21 Ιουλίου 2022

Η κατάρρευση και η αδράνειά μας - Του Raúl Zibechi*

Foto David F. Sabadell/El Salto

Το ότι η ανθρωπότητα αρχίζει να αισθάνεται τις επιπτώσεις της συρροής κρίσεων και πανδημιών που διαμορφώνουν μια κατάσταση χάους ή –και- κατάρρευσης της ζωής στον πλανήτη, φαίνεται αδιαμφισβήτητο. Το ότι οι άρχουσες τάξεις παίζουν το παιχνίδι τους για να διατηρήσουν την προνομιακή τους θέση, και ότι οι πολιτικοί δεν έχουν την παραμικρή πρόθεση να κινηθούν, φαίνεται εξίσου προφανές σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Αυτό που αναστατώνει και προκαλεί αγωνία είναι η ισχνή αντίδραση όσων πλήττονται περισσότερο από την κατάρρευση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Γινόμαστε μάρτυρες διαδηλώσεων, απεργιών, ακόμη και εξεγέρσεων  επαναστατικού χαρακτήρα, όπως αυτή που έπληξε πρόσφατα το Εκουαδόρ, αλλά η κύρια τάση είναι προς την αδράνεια, προς την επιστροφή σε μια κανονικότητα που, κατά βάθος, όλοι και όλες θέλουμε. Οι λόγοι για την έλλειψη απαντήσεων που να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι πολύ διαφορετικοί. Ένας από αυτούς είναι ότι οι παλιές μορφές συλλογικής δράσης, που επινοήθηκαν, κυρίως, από το εργατικό κίνημα, είναι πλέον ανεπαρκείς μπροστά στις τρέχουσες προκλήσεις. Μια νέα πολιτική κουλτούρα δεν μπορεί να προκύψει από τη μια μέρα στην άλλη, ακόμα κι αν υπάρχουν κατά τόπους εμπειρίες που είναι πολλά υποσχόμενες.

Πριν από μέρες, το European Laboratory of Political Anticipation, μια ευρωπαϊκή δεξαμενή σκέψης αφιερωμένη στην ανάλυση και την πρόβλεψη των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων από μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή προοπτική, προειδοποίησε για ορισμένα σημαντικά θέματα στο κύριο άρθρο του δελτίου του Ιουνίου.

Το πρώτο είναι ότι οδεύουμε προς μια ολοκληρωτική κρίση ενός πολιτισμού 500 ετών, που θα μας οδηγήσει ολοταχώς σε έναν νέο παγκόσμιο μεσαίωνα (“2023 – 2030: Phase Terminale de l’apocalypse «ennuyeuse»). Πέρα από την αμφισβητήσιμη αναφορά σε εκείνη την υποτιθέμενη σκοτεινή περίοδο της ιστορίας, το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι η μετάβαση προς μια νέα συστημική οργάνωση δεν έχει προετοιμαστεί και, ως εκ τούτου, δεν θα πραγματοποιηθεί με τρόπο ελεγχόμενο.

Εν ολίγοις, τα χρόνια που ακολουθούν μπορεί να είναι δραματικά. Το European Laboratory of Political Anticipation εκτιμά ότι ήδη φέτος μπορεί να υπάρξει μια ρήξη, με δεδομένη την παράλυση των κυβερνήσεων, την σπάνη, την πρωτοφανή γενικευμένη εξαθλίωση, τους λιμούς και τις φυσικές καταστροφές, που διαγράφουν μια κατάρρευση η οποία ενισχύεται από την δυσβάστακτη ανάπτυξη της ανισότητας.

Το δεύτερο ζήτημα είναι το πιο σοβαρό: κρίσεις, δυνητικά τρομακτικές και χωρίς ιστορικό προηγούμενο, διαδέχονται η μία την άλλη έχοντας όμως ένα σχετικά αναστρέψιμο αντίκτυπο στην καθημερινότητα. Αυτό το γεγονός μειώνει τον φόβο και κάνει τους ανθρώπους να ξαναρχίζουν την “κανονική” πορεία της ζωής τους. Το πρόβλημα αυτό αποτελεί τεράστια πρόκληση για τα αντικαπιταλιστικά κινήματα και για εμάς προσωπικά.

Η καταστροφή που παρακολουθούμε μας βρίσκει απροετοίμαστους να την αντιμετωπίσουμε. Αυτό το μειονέκτημα μπορεί να ξεπεραστεί με τοπικές συλλογικές οργανώσεις, ικανές να εγγυηθούν την επιβίωση και τη ζωή σε καιρούς θανάτου και καταστροφής. Η κρίση στην Ουκρανία μας διδάσκει ότι το να στοιχηματίζουμε στα κράτη, όπως κάνουν οι ευρωπαϊκές αριστερές, είναι ένας κακός δρόμος. Αν δεν προετοιμαστούμε για αυτήν την κατάσταση, οι  ζημίες μπορεί να είναι τεράστιες.

Όπως επισημαίνει το άρθρο, που αναφέρθηκε παραπάνω, ούτε τα μεγάλα κράτη του Βορρά είναι σε θέση να σταματήσουν την κατάρρευση. Το σύστημα επομένως εστιάζει στην καταστολή και τη στρατιωτικοποίηση. Το European Laboratory of Political Anticipation θεωρεί ότι η αχαλίνωτη επιθυμία να ενταθεί ο έλεγχος των μαζών είναι πλέον ο μόνος τρόπος για να διατηρηθεί ό,τι έχει απομείνει από το σύστημα.

Ένας έλεγχος που διευκολύνεται από τις νέες τεχνολογίες, οι οποίες προσφέρουν, σε όποιον κυβερνά, ένα εύρος εξουσιών άνευ προηγουμένου. Όσοι βρίσκονται στην κορυφή διαθέτουν μια στρατηγική δοκιμασμένη εκτενώς σε άλλες μεταβάσεις: μιλιταρισμός και πόλεμος για τον επανασχεδιασμό του κόσμου που καταρρέει. Είναι επιλογή των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της Ρωσίας και της Κίνας, και κάθε άλλης μεγάλης δύναμης, ανεξάρτητα από τους λόγους που επικαλούνται.

Κάποιοι λένε ότι η Κίνα δεν ενεργεί με αυτόν τον τρόπο, αλλά δεν θέλουν να θυμηθούν πως το Πεκίνο συνέτριψε τη λαϊκή διαμαρτυρία στο Χονγκ Κονγκ, καταφεύγοντας στην αστυνομική βία και την ένοπλη βαρβαρότητα, όπως κάθε άλλη χώρα που μάχεται για την ηγεμονία.

Δεκαετίες δημοκρατίας και προόδου έχουν αναισθητοποιήσει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, που συνεχίζει να πιστεύει ότι το κράτος ή οι πολιτικοί ηγέτες θα μας σώσουν ή ότι τα χρήματα θα χρησιμεύσουν την τελευταία στιγμή της κατάρρευσης. Ο ατομικισμός μάς καταδικάζει.

Οι Ζαπατίστας σήκωσαν κραυγή συναγερμού το 2015: 
μας φαίνεται ότι έρχεται μια τρομερή καταιγίδα. 
Ίσως, κάνουμε λάθος, αλλά τι πιστεύετε; 
Φωτογραφία https://indixenas.com

Πριν από επτά χρόνια οι Ζαπατίστας επεσήμαναν την επικείμενη συστημική καταιγίδα, αλλά λίγοι κατάλαβαν το επείγον της έκκλησης για οργάνωση. Εναντίον των καλύτερα οργανωμένων κοινοτήτων, οι δυνάμεις που βρίσκονται στην κορυφή, εξαπολύουν ένοπλες συμμορίες τις οποίες τα μμε βαφτίζουν ως διακινητές ναρκωτικών για να αποκρύψουν ότι είναι η αιχμή του δόρατος του καπιταλισμού.

Ο κόσμος που ξέραμε έχει εξαφανιστεί. Ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο γεννήθηκε: στάζοντας αίμα και λάσπη από όλους τους πόρους (Μαρξ). Μπορούμε μόνο να δημιουργήσουμε συλλογικές μορφές εξουσίας, εξουσίες από τα κάτω, για να επιβιώσουμε σαν λαοί από την κατάρρευση και το χάος.

Μετάφραση Καλλιόπη Ράπτη, πηγή: comune-info.net

*δημοσιογράφος, συγγραφέας

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου