρίως επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, επέκταση του πυρηνικού οπλοστασίου και προμήθεια όπλων, για να συνεχιστούν οι φονικές πολεμικές επιχειρήσεις ανά την υφήλιο. Ο κινεζικός ιμπεριαλισμός προχωράει τα τελευταία χρόνια σε μεγάλης έκτασης ανανέωση των οπλικών του συστημάτων (σύγχρονοι πύραυλοι ξηράς και θάλασσας, πυρηνικά αεροσκάφη), αυξάνοντας τις πολεμικές δαπάνες για 26 συνεχόμενες χρονιές, σε μια προσπάθεια να μειώσει την πολύ μεγάλη απόσταση από τις αμερικανικές δαπάνες. Ινδία, Ρωσία και Ηνωμένο Βασίλειο συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα.

❞ Οι δαπάνες των ΗΠΑ αποτελούν διαχρονικά τη μερίδα του λέοντος των εξοπλισμών, μαζί με την Κίνα ξεπερνούν το 50% του συνόλου των διεθνών εξοπλισμών

Ειδικά ο ρωσικός καπιταλισμός, ο οποίος εξοπλίζεται με ρυθμό άνω του 3% των παγκόσμιων δαπανών, έχει ορισμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα, παρά τον περιορισμένο όγκο δαπανών σε σχέση με τις ΗΠΑ, ενσωματώνοντας και εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους αντιπαράθεσης. Πιο συγκεκριμένα, η επέμβαση στην Ουκρανία έχει τον χαρακτήρα υβριδικού πολέμου και φαίνεται πως σχεδιαζόταν για αρκετό διάστημα. Ο υβριδικός πόλεμος αφορά τη συμβατική στρατιωτική ισχύ, σε συνδυασμό με ένα φάσμα πρακτικών που αξιοποιούν οι Ρώσοι, όπως κυβερνοεπιθέσεις στα δίκτυα και σε ψηφιακές υποδομές, διάδοση ψευδών ειδήσεων, άσκηση διπλωματίας και στοχευμένες καταστροφές στρατηγικών υποδομών. Ταυτόχρονα, φαίνεται πως το τελευταίο διάστημα η Ρωσία, η οποία διαθέτει πανίσχυρο πυρηνικό οπλοστάσιο, επενδύει σε ένα τεράστιο πρόγραμμα τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης σε οπλικά συστήματα (π.χ. μη επανδρωμένα οχήματα σε αέρα, στεριά, θάλασσα και υπέδαφος, διαστημικοί πύραυλοι που δεν θα γίνονται αντιληπτοί από τον εχθρό). Πλέον, εννέα κράτη –οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και η Βόρεια Κορέα– διαθέτουν πυρηνικά όπλα. Κοινό στοιχείο αποτελεί το γεγονός των χαμηλών έως ανύπαρκτων επιπέδων διαφάνειας και ενημέρωσης για τις δυνατότητες των πυρηνικών αυτών εξοπλισμών. Αυτό επιβεβαιώνει, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του SIPRI, την τάση για συνεχή επιδείνωση των συνθηκών για τη διεθνή σταθερότητα.

Σύμφωνα με το SIPRI, σχεδόν όλα τα κράτη-μέλη της πολεμικής μηχανής του ΝΑΤΟ αύξησαν τις εξοπλιστικές δαπάνες τους το 2020, ενώ όλο και περισσότερα από αυτά «πιάνουν» τον στόχο των δαπανών του 2% ως προς το ΑΕΠ, που έχει θέσει το ΝΑΤΟ. Οι τάσεις αυτές θα επιταχυνθούν ραγδαία το επόμενο διάστημα. Ακόμα και το γερμανικό κράτος, που για δεκαετίες συγκρατούσε τις πολεμικές του δαπάνες, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανακοίνωσε ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ αξίας 100 δισ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, θα επενδυθούν μεγάλα ποσά και σε άμεσα, «εθνικά», προγράμματα αλλά και σε πιο μακροχρόνια, ευρωπαϊκά. Η άμεση ανανέωση της γερμανικής πολεμικής μηχανής περιλαμβάνει αμερικανικά αεροσκάφη F-35, μεταγωγικά ελικόπτερα, εκσυγχρονισμό των αμερικανικών αντιαεροπορικών πυραύλων τύπου Patriot, κορβέτες, πυρομαχικά, καθώς και στελέχωση των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων με δεκάδες χιλιάδες νέες προσλήψεις.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΕ

Τα κέρδη στις πολυεθνικές, πρωτοπόρα στο ΝΑΤΟ η Ελλάδα

Ένα σημαντικό μέρος των 100 δισ. του γερμανικού εξοπλιστικού προγράμματος θα δοθεί για να επιταχυνθούν τα ευρωπαϊκά προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως ένα αντιπυραυλικό σύστημα για την αντιμετώπιση πολυηχητικών όπλων (σύστημα TWISTER, πρόγραμμα εντός της ΕΕ), ανάπτυξη στρατηγικών αερομεταφορών, νέο ευρωπαϊκό σύστημα αεράμυνας, νέα άρματα και ανάπτυξη οπλισμένων μη επανδρωμένων οπλικών συστημάτων (Eurodrone, σε συνεργασία με Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία), νέα πυρομαχικά (σε συνεργασία με τη Βρετανία) και σύγχρονες φρεγάτες (σε συνεργασία με την Ολλανδία).
Η Ελλάδα, που πρωταγωνιστούσε

–μετά τις ΗΠΑ– σε δαπάνες ως προς το ΑΕΠ συγκριτικά με τα άλλα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Πριν την οικονομική κρίση του 2009 διέθετε το 3,2% του ΑΕΠ, ενώ και παρά τα μνημόνια παρέμενε άνω του 2%! Μάλιστα, από πέρυσι η Ελλάδα κατέχει τη θλιβερή πρωτιά μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ με στρατιωτικές δαπάνες 3,8% ως προς το ΑΕΠ το 2021 από 2,8% το 2020! Άλλωστε, οι πρόσφατες συμφωνίες με τις ΗΠΑ για ανανέωση των οπλικών συστημάτων (π.χ. αναβάθμιση F-16, εκσυγχρονισμός πυραυλικού συστήματος MLRS) και αγορά νέου εξοπλισμού από τη Γαλλία (Rafale, φρεγάτες Belharra) θα κοστίσουν πολλά δισ. ευρώ.

Κερδισμένες από τις θηριώδεις κρατικές αγορές όπλων είναι οι πολεμικές βιομηχανίες. Τα αμερικανικά μονοπώλια ηγεμονεύουν, έχοντας μερίδιο αγοράς τουλάχιστον 54%, ενώ ανοδικές τάσεις έχουν οι κινεζικές πολεμικές βιομηχανίες, με τουλάχιστον το 13% του συνολικού τζίρου. Στην πρώτη δεκάδα των μεγαλύτερων εμπόρων όπλων βρίσκονται έξι πολεμικές βιομηχανίες των ΗΠΑ, τρεις της Κίνας και μία του Ηνωμένου Βασιλείου. Από την άλλη, χαμένοι είναι οι λαοί που πληρώνουν τους πολέμους ακριβά. Ο πόλεμος είναι για τους πλουσίους, ενώ για τους φτωχούς είναι οι μάχες.

*****

• «Συνωστισμός» μηχανών του πολέμου από τον Έβρο ως την Κρήτη

Καταχνιά 

(φωτογραφία αρχείου)

 

Γράφει ο Γιώργος Μουρμούρης

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ξέσπασε ως κεραυνός εν αιθρία. Τα σύννεφα της σύρραξης πύκνωναν απειλητικά εδώ και πολλούς μήνες. Αυτό αφορά τόσο τα ρωσικά στρατεύματα που είχαν παραταχθεί κοντά στα σύνορα της χώρας όσο και τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ που εδώ και εβδομάδες έχουν λάβει θέσεις μάχης σε Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη. Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα εμπλακεί στη σύγκρουση, καθώς κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε έναν τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως οι θέσεις που έχουν λάβει οι στρατοί των κρατών-μελών της συμμαχίας δείχνουν ότι το ΝΑΤΟ βρίσκεται «με το δάχτυλο στη σκανδάλη».

Με την πολιορκία του Κιέβου να συνεχίζεται και τη μεγάλη πόλη-λιμάνι της Οδησσού –όπως όλα δείχνουν μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές– να αποτελεί τον επόμενο στόχο της ρωσικής επιθετικότητας, η Μόσχα μοιάζει να πλησιάζει ασφυκτικά τα «νατοϊκά εδάφη», όπως χαρακτηρίζονται τελευταία οι χώρες-μέλη της ηγεμονευόμενης από τις ΗΠΑ συμμαχίας. Προφανώς ούτε το Κρεμλίνο από την πλευρά του έχει σκοπό να έρθει σε ευθεία πολεμική αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ, όμως η γειτνίαση των δύο υπερδυνάμεων κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να ανάψει το φιτίλι μιας σύγκρουσης που όμοιά της δεν θα έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα. Ενδεχόμενη αποστολή πολεμικών αεροσκαφών από την Πολωνία στην Ουκρανία, κάτι που μέχρι στιγμής αρνούνται οι ΗΠΑ, τα οποία θα απογειώνονται από διαδρόμους εντός «νατοϊκού εδάφους», θα μπορούσε κάλλιστα να πυροδοτήσει μια τέτοια εξέλιξη.

Όσο για την Ελλάδα, η «σκιά» που προ εβδομάδων γράφαμε στο Πριν ότι απλώνεται στη Θράκη από τα σύννεφα του επερχόμενου πολέμου που πύκνωναν στην Ουκρανία, έχει μετατραπεί σε πυκνή καταχνιά, με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης να αποτελεί πια τον βασικό κόμβο μεταφοράς στρατευμάτων και φονικών μέσων προς τα πολύπαθα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.

Το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Χάρι Σ. Τρούμαν» και το γαλλικό «Σαρλ ντε Γκολ» πλέουν σε Αιγαίο και Ιόνιο, συνοδευόμενα από πλοία του ελληνικού Π.Ν. «Συνωστισμός» ρωσικών και ΝΑΤΟϊκών υποβρυχίων στο Ιόνιο και νοτίως της Κύπρου και της Κρήτης

Η αποστολή πολεμικού υλικού από την Ελλάδα στην Ουκρανία μονοπώλησε τις τελευταίες ημέρες τη συζήτηση για την ανάμειξη της χώρας μας στην ένοπλη σύρραξη που απειλεί να πυροδοτήσει έναν τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, και όχι άδικα. Πρόκειται όμως για την κορυφή του παγόβουνου: Κάτω από την τόσο εμφανή ενέργεια εμπλοκής, κρύβεται ένα τεράστιο υπόστρωμα πολεμικής ετοιμότητας, με συμμετοχή σε νατοϊκές ασκήσεις, προετοιμασία ειδικών μονάδων όλων των σωμάτων των ενόπλων δυνάμεων, παραχώρηση βάσεων, θαλάσσιου και εναέριου χώρου, με ενεργή ανάμειξη των ελληνικών όπλων. 

Προσπαθώντας να σκιαγραφήσουμε τη διάταξη των δυνάμεων, τον βαθμό της πολεμικής προετοιμασίας και της ελληνικής εμπλοκής, καθώς και τον τρόπο που οι εξελίξεις επηρεάζουν (και επηρεάζονται από) τον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό, συζητήσαμε με τον Νίκο Αργυρίου, εκπρόσωπο της Επιτροπής Αλληλεγγύης Στρατευμένων. «Το ΝΑΤΟ δηλώνει ότι δεν θέλει να εμπλακεί στην Ουκρανία, όμως ήδη εμπλέκεται: pροετοιμάζεται και υποστηρίζει μισθοφόρους. Έχει δημιουργήσει έναν μεγάλο σχηματισμό σαν “γάμμα” που ξεκινάει από τη Βαλτική, κατεβαίνει στην Πολωνία και τη Ρουμανία και καταλήγει στην Ελλάδα, η οποία παίζει κεντρικό ρόλο στις επιλογές του», μας λέει.

Το ενδεχόμενο η Ρωσία να ενοποιήσει στρατιωτικά όλη τη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας, από τη Μαριούπολη μέχρι την Οδησσό, φέρνει τη Μόσχα «στην πόρτα» του ΝΑΤΟ και αυτό αφορά τόσο την περιοχή της Υπερδνειστερίας –που μπορεί να μετατραπεί σε ένα νέο Καλίνινγκραντ, ένα προκεχωρημένο ρωσικό φυλάκιο στα σύνορα των Βαλκανίων – όσο και την Πολωνία, στην οποία βρίσκονται πυραυλικές εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ. «Υπό αυτό τον σχεδιασμό Αμερικανοί και Ρώσοι εισάγουν στη σύγκρουση της Ουκρανίας μισθοφόρους, προετοιμαζόμενοι για ένα παρατεταμένο “αντάρτικο” στο έδαφος της χώρας. Η μεγάλη συγκέντρωση νατοϊκών στρατευμάτων, εκτός από μια προβολή ισχύος προς τη Ρωσία, αποτελεί και μια “γραμμή τροφοδοσίας” για τις δυνάμεις αυτές», προσθέτει ο Νίκος Αργυρίου.

Η Ελλάδα παίρνει θέση μπροστά στις επερχόμενες εξελίξεις εμπλεκόμενη ενεργά στην πλευρά του ΝΑΤΟ, προσπαθώντας παράλληλα να επωφεληθεί στο πεδίο του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού. Ήδη από τον Νοέμβριο το Δίκτυο Ελευθέρων Φαντάρων «Σπάρτακος» είχε καταγγείλει τη συνεκπαίδευση ελληνικών και ουκρανικών μονάδων ειδικών δυνάμεων στη Νέα Πέραμο. Στις αρχές Φεβρουα-
ρίου, λίγες ημέρες πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, πραγματοποιήθηκε μεγάλη νατοϊκή άσκηση στο Ιόνιο, με τη συμμετοχή του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Χάρι Σ. Τρούμαν» και την καθοριστική συμμετοχή της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας.

Σε Ιόνιο, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο σημειώνεται υπερσυγκέντρωση πολεμικών δυνάμεων. Στην περιοχή, εκτός από το «Χάρι Σ. Τρούμαν» που προσφάτως έφτασε μέχρι το Βορειοανατολικό Αιγαίο κοντά στην έξοδο των Δαρδανελίων, πλέει και το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ», το οποίο συνοδεύουν η φρεγάτα «Ύδρα» και το υποβρύχιο «Παπανικολής». Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την Καθημερινή, παρατηρείται «συνωστισμός» ρωσικών και νατοϊκών υποβρυχίων στο Ιόνιο αλλά και νοτίως της Κύπρου και της Κρήτης. Οι Ρώσοι διατηρούν σημαντικές δυνάμεις του στόλου τους στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στη βάση της Ταρτούς στη Συρία, ενώ όταν το αμερικανικό αεροπλανοφόρο έπλεε προς το Βορειοανατολικό Αιγαίο, στην περιοχή είχαν σπεύσει μία φρεγάτα και ένα καταδρομικό σκάφος του ρωσικού πολεμικού ναυτικού.

Η βαρύτητα που δίνεται και από τις δύο πλευρές στο Βορειοανατολικό Αιγαίο δεν είναι τυχαία. Με την Τουρκία να έχει κλείσει τα Στενά κατ’ εφαρμογή της Συνθήκης του Μοντρέ του 1936, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει μετατραπεί στην ουσία σε αποκλειστικό κόμβο μεταφοράς νατοϊκού στρατιωτικού υλικού από τη Μεσόγειο προς τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Φωτογραφίες που έχουν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο, οι οποίες απεικονίζουν δεκάδες άρματα μάχης συγκεντρωμένα στο λιμάνι του Έβρου, περιμένοντας να μεταφερθούν σιδηροδρομικώς προς τη Ρουμανία, είναι αποκαλυπτικές της σημασίας που έχει για τις ΗΠΑ το μοναδικό εναλλακτικό προς τα Δαρδανέλια πέρασμα. Στις 19 Μαρτίου στην εβρίτικη πρωτεύουσα αναμένεται να δέσει το θηριώδες αμερικανικό πλοίο μεταφοράς φορτίου «Liberty Passion», ξεφορτώνοντας επιπλέον τεθωρακισμένα και στρατιωτικό υλικό για την Ανατολική Ευρώπη.

❞ Ν. Αργυρίου: «Δεν βρίσκεις τόπο που να μην εμπλέκεται στην πολεμική προετοιμασία»

«Στην Ελλάδα δεν βρίσκεις τόπο που να μην έχει εμπλοκή στην πολεμική προετοιμασία», λέει ο Νίκος Αργυρίου, τονίζοντας ότι οι καλύτερες μονάδες όλων των όπλων και των σωμάτων βρίσκονται σε ετοιμότητα. «Ο ελληνικός στρατός αντιμετωπίζεται σε δύο επίπεδα: Από τη μία οι φαντάροι στις μονάδες της παραμεθορίου, που προορίζονται να εμπλακούν πρώτοι σε ενδεχόμενη ελληνοτουρκική διένεξη. Από την άλλη, οι φρεγάτες, οι ειδικές δυνάμεις, η αεροπορία στρατού, τα F-16 και τα κατασκοπευτικά αεροσκάφη», εξηγεί ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Αλληλεγγύης Στρατευμένων, τονίζοντας ότι πολλές δυνάμεις από τις μονάδες αιχμής βρίσκονται ήδη σε επιχειρήσεις εκτός συνόρων, ενώ δυνάμεις τεθωρακισμένων από τη Ρουμανία έρχονται στη Θράκη για ασκήσεις στο Πετροχώρι Ξάνθης.

Την ίδια στιγμή, η προσπάθεια ταχύτατης απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο επαναφέρει στο προσκήνιο διάφορα σχέδια για εναλλακτικούς προμηθευτές και διαδρομές διέλευσης αερίου προς την Ευρώπη. Ήδη από ελληνικής πλευράς εξετάζονται οι δυνατότητες επαναφοράς των σχεδίων εξόρυξης υδρογονανθράκων, κυρίως από τα θαλάσσια οικόπεδα ανατολικά της Κρήτης, ενώ τον –τουλάχιστον μέχρι σήμερα– «νεκρό» αγωγό EastMed εξετάζεται να αντικαταστήσουν σχέδια ενεργειακής διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου.

Στην αντίπερα ακτή του Αιγαίου, κατά τη συνάντηση που είχε την Τετάρτη ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον ισραηλινό ομόλογό του Ισαάκ Χέρτσογκ, τέθηκαν επί τάπητος σχέδια διέλευσης ισραηλινού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Θεωρείται, δε, βέβαιο ότι το ενεργειακό θα αποτελέσει θέμα συζήτησης στην «ξαφνική» συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν την Κυριακή στην Κωνσταντινούπολη.

«Από τη στιγμή που μπλοκάρεται το φυσικό αέριο της Ρωσίας προς την Ευρώπη, έρχονται ξανά στο προσκήνιο η Μέση Ανατολή, η Ανατολική Μεσόγειος, η Κρήτη. Επί τάπητος ξανά οι ΑΟΖ, τα κοιτάσματα και ο έλεγχος των περασμάτων. Οι όποιες συζητήσεις Ελλάδας-Τουρκίας για τη “μοιρασιά” δεν αίρουν τον κίνδυνο πολεμικού επεισοδίου: το αντίθετο, γιατί οι διαπραγματεύσεις γίνονται με προβολή ισχύος, εξοπλισμούς και κεκτημένα επί του πεδίου», σημειώνει ο Νίκος Αργυρίου.

ΠΗΓΗ: prin.gr