28 Φεβρουαρίου 2024

Καταγγελία Πανεπιστημιακών: «Το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που κατατέθηκε είναι χειρότερο από αυτό που αναρτήθηκε για διαβούλευση» - Πέφτουν οι μάσκες του «μη κερδοσκοπικού» χαρακτήρα των ιδιωτικών πανεπιστημίων


«Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή είναι χειρότερο από αυτό που αναρτήθηκε για διαβούλευση», καταγγέλλουν οι Πανεπιστημιακοί

Σε καταγγελία προχωρούν οι Πανεπιστημιακοί αναφορικά με το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τονίζοντας πως «το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή είναι χειρότερο από αυτό που αναρτήθηκε για διαβούλευση».

Αναλυτικότερα, η Συσπείρωση Πανεπιστημιακών, επισημαίνει πως το νομοσχέδιο που κατατέθηκε περιέχει σημαντικές διαφορές σε σχέση με αυτό που αναρτήθηκε στη διαβούλευση. 

Μεταξύ άλλων, αναφέρουν πως στο διαβούλευση νομοσχέδιο αναφερόταν ρητά ότι «απαγορεύεται στο παράρτημα να διανέμει μέρος των εσόδων του σε οποιοδήποτε πρόσωπο, περιλαμβανομένων των ιδρυτών του». Η φράση αυτή έχει απαλειφθεί από το κατατεθέν νομοσχέδιο. 

Αυτό σημαίνει ότι, εάν ένα ξένο πανεπιστήμιο ιδρύσει παράρτημα με πλειοψηφική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (όπως επιβάλλεται βάσει του νομοσχεδίου), τότε είναι δυνατή η διανομή εσόδων μέσω μεταφοράς κερδών στο μητρικό ίδρυμα. 

Με βάση το παραπάνω, οι πανεπιστημιακοί τονίζουν πως «είναι η πλέον ξεκάθαρα διατυπωμένη και πέρα από κάθε αμφιβολία απόδειξη ότι τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης συνιστούν κερδοσκοπικά και όχι μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια».

Aναλυτικά η ανάλυση των πανεπιστημιακών

α) Έχει προστεθεί στους ορισμούς (άρθρο 132) ο νέος όρος «εκπαιδευτική συμφωνία» – απαλείφοντας τις συμφωνίες πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising) στις οποίες γινόταν ρητή αναφορά στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο. Αυτή η αλλαγή έγινε για να συγκαλύψει το γεγονός ότι, βάσει της σχετικής νομοθεσίας, όλα τα υπάρχοντα ιδιωτικά κολέγια που λειτουργούν σήμερα με εκπαιδευτικές συμφωνίες πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising) θα μπορέσουν να «ανωτατοποιηθούν», μετατρεπόμενα σε παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων. Μάλιστα, η «εκπαιδευτική συμφωνία» μπορεί να συνάπτεται μεταξύ του αρμόδιου οργάνου του μητρικού πανεπιστημίου με φυσικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων (παράγραφος ε)!

β) Στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο αναφερόταν ρητά ότι, “προκειμένου η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.) να δώσει τη σύμφωνη γνώμη της στην αδειοδότηση,  απαιτούνταν η πιστοποίηση των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (δηλ. των ιδιωτικών πανεπιστημίων) βάσει συγκεκριμένων, προκαθορισμένων, διεθνώς αποδεκτών και εκ των προτέρων δημοσιοποιημένων σε κανονιστικές πράξεις της ΕΘ.Α.Α.Ε., ποσοτικών και ποιοτικών κριτηρίων και δεικτών, εναρμονισμένων με τις Αρχές και Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης”. Στο κατατεθέν νομοσχέδιο έχουν πλήρως απαλειφθεί τα κριτήρια! Άρα, το κράτος δεν θα ασκεί κανέναν επί της ουσίας έλεγχο και η ΕΘ.Α.Α.Ε. θα λειτουργεί ως «τροχονόμος» ιδιωτικών συμφερόντων στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

γ) Στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο αναφερόταν ρητά ότι «απαγορεύεται στο παράρτημα να διανέμει μέρος των εσόδων του σε οποιοδήποτε πρόσωπο, περιλαμβανομένων των ιδρυτών του». Η φράση αυτή έχει απαλειφθεί από το κατατεθέν νομοσχέδιο. Αυτό σημαίνει ότι, εάν ένα ξένο πανεπιστήμιο ιδρύσει παράρτημα με πλειοψηφική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (όπως επιβάλλεται βάσει του νομοσχεδίου), τότε είναι δυνατή η διανομή εσόδων μέσω μεταφοράς κερδών στο μητρικό ίδρυμα. Είναι η πλέον ξεκάθαρα διατυπωμένη και πέρα από κάθε αμφιβολία απόδειξη ότι τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης συνιστούν κερδοσκοπικά και όχι μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.

δ) Στο κατατεθέν νομοσχέδιο αφαιρέθηκε η διάταξη που προβλέπει μέχρι 12 ώρες εβδομαδιαίας εργασίας για τις/τους καθηγήτριες/ητές των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Επίσης, αφαιρέθηκε η διάταξη που όριζε ότι τα στοιχεία των μελών ΔΕΠ αναρτώνται στον ιστότοπο του μητρικού ιδρύματος. Πρακτικά αυτά σημαίνουν ότι θα υπάρχει πλήρης αδιαφάνεια για τα βιογραφικά των καθηγητ(ρι)ών των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και ότι θα εργάζονται σε συνθήκες «ακαδημαϊκής γαλέρας».

ε) Στο κείμενο του νομοσχεδίου που τέθηκε στη διαβούλευση, και συγκεκριμένα στο άρθρο 36 παρ.3, τα ΑΕΙ εξαιρούνταν ρητά από την αρμοδιότητα που αποδίδεται στο υπό σύσταση Κέντρο Ανάπτυξης Πιστοποίησης και Αξιολόγησης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ), η οποία αφορά την πιστοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού των εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών. Η απάλειψη της κρίσιμης φράσης «..εκτός των λοιπών ΑΕΙ της χώρας» από το κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή θέτει, εκ των πραγμάτων, τα εξ αποστάσεως προγράμματα των ΑΕΙ υπό την αίρεση της έγκρισης του ΕΑΠ και συνεπώς καταστρατηγεί το αυτοδιοίκητο. Πέραν τούτου, οι αρμοδιότητες του υπό σύσταση Κέντρου προοιωνίζονται έναν άναρχο πολλαπλασιασμό των εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών, ακόμα και προπτυχιακών, μέσω των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Με τον τρόπο, αυτό αφενός το ΕΑΠ παύει να είναι ο κύριος δημόσιος πάροχος εξ αποστάσεως τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα, αφετέρου μια ειδικού σκοπού μορφή εκπαίδευσης, η εξ αποστάσεως, γενικεύεται χωρίς όρια και προϋποθέσεις.

ΠΗΓΗ

-ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης:

Πέφτουν οι μάσκες του «μη κερδοσκοπικού» χαρακτήρα των ιδιωτικών πανεπιστημίων

Άννα Ανδριτσάκη

Στοχευμένες αλλαγές στο επίμαχο νομοσχέδιο, προτού καν προηγηθεί «διάλογος» στη Βουλή, δίνουν τη δυνατότητα στους ιδρυτές του κάθε παραρτήματος να εισπράττουν μέρος των εσόδων, ενώ διευκολύνεται η... ανωτατοποίηση των κολεγίων.

Αλλαγές που δεν θα γίνονταν παρά μόνο μετά τον «διάλογο» στο πλαίσιο της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής, διαβεβαιώσεις για αυστηρότητα στη λειτουργία των ιδιωτικών, που χάθηκαν στον δρόμο, και συν-κάλυψη της διευκόλυνσης στα κολέγια.

Σ’ αυτό το τρίπτυχο βασίστηκε η παρέμβαση στο αρχικό νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας πριν αυτό κατατεθεί στη Βουλή, επιφυλάσσοντας τη μεγαλύτερη κυνική αποκάλυψη: Τα «μη κερδοσκοπικά» παραρτήματα μετατρέπονται σε κερδοσκοπικά με τη βούλα! Καλά τα ψέματα, αλλά στη Βουλή δεν το ρισκάρουν οι Κυριάκοι. Ούτε καν για τις συνθήκες εργασίας του διδακτικού προσωπικού των «παραρτημάτων». Απελευθερωμένες θα είναι κι αυτές!

Μία από τις σημαντικότερες τροποποιήσεις που φέρει το τελικό κείμενο αφορά την κορωνίδα της κυβερνητικής προπαγάνδας, τον περιβόητο μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα των νέων νομικών μορφών ΝΠΠΕ. Χρειάστηκε, απλώς, μια μικρή αφαίρεση. Στο αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου αναφερόταν πως «Απαγορεύεται στο παράρτημα να διανέμει μέρος των εσόδων του σε οποιοδήποτε πρόσωπο, περιλαμβανομένων των ιδρυτών του».

Τι κόπηκε; Η αναφορά στους ιδρυτές! Στο κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή -με διαφορετική αρίθμηση- αναφέρεται επί λέξει στο άρθρο 134: «Απαγορεύεται στο παράρτημα να διανέμει μέρος των εσόδων του σε οποιοδήποτε πρόσωπο». Τελεία. Δεν υπάρχει η ρητή συμπερίληψη των «ιδρυτών» στην απαγόρευση. Ξεκάθαρα, δηλαδή, τα κέρδη θα μπορούν να παίρνουν τον ίσιο δρόμο για τ’ αφεντικά τους. Χωρίς περι-στροφές.

Παράδειγμα, αν ένα ξένο πανεπιστήμιο ιδρύσει «παράρτημα» με πλειοψηφική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του ΝΠΠΕ (όπως επιβάλλεται, με βάση το νομοσχέδιο), τότε είναι δυνατή η διανομή εσόδων μέσω μεταφοράς κερδών στο μητρικό ίδρυμα. Τι άλλο πια;

Η δεύτερη αλλαγή, στο κομμάτι της υποτιθέμενης αυστηρής επιλογής των μητρικών ιδρυμάτων, υπερβαίνει τα ίδια τα μαθηματικά. Συνδυάζει την αφαίρεση των ύποπτων όρων όπως «συμφωνίες πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising)» (που παραπέμπουν στα κολέγια) με την προσθήκη του νέου όρου «εκπαιδευτική συμφωνία» (άρθρο 132).

Την ίδια στιγμή κρατάει… μυστικά τα κριτήρια με τα οποία (υποτίθεται ότι) η ΕΘΑΑΕ θα πιστοποιεί τα ΝΠΠΕ και θα δίνει τη σύμφωνη γνώμη της για την αδειοδότησή τους από τον υπουργό Παιδείας. Πολλαπλό το όφελος. Οχι μόνο συγκαλύπτεται αλλά και διευκολύνεται περαιτέρω η ανωτατοποίηση των κολεγίων, ενώ υποβαθμίζεται εν γένει ο ρόλος της ΕΘΑΑΕ με σκοπό τη διευκόλυνση παντός ενδιαφερομένου!

Σημαντική η αναφορά αφ’ ενός ότι η «εκπαιδευτική συμφωνία» είναι «δεσμευτική», γεγονός που σημαίνει ότι το μητρικό ίδρυμα έχει τον πλήρη έλεγχο, και αφ’ ετέρου ότι μπορεί αυτή να συνάπτεται μεταξύ του αρμόδιου οργάνου του μητρικού πανεπιστημίου με φυσικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων (στο ίδιο άρθρο).

Για την ακρίβεια, η προσθήκη στο άρθρο 132 έχει ως εξής: Στο παρόν Μέρος ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί: α) «εκπαιδευτική συμφωνία»: δεσμευτική ειδική συμφωνία μεταξύ μητρικού ιδρύματος και παραρτήματος μητρικού ιδρύματος υπό τη μορφή ΝΠΠΕ, που εξασφαλίζει πλήρως την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του παραρτήματος, μέσω συνεχούς και ενδελεχούς ελέγχου επί της λειτουργίας του. Ειδικότερα, το μητρικό ίδρυμα διατηρεί τον πλήρη έλεγχο και την αρμοδιότητα ως προς:

  1. την αποδοχή φοιτητών με συγκεκριμένα κριτήρια εισαγωγής και τον έλεγχο κάθε μιας ξεχωριστής αίτησης,
  2. το πρόγραμμα σπουδών,
  3. το περιεχόμενο μαθημάτων,
  4. τη διδασκαλία και τις μεθόδους αξιολόγησης,
  5. τους κανονισμούς σπουδών προόδου και αποφοίτησης,
  6. την έγκριση διδασκόντων, οι οποίοι έχουν ισότιμα προσόντα των αντίστοιχων του μητρικού ιδρύματος,
  7. την έγκριση θεμάτων εξετάσεων,
  8. τη συμμετοχή και έγκριση βαθμολογιών και αποτελεσμάτων εξετάσεων,
  9. τις διαδικασίες ελέγχου ποιότητας,
  10. τους επιλεγμένους εσωτερικούς αξιολογητές για κάθε πρόγραμμα και για την πρόοδο των φοιτητών,
  11. τους τυχόν εξωτερικούς εξεταστές για κάθε μάθημα και για την αξιολόγηση των φοιτητών,
  12. τη συμμετοχή στην επιτροπή εξετάσεων και αξιολόγησης φοιτητών,
  13. το περιβάλλον φοίτησης και τις υπηρεσίες και την πρόσβαση φοιτητών σε πηγές, όπως την πρόσβαση σε βιβλιοθήκες και εργαστήρια.

Πού είναι η ΕΘΑΑΕ; Δεν θα τη βρει κανείς. Ούτε στο άρθρο 137 που συμπληρώνει το άρθρο 132. Εχει πέσει πολλή μελέτη. Το άρθρο 137 «Προϋποθέσεις για την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας των ΝΠΠΕ» προβλέπει: «Για τη χορήγηση και τη διατήρηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτήματος μητρικού ιδρύματος υπό τη μορφή παραρτήματος - ΝΠΠΕ, εκτός από τα άρθρα 130 έως 155, πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:

α) Κάθε παράρτημα - ΝΠΠΕ αποτελεί παράρτημα του μητρικού ιδρύματος. Το μητρικό ίδρυμα ελέγχει την ακαδημαϊκή διοίκηση και εγγυάται την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων σύμφωνα με το παρόν. Το μητρικό ίδρυμα ελέγχει το παράρτημα - ΝΠΠΕ μέσω: αα) συμμετοχής με απόλυτη πλειοψηφία στο κεφάλαιο και στα όργανα διοίκησης του παραρτήματος - ΝΠΠΕ ή αβ) εκπαιδευτικής συμφωνίας». Σημειωτέον ότι, από τις λοιπές «προϋποθέσεις», έχει αφαιρεθεί ακόμα και η υποχρέωση ανάρτησης των στοιχείων των διδασκόντων!

Αξίζει, επίσης, να προστεθεί πως το ίδιο άρθρο (137) που επιτρέπει εγκαταστάσεις σε πόλη «εκτός της περιφερειακής ενότητας της έδρας», σε συνδυασμό με το αμέσως επόμενο (άρθρο 138) που προβλέπει 50% μείωση της εγγυητικής επιστολής αν το «παράρτημα» είναι εκτός Περιφέρειας Αττικής (πλην Θεσσαλονίκης και νησιών), δημιουργεί και μεγάλες προσφορές! Μισά χρήματα στην επαρχία. Στοίχημα, ότι θα είναι ακριβώς εκεί που βρίσκονται τα νυν περιφερειακά δημόσια Πανεπιστήμια.

Τέλος, χωρίς λιγότερη σημασία, το πλαίσιο εργασίας στα «παραρτήματα». Αρχικά και σύμφωνα με το άρθρο 151 γινόταν αναφορά στο μάξιμουμ του αριθμού των διδασκόντων στους 30 και στο ανώτατο όριο για κάθε διδάσκοντα στις 12 ώρες. Πλέον, δεν υπάρχει όριο στην ατομική εργασία. Στο νυν άρθρο 153, ουδεμία αναφορά γίνεται σε όριο εργασιακών ωρών. Πώς το είπε ένας πανεπιστημιακός; Και κερδοσκοπικά και γαλέρες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου