Διεθνής Αμνηστία: ΣΟΚΑΡΙΣΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΔΥΤΙΚΗ ΟΧΘΗ

ΣΟΚΑΡΙΣΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗ ΔΥΤΙΚΗ ΟΧΘΗ

Με τα μάτια του κόσμου στραμμένα στη Γάζα, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εξαπολύσει τους τελευταίους τέσσερις μήνες ένα βίαιο κύμα βίας κατά των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, πραγματοποιώντας παράνομους φόνους, μεταξύ άλλων με τη χρήση μη αναγκαίας ή δυσανάλογης θανατηφόρας βίας κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων και επιδρομών για συλλήψεις, και αρνούμενες την ιατρική βοήθεια στους τραυματίες, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία

Η οργάνωση διερεύνησε τέσσερις εμβληματικές περιπτώσεις όπου οι ισραηλινές δυνάμεις χρησιμοποίησαν παράνομη θανατηφόρα βία —τρία περιστατικά τον Οκτώβριο και ένα τον Νοέμβριο— που είχαν αποτέλεσμα τον παράνομο φόνο 20 Παλαιστινίων, μεταξύ των οποίων και 7 παιδιά. Οι ερευνήτριες/-ητές πήραν εξ αποστάσεως συνεντεύξεις από 12 άτομα, 10 από τα οποία ήταν αυτόπτες μάρτυρες, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων που είχαν φτάσει στο σημείο και κατοίκων της περιοχής. Το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της οργάνωσης επαλήθευσε 19 βίντεο και 4 φωτογραφίες κατά την εξέταση αυτών των τεσσάρων περιστατικών.

Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας διαπίστωσε επίσης ότι οι ισραηλινές δυνάμεις εμπόδιζαν την παροχή ιατρικής βοήθειας σε άτομα με τραύματα που απειλούσαν τη ζωή τους και επιτίθεντο σε όσα προσπαθούσαν να βοηθήσουν τραυματισμένες/-ους Παλαιστίνιες/-ους, συμπεριλαμβανομένων των διασωστών. 

Τους τελευταίους μήνες το Ισραήλ έχει εντείνει τις θανατηφόρες επιδρομές σε όλη τη Δυτική Όχθη και οι εντάσεις έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Σε πρόσφατο περιστατικό, οι ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιδρομή μεταμφιεσμένες σε ιατρικό προσωπικό. Το 2023, τουλάχιστον 507 Παλαιστίνιες/-οι σκοτώθηκαν στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 81 παιδιών, καθιστώντας το έτος αυτό το πιο θανατηφόρο για τις/τους Παλαιστίνιες/-ους από τότε που το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA) άρχισε να καταγράφει τα θύματα το 2005. 

«Υπό την κάλυψη των ανελέητων βομβαρδισμών και των θηριωδιών στη Γάζα, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εξαπολύσει παράνομη θανατηφόρα βία εναντίον Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, πραγματοποιώντας παράνομους φόνους και επιδεικνύοντας ανατριχιαστική αδιαφορία για τη ζωή των Παλαιστινίων. Αυτοί οι παράνομοι φόνοι αποτελούν κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διαπράττονται ατιμώρητα στο πλαίσιο της διατήρησης του θεσμοθετημένου καθεστώτος συστηματικής καταπίεσης και κυριαρχίας του Ισραήλ επί των Παλαιστινίων», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas, διευθύντρια Παγκόσμιας Έρευνας, Συνηγορίας και Πολιτικής της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Οι υποθέσεις αυτές παρέχουν συγκλονιστικές αποδείξεις για τις θανατηφόρες συνέπειες της παράνομης χρήσης βίας από το Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη. Οι ισραηλινές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του ισραηλινού δικαστικού συστήματος, έχουν αποδειχτεί ντροπιαστικά απρόθυμες να εξασφαλίσουν δικαιοσύνη για τα θύματα από την Παλαιστίνη. Σε αυτό το κλίμα σχεδόν απόλυτης ατιμωρησίας, ένα διεθνές σύστημα δικαιοσύνης που αξίζει το όνομά του πρέπει να παρέμβει. Η εισαγγελία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου πρέπει να διερευνήσει αυτούς τους φόνους και τους τραυματισμούς ως πιθανά εγκλήματα πολέμου, όπως ο σκοπούμενος φόνος και η σκοπούμενη πρόκληση μεγάλου πόνου ή σοβαρού τραυματισμού. Η κατάσταση στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ είναι αποφασιστικός δείκτης για τη νομιμότητα και τη φήμη του δικαστηρίου. Δεν έχει την πολυτέλεια να αποτύχει σε αυτή τη δοκιμασία».

Από τις 7 Οκτωβρίου, σε ολόκληρη τη Δυτική Όχθη, η χρήση παράνομης βίας από τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων επιβολής του νόμου είναι αμείλικτη, σπέρνοντας φόβο και εκφοβισμό σε ολόκληρες κοινότητες. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τη διάλυση συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνταν σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Γάζα και με αίτημα την απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων και φυλακισμένων.

Μεταξύ 7 Οκτωβρίου και 31 Δεκεμβρίου 2023, 299 Παλαιστίνιες/-οι σκοτώθηκαν, σημειώνοντας αύξηση 50% σε σύγκριση με τους πρώτους 9 μήνες του έτους. Τουλάχιστον 61 ακόμη Παλαιστίνιες/-οι, μεταξύ των οποίων 13 παιδιά, έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής το 2024 μέχρι τις 29 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το OCHA.

Υπό την κάλυψη των ανελέητων βομβαρδισμών και των θηριωδιών στη Γάζα, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εξαπολύσει παράνομη θανατηφόρα βία εναντίον Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.

Erika Guevara-Rosas, διευθύντρια Παγκόσμιας Έρευνας, Συνηγορίας και Πολιτικής της Διεθνούς Αμνηστία

Στις 26 Νοεμβρίου, η Διεθνής Αμνηστία απέστειλε στη μονάδα εκπροσώπων του ισραηλινού στρατού και στον διοικητή της περιφέρειας της Ιερουσαλήμ στις αιτήματα για πληροφορίες σχετικά με τις 4 υποθέσεις που διερευνήθηκαν. Κατά τη στιγμή αυτής της δημοσίευσης, δεν έχει ληφθεί καμία απάντηση. Η Διεθνής Αμνηστία συνεχίζει να διερευνά και άλλες περιπτώσεις υπερβολικής βίας κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων επιβολής του νόμου, όπως οι επανειλημμένες επιδρομές και επιθέσεις στην Τζενίν και το Τουλκαρέμ στη βόρεια κατεχόμενη Δυτική Όχθη.

Το Ισραήλ έχει ένα καλά τεκμηριωμένο ιστορικό χρήσης υπερβολικής και συχνά θανατηφόρας βίας για την καταστολή της διαφωνίας και την επιβολή του συστήματος απαρτχάιντ εναντίον των Παλαιστινίων, που οδηγεί σε ένα ιστορικό μοτίβο παράνομων φόνων που διαπράττονται ατιμώρητα.

«Τρεις σφαίρες έπεσαν χωρίς κανένα έλεος»: Η επιδρομή στο Νους Σαμς τον Οκτώβριο

Από τις 7 Οκτωβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εντείνει τις επιδρομές, πραγματοποιώντας τις σχεδόν καθημερινά σε όλη την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, στο πλαίσιο αυτού που περιγράφει ως επιχειρήσεις έρευνας και σύλληψης. 

Πάνω από το 54% των 4.382 τραυματισμένων Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια τέτοιων επιχειρήσεων, σύμφωνα με το OCHA.  

Σε μια ενδεικτική περίπτωση που ερεύνησε η Διεθνής Αμνηστία, οι ισραηλινές στρατιωτικές και συνοριακές αστυνομικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν υπερβολική βία κατά τη διάρκεια μιας 30ωρης επιδρομής στον προσφυγικό καταυλισμό Νουρ Σαμς στο Τουλκαρέμ που ξεκίνησε στις 19 Οκτωβρίου.

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, οι ισραηλινές δυνάμεις σκότωσαν 13 Παλαιστίνιες/-ους, μεταξύ των οποίων 6 παιδιά, από τα οποία 4 ήταν κάτω των 16 ετών, ενώ συνέλαβαν 15 άτομα. Ισραηλινές στρατιωτικές πηγές στις οποίες παραπέμπουν δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης ανέφεραν ότι 1 Ισραηλινός αξιωματικός της συνοριακής αστυνομίας σκοτώθηκε και 9 τραυματίστηκαν μετά από ρίψη αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού από Παλαιστίνιες/-ους.

Κάτοικοι δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, Ισραηλινοί στρατιώτες εισέβαλαν σε περισσότερα από 40 κατοικίες, κατέστρεψαν προσωπικά αντικείμενα και άνοιξαν τρύπες στους τοίχους για τα φυλάκια ελεύθερων σκοπευτών. Το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα στον καταυλισμό διακόπηκαν και οι στρατιώτες χρησιμοποίησαν μπουλντόζες για να καταστρέψουν δημόσιους δρόμους, δίκτυα ηλεκτροδότησης και υποδομές ύδρευσης.

Μεταξύ των νεκρών κατά τη διάρκεια της επιδρομής ήταν ο 15χρονος Ταχά Μαχαμίντ, τον οποίο οι ισραηλινές δυνάμεις πυροβόλησαν μπροστά από το σπίτι του, καθώς βγήκε να ελέγξει αν οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν φύγει από την περιοχή. Ο Ταχά ήταν άοπλος και δεν αποτελούσε απειλή για τους στρατιώτες τη στιγμή που πυροβολήθηκε, με βάση αυτόπτες μάρτυρες και βίντεο που εξέτασε η Διεθνής Αμνηστία. Το βίντεο που τράβηξε μία από τις αδελφές του και επαληθεύτηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας δείχνει τον Ταχά να περπατά στον δρόμο, να κρυφοκοιτάζει για να ελέγξει την παρουσία στρατιωτών και στη συνέχεια να καταρρέει στον δρόμο έξω από το σπίτι του, μετά τον ήχο τριών πυροβολισμών.

Η Φατίμα, αδελφή του Ταχά, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία: «Δεν του έδωσαν καμία ευκαιρία. Ο αδελφός μου εξοντώθηκε σε μια στιγμή. Τρεις σφαίρες εκτοξεύτηκαν χωρίς κανένα έλεος. Η πρώτη σφαίρα τον χτύπησε στο πόδι. Η δεύτερη, στο στομάχι του. Η τρίτη, στο μάτι του. Δεν υπήρξε καμία αντιπαράθεση... δεν υπήρξε καμία σύγκρουση»

Αυτόπτης μάρτυρας δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι όταν ο Ιμπραήμ Μαχαμίντ, πατέρας του Ταχά, προσπάθησε στη συνέχεια να μεταφέρει τον τραυματισμένο γιο του σε ασφαλές μέρος, οι ισραηλινές δυνάμεις τον πυροβόλησαν στην πλάτη. Επαληθευμένο βίντεο που τραβήχτηκε από μία από τις αδελφές του Ταχά αμέσως μετά τον πυροβολισμό δείχνει τον πατέρα του Ταχά να κείτεται στο έδαφος δίπλα στον Ταχά πριν απομακρυνθεί κουτσαίνοντας. Η Φατιμά Μαχαμίντ πρόσθεσε: «Αυτός [ο πατέρας της ο Ιμπραήμ] σήκωσε τα χέρια του, δείχνοντάς τους [τους στρατιώτες] ότι δεν κρατούσε τίποτα. Ήθελε απλώς να πάρει τον γιο του. Τον πυροβόλησαν με μία σφαίρα, και ο πατέρας μου έπεσε δίπλα στον Ταχά».

Ο Ιμπραήμ Μαχαμίντ υπέστη σοβαρές βλάβες στα εσωτερικά του όργανα και χρειάστηκε να μεταφερθεί στην εντατική.

Ούτε ο Ταχά ούτε ο Ιμπραήμ Μαχαμίντ αποτελούσαν απειλή για τις δυνάμεις ασφαλείας ή οποιονδήποτε άλλο όταν πυροβολήθηκαν. Αυτή η μη αναγκαία χρήση θανατηφόρας βίας θα πρέπει να διερευνηθεί ως το πιθανό έγκλημα πολέμου του σκοπούμενου φόνου και της σκοπούμενης πρόκλησης μεγάλου πόνου ή σοβαρού τραυματισμού του σώματος ή της υγείας.

Δεν του έδωσαν καμία ευκαιρία. Ο αδελφός μου εξοντώθηκε σε μια στιγμή.

Φατιμά, αδελφή του 15χρονου Ταχά που πυροβόλησαν θανάσιμα οι ισραηλινές αρχές

Περίπου 12 ώρες μετά τον φόνου του Ταχά Μαχαμίντ, ο ισραηλινός στρατός εισέβαλε στο σπίτι της οικογένειάς του και κλείδωσε τα μέλη της, συμπεριλαμβανομένων 3 μικρών παιδιών, σε ένα δωμάτιο υπό την επίβλεψη στρατιώτη για περίπου 10 ώρες. Άνοιξαν επίσης τρύπες στους τοίχους δύο δωματίων για να τοποθετήσουν ελεύθερους σκοπευτές που έβλεπαν τη γειτονιά. Μάρτυρας δήλωσε ότι οι στρατιώτες έψαξαν το σπίτι, χτυπώντας μέλος της οικογένειας, ενώ ένας από αυτούς εθεάθη να ουρεί στο κατώφλι της πόρτας.

Σε βίντεο που έχει επαληθεύσει η Διεθνής Αμνηστία, ισραηλινές στρατιωτικές μπουλντόζες φαίνονται να καταστρέφουν τους στενούς δρόμους του προσφυγικού καταυλισμού Νουρ Σαμς. Επίσης, βίντεο που αναρτήθηκε από την Εταιρεία Ερυθράς Ημισελήνου Παλαιστίνης (PRCS) και επαληθεύτηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας δείχνει τις εκτεταμένες ζημιές σε δρόμο μέσα στον προσφυγικό καταυλισμό Νουρ Σαμς, που δυσχεραίνουν την ιατρική διακομιδή των τραυματιών κατά τη διάρκεια της επιδρομής.

Υπερβολική χρήση βίας κατά των Παλαιστινίων διαδηλωτριών/-ών

Διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς τις/τους Παλαιστίνιες/-ους στη Γάζα πραγματοποιούνται συχνά σε όλη την κατεχόμενη Δυτική Όχθη από τις 7 Οκτωβρίου. Οι διαδηλώσεις αυτές ήταν ως επί το πλείστον ειρηνικές, αλλά ορισμένες/-οι διαδηλώτριες/-ωτές εθεάθησαν να πετούν πέτρες ως απάντηση στην παρουσία ή τη βίαιη επέμβαση των ισραηλινών δυνάμεων.
Η χρήση θανατηφόρας βίας από τις ισραηλινές δυνάμεις ως απάντηση σε νεαρούς που πετούν πέτρες έρχεται σε αντίθεση με το δικαίωμα στη ζωή σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα διεθνή πρότυπα που ρυθμίζουν τη χρήση βίας στην αστυνόμευση. Η θανατηφόρα βία στην επιβολή του νόμου μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο όταν υπάρχει άμεση απειλή για τη ζωή: Η χρήση της δεν αποτελεί ανάλογη απάντηση σε πετροπόλεμο.

Σε μια πρωτοφανή περίπτωση στις 13 Οκτωβρίου στο Τουλκαρέμ, δύο αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν στη Διεθνή Αμνηστία πώς οι ισραηλινές δυνάμεις που βρίσκονταν σε στρατιωτικό παρατηρητήριο σε μία από τις κύριες εισόδους της πόλης και εκείνες που βρίσκονταν στην οροφή ενός κοντινού σπιτιού άνοιξαν πυρ εναντίον ενός πλήθους τουλάχιστον 80 άοπλων Παλαιστινίων που διαδήλωναν ειρηνικά σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Γάζα.

Δύο δημοσιογράφοι που βρέθηκαν στο σημείο ξεχωριστά δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι είδαν τις ισραηλινές δυνάμεις να ρίχνουν δύο κάνιστρα δακρυγόνων στο πλήθος και λίγο αργότερα να ανοίγουν πραγματικά πυρά εναντίον τους χωρίς προειδοποιητικές βολές. Οι δύο δημοσιογράφοι είδαν 4 άτομα να πυροβολούνται και να τραυματίζονται καθώς προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τους πυροβολισμούς. Λίγα λεπτά αργότερα, οι ισραηλινές δυνάμεις άνοιξαν επίσης πυρ προς την κατεύθυνση των δημοσιογράφων, παρόλο που και οι δύο φορούσαν γιλέκα με σαφή ένδειξη Τύπου. Κρύφτηκαν πίσω από έναν τοίχο μαζί με τρία παιδιά και αναγκάστηκαν να παραμείνουν εκεί για περίπου δύο ώρες καθώς η επιχείρηση συνεχιζόταν.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είδαν έναν Παλαιστίνιο που περνούσε από μπροστά τους με ποδήλατο να πυροβολείται και να τραυματίζεται από Ισραηλινό στρατιώτη. Ένας από τους δημοσιογράφους είδε επίσης έναν άλλον διαδηλωτή να πυροβολείται στο κεφάλι. Περιέγραψε πώς το θύμα πυροβολήθηκε ξαφνικά και έπεσε στο έδαφος. Αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του.

Σε διαφορετικό περιστατικό, στις 27 Νοεμβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις κατέφυγαν σε υπερβολική βία εναντίον πλήθους Παλαιστινίων στην Μπεϊτούνια, κοντά στη Ραμάλα. Η ομάδα είχε συγκεντρωθεί για να χαιρετήσει τους κρατούμενους που απελευθερώθηκαν από τη φυλακή Οφέρ στο πλαίσιο της συμφωνίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς κατά τη διάρκεια της προσωρινής ανθρωπιστικής παύσης στη Γάζα.

Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν στη Διεθνή Αμνηστία πώς ο ισραηλινός στρατός έριξε πραγματικά πυρομαχικά και σφαίρες με επικάλυψη καουτσούκ στο πλήθος, καθώς και κάνιστρα δακρυγόνων χρησιμοποιώντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Οι μάρτυρες ανέφεραν επίσης ότι οι ισραηλινές δυνάμεις χρησιμοποίησαν στρατιωτική μπουλντόζα και οδήγησαν στρατιωτικά τζιπ μέσα στο συγκεντρωμένο πλήθος των Παλαιστινίων.

Αυτόπτης μάρτυρας είδε τον κάτοικο Γιασίν Αλ-Ασμάρ να πυροβολείται στο στήθος ενώ απλώς στεκόταν στο πλήθος και παρακολούθησε πώς τα ασθενοφόρα δεν μπορούσαν να τον προσεγγίσουν λόγω των συνεχιζόμενων πυροβολισμών από τις ισραηλινές δυνάμεις. Αντιθέτως, οι φίλοι του κατάφεραν να τον μετακινήσουν και να τον μεταφέρουν σε νοσοκομείο της Ραμάλα, αλλά λίγο αργότερα κηρύχθηκε νεκρός. 

Βίντεο που επαληθεύτηκαν από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας δείχνουν ορισμένους διαδηλωτές να πετούν πέτρες και να καίνε λάστιχα στην περιοχή, καθώς και τουλάχιστον 1 άτομο να πετάει μολότοφ σε μια μπουλντόζα.

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η ρίψη πετρών ή η καύση ελαστικών δεν δικαιολογούν αντίδραση των αρχών επιβολής του νόμου που περιλαμβάνει τη χρήση πυροβόλων όπλων. Το διεθνές δίκαιο απαγορεύει τη χρήση θανατηφόρας βίας εναντίον ανθρώπων που δεν συνιστούν άμεση απειλή θανάτου ή σοβαρού τραυματισμού.

Αυτοί οι πυροβολισμοί θα πρέπει να διερευνηθούν ως τα πιθανά εγκλήματα πολέμου του σκοπούμενου φόνου και της σκοπούμενης πρόκλησης μεγάλου πόνου ή σοβαρού τραυματισμού. 

Ένας από τους μάρτυρες δήλωσε: «Επιδιώκουν να αμαυρώσουν τον εορτασμό μας για τους απελευθερωμένους κρατούμενους και να επιβάλουν την κυριαρχία τους».

«Είδα ... το ασθενοφόρο να δέχεται πυρά»: Παρεμπόδιση της ιατρικής βοήθειας 

Η παρεμπόδιση της ιατρικής βοήθειας από τις ισραηλινές δυνάμεις κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων σε όλα τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι μια πρακτική ρουτίνας που η Διεθνής Αμνηστία καταγράφει εδώ και χρόνια και αποτελεί μέρος του συστήματος απαρτχάιντ του Ισραήλ. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν ότι όποιο άτομο τραυματίζεται από τις δυνάμεις τους μπορεί να έχει πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη.   

Η Διεθνής Αμνηστία έχει ερευνήσει 5 περιπτώσεις όπου οι ισραηλινές δυνάμεις εμπόδισαν ή απέτρεψαν όσες/-ους τραυματίστηκαν σοβαρά σε διαδηλώσεις και επιδρομές να λάβουν κρίσιμη ιατρική βοήθεια. Πυροβόλησαν επίσης Παλαιστίνιες/-ους που προσπαθούσαν να βοηθήσουν, συμπεριλαμβανομένων των γιατρών που φρόντιζαν τους τραυματίες.

Στις 10 Οκτωβρίου, στο Εΐν Αλ-Λοζέχ, μια γειτονιά του Σιλωάμ στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ, μια μονάδα περιπολίας της ισραηλινής συνοριακής αστυνομίας σκότωσε παράνομα τον Αλί Αμπάσι, ο οποίος ήταν άοπλος και προσπαθούσε να τραβήξει σε ασφαλές σημείο τον Αμπντ Αλ-Ραχμάν Φαράζ, ο οποίος είχε μόλις πυροβοληθεί από την ίδια μονάδα που περιπολούσε στην περιοχή.

Στη γειτονιά είχαν ξεσπάσει συγκρούσεις μεταξύ Παλαιστινίων και της ισραηλινής συνοριακής αστυνομίας. Οι Παλαιστίνιες/-οι χρησιμοποίησαν πυροτεχνήματα και οι ισραηλινές δυνάμεις έκαναν χρήση αληθινών πυρομαχικών. Το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας επαλήθευσε τρία βίντεο που τραβήχτηκαν από διαφορετικές γωνίες και δείχνουν πυροτεχνήματα να χτυπούν το πίσω και τα πλαϊνά μέρη ενός αστυνομικού αυτοκινήτου.

Κατά τη διάρκεια αυτών των συγκρούσεων πυροβολήθηκε ο Αμπντ Αλ-Ραχμάν Φαράζ. Λίγο αργότερα, ο Αλί Αμπάσι προσπάθησε να τραβήξει τον Φαράζ σε ασφαλές μέρος. Αυτόπτης μάρτυρας, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για λόγους ασφαλείας, δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι είδε τις ισραηλινές δυνάμεις να πυροβολούν τον Αλί Αμπάσι στο κεφάλι καθώς προσπαθούσε να τραβήξει τον Φαράζ μακριά.

Ο μάρτυρας είπε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις απείλησαν στη συνέχεια να πυροβολήσουν ανθρώπους που προσπάθησαν να βοηθήσουν τους δύο άνδρες και εμπόδισαν ένα ασθενοφόρο να φτάσει στα θύματα, αφήνοντάς τα αιμόφυρτα στο έδαφος για πάνω από μία ώρα. Τα θύματα περισυνελέγησαν αργότερα από ασθενοφόρο του ισραηλινού στρατού και οι σοροί τους δεν έχουν ακόμη επιστραφεί στις οικογένειές τους.

Ομοίως, κατά τη διάρκεια της καταστολής της διαδήλωσης στο Τουλκαρέμ στις 13 Οκτωβρίου, αυτόπτες μάρτυρες του πυροβολισμού από τις ισραηλινές δυνάμεις του Παλαιστίνιου που οδηγούσε ποδήλατο δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι ο νοσοκόμος που προσπάθησε να σώσει το θύμα δέχτηκε επίσης πυρά από τους Ισραηλινούς στρατιώτες καθώς πλησίαζε τον τραυματία. Μία από τους δύο δημοσιογράφους που ήταν μάρτυρας του περιστατικού δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι είδε τον άντρα που επέβαινε στο ποδήλατο να πυροβολείται στο ένα του πόδι πριν πέσει κάτω:

«Φώναζε. Και τότε ένας από τους άντρες του ασθενοφόρου προσπάθησε να τον μετακινήσει και να του σώσει τη ζωή, αλλά ο Ισραηλινός ελεύθερος σκοπευτής συνέχισε να πυροβολεί. Είδα με τα ίδια μου τα μάτια τους γιατρούς και το ασθενοφόρο να δέχονται πυρά από ισραηλινούς ελεύθερους σκοπευτές».

Σε ένα τρίτο παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της επιδρομής στο Νουρ Σαμς στις 19 Οκτωβρίου, τρεις αυτόπτες μάρτυρες, συμπεριλαμβανομένου ενός διασώστη που βρισκόταν στη σκηνή, δήλωσαν ότι δύο ασθενοφόρα σταμάτησαν στην είσοδο του καταυλισμού και εμποδίστηκαν να φτάσουν στους τραυματίες. Οι μάρτυρες είπαν ότι οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μεταφέρουν τους τραυματίες σε νοσοκομείο με ιδιωτικά αυτοκίνητα.

Μέλη της οικογένειας που είδαν τον πυροβολισμό του Ιμπραήμ Μαχαμίντ στις 19 Οκτωβρίου, ενώ προσπαθούσε να μεταφέρει τον τραυματισμένο γιο του τον Ταχά σε ασφαλές μέρος, δήλωσαν στη Διεθνή Αμνηστία ότι τον εμπόδισαν να λάβει ιατρική βοήθεια για πάνω από μία ώρα. Η οργάνωση μίλησε επίσης με διασώστη που βρισκόταν επιτόπου, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι πέρασε πάνω από μία ώρα προσπαθώντας να φτάσει στον Ιμπραήμ Μαχαμίντ, και ότι οι ισραηλινές δυνάμεις σταμάτησαν το ασθενοφόρο στην είσοδο του καταυλισμού και ο Ιμπραήμ αφέθηκε να αιμορραγεί όλο αυτό το διάστημα.  

Κατά τη διάρκεια της επιδρομής που πραγματοποιήθηκε σε όλη την Τζενίν στις 9 Νοεμβρίου, ο ισραηλινός στρατός επιτέθηκε στο ιατρικό προσωπικό που προσπαθούσε να περιθάλψει κάποιον με τραύμα από πυροβολισμό μέσα στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν. Όπως αναφέρει το OCHA, οι ισραηλινές δυνάμεις σκότωσαν 13 Παλαιστίνιες/-ους κατά τη διάρκεια αυτής της επιχείρησης, η οποία διήρκεσε 12 ώρες και περιελάμβανε τόσο ένοπλες συγκρούσεις όσο και αεροπορικές επιδρομές.

Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα, οι ισραηλινές δυνάμεις πυροβόλησαν τη Σαμπρίν Ομπεϊντί, διασώστρια της PRCS, στο κάτω μέρος της πλάτης της, ενώ βρισκόταν μέσα σε σταθμευμένο ασθενοφόρο της PRCS στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν.

Κατά τη διάρκεια της ίδιας επιδρομής, στις 9 Νοεμβρίου, οι ισραηλινές δυνάμεις πυροβόλησαν επίσης δύο άλλα ασθενοφόρα της PRCS που εισήλθαν στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν για να παραλάβουν τραυματίες. Βιντεοσκοπημένο υλικό από κάμερα εγκατεστημένη σε ασθενοφόρο της PRCS που γνωστοποιήθηκε στη Διεθνή Αμνηστία και επαληθεύτηκε από το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της οργάνωσης δείχνει μια σφαίρα να χτυπά στον δρόμο περίπου δύο μέτρα μπροστά από το ασθενοφόρο. Το περιστατικό που απεικονίζεται στο βίντεο το αφηγήθηκε επίσης στη Διεθνή Αμνηστία ένας νοσοκόμος μέσα στο ασθενοφόρο, ο οποίος είπε ότι είδε επίσης δύο άλλους διασώστες να πυροβολούνται από ελεύθερο σκοπευτή τοποθετημένο σε κτίριο απέναντι από τον δρόμο.

Το διεθνές δίκαιο απαιτεί να γίνονται σεβαστοί και να προστατεύονται οι ασθενείς, οι τραυματίες και το ιατρικό προσωπικό. Η παρεμπόδιση της πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη παραβιάζει το δικαίωμα στην υγεία, το δικαίωμα στην ασφάλεια του ατόμου, στην ελευθερία από βασανιστήρια και από σκληρή, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση και μπορεί να οδηγήσει σε παραβιάσεις του δικαιώματος στη ζωή.

«Η Διεθνής Αμνηστία έχει τεκμηριώσει εδώ και καιρό τους παράνομους φόνους από τις ισραηλινές δυνάμεις και πώς αυτές εντάσσονται στο σύστημα απαρτχάιντ στο οποίο είναι εγκλωβισμένες/-οι οι Παλαιστίνιες/-οι. Είναι καιρός η εισαγγελίαα του ΔΠΔ να διερευνήσει αυτούς τους φόνους και το έγκλημα του απαρτχάιντ στο πλαίσιο της έρευνάς της για την κατάσταση στην Παλαιστίνη», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas.

Ιστορικό σχετικά με τα διεθνή νομικά πρότυπα

Στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το Ισραήλ είναι η κατοχική δύναμη και οι ενέργειές του δεσμεύονται, εκτός από την τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης και το δίκαιο της κατοχής, από τις υποχρεώσεις του βάσει του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κατά την αστυνόμευση διαδηλώσεων και την εκτέλεση άλλων λειτουργιών επιβολής του νόμου στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένων των αποκαλούμενων «επιχειρήσεων έρευνας και σύλληψης», οι ισραηλινές δυνάμεις πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη ζωή και την ασφάλεια του ατόμου και του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης, καθώς και τα διεθνή πρότυπα που αναλύουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να τηρούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα από τους αξιωματούχους επιβολής του νόμου, όπως οι Βασικές Αρχές του ΟΗΕ για τη Χρήση Βίας και Πυροβόλων Όπλων από Αξιωματούχους Επιβολής του Νόμου.

Τα πρότυπα αυτά απαγορεύουν τη χρήση βίας από τους αξιωματούχους επιβολής του νόμου, εκτός εάν είναι απολύτως αναγκαία και στον βαθμό που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους, ενώ προϋποθέτουν ότι τα πυροβόλα όπλα μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατη λύση, όταν είναι απολύτως αναγκαίο για το στρατιωτικό προσωπικό ή την αστυνομία να προστατεύσει τον εαυτό της ή άλλους από την άμεση απειλή θανάτου ή σοβαρού τραυματισμού. Η σκόπιμη θανατηφόρα χρήση πυροβόλων όπλων επιτρέπεται μόνο εάν είναι απολύτως αναπόφευκτη για την προστασία της ζωής. Οι σκοπούμενοι φόνοι προστατευόμενων προσώπων και η σκοπούμενη πρόκληση μεγάλου πόνου ή σοβαρού τραυματισμού σε προστατευόμενα πρόσωπα αποτελούν σοβαρές παραβιάσεις της τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης και εγκλήματα πολέμου.

ΠΗΓΗ:  Διεθνής Αμνηστία