 |
| Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Ζήλος |
«Πατριωτισμοί»
Είναι το Ισραήλ ο «φυσικός σύμμαχος της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο και ασπίδα απέναντι στις επεκτατικές απειλές της Τουρκίας»;
Ρωτώ ευθέως τον κ. Σάββα Καλεντερίδη (και όχι τους διάφορους
καραβανάδες, και των τριών όπλων, που φλυαρούν θλιβερά στα κανάλια,
«εναλλακτικά» ή «επίσημα»), ως επιτυχημένο influencer (οικογενειακώς)
του «λελογισμένα πατριωτικού» (δηλαδή, όχι σαφώς ακροδεξιού) χώρου: όποιος
συμμετέχει στον Στόλο της Ελευθερίας για το σπάσιμο της πολιορκίας της
Γάζας από την κατοχική δύναμη του Ισραήλ ρίχνει νερό στον μύλο της
Τουρκίας;
Αυτό ακριβώς είπε την Κυριακή 5 Οκτωβρίου (2025)
στην εκπομπή «Ο καφές της Κυριακής» του δημοσιογράφου Γιώργου Σαββίδη·
και αντέδρασε οργισμένα όταν κάποιος από τους συνομιλητές (ο κ. Θρ.
Ευτυχίδης) έθεσε υπό ερώτηση το σκεπτικό του, αναφέροντας εν παρόδω μόνο
ένα μικρό δείγμα της «κάτω από το τραπέζι» συνεργασίας Τουρκίας-Ισραήλ.
Δεν θα άξιζε η αναφορά σ’ ένα τέτοιο μικρογεγονός αν δεν ήταν μικρογραφία του πιο τερατώδους ιδεολογήματος που πασχίζει να επιβάλει μια εγκληματική κυβέρνηση στον αιχμάλωτο λαό της (και αντηχούν σαν μεγεθυντές τα υπηρεσιακά ΜΜΕ, καριερίστες ακαδημαϊκοί και «ειδήμονες» των Διεθνών Σχέσεων, διπλωμάτες, στρατιωτικοί και στρατιωτικοί αναλυτές, όχι μόνο φιλοκυβερνητικοί αλλά και «διαφωνούντες») για τη νομιμοποίηση της ολέθριας εξωτερικής πολιτικής της: το ιδεολόγημα που λέει ότι το Ισραήλ είναι ο «φυσικός σύμμαχος της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο και ασπίδα απέναντι στις επεκτατικές απειλές της Τουρκίας». Τερατολόγημα από ηθική, διεθνοδικαιική αλλά και πραγματολογική άποψη, το επιχείρημα θα μπορούσε να εκληφθεί ως φαντασιωσικό παραλήρημα, εάν το ίδιο το φαντασιακό των παραληπτών του δεν ήταν ήδη κατειλημμένο από αυτό που επιεικώς θα λέγαμε αντιτουρκική παράνοια του «ελληνισμού». Είναι το διαχρονικό έρεισμα του ιθαγενούς εθνικισμού που, ανεξαρτήτως του τί είναι ή τι κάνει το πραγματικό τουρκικό κράτος, εικονίζει την υδρόγειο σφαίρα στην κλίμακα του Αιγαίου, και την παγκόσμια γεωπολιτική ως τον προαιώνιο αγώνα του Καλού (που έχει τα ελληνικά χρώματα) με το Κακό (που έχει τα χρώματα της Τουρκίας). Αυτή η νηπιώδης συλλογιστική καθορίζει την ελληνική εξωτερική πολιτική κατά τρόπο που -ειρωνικά- διασφαλίζει τη μία μετά την άλλη από τις «εθνικές» πανωλεθρίες, ενώ ο «εθνικός κορμός» σφίγγεται όλο και στενότερα στην αγκάλη των θυτών του (λέγε με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ένωση), πολύ πιο αδίστακτων κι επικίνδυνων από τους δηλωμένους «εχθρούς» του, νιώθοντας ασφάλεια και τιμή το ν’ ανήκει στη «συμμαχία» τους.
