 |
| EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ |
Μια βραδυφλεγής βόμβα στο «κλίμα» του σχολείου
Χρήστος Κάτσικας
Το κλίμα στα σχολεία, που κλείνουν την Παρασκευή για το Πάσχα, μόνο εορταστικό δεν είναι για τους εκπαιδευτικούς. Και όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς, που παλεύουν καθημερινά να τα βγάλουν πέρα με τα εκπαιδευτικά τους καθήκοντα μέσα στις σχολικές τάξεις που έχουν δυσκολέψει αφάνταστα και να αντιμετωπίσουν τον φόρτο των εξωεκπαιδευτικών εργασιών και τις πιέσεις του υπουργείου Παιδείας, αλλά και για τους διευθυντές σχολικών μονάδων.
Είχε εντοπιστεί εδώ και καιρό ότι οι νομοθετικές παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας βαθαίνουν την έντονη ελεγκτική διάθεση με μια αυστηρή ιεραρχική και κατακερματισμένη δομή, μετατοπίζοντας το σχολείο από παιδαγωγικό κύτταρο σε οργανισμό με ιδιωτικοοικονομικούς όρους λειτουργίας. Αυτό αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα στο «κλίμα» του σχολείου.
Η επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών τείνει να απογειωθεί, η πίεση και η ανασφάλεια δημιουργούν ολοένα και περισσότερες αποικίες στο εκπαιδευτικό σώμα και ο κίνδυνος ενός τοξικού κλίματος στα σχολεία είναι ορατός και έτοιμος να διαχυθεί και προς «τα κάτω» και να επηρεάσει κάθε μέλος του εκπαιδευτικού προσωπικού. Δεν μιλάμε για τα σκηνικά εκφοβισμού, για τη «βροχή» διώξεων και απειλών, για τα πειθαρχικά σε εκπαιδευτικούς από τη διοίκηση της εκπαίδευσης. Υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα αυθαιρεσιών, έτσι ώστε η καταγραφή τους κάπου χάνει το νόημα. Να θυμίσουμε, π.χ., τις πρόσφατες διώξεις από τον ΔΔΕ Πειραιά που ήταν συνέχεια άλλων διώξεων – και, με τη σειρά τους, προηγήθηκαν άλλων.
Υπουργείο και διευθύνσεις εκπαίδευσης, επιστρατεύοντας όλο τον διοικητικό μηχανισμό, σέρνουν τα σωματεία διαρκώς στα δικαστήρια για να βγάλουν παράνομες τις αποφάσεις τους για απεργία και κινητοποιήσεις, απειλούν με πειθαρχικά, χτυπούν το ίδιο το δικαίωμα της απεργίας. Είναι φανερό ότι επιχειρείται να επιβληθεί μόνιμο καθεστώς φόβου και χειραγώγησης των εκπαιδευτικών, ώστε κάθε απόκλιση από το πρότυπο του υποταγμένου εκπαιδευτικού να κρίνεται σαν δημοσιοϋπαλληλικό παράπτωμα ή αντιεπιστημονική παρέκκλιση. Αυτό το πλαίσιο μεταφέρει τις ευθύνες για τα εκρηκτικά προβλήματα του σημερινού σχολείου στον εκπαιδευτικό.
Τοξικό κλίμα
Ωστόσο οι πιέσεις, ο αυταρχισμός του ΥΠΑΙΘΑ και οι προσπάθειες διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού με πρακτικές που θυμίζουν στρατό περασμένων εποχών έχουν δημιουργήσει άσχημο κλίμα στα σχολεία και οδηγούν σε πλήθος παραιτήσεων και απαλλαγών ακόμη και στελεχών της εκπαίδευσης. Πρόσφατα εξαναγκάστηκε σε παραίτηση διευθυντής σχολείου, απέναντι στην ενεργοποίηση των διατάξεων του άρθρου 56 του 4823/21 και στην έγγραφη προειδοποίηση, από τον Διευθυντή Π.Ε. Ν. Λασιθίου, για καθαίρεση και πειθαρχικές ποινές.
«Εχοντας σε κάθε συνεδρίαση του ΑΠΥΣΠΕ, μονίμως, παραιτήσεις στελεχών εκπαίδευσης και φθάνοντας στον απίστευτο αριθμό των 113 παραιτήσεων στελεχών εκπαίδευσης μέσα στη φετινή χρονιά, σε συνδυασμό με τις 95 άδειες άνευ αποδοχών που πήραν συνάδελφοι αναζητώντας εργασιακή στέγη σε άλλους επαγγελματικούς χώρους (ακόμα και στο εξωτερικό), αναρωτιόμαστε τι άλλο πρέπει να συμβεί για να αντιληφθεί το ΥΠΑΙΘΑ την κατάσταση που έχει δημιουργήσει με την εφαρμοζόμενη πολιτική του στην εκπαίδευση!».
Τα παραπάνω αναφέρουν οι αιρετοί Χρήστος Τρανός και Θεόδωρος Μπίρμπας και αφορούν μόνο το ΑΠΥΣΠΕ Αττικής, δηλαδή μόνο τα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Αττικής. Και οι δυο αυτοί εκπαιδευτικοί που επισημαίνουν τα παραπάνω καθόλου δεν το κάνουν με αντιπολιτευτική διάθεση καθώς είναι στελέχη της ΔΑΚΕ! «Δεν αντέχουμε άλλο. Μας “καίνε” εργασιακά, μας φορτώνουν ένα βουνό ευθύνες, μας πιέζουν για να πιέσουμε τους εκπαιδευτικούς μας και μας οδηγούν σε παραίτηση», σημειώνει ένας διευθυντής σχολείου.
Σχολικό «Νταχάου»
Παράλληλα, ίσως είναι η πρώτη φορά μεταπολιτευτικά που ένα μεγάλο τμήμα των εκπαιδευτικών νιώθει αφενός τέτοια αφόρητη πίεση και αφετέρου τέτοια έλλειψη χαράς για τη διδασκαλία που, αντί να τονώνει όπως παλιότερα, «αδειάζει» σωματικά και ψυχικά. Ενας μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών βιώνει υψηλή ή μεσαία συναισθηματική εξάντληση, ενώ καταγράφεται επίσης ένα ακόμη μεγαλύτερο τμήμα εκπαιδευτικών που αισθάνεται ότι οι παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας κάνουν τη δουλειά τους στο σχολείο να φαίνεται άνευ νοήματος.
Ενας ατελείωτος βομβαρδισμός εξωεκπαιδευτικών εργασιών, γραφειοκρατικού φόρτου και ευθυνών που διασπείρουν άγχος, αβεβαιότητα και αγωνία διαμορφώνει σταδιακά ένα βαθιά τοξικό περιβάλλον για τα εργασιακά, μορφωτικά και δημοκρατικά δικαιώματα εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων.
Εγγραφα, οδηγίες, εγκύκλιοι, υπουργικές αποφάσεις, νέα νομοθεσία και βροχή από νέες ευθύνες που ετσιθελικά μετατρέπουν τους εκπαιδευτικούς σε πληροφορικούς (μέσα σε λίγα 24ωρα έπρεπε όλοι να χειρίζονται υπολογιστές και να ξέρουν να κάνουν μάθημα εξ αποστάσεως), νοσοκόμους και γιατρούς (υπεύθυνοι Covid), ψυχολόγους (σύμβουλοι σχολικής ζωής), που μαζί με τους παλιότερους μόνιμους ρόλους του διοικητικού προσωπικού, του φύλακα, κάνουν «φύλλο και φτερό» την εκπαιδευτική διαδικασία και εξουθενώνουν τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι στη χώρα μας, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσια - Λύκεια), έχουν μέση ηλικία 50 ετών και άνω.
Ισως γι’ αυτό μαζί με τις εστίες αγανάκτησης, θυμού και αντίστασης που αναζωπυρώνονται από το «λάδι που ρίχνει στη φωτιά» το ΥΠΑΙΘΑ, παρατηρείται και ένα «κύμα φυγής» εκπαιδευτικών προς τη συνταξιοδότηση (το οποίο θα ήταν πολύ μεγαλύτερο αν οι όροι συνταξιοδότησης εξασφάλιζαν μια στοιχειώδη κάλυψη στις ανάγκες επιβίωσης), καθώς οι αντίξοες συνθήκες εργασίας (εντατικοποίηση, πίεση, εξάντληση, έλλειψη νοήματος, τηλεκπαίδευση και αξιολόγηση) έχουν κάνει αφόρητη τη ζωή χιλιάδων εκπαιδευτικών.
***
 |
| EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ |
Σχολεία χωρίς εκπαιδευτικούς σχεδιάζει ο Κυρ. Πιερρακάκης
Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παρατηρητής της Θράκης», ο Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέρθηκε στην επόμενη νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Παιδείας που θα αφορά την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το «Εθνικό Απολυτήριο».
Παράλληλα, σημείωσε για ακόμη μία φορά ότι, εντός των επόμενων εβδομάδων, θα ξεκινήσει η λειτουργία της ψηφιακής ενισχυτικής διδασκαλίας και ότι «δρομολογούνται και θα είναι σύντομα διαθέσιμες οι “ψηφιακές τάξεις”, μέσα από τις οποίες μαθητές οι οποίοι διαμένουν σε δυσπρόσιτες περιοχές, με πολύ μικρό μαθητικό πληθυσμό, θα μπορούν να παρακολουθούν διαδικτυακά τα μαθήματά τους». Γιατί «στόχος είναι να παρέχουμε σε κάθε μαθητή ίσες ευκαιρίες. Αυτό είναι χρέος μας», συμπλήρωσε ο υπουργός.
Λίγες μέρες νωρίτερα, ο κ. Πιερρακάκης είχε προαναγγείλει ψηφιακό σχολείο από τον επόμενο Σεπτέμβριο για μαθητές των πλέον απομακρυσμένων περιοχών της χώρας, ορεινών και νησιωτικών. Συγκεκριμένα, ο υπουργός Παιδείας σημείωσε ότι «τον Σεπτέμβριο του 2024 οι μαθητές των πλέον απομακρυσμένων περιοχών της χώρας, ορεινών και νησιωτικών, θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό σχολείο.
»Η προετοιμασία του από το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης. Οι μαθητές θα διδάσκονται από καθηγητές όλα τα μαθήματα, όπως αυτά αποτυπώνονται στο ωρολόγιο πρόγραμμα κάθε σχολείου. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να προστεθεί σε εκείνη της ψηφιακής ενισχυτικής διδασκαλίας, που ξεκινά σε λίγες εβδομάδες για τους μαθητές του γυμνασίου στα μαθήματα της γλώσσας και των μαθηματικών».
Είναι φανερό ότι ο… tech expert υπουργός της Παιδείας αφενός δείχνει να αγνοεί την κοινωνική διάσταση της μάθησης, αφετέρου δίνει μια διάσταση παγκοσμιότητας στις παρεμβάσεις του, σχεδιάζοντας στην κατεύθυνση της ψηφιοποίησης παρωχημένων εκπαιδευτικών προσεγγίσεων, ενώ απλά χρησιμοποιεί τη μορφή της εκπαιδευτικής τηλεόρασης της δεκαετίας του 1980!
Τα «μικρονήσια»
Δεν έχουμε ξεχάσει τη Μυκονιάτισσα βουλεύτρια της Ν.Δ., Κατερίνα Μονογυιού, που πρότεινε αντί για σχολεία να γίνουν μόνιμες δομές τηλεκπαίδευσης στα μικρά νησιά. Μάλιστα, η βουλεύτρια απηύθυνε ερώτηση προς την τότε υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, εάν με βάση και την εμπειρία που έχει αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης στη χώρα μας θα δημιουργηθούν μόνιμες δομές τηλεκπαίδευσης για τη Δευτεροβάθμια για τα μικρονήσια.
Δεν γνωρίζουμε αν η βουλεύτρια της Ν.Δ. λειτουργούσε τότε σαν προάγγελος των σχεδίων της κυβέρνησης να καθιερώσει σιγά σιγά σε μικρά μέρη και αργότερα σε λιγότερα μικρά τη λεγόμενη τηλεδιδασκαλία, αντί για την υποχρέωση παροχής ζωντανής εκπαίδευσης, που απαιτεί κτίρια και κυρίως προσωπικό, νηπιαγωγούς, δασκάλους και καθηγητές.
Το β’ εξάμηνο του 2022, η Χαρά Κεφαλίδου, βουλεύτρια τότε Δράμας και τομεάρχης Παιδείας και Θρησκευμάτων του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, με αφορμή την απάντηση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει το ακριτικό Γυμνάσιο Γαύδου με 2 μαθητές, είχε κάνει την παρακάτω δήλωση:
«Η απάντηση του υπουργείου Παιδείας, ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει το ακριτικό Γυμνάσιο Γαύδου με 2 μαθητές, δεν γίνεται αποδεκτή. Η συμπεριφορά αυτή οδηγεί στην αναγκαστική μετακίνηση της οικογένειας με τα 2 παιδιά από την ακριτική Γαύδο σε άλλη περιοχή της Κρήτης. Αυτή δεν είναι πολιτική υποστήριξης της μικρο-νησιωτικότητας.
»Το υπουργείο Παιδείας οφείλει να αναθεωρήσει την απόφασή του και να υιοθετήσει τις καλές πρακτικές που ισχύουν στα ψαροχώρια της Σκανδιναβίας, στις ορεινές περιοχές της Ευρώπης, στις απομακρυσμένες περιοχές του Καναδά και της Αυστραλίας, με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής τάξης-σχολείου». Πραγματικά η πρόταση της βουλεύτριας του ΠΑΣΟΚ ξεπέρασε και την πρόταση της Μυκονιάτισσας βουλεύτριας της Ν.Δ.!
Θυμίζουμε, επίσης, ότι δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες που υφυπουργός Παιδείας είχε δηλώσει ότι είναι απολύτως ισάξιοι οι δύο τρόποι διδασκαλίας («άλλοι μαθητές διδάσκονται διά ζώσης και άλλοι μαθητές διδάσκονται εξ αποστάσεως. Είναι δύο διαφορετικοί τρόποι διδασκαλίας, απολύτως ισοδύναμοι»).
Η πανάκεια
Τα δύο τελευταία χρόνια, το υπουργείο Παιδείας χρησιμοποίησε την τηλεκπαίδευση ως «φάρμακο διά πάσα νόσον». Κρούσμα κορονοϊού; Τηλεκπαίδευση! Χιονίζει; Τηλεκπαίδευση! Προβλήματα στα σχολικά κτίρια; Τηλεκπαίδευση! Λουκέτο λόγω κατάληψης; Τηλεκπαίδευση! Η λύση για όλα τα προβλήματα!
Θυμίζουμε, επίσης, ότι με μια απαράδεκτη τροπολογία, που κατατέθηκε αιφνιδιαστικά τον Μάιο του 2020 σε νομοσχέδιο και ενσωματώθηκε τελικά ως άρθρο 63 του ν. 4686/2020, οριζόταν ότι «είναι δυνατή» η παροχή τηλεκπαίδευσης ταυτόχρονα με το μάθημα μέσα από τις σχολικές τάξεις.
Η διατύπωση «είναι δυνατή», με τη νέα τροποποίηση του υπουργείου Παιδείας έγινε: «Παρέχεται [...] σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση με χρήση μέσων τεχνολογίας σε μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που δεν δύνανται να παρακολουθήσουν διά ζώσης την εκπαιδευτική διαδικασία».
Ομως είναι γνωστό ότι ο εκπαιδευτικός είναι αναντικατάστατος. Καμία οθόνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη φυσική παρουσία του εκπαιδευτικού στο σχολείο, τη ζωντανή σχολική ζωή, το μάθημα, την πραγματική επαφή μαθητή και δασκάλου, την ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας και πράξης, την ανάγκη των μαθητών να μάθουν, να επικοινωνήσουν, να αισθανθούν, να αλληλεπιδράσουν.
Αλήθεια, μήπως με αργά αλλά σταθερά βήματα το υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να παγιώσει την αντικατάσταση ενός τμήματος της ζωντανής διδασκαλίας με τηλεδιδασκαλία; Μήπως πριμοδοτεί τελικά την τηλεδιδασκαλία ως μια «νέα κανονικότητα» στον χώρο της εκπαίδευσης, εκεί όπου οι μαθητές είναι ελάχιστοι ή εκεί που για εβδομάδες υπάρχουν κενά εκπαιδευτικών;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου