Ανισότητα made in USA: «Στύβουν» τους εργαζόμενους (PODCAST/HXHTIKO)

 

Στο «μικροσκόπιο» της Oxfam οι 200 μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες των ΗΠΑ

Ανισότητα made in USA

 Μπάμπης Μιχάλης

 

Το 95% των 200 εταιρειών αρνείται να καταβάλει μισθό αξιοπρεπούς διαβίωσης στους εργαζομένους, αν και συνολικά πλήρωσαν πάνω από 1 τρισ. δολάρια στους μετόχους ● Οι κολοσσοί υψηλής τεχνολογίας, ενώ φορολογούνται με έναν από τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, ξοδεύουν τεράστια ποσά για λόμπινγκ.

 

Τον τεράστιο ρόλο που διαδραματίζουν οι μεγάλες επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην παγκόσμια ανισότητα ξεσκεπάζει μια νέα μελέτη της Oxfam. Το αμερικανικό τμήμα της γνωστής ΜΚΟ που μάχεται τη φτώχεια έβαλε στο «μικροσκόπιό του» τις 200 μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες των ΗΠΑ, αναλύοντάς τες βάσει 78 δεικτών. Η έρευνά της («Inequality, Made in America») διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι αυτές αποσπούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα, μοιράζοντάς το σχεδόν αποκλειστικά στους πάμπλουτους μετόχους τους.

Το 2022, οι 200 εταιρείες κατέγραψαν συνολικά κέρδη 1,25 τρισ. δολαρίων, υψηλότερα κατά 63% σε σχέση με το 2018. Ηταν τα μεγαλύτερα κέρδη στην ιστορία τους και το 90% αυτών (πάνω από 1,1 τρισ. δολάρια) απέδωσαν στους πλούσιους μετόχους τους. Το ποσό ήταν το υψηλότερο που έχουν μοιράσει ποτέ οι 200 εταιρείες στην ιστορία τους στους μετόχους -μέσω μερισμάτων και κολοσσιαίων επαναγορών μετοχών.

Πιο γαλαντόμες ήταν οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. Μόνο η Apple δαπάνησε, από το 2018 έως το 2022, για επαναγορές μετοχών περί τα 70-90 δισ. δολάρια ετησίως. Alphabet (Google), Microsoft και Oracle ξόδεψαν αντίστοιχα, στο σύνολο της πενταετίας 2018 - 2022, πάνω από 100 δισ. δολάρια η καθεμία. Και φέτος, η Meta (Facebook) ανακοίνωσε πρόγραμμα επαναγοράς μετοχών, ύψους 50 δισ. δολαρίων, παρά την απόλυση δεκάδων χιλιάδων υπαλλήλων το 2023. Δισεκατομμύρια για επαναγορές μετοχών προς τέρψιν των μεγαλομετόχων τους ξόδεψαν, όμως, στην πενταετία 2018-2022 και οι εταιρείες που πληρώνουν τους χαμηλότερους μισθούς στις ΗΠΑ, όπως οι Lowe's (39,5 δισ. δολάρια), Home Depot (39,2 δισ. δολάρια), Walmart (35,5 δισ. δολάρια) και Starbucks (21,7 δισ. δολάρια).

Η FedEx δαπάνησε σχεδόν 6 δισ. δολάρια, παρότι μείωσε στη διάρκεια της πενταετίας τον μέσο μισθό των εργαζομένων της κατά 22%. Συνολικά, μόνο από το 2020, οι «Low Wage 100» –οι 100 εταιρείες του δείκτη S&P 500 με τη χαμηλότερη μέση αμοιβή εργαζομένων– ξόδεψαν 340 δισ. δολάρια για επαναγορές μετοχών. Οι δαπάνες - ρεκόρ για το αβγάτισμα του πλούτου των μετόχων ήταν σε αρκετές περιπτώσεις μεγαλύτερες των πραγματικών κερδών των εταιρειών. Συγκεκριμένα, σε 2 από τα 5 έτη τής υπό εξέταση περιόδου, το ποσοστό που έλαβαν οι μέτοχοι των 200 εταιρειών σε σχέση με τα κέρδη ήταν πάνω από 100%. Το 2020, στο αποκορύφωμα της πανδημίας COVID-19, το ποσοστό πληρωμής των μετόχων έναντι των κερδών άγγιξε το 108%, δείχνοντας ότι, παρά την αναμενόμενη μείωση της κερδοφορίας και την παγκόσμια υγειονομική κρίση, τα κέρδη των μετόχων παρέμειναν η σημαντικότερη προτεραιότητα των διευθύνσεων των επιχειρήσεων.

«Στύβουν» τους εργαζόμενους

Από τις 200 εταιρείες, μόνο οι 10 (το 5%) έχουν δηλώσει δημόσια ότι είναι υπέρ της αμοιβής των εργαζομένων με έναν μισθό αξιοπρεπούς διαβίωσης. Μόνο το 15% αυτών κοινοποιεί τον αρχικό κατώτατο μισθό που πληρώνει στους νεοπροσληφθέντες και μόνο το 18,5% δηλώνει ότι συμμορφώνεται με τους κανόνες για τον κατώτατο μισθό, χωρίς όμως να αποκαλύπτει πόσα πληρώνει.

Μεταξύ αυτών που αποκαλύπτουν, ο μέσος κατώτατος αρχικός μισθός είναι 11,06 δολάρια την ώρα, σχεδόν το ήμισυ του εκτιμώμενου εθνικού σημείου αναφοράς για το ωρομίσθιο αξιοπρεπούς διαβίωσης. Τους χαμηλότερους μέσους μισθούς (κάτω από 20.000 δολ. ετησίως το 2022) πληρώνουν οι εταιρείες λιανικού εμπορίου και τροφίμων - ποτών. Μεταξύ των 10 εταιρειών με τους χαμηλότερους μέσους μισθούς, το 2022, οι 8 ανήκουν σε αυτούς του δύο κλάδους. Πλέον «τσίπηδες» ήταν οι Ross Stores (9.968 δολ. ετησίως), Coca-Cola (12.122 δολ.), Starbucks (12.254 δολ.), Kohls (12.819 δολ.), TJX Corporation (13.884 δολ.), McDonalds (14.521 δολ.), Dollar Tree (14.702 δολ.).

Σε ορισμένες εταιρείες με χαμηλούς μέσους μισθούς, μάλιστα, όπως η Walgreens ή η Coca-Cola Company, οι μέσοι μισθοί έχουν μειωθεί από το 2018. Αντίθετα, οι αμοιβές των διευθυνόντων συμβούλων (CEOs) αυξήθηκαν σχεδόν κατά το ένα τρίτο από το 2018. Το 2022, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των 200 εταιρειών που ανέλυσε η Oxfam πληρώθηκαν συνολικά με 4,1 δισ. δολάρια. Οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και χρηματοπιστωτικού τομέα πλήρωσαν τα πιο πολλά σε αυτούς, με έξι (Alphabet, Amazon, Intel, Oracle, Blackstone και KKR) να καταβάλλουν στους διευθύνοντες συμβούλους τους πάνω από 100 εκατ. δολάρια στη διάρκεια τουλάχιστον ενός έτους, μεταξύ 2018 και 2022.

Επίσης, σε αρκετές εταιρείες, η αναλογία αμοιβών των CEOs έναντι των αποδοχών των εργαζομένων είναι σταθερά πάνω από το 1.500/1. Μεταξύ αυτών, και κάποιες που πληρώνουν τον χαμηλότερο μέσο μισθό, όπως οι McDonalds (1.745:1), TJX corporations (1.604:1) και Coca-Cola Company (1.594:1).

Εμφυλη και φυλετική ανισότητα: Σε αρκετούς κλάδους, ενώ οι περισσότεροι από τους υπαλλήλους είναι έγχρωμοι και γυναίκες, το τιμόνι των εταιρειών έχουν κυρίως άνδρες λευκοί. Ετσι, ενώ το 52% των υπαλλήλων λιανικού εμπορίου είναι έγχρωμοι και το 56,8% γυναίκες, το 69,9%% των στελεχών είναι λευκοί και το 77,7% άνδρες. Το 2022, το 68% του εργατικού δυναμικού της Dolla Tree ήταν γυναίκες και το 55% έγχρωμοι, σε σύγκριση με την ηγεσία της εταιρείας, ο 75% των οποίων ήταν άνδρες και το 82% ήταν λευκοί.

Φοροαποφυγή: Μόνο το 22% των εταιρειών υποστηρίζει δημοσίως υπεύθυνες φορολογικές πρακτικές, ενώ το 82% είχε παρουσία σε τουλάχιστον έναν φορολογικό παράδεισο. Αποφεύγουν να ανακοινώνουν τα κέρδη τους εκεί που τα πραγματοποιούν και αυτό τους επιτρέπει να πληρώνουν ελάχιστο φόρο, Κορυφαίες μεταξύ των εταιρειών που καταβάλλουν τους χαμηλότερους φόρους είναι οι φαρμακευτικές και υψηλής τεχνολογίας. Οι πρώτες πλήρωσαν πραγματικό φορολογικό συντελεστή μόλις 11,6% το 2022, ενώ οι δεύτερες 14,9%. Η Pfizer, που έβγαλε τεράστια κέρδη στη διάρκεια της πανδημίας, πλήρωσε για φόρους μόνο 6,8%, ενώ κάποιοι κολοσσοί, όπως οι IBM, Ιntel και Nvidia, παρότι ήταν κερδοφόροι απόλαυσαν επιστροφές φόρου.

Ελεγχος στα κέντρα των αποφάσεων: Οι εταιρείες ξόδεψαν συνολικά 746 εκατ. δολάρια για λόμπινγκ το 2022 (κατά μέσο όρο 4,1 εκατ. δολάρια ανά εταιρεία). Τα περισσότερα (114 εκατ. δολάρια) δαπάνησαν οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, ενώ ακολούθησαν οι εταιρείες του τομέα υγείας και οι φαρμακευτικές. Κορυφαία σε δαπάνες για λόμπι το 2022 ήταν η Amazon (21,4 εκατ. δολάρια), ενώ ακολούθησαν η Meta και τρεις πολεμικές βιομηχανίες (Raytheon, Boeing, Lockheed Martin).

***

-ΑΚΟΥΣΤΕ και το ακόλουθο σχετικό:

Η πλουτονομία και οι υπόλοιποι

Τάσος Τσακίρογλου

 

 

Ο όρος "πλουτονομία" αναφέρεται στους εύπορους, σε εκείνους που αγοράζουν αγαθά πολυτελείας κ.λπ., οι οποίοι ελέγχουν το παιχνίδι. Όσο για τους υπόλοιπους, ας πάνε να πνιγούν. Δεν μάς νοιάζει καθόλου. Στην πραγματικότητα δεν τους χρειαζόμαστε».

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΕΔΩ