Ίος: Οι κάτοικοι κέρδισαν, η αποκατάσταση αργεί

Η παραλία Κουμπάρα πριν από τις καταστροφικές παρεμβάσεις

ΙΟΣ - ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΟΥΜΠΑΡΑ

Κώστας Ζαφειρόπουλος

 

 

Ηθικά δικαιωμένοι μεν, ουσιαστικά ζημιωμένοι δε βρίσκονται οι κάτοικοι της Ιου που όρθωσαν ανάστημα έναντι στην καταστροφή της παραλίας Κουμπάρα καθώς, ενώ κέρδισαν οριστικά και αμετάκλητα με τις προσφυγές τους, δεν έχουν δει ακόμα την παραμικρή κίνηση αποκατάστασης του άλλοτε πανέμορφου τοπίου από το κράτος

Aμετάκλητη και οριστική είναι πια η δικαστική απόφαση που δικαιώνει κατοίκους και φορείς της πολύπαθης Ιου, οι οποίοι προσέφυγαν κατά της ιδιωτικοποίησης της άλλοτε πανέμορφης παραλίας Κουμπάρα. Πρόσφατη απόφαση του ποινικού τμήματος του Αρείου Πάγου επικύρωσε την καταδίκη της νόμιμης εκπροσώπου της εταιρείας 105 ΑΕ, συμφερόντων του επιχειρηματία Μιχαλόπουλου. Οπως η «Εφ.Συν.» είχε αποκαλύψει στις 12 Μαΐου 2022, η εκπρόσωπος της εταιρείας είχε καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Νάξου τον Δεκέμβριο του 2021 σε 16μηνη φυλάκιση με αναστολή για περιβαλλοντικές και πολεοδομικές παραβάσεις στην Κουμπάρα.

Η κατηγορούμενη άσκησε έφεση, η οποία εκδικάστηκε στο Εφετείο Αιγαίου τον Ιανουάριο του 2023. Η καταδικαστική απόφαση παρέμεινε και μετατράπηκε σε 9μηνη φυλάκιση με αναστολή. Οι παραβάσεις στις οποίες βασίστηκε η καταδικαστική απόφαση του Εφετείου αφορούν την κατασκευή δυο μπετονένιων γεφυρών που συνδέουν την παραλία Κουμπάρα με το νησάκι Διακοφτό, τις επεμβάσεις μέσα στο ρέμα της Κουμπάρας, όπου έγινε εκχέρσωