Σύρος: Άρθρο του Νίκου Αλμπανόπουλου* σχετικά με την Πολεοδομία Σύρου και τη διαχείριση του ΧΥΤΑ του νησιού

ΦΩΤΟ από τη σελίδα του Ν. Αλμπανόπουλου στο fb

Σε αθηναϊκή εφημερίδα δημοσιεύθηκε (και αναδημοσιεύθηκε τοπικά) άρθρο με καταγγελίες για διαφθορά στην πολεοδομία Σύρου. Το ζήτημα είναι ευαίσθητο, ξυπνάει μνήμες και επηρεάζει με πολλούς τρόπους την τοπική κοινωνία. Δεν νομίζω να έχει ξεχαστεί το 2010, η κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η υπηρεσία τότε και η δικαστική κατάληξη. Η αλήθεια είναι ότι περίμενα κάποια θετική αντίδραση από εκείνους που έχουν την πολιτική ευθύνη της υπηρεσίας. Οι δημότες πρέπει να ακούσουν τη γνώμη του δήμου τους, αφενός. Αλλά επίσης, με τις δημοτικές εκλογές να πλησιάζουν, οι υποψήφιοι δήμαρχοι και παρατάξεις οφείλουν να διατυπώσουν ξεκάθαρα τη θέση τους για ένα θέμα που επανέρχεται, όπως θα εξηγήσω στη συνέχεια: τη σχέση με τη Μύκονο. 

Πρώτα ένα πολύ σύντομο ιστορικό: με τον «Καλλικράτη», ο νέος, ενιαίος δήμος Σύρου-Ερμούπολης κληρονόμησε την Πολεοδομία Κυκλάδων για τα νησιά Σύρο, Μύκονο, Κύθνο και Κέα την 1η Ιανουαρίου 2011, σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Ακέφαλη, να μην εκδίδει άδειες, με εισαγγελική έρευνα σε εξέλιξη, με τα στελέχη της εύλογα σε αναταραχή. Χωρίς φυσικά να υπάρχει συλλογική ευθύνη. Η δημοτική αρχή Δεκαβάλλα έβαλε στόχο να φτιαχτεί στη θέση της η πιο καθαρή πολεοδομία στην Ελλάδα. Ήταν το λιγότερο που είχαμε υποχρέωση. 

Μια από τις πιο σημαντικές πρωτοβουλίες που πήραμε το 2011-2014 ήταν η αποκοπή της Μυκόνου από την πολεοδομία Σύρου. Υπήρχε λόγος. Η Μύκονος είναι πολύ «δύσκολο» νησί. Η εκτεταμένη οικοδομική δραστηριότητα, το ευρύτερο οικονομικό κλίμα και η απόσταση από τη Σύρο καθιστούν τον έλεγχο νομιμότητας σχεδόν αδύνατο. Τι ουσιαστικό έλεγχο να κάνεις όταν σε χωρίζει η θάλασσα και το λιγοστό προσωπικό έχει να ασχοληθεί με τις υποθέσεις της Σύρου και να ταξιδέψει σε τρία νησιά; Αναπόφευκτα, για να ελεγχθεί μια καταγγελία στη Μύκονο (και κατέφθαναν σωρηδόν!) χρειάζεται χρόνος και στο μεταξύ η παρανομία θα έχει συντελεστεί και καλυφθεί. Μερικές φορές κυριολεκτικά: θα βρίσκεται προσωρινά χωμένη στο έδαφος! 

Για να αποκοπεί όμως η Μύκονος έπρεπε να ιδρυθεί αυτόνομη πολεοδομία στο δήμο Μυκόνου. Με τη σύμφωνη γνώμη της τότε δημάρχου Μυκόνου, που συνειδητοποίησε την αξία του εγχειρήματος, βάλαμε μπρος. Η προεργασία κράτησε περίπου ένα χρόνο: ακόμα και η μεταφορά του αρχείου Μυκόνου από τη Σύρο ήταν ολόκληρη επιχείρηση που χρειάστηκε σοβαρή προετοιμασία, ταξινόμηση του υλικού και πολλαπλές μεταφορές με φορτηγό και εργάτες. 

Κι ενώ η πολεοδομία Σύρου ανακουφίστηκε για μια πενταετία, χωρίς το διάστημα αυτό να ακουστεί το παραμικρό, το 2017 αποφασίστηκε από το αρμόδιο υπουργείο η κατάργηση της πολεοδομίας Μυκόνου και η επιστροφή των υποθέσεών της στη δική μας υπηρεσία. Πολύ κακώς. Αντί για αυτό, ήταν καθήκον του κράτους να στελεχώσει και να στηρίξει την πολεοδομία Μυκόνου, η καλή λειτουργία της οποίας, όπως και της Σαντορίνης, πρέπει να αποτελεί εθνική υπόθεση. Τόσο κρίσιμο θεωρώ να δουλεύουν αυτές οι δύο (και μερικές ακόμα κρίσιμες πολεοδομίες) σωστά. 

Ενάντια στην προοπτική επιστροφής των πολεοδομικών υποθέσεων της Μυκόνου στη Σύρο είχα, ως πρώην αντιδήμαρχος πολεοδομίας το 2011-2013, γράψει δύο άρθρα στην Κοινή Γνώμη, με τα οποία καλούσα την τότε δημοτική αρχή να μην ενδώσει. Πράγματι, εκείνη διαφώνησε δημόσια. Υπήρξαν όμως, δυστυχώς, τοπικοί παράγοντες που όχι μόνο δεν αντέδρασαν, αντίθετα την επεδίωξαν. 

Γιατί; Ένας νόμιμος και «καθαρός» λόγος είναι ότι η ανάληψη των πολεοδομικών υποθέσεων της Μυκόνου από τη Σύρο φέρνει στο δήμο μας έσοδα. Αφενός τα τέλη για την έκδοση των αδειών, αφετέρου μέρος των προστίμων που επιβάλλονται. Τα τελευταία χρόνια, μετά την ύφεση των μνημονίων τα έσοδα αυτά έχουν φτάσει σε σημαντικό ύψος. Θεωρητικά, ξεπερνούν το ένα εκ. ευρώ ετησίως. Αλλά όμως, όταν έχεις τέτοια έσοδα από μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, η οποία «φωνάζει» από μακριά κινδύνους, προχωράς και σε ανάλογη ενίσχυση της πολεοδομίας με προσωπικό, ώστε η παρουσία στη Μύκονο και στα άλλα νησιά να είναι τουλάχιστον πληρέστερη. 

Αναρωτιέμαι λοιπόν. Βλέποντας ότι η παρούσα δημοτική αρχή δεν διεκδικεί την επανίδρυση της πολεοδομίας Μυκόνου (όπως πιστεύω θα έπρεπε), προέβη από το 2019 σε κατάθεση αιτημάτων για πρόσληψη ικανού αριθμού μηχανικών, ώστε να θωρακίσει την εδώ υπηρεσία; Χρειάζεται να θυμίσω ότι πολιτικές ευθύνες για παράλειψη ενίσχυσης της συγκεκριμένης υπηρεσίας έχουν αποδοθεί ξανά; 

Η ουσία είναι ότι πέντε χρόνια μετά την επιστροφή των πολεοδομικών υποθέσεων στη Σύρο, φτάσαμε σε νέες καταγγελίες για διαφθορά, με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις στην υπηρεσία, στην οικοδομική δραστηριότητα, στο ηθικό των υπαλλήλων και στην εικόνα του δήμου όχι μόνο στην τοπική κοινωνία, αλλά και σε όλη την χώρα. Ασφαλώς όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι θεωρώ τις καταγγελίες οπωσδήποτε βάσιμες - εξίσου πιθανό είναι πχ. να στοχεύουν σε εκβιασμό υπαλλήλων. Εκείνο όμως που με βεβαιότητα μπορώ να πω είναι ότι θα είχαν αποφευχθεί αν η πολεοδομία μας δεν είχε αναλάβει ένα φορτίο που δεν της αναλογεί και δεν είχε τις δυνάμεις να σηκώσει. 

Καταλήγω λοιπόν σε αυτό που έγραψα στην πρώτη παράγραφο. Έρχονται δημοτικές εκλογές. Απαραίτητο είναι οι υποψήφιοι δήμαρχοι να καταθέσουν τις θέσεις τους για τα σοβαρά θέματα και να δεσμευτούν για τις ενέργειές τους: Για το ζήτημα των πολεοδομικών υποθέσεων Μυκόνου, για την εξέλιξη της ανακύκλωσης, για τη διαχείριση του ΧΥΤΑ. Ένα άλλο τεράστιο θέμα που έχει προκύψει από την απαράδεκτη δημιουργία υποχρεωτικού περιφερειακού φορέα, ο οποίος έχει αφαιρέσει τη διαχείριση του δημοτικού ΧΥΤΑ από το δήμο μας! Από την ίδια του την περιουσία! Και ως αποτέλεσμα επιχειρεί τώρα να χρεώσει τους συμπολίτες μας με υπέρογκα ποσά. Σ’ αυτά επικεντρώνονται οι πιο κρίσιμες αποφάσεις του τρέχοντος και του επόμενου δημοτικού συμβουλίου. 

Ως απλός πολίτης, για όλα αυτά θα περιμένω και εγώ τις προεκλογικές θέσεις των υποψηφίων δημάρχων.

*Χημικός

ΠΗΓΗ