Βιβλίο: «Η ιδέα της Προόδου: Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν;», του Μάσιμο Σαλβαντόρι, εκδόσεις Σαββάλας (PODCAST/ΗΧΗΤΙΚΟ)

Μάσιμο Σαλβαντόρι. Η ιδέα της Προόδου: μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν; Εκδόσεις Σαββάλας

Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς «πρόοδο»;

Τάσος Τσακίρογλου

 

«Συμπερασματικά, ο αρχικός θεμέλιος πυρήνας της έννοιας της προόδου κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, με άλλα λόγια η ενότητα μεταξύ πνευματικής και υλικής βελτίωσης, σύντομα διασπάστηκε και αποσυντέθηκε. Από την ενοποιητική ιδέα της προόδου περάσαμε σε εκείνη των μεμονωμένων “προόδων”: της επιστημονικής, της τεχνικής, της οικονομικής κ.λπ., οι οποίες είχαν τεράστια σημασία και παρήγαγαν σπουδαία αποτελέσματα». Αυτό αναφέρει ο Ιταλός φιλόσοφος Μάσιμο Σαλβαντόρι, στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του «Η ιδέα της Προόδου: μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν;» (εκδόσεις Σαββάλας).

Ωστόσο, όπως αναφέρει ο συγγραφέας, οι μεμονωμένες αυτές πρόοδοι «ευνόησαν ιδιαίτερα ορισμένα κράτη, κοινωνικές τάξεις, πολιτικές και οικονομικές μειοψηφίες, ενώ συντέλεσαν όχι πια στην ενοποίηση της ανθρωπότητας, αλλά στον διαχωρισμό, την απομάκρυνση και, τελικά, την αντιπαράθεση ορισμένων τμημάτων της ανθρωπότητας με κάποια άλλα». Η ηθική άρχισε να παίζει όλο και μικρότερο ρόλο, ενώ ο ανταγωνισμός και η ανθρωποφαγία όλο και μεγαλύτερο. Επιπλέον η λεηλασία της φύσης οδηγήθηκε στα άκρα, αφού αυτοί οι λίγοι θεωρούσαν ότι θα μπορούν να εκμεταλλεύονται τον φυσικό κόσμο απεριόριστα και επ’ άπειρον.

Σε αυτό το σταυροδρόμι βρισκόμαστε σήμερα, όπου πρέπει να επανεπινοήσουμε ένα συνολικό όραμα για την πρόοδο, προσθέτοντας στην εξίσωση το δημόσιο συμφέρον, το κοινό καλό και την επιβίωση του πλανήτη. Ωστόσο, δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι οι «έχοντες και κατέχοντες» θα θελήσουν να μοιραστούν τον πλούτο τους χωρίς κάποιου είδους καταναγκαστικά κοινωνικά μέτρα. Κι αυτό γιατί έχουν μάθει ότι δικαιούνται να εκμεταλλεύονται τους συνανθρώπους τους και τη φύση, με τα γνωστά αποτελέσματα. Εδώ ισχύει πάντα μια αλήθεια: πως ομελέτα χωρίς να σπάσεις αυγά δεν γίνεται! Ή μήπως όχι;

-ΑΚΟΥΣΤΕ, επίσης, ένα podcast του ιδίου:

Η πλουτονομία και οι υπόλοιποι

Τάσος Τσακίρογλου

«Ο όρος "πλουτονομία" αναφέρεται στους εύπορους, σε εκείνους που αγοράζουν αγαθά πολυτελείας κ.λπ., οι οποίοι ελέγχουν το παιχνίδι. Όσο για τους υπόλοιπους, ας πάνε να πνιγούν. Δεν μάς νοιάζει καθόλου. Στην πραγματικότητα δεν τους χρειαζόμαστε»......