Του Ανδρέα Κοσιάρη
Το πέρασμα του τυφώνα Άιντα από την πολιτεία της Λουιζιάνας άφησε περισσότερα από 1.000.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Ορλεάνης χωρίς ρεύμα. Εκατοντάδες χιλιάδες παραμένουν ακόμα στο σκοτάδι μία εβδομάδα αργότερα, με την εταιρεία που έχει το ουσιαστικό μονοπώλιο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη Νέα Ορλεάνη, την Entergy, να δηλώνει πως για να αποκατασταθεί πλήρως η ηλεκτροδότηση θα χρειαστεί να φτάσουμε στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Ο τυφώνας Άιντα ήταν ένας από τους πιο καταστροφικούς στην ιστορία της Λουιζιάνας. Τα αντιπλημμυρικά φράγματα που ενισχύθηκαν μετά την καταστροφή του τυφώνα Κατρίνα το 2005 άντεξαν, όμως αυτό που δεν άντεξε ήταν το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Περισσότερα από τρεις χιλιάδες χιλιόμετρα καλωδίων καταστράφηκαν, αχρηστεύοντας τις οκτώ μεγαλύτερες γραμμές μεταφοράς ενέργειας που δίνουν ρεύμα στη Νέα Ορλεάνη.
«Ο λόγος που τα φώτα είναι σβηστά δεν είναι επειδή δεν φτιάχνουμε ένα ανθεκτικό σύστημα», προσπάθησε να δικαιολογηθεί ο εκπρόσωπος της Entergy, Ροντ Γουέστ. «Τα φώτα είναι σβηστά επειδή η Μητέρα Φύση είναι ακόμα ο αδιαμφισβήτητος, αήττητος πρωταθλητής βαρέων βαρών στον κόσμο». Όμως στην πραγματικότητα η κατάσταση δεν ήταν τόσο αναπόφευκτη όσο θα ήθελε να παρουσιάσει η εταιρεία.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Entergy, η εταιρεία έχει επενδύσει περίπου 1,2 δισ. δολάρια στην ενίσχυση των γραμμών ηλεκτρικού ρεύματος από το 2017 έως το 2019, φτιάχνοντας ένα δίκτυο που να αντέχει τους ανέμους που προκαλούνται από τους τυφώνες κατηγορίας 4, οι οποίοι μπορούν να φτάσουν σε ριπές και τα 240 χλμ/ώρα. Όμως ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι του δικτύου, περίπου το ένα έκτο, λειτουργεί με απαρχαιωμένες γραμμές που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1970 και αντέχουν ανέμους μέχρι περίπου 140 χλμ/ώρα. Η εταιρεία, αν και έχει ολοκληρώσει τις εκθέσεις ζημιών, δεν ανέλυσε δημοσίως το ποια τμήματα του δικτύου κατέρρευσαν και αν οι ενισχυμένες γραμμές άντεξαν στην Άιντα.
Επίσης δεν εξήγησε γιατί δεν λειτούργησαν και οι εναλλακτικές. Το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας εισάγεται στη Νέα Ορλεάνη. Όμως η Entergy είχε φτιάξει δύο εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο εντός των ορίων της πόλης, τα οποία υποτίθεται ότι θα είχαν τη δυνατότητα να καλύπτουν τις ανάγκες ηλεκτροδότησης σε περιπτώσεις διακοπής της εισαγόμενης ενέργειας. Για το ένα από αυτά μάλιστα, η εταιρεία είχε κάμψει τις αντιδράσεις των πολιτών πληρώνοντας ηθοποιούς να παραστούν στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου που επρόκειτο να το εγκρίνει ή να το απορρίψει, και να παραστήσουν τους πολίτες που τάσσονταν υπέρ του. Το εργοστάσιο κτίστηκε, δίπλα σε φτωχογειτονιές Αφρο-αμερικανών και μεταναστών, αλλά δεν απέτρεψε τις διακοπές ηλεκτροδότησης του τυφώνα Άιντα.
Όπως και να έχει, η ενίσχυση του δικτύου ηλεκτροδότησης άργησε σημαντικά. Μια δεκαετία έπειτα από την καταστροφή της Κατρίνα, το 2015, η εταιρεία δεν είχε καταθέσει ακόμα ένα πλάνο ενίσχυσης του δικτύου στο δημοτικό συμβούλιο της Νέας Ορλεάνης. Και στην πορεία των ετών έχει λάβει μία σειρά από πρόστιμα για αυτές τις καθυστερήσεις.
Οι καθυστερήσεις αυτές συμβαίνουν επειδή συμφέρουν την εταιρεία — όπως την συμφέρουν και οι καταστροφές. Οι ανακατασκευές των δικτύων χρηματοδοτούνται αφενός από φρέσκο κρατικό χρήμα και αφετέρου από αύξηση των τιμολογίων ρεύματος που προσφέρει η Entergy. Η εταιρεία δεν βάζει λεφτά από την τσέπη των μετόχων της. Αντίθετα, η καταστροφή του τυφώνα Κατρίνα επέτρεψε στην Entergy να κηρύξει πτώχευση «λόγω καιρικών φαινομένων» στη θυγατρική της στη Νέα Ορλεάνη, αποφεύγοντας ευθύνες και κόστη, και ανεβάζοντας τα κέρδη της κατά 24% τον ίδιο καιρό που μεγάλα τμήματα της πόλης παρέμεναν χωρίς ρεύμα για σχεδόν ένα έτος.
Σύμφωνα με τον ερευνητή δημοσιογράφο Γκρεγκ Πάλαστ, η Entergy εφαρμόζει τις ίδιες ή παρόμοιες κομπίνες εδώ και τουλάχιστον 35 χρόνια. Ο Πάλαστ είχε προσληφθεί για να ερευνήσει την Entergy το 1986. Τότε, είχε βρει πώς η εταιρεία αύξανε τα κόστη προς τους καταναλωτές, αγοράζοντας ρεύμα σε τετραπλάσια τιμή από τον εθνικό μέσο όρο, από την εταιρεία «Middle South Utilities» — η οποία ανήκε σε ποσοστό 100% στην… Entergy. Η εταιρεία δηλαδή αγόραζε από τον εαυτό της ρεύμα σε εξωφρενικά αυξημένη τιμή και το πουλούσε ακριβότερα στους πελάτες της.
Η ιστορία της Entergy δεν είναι φυσικά μοναδική. Σε μία χώρα όπως οι ΗΠΑ, όπου η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας μετρά δεκαετίες, υπάρχουν αμέτρητα τέτοια παραδείγματα. Όπως η «PG&E», που όπως έχουμε πει και παλιότερα δεν εκσυγχρόνιζε το δίκτυο ηλεκτροδότησης της Καλιφόρνια, προκαλώντας μερικές από τις μεγαλύτερες και φονικότερες πυρκαγιές στην ιστορία της.
Ή το πιο πρόσφατο παράδειγμα των υπηρεσιών ηλεκτροδότησης στο Τέξας κατά τη διάρκεια του κύματος ψύχους του περασμένου χειμώνα. Οι ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτροδότησης της πολιτείας είχαν αποφασίσει να φτιάξουν ένα δίκτυο που δεν ήταν συνδεδεμένο με τα δύο μεγάλα διαπολιτειακά δίκτυα των ΗΠΑ, ούτως ώστε να αποφεύγουν ελέγχους και δεσμεύσεις. Μέχρι που το δριμύ κρύο αύξησε κατακόρυφα την ζήτηση, το δίκτυο κατέρρευσε και πολλοί καταναλωτές βρέθηκαν να χρωστούν χιλιάδες δολάρια για λίγες ώρες ρεύματος.
Καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα συμβαίνουν στο εγγύς μέλλον ολοένα και συχνότερα, στη Νέα Ορλεάνη αποδεικνύεται για ακόμη μία φορά ότι δεν μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη σε ιδιώτες, για να κάνουν όσα απαιτούνται ώστε να μην καταρρέουν οι υποδομές κοινής ωφέλειας. Οι ιδιωτικές εταιρείες δεν επιθυμούν να επωμιστούν το κόστος εκσυγχρονισμού και κερδοσκοπούν κάθε φορά που μια καταστροφή χτυπά τα δίκτυά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου