Μη Κρατικά Πανεπιστήμια: Ας είμαστε τουλάχιστον ειλικρινείς - Του Δημήτρη Π. Πετρόπουλου*

Alexandros Michailidis / SOOC

«Ο στόχος της ίδρυσης Μη Κρατικών Πανεπιστημίων, δηλαδή ιδιωτικών Πανεπιστημίων, είναι να επενδυθούν χρήματα προκειμένου να αποδώσουν κέρδη για τους επενδυτές»

Ας είμαστε τουλάχιστον ειλικρινείς. Σε ένα τόσο ευαίσθητο και ουσιαστικό θέμα της παιδείας, οφείλουμε όλοι μας να είμαστε ειλικρινείς και να παρουσιάζουμε τις όποιες διαφωνίες μας ή αντιρρήσεις μας με επιχειρήματα, που στηρίζονται σε στοιχεία αληθή που να ανταποκρίνονται στο σήμερα. Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο συχνά η αναφορά για την κατάργηση του Άρθρου 16 που ορίζει ότι η ανώτατη (τριτοβάθμια) εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου δηλαδή τα Δημόσια Πανεπιστήμια. Έτσι σήμερα η Κυβέρνηση, πρόκειται να καταθέσει Νομοσχέδιο για την ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων.

Κάθε μεταρρύθμιση που γίνεται δίνει λύση σε κάποιο πρόβλημα. Άραγε ποιο είναι το πρόβλημα στο οποίο θα δώσει λύση η ίδρυση των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων; Όπως για πολλά θέματα πριν την ψήφισή τους, προετοιμάζεται η κοινή γνώμη για την αναγκαιότητα της απόφασης, έτσι και σε αυτό το τόσο σημαντικό θέμα έχει ξεκινήσει η «ενημέρωση» της κοινής γνώμης, κυρίως από «ειδικούς» (όπως τους ειδικούς των πλημυρών, φωτιών κλπ). Η προετοιμασία αυτή στηρίζεται σε μια σειρά στοιχείων-επιχειρημάτων, τα οποία είναι ή αληθοφανή ή μερικής αλήθειας. Τα κυριότερα από αυτά είναι:

Αληθοφανή ή μερικής αλήθειας	Πραγματικότητα
Ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων. Δηλαδή τι θα είναι αυτά τα Πανεπιστήμια. Από πού θα αντλήσουν τα αναγκαία κεφάλαια για την ίδρυσή τους και το ενδεχόμενο / προφανές θετικό αποτέλεσμα (κέρδος) ποιος θα το προσπορίζεται;	Μη Κρατικά Πανεπιστήμια, σημαίνει, Πανεπιστήμια με δίδακτρα. Δηλαδή,  Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, τα οποία θα έχουν ως βασικό σκοπό το κέρδος (όπως και κάθε επιχείρηση).
Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη και ίσως στον κόσμο όπου δεν λειτουργούν ιδιωτικά Πανεπιστήμια.	Όντως. Είναι μια ιδιαιτερότητα της ελληνικής πραγματικότητας, όπου το Σύνταγμα ορίζει την αποκλειστική παροχή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από τα Δημόσια Πανεπιστήμια. Και σε πολλά άλλα θέματα είμαστε οι μοναδικοί στον κόσμο.
Παρουσιάζεται ότι τα Μη Κρατικά δηλαδή Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, είναι αυτό που χαρακτηρίζει το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.	Η πραγματικότητα είναι, ότι το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι δεν χαρακτηρίζεται από τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια και σε χώρες όπου είχαν αναπτυχθεί (Πορτογαλία, Βουλγαρία) πριν 20-30 χρόνια, πλέον έχουν περιοριστεί σημαντικά και δεν διαδραματίζουν κάποιον αξιοσέβαστο ρόλο.
Φοιτητική μετανάστευση περίπου 40.000 Ελλήνων προς άλλες χώρες για Πανεπιστημιακές σπουδές.	Φοιτητική μετανάστευση υπάρχει ανέκαθεν από όλες τις χώρες. Στους 40.000 φοιτητές συμπεριλαμβάνονται και οι μεταπτυχιακοί και οι υποψήφιοι διδάκτορες.
Φοιτητική μετανάστευση περίπου 10.000 Ελλήνων προς την Κύπρο για Πανεπιστημιακές σπουδές.	Η φοιτητική μετανάστευση από την Κύπρο προς άλλες χώρες – και προς την Ελλάδα - είναι έντονη.
Περιορισμό της φοιτητικής μετανάστευσης.	Η φοιτητική μετανάστευση, έχει προκληθεί – κυρίως – από τις περιορισμένες θέσεις στα ελληνικά Πανεπιστήμια με αποφάσεις των ελληνικών Κυβερνήσεων – πολλές φορές βιαστικά, αυθαίρετα και αντιεπιστημονικά (βάση του 10, Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, Τράπεζα Θεμάτων κλπ).
Θα ιδρυθούν παραρτήματα μεγάλων και καταξιωμένων ιδιωτικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας.	Αυτά τα μεγάλα και καταξιωμένα Πανεπιστήμια δεν έχουν ιδρύσει πουθενά παραρτήματα. Θα ιδρύσουν στη χώρα μας; Με το μικρό μέγεθος (περιορισμένο εν δυνάμει πελατειακό κοινό, με το ασταθές φορολογικό σύστημα, με το πιο αργό και πιο ακριβό ίντερνετ της Ευρώπης κ.α.). Η τάση που υπάρχει στην Ευρώπη και στην Αμερική, είναι η μείωση των ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Δηλαδή το κλείσιμο.
Τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια θα συμβάλλουν στην αναβάθμιση και των δημόσιων Πανεπιστημίων.	Γιατί δεν έχουν αναβαθμιστεί έως τώρα τα δημόσια γυμνάσια και δημοτικά, καθώς και τα δημόσια νοσοκομεία, από την ύπαρξη των αντίστοιχων ιδιωτικών.
Θα δημιουργηθεί αυστηρό θεσμικό πλαίσιο έγκρισης των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων.	Δυστυχώς είναι γνωστό ότι οι Νόμοι καταστρατηγούνται με υπουργικές Αποφάσεις ή με ειδικές γνωμοδοτήσεις κλπ
Η ίδρυση των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων θα συμβάλει στην διεθνοποίηση των Δημοσίων Πανεπιστημίων.	Τα ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια, είναι διεθνοποιημένα και συνεργάζονται με πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Ουσιαστικά στοιχεία που αποσιωπά η Κυβέρνηση για τα Δημόσια Πανεπιστήμια είναι τα εξής:

• Φοιτητές ανά Καθηγητή Πανεπιστημίου στην Ελλάδα: 47, μέσο όρο ΕΕ: 13 (Τουρκία: 46, Ιρλανδία: 26, Ρουμανία: 21, Βόρεια Μακεδονία: 13, Βουλγαρία: 11, Πορτογαλία: 11).
• Μείωση της χρηματοδότησης των ελληνικών Δημόσιων Πανεπιστημίων 4% του Κρατικού Προϋπολογισμού (18^η θέση στην ΕΕ).
• Υψηλοί δείκτες απόδοσης των ελληνικών Δημοσίων Πανεπιστημίων (δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές, συμμετοχή σε ανταγωνιστικά διακρατικά ερευνητικά προγράμματα, διεθνείς συνεργασίες κ.α.).
• Μεγάλο ποσοστό φοιτητών εργάζονται προκειμένου να ανταποκριθούν στο κόστος ζωής κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. 
• Πάνω από 50 Πανεπιστημιακά Τμήματα σήμερα δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα με ευθύνη του αρμόδιου Υπουργείου.      

Ο στόχος της ίδρυσης Μη Κρατικών Πανεπιστημίων, δηλαδή ιδιωτικών Πανεπιστημίων, είναι να επενδυθούν χρήματα  - σε ένα ασφαλές επιχειρηματικό κλάδο με ελάχιστο ρίσκο -  προκειμένου να αποδώσουν κέρδη για τους επενδυτές. Αυτό έχει ανάγκη η χώρα μας; Αυτό εξυπηρετεί και προωθεί το δημόσιο συμφέρον; Η χώρα μας, έχει ανάγκη και οφείλει να επενδύσει στη γνώση. Εργαλείο ανάπτυξης – η επένδυση στη γνώση – που το έχουν εφαρμόσει-εντάξει όλες οι χώρες που στόχευαν σε ένα μεσομακροπρόθεσμο αναπτυξιακό μοντέλο. Αυτό θα επιτευχθεί με τα εξής:

• Αύξηση της χρηματοδότησης για την Δημόσια Παιδεία – τουλάχιστον στον μέσο όρο της ΕΕ.
• Αύξηση προσλήψεων μόνιμων καθηγητών στα Πανεπιστήμια, προκειμένου να διαμορφωθεί στο μέσο όρο της ΕΕ.
• Περιορισμό της γραφειοκρατίας και ουσιαστικής λειτουργίας του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων.
• Αύξηση της χρηματοδότησης για την βελτίωση των υποδομών και την ουσιαστική αύξηση των φοιτητικών εστιών.
• Δημιουργία πιστοποιημένης τεχνικής εκπαίδευσης. 

Η εμμονή του αρμόδιου Υπουργείου για την ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων, δηλαδή ιδιωτικών Πανεπιστημίων θα οδηγήσει σε εμπορευματοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δεν εντάσσεται σε κανένα αναπτυξιακό πρόγραμμα της εθνικής οικονομίας. Επίσης θα αποδυναμώσει κυρίως τα περιφερειακά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, θα συμβάλει στην απαξίωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας και στο τέλος θα οδηγήσει την επιβολή διδάκτρων και από τα Δημόσια Πανεπιστήμια.

*Κοσμήτορας Σχολής Γεωπονίας και Τροφίμων Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

ΠΗΓΗ