Να επιχειρηματολογείς κόντρα στην ηλιθιότητα είναι χαμένο παιχνίδι. Το φαινόμενο που συζητάμε υπερβαίνει το πεδίο της πολιτικής και υπεισέρχεται, πέραν ενός σημείου, στη σφαίρα της ψυχιατρικής διαγνωστικής. Αυτό αφορά όμως τη δεκτικότητα σε αυτό το είδος προπαγάνδας, που είναι κάτι διαφορετικό από την περιοχή του σχεδιασμού της. Τούτη η τελευταία είναι ωμά πολιτική και συνδέεται με τα συμφέροντα μιας «εθνικής» ολιγαρχίας, τα οποία είναι αδιαχώριστα από τα συμφέροντα υπερεθνικών κεφαλαιοκρατικών τάξεων και από τους συνασπισμούς ισχύος που τα διασφαλίζουν. Ως πολιτική, θέλω ακόμα να πιστεύω ότι επιδέχεται ορθολογική συζήτηση και κριτική, ακόμη και αν είναι το μόνο πράγμα που οι σχεδιαστές της θέλουν να αποφύγουν.
Ρωτώ λοιπόν κα πάλι: αν το Ισραήλ βομβάρδιζε απρόκλητα την Άγκυρα (όπως προσφάτως τη Ντόχα), με τη δικαιολογία ότι βρίσκονται εκεί αντιπρόσωποι της Χαμάς (που δεν είναι υποθετικό σενάριο), θα ήταν αυτό παραβίαση εθνικού εδάφους και προσβολή του διεθνούς δικαίου ή όχι; Κι «εμείς» θα το καταγγέλλαμε αυτό ως τέτοιο, ή θα πανηγυρίζαμε που ένας «εχθρός», επειδή και μόνο είναι σ’ εμάς μισητός, «βρήκε τον μάστορά του»; Μπορώ να φανταστώ ποια θα ήταν η αντίδραση των πατριωτών (και οποιαδήποτε διάψευση θα ήταν ευπρόσδεκτη). Εν τοιαύτη περιπτώσει, ωστόσο, ξαναρωτώ: αν η Τουρκία βομβάρδιζε απρόκλητα την Αθήνα, με τη δικαιολογία ότι βρίσκονται εκεί αντιπρόσωποι του PKK, θα ήταν αυτό παραβίαση εθνικού εδάφους και προσβολή του διεθνούς δικαίου ή όχι; Θα αντιδρούσαμε με τον ίδιον τρόπο ή διαφορετικά;
Θα δεχόμουν να συζητήσω οιαδήποτε άποψη έχει κανείς περί του τί (πρέπει να) ισχύει ως δίκαιο, ηθική και νομιμότητα, αλλά θα πρέπει να είναι μία άποψη· δεν μπορεί να αλλάζει ανάλογα με τι θεωρούμε κάθε φορά, ή τι θεωρεί ο καθένας, «συμφέρον» και να εξακολουθούμε να μεταχειριζόμαστε όρους όπως «δίκαιο», «ηθική» και «νομιμότητα» χωρίς να μας παίρνουν με τις τομάτες…
Άλλο παράδειγμα. Στη μεθοδευμένη προσπάθεια συκοφάντησης του Στόλου της Ελευθερίας, ακούσαμε ορισμένα παπαγαλάκια του διαδικτύου να λένε με θρασύτητα «Ναι αλλά γιατί δεν μιλάτε για την Κύπρο;» Να μιλήσουμε για την Κύπρο λοιπόν. Τα κυπριακά κατεχόμενα είναι κακώς κατεχόμενα ενώ τα παλαιστινιακά κατεχόμενα είναι καλώς κατεχόμενα; Η Τουρκία είναι κακή κατοχική δύναμη ενώ το Ισραήλ καλή τέτοια; Η κατάληψη κυπριακών εδαφών είναι έγκλημα ενώ η κατάληψη παλαιστινιακών εδαφών «πόλεμος»; Η κυπριακή (όταν υπήρχε) ή η κουρδική αντίσταση είναι «εθνικοαπελευθερωτικό αντάρτικο» ενώ η παλαιστινιακή αντίσταση «τρομοκρατία»; Στην Κύπρο έχουμε μόνο τουρκική κατοχή ή επίσης βρετανική και αμερικανική; Η τουρκική (στρατιωτική) κατάληψη είναι «κατοχή», ενώ η ισραηλινή (οικονομική) κατάληψη είναι «συμμαχία»; Δεν μπορεί κάποιος να κάνει εσαεί λάστιχο τις έννοιες μ’ έναν τέτοιον τρόπο ατιμώρητα· και όταν η τιμωρία έρχεται, δεν καταλαβαίνει γιατί «σύμμαχοι» και «εχθροί» βρίσκονται στο ίδιο τραπέζι απέναντί του – κανείς δεν επιβραβεύει τον ηλίθιο, ιδίως όταν δεν μπορεί να συνδέσει τις επιλογές του με τις συνέπειές τους.
Δεν είμαι οπαδός της Realpolitik και αρνούμαι ν’ αποσυνδέσω την αρχή του «συμφέροντος» από την αρχή του «δικαίου»· αλλά και αν το κάνω, μιλώντας ωμά πραγματιστικά δηλαδή, στο ίδιο «δια ταύτα» οδηγούμαι. Το ζήτημα έχει αναλυθεί τόσο διεξοδικά από τους σοβαρότερους Έλληνες και ξένους αναλυτές που είναι σχεδόν ανιαρό να επανέλθω. Από πού προκύπτει αντιπαλότητα του Ισραήλ με την Τουρκία, και κοινότητα συμφερόντων του με την Ελλάδα; Οι φλογερές φιλοπαλαιστινικές δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν (τις οποίες στην ονομαστική τους αξία τουλάχιστον θα έπρεπε να επικροτούμε, αντί να σπεύδουμε σαν βδελυροί σπιούνοι να τις καταγγέλλουμε στα αφεντικά: «Είδατε, υποστηρίζει την τρομοκρατία!») σε ποιον κώδικα μπορούν να κριθούν ανεξάρτητα από την πρακτική του; Η Τουρκία τροφοδοτεί ανελλιπώς το Ισραήλ με αζερικό πετρέλαιο που είναι ζωτικής σημασίας για να κινεί την πολεμική του μηχανή -δεν έχει μικρότερη δηλαδή συμμετοχή στη γενοκτονία απ’ όσο οι ΗΠΑ και η Βρετανία που το τροφοδοτούν με λογισμικό και όπλα· Τουρκία και Ισραήλ πολέμησαν από κοινού με το Αζερμπαϊτζάν για την εθνοκάθαρση του αρμενικού θυλάκου τού Αρτσάχ, έχοντας σαν απώτερο στόχο το Ιράν (αλλά και την πίεση στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας, ανυποχώρητη εμμονή των δυτικών προστατών τους)· ενήργησαν σε αγαστή συνεργασία, υπό την καθοδήγηση Βρετανών και Αμερικανών (και υπό την αυτοκτονική αμφιταλάντευση της Ρωσίας, για την οποία η Αστάνα υπήρξε το δεύτερο Μινσκ), για τη διάλυση του συριακού κράτους και τον διαμελισμό της συριακής επικράτειας σε ζώνες επιρροής (όπως ακριβώς διαμελίζουν και μοιράζονται τούτη ακριβώς τη στιγμή, με λιγότερο επιθετικά μέσα, την Κύπρο)· και ακριβώς τώρα είναι που η Τουρκία επιβάλλει τις δυτικές κυρώσεις στο Ιράν ενώ στηρίζει το σχέδιο Τραμπ που εκβιάζει σε παράδοση την παλαιστινιακή αντίσταση. Ποιος δεν βλέπει ότι το ίδιο παιχνίδι εκτείνεται σε ολοένα ευρύτερους κύκλους στην Ανατολική Μεσόγειο (περιλαμβανομένης της ελληνικής ενδοχώρας, αξιοθρήνητης «πίσω αυλής» του Ισραήλ πλέον), όπου η γεωπολιτική των ΗΠΑ επιτάσσει δύο περιφερειακές δυνάμεις ελεγχόμενες υπό τις ίδιες, το Ισραήλ και η Τουρκία, να ελέγχουν την ευρύτερη επικράτεια για λογαριασμό των δικών τους διακυβευόμενων συμφερόντων από την άνοδο οιουδήποτε απειλεί την ιμπεριαλιστική τους ηγεμονία;
Ισραήλ και Τουρκία είναι ασφαλώς στρατηγικοί ανταγωνιστές, αλλά σε καμία περίπτωση αντίπαλοι· έχουν κοινό τον αμερικανονατοϊκό άξονα, του οποίου ενεργούν ως αντίστοιχα το δεξί και το αριστερό χέρι. Δεν ήταν ανόητος ο πρόεδρος Τραμπ όταν τους συνέχαιρε δημοσίως για το κοινό τους κατόρθωμα στη Συρία, συνιστώντας ομόνοια και συνεργασία μεταξύ τους (και δεν ήταν απλώς ανόητος ο κλόουν που αντιπροσώπευε την Ελλάδα στην πρόσφατη διάσκεψη του ΟΗΕ όταν φωτογραφιζόταν αγκαλιά με τον νέο κυβερνήτη της Συρίας, τον αλ Τζολάνι ή αλ Σάραα· ήξερε καλά ποιον υπηρετεί, και για ποιους λόγους). Ο πρόεδρος Τραμπ γνωρίζει καλά βέβαια την τάφρο αίματος που χωρίζει τον ισλαμικό φονταμενταλισμό από τον Άξονα της Αντίστασης στη Μέση Ανατολή, όπως το γνωρίζουν και οι Σιωνιστές επιτελείς, που στήριξαν αφειδώς τις σαλαφιστικές συμμορίες μέχρι να τους ανακηρύξουν σε κυβερνητικούς «εταίρους» (ρίχνοντάς τους πού και πού καμιά καρπαζιά, εάν τους περάσει απ’ το μυαλό πως μπορούν να δράσουν αυτόνομα). Οι μόνοι που βρίσκονται σε σύγχυση είναι οι Έλληνες «πατριώτες» οι οποίοι, καλοί αγωγοί της νεορατσιστικής οριενταλιστικής προπαγάνδας, στο όνομα του δυτικολάγνου αντιισλαμισμού τους αποκηρύσσουν τους μόνους δυνητικούς τους συμμάχους, αντιπάλους τόσο του νεο-οθωμανικού μιλιταρισμού όσο και του σιωνιστικού εποικισμού: το Ιράν και τους μαχόμενους για την ανεξαρτησία τους αραβικούς λαούς με προφυλακή τις αντιστασιακές τους οργανώσεις (που, αν και αυτό δεν αφορά τους οπαδούς τής Realpolitik, πολεμούν εν δικαίω).
Υποθέτω ότι για τους ίδιους λόγους, και στους ίδιους κύκλους (αλλά δυστυχώς και σ’ ένα κομμάτι της αριστεράς, που θα έπρεπε να έχει ανοσία στους ιούς του εθνικισμού και του πολιτισμικού ρατσισμού), όταν ψελλίζεται κάποιου είδους συμπάθεια για τους «αθώους αμάχους» ή τον «λαό της Παλαιστίνης», δεν παραλείπεται ο διαχωρισμός του από την «ισλαμιστές» της Χαμάς (ακούσαμε ωστόσο Έλληνα αξιωματικό του ναυτικού να λέει, σε παρόμοια εκπομπή, ότι οι κάτοικοι της Γάζας δεν είναι αθώοι αφού ψήφισαν τη Χαμάς!). Είναι το αποτελεσματικότερο κόλπο για τη δικαιολόγηση της σιωνιστικής εποικιστικής βαρβαρότητας, ακόμη κι εν μέσω της παγκόσμιας κατακραυγής. Όταν, σήμερα, οι ίδιες εκείνες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που έχουν βάλει χέρι στη γενοκτονία αναγκάζονται, για να σώσουν τα προσχήματα και υπό την πίεση των λαών τους, να πουν κάτι για «υπερβάλλουσα βία» εκ μέρους τού Ισραήλ και για «λύση δύο κρατών» (γνωρίζοντας ότι είναι πρακτικώς ανέφικτη υπό τις παρούσες συνθήκες και δίνοντας χρόνο στο σιωνιστικό καθεστώς να ολοκληρώσει την εθνοκάθαρση), διανθίζουν απαραιτήτως τους υποκριτικούς λόγους τους με μια δημηγορία καταδικαστική της «Χαμάς»· και, συμπληρωματικά, ρίχνουν αποκλειστικά την ευθύνη για τα ανεξαγόραστα εγκλήματα του Ισραήλ στον «φανατικό» Νετανιάχου και τους «ακροδεξιούς» της κυβέρνησής του. Έτσι, ο θύτης εξισώνεται με το θύμα και αθωώνεται το ίδιο το κατοχικό καθεστώς -κατά μείζονα λόγο δε η «ισραηλινή κοινωνία» (που όμως, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, εγκρίνει κατά ένα συντριπτικό ποσοστό 70% και πλέον τη συντελούμενη γενοκτονία).
Αυτό που συμβαίνει στην Παλαιστίνη σήμερα δεν είναι «πόλεμος», είναι σφαγή. Κι εκείνος που αντιστέκεται δεν είναι η «Χαμάς», αλλά ολόκληρος ο παλαιστινιακός λαός με αυταπάρνηση και επιμονή που δίνει μαθήματα αντοχής και ηρωισμού σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αν μια σειρά από συγκυρίες ανέδειξε τη Χαμάς σε πρωτοπορία του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα σε αυτή την ιστορική φάση, της οφείλουμε την τιμή και τον σεβασμό που αρμόζει σε όλους όσους έχουν θυσιαστεί για την ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια. Σήμερα, οι ίδιοι εκείνοι που ελεεινολογούν τη Χαμάς και δολοφονούν τους ηγέτες της αναγκάζονται να συνομιλήσουν μαζί της -έστω με χυδαίους εκβιασμούς- στο διπλωματικό τραπέζι· αυτό είναι ασφαλώς μια πολιτική νίκη. Και η ίδια η Χαμάς επιδεικνύει πολιτική υπευθυνότητα αδιανόητη για τους διώκτες της, όταν για παράδειγμα συναινεί στην εκχώρηση εξουσιών σε έναν άνθρωπο-σύμβολο του παλαιστινιακού αγώνα που δεν ανήκει στις τάξεις της, τον προ εικοσαετίας έγκλειστο Μαρουάν Μπαργούτι. Με όλο που τίποτα δεν έχει ακόμα κριθεί, όλοι βιάζονται να μιλήσουν -πάντα υποκριτικά- για «ευτυχή λύση» της σύγκρουσης. Αν είναι πραγματικά έτσι, ας μας πουν αν θα είχε αυτή επιτευχθεί, αν θα είχε επανέλθει πιεστικά το παλαιστινιακό στη διεθνή ατζέντα, χωρίς την ηρωική και απεγνωσμένη έξοδο της 7ης Οκτωβρίου 2023 που άλλαξε τους παγκόσμιους συσχετισμούς και ενταφίασε τις Συμφωνίες του Αβραάμ, ένα σχέδιο εξαφάνισης του παλαιστινιακού λαού από το προσκήνιο της ιστορίας.
Αξίζει ωστόσο εδώ να παρατηρήσω κι ένα άλλο φαινόμενο. Οι ίδιοι «πατριωτικοί» κύκλοι που απέναντι στο Ισραήλ εμφανίζονται πλήρως υποτακτικοί στα θελήματα του ιμπεριαλιστικού άξονα της Δύσης, γίνονται πολύ πιο κριτικοί σε ό,τι αφορά το Ουκρανικό -την πολεμική υστερία της Ευρώπης και την άθλια πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης (που στενοχωριέται αν θα μπει η Τουρκία στο πρόγραμμα SAFE, όχι για το ίδιο το πρόγραμμα και τη σκοπιμότητά του). Ενώ, από την άλλη πλευρά, «αριστεροί» που δείχνουν ένα ανυπόκριτο ενδιαφέρον για την Παλαιστίνη και δεν έχουν ταμπού να εναντιωθούν στο σιωνιστικό κράτος, νιώθουν υποχρεωμένοι να καταγγέλλουν τη ρωσική «εισβολή» στην Ουκρανία ή να προσφεύγουν στη ρητορεία των «δύο ιμπεριαλισμών». Αυτή η εναλλάξ μονόφθαλμη ανάγνωση της παγκόσμιας πραγματικότητας (που δεν είναι μόνο ελληνική ιδιαιτερότητα) είναι ένα από τα πιο αξιοπερίεργα φαινόμενα της επικαιρότητάς μας. Πέρ’ από τις περιπλοκές των πολιτικών σκοπιμοτήτων, το δεξιό ανακλαστικό (περίπτωση του Όρμπαν στην Ευρώπη, ή και του ίδιου του Τραμπ διεθνώς) μοιάζει να είναι υπερκαθορισμένο από ένα ρατσιστικό αίσθημα: μίσος για τους μελαψούς και αλλόθρησκους μουσουλμάνους (ή τους «κίτρινους» Ασιάτες, κτλ.), εφεκτικότητα απέναντι στους λευκούς και χριστιανούς Ρώσους, στο κάτω-κάτω εκβλάστημα της Ευρώπης όσο και οι ίδιες οι ΗΠΑ… Τι εξηγεί όμως το εξίσου παράλογο αντι-ρωσικό ανακλαστικό της «αριστεράς»; Όταν ξέρουν πολύ καλά μάλιστα ότι ο διαμελισμός και η λεηλάτηση της Ρωσίας είναι προ πολλού απερίφραστα διακηρυγμένος σκοπός του αμερικανονατοϊκού άξονα, και πόσο βρόμικο παιχνίδι έχει παιχτεί κατά της Ρωσίας;
Αν όντως βρισκόμαστε σήμερα στις απαρχές ενός τρίτου, σπονδυλωτού παγκοσμίου πολέμου, είναι ασυγχώρητη ηλιθιότητα να μη βλέπει κανείς τη μεγάλη εικόνα: πώς τα μέτωπα συνέχονται μεταξύ τους και πώς διαμορφώνονται οι γραμμές στην παγκόσμια αναμέτρηση. Πίσω από τα γεγονότα της Μέσης Ανατολής, του Καυκάσου, της Ουκρανίας, της Βόρειας και της Ανατολικής Αφρικής βρίσκεται το ίδιο εγκληματικό χέρι, το χέρι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και των συνεργών τους. Το ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ δυτικό-ιμπεριαλιστικό μπλοκ, παρά τις πολλαπλές ρήξεις συμφερόντων και τακτικών στο εσωτερικό του, παραμένει ακόμα επικίνδυνα ενωμένο στην προσπάθεια να αντικρούσει έναν διαφαινόμενο ανταγωνιστικό συνασπισμό (εκπροσωπούμενον μερικώς από τους BRICS, αλλά όχι μόνο) που απειλεί την αθέμιτη ηγεμονία του. Ο δυνάμει παγκόσμιος πόλεμος για τον οποίον μιλάμε μοιάζει να έχει τούτη την ώρα τρία κύρια, συμβολικά όσο και πραγματικά, μέτωπα: Ρωσία, Ιράν, Κίνα. Ενορχηστρώνεται στρατηγικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες και κατανέμουν τις επιχειρησιακές αρμοδιότητες: η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει την ανάσχεση και φθορά της Ρωσίας, το Ισραήλ την καταστροφή του Ιράν και του λεγόμενου «άξονα της αντίστασης» στη Δυτική Ασία, και οι ίδιες οι ΗΠΑ κρατούν το κύριο βάρος των δυνάμεων για μια προβλεπόμενη σύγκρουση με την Κίνα.
Η αυξανόμενη αδυναμία της Δύσης σε αυτή την αναμέτρηση, ωστόσο, δίνει στη σύγκρουση ορισμένα πρωτοφανή χαρακτηριστικά. Το ένα είναι ο υβριδικός χαρακτήρας τού πολέμου, καθώς οι αληθινοί υποκινητές επιφυλάσσονται να εμπλακούν σε μετωπική αναμέτρηση και, αντ’ αυτού, επιδιώκουν όλο και περισσότερο να δρουν «δι’ αντιπροσώπων» (όσο βρίσκονται πρόθυμοι τέτοιοι). Το δεύτερο είναι ο λυσσαλέος και βρόμικος τρόπος τού πολέμου, που υπονομεύει κάθε ισχύον ώς τώρα δίκαιο πολέμου, κάθε επικουρική ανθρωπιστική αρχή και κάθε ρυθμιστικό επικοινωνιακό κανόνα που θα εμπόδιζε τον πόλεμο να καταλήξει γενοκτονία γιγαντιαίων και ανεπανόρθωτων διαστάσεων. Ο δράστης είναι και πάλι από την ίδια πλευρά. Όποιος βλέπει με καθαρότητα τι διακυβεύεται, και αν θέλει να πολεμήσει, με όρους ρεαλισμού ή με όρους δικαίου, ας ξέρει τουλάχιστον ποιος είναι ο εχθρός του και τι αυτό συνεπάγεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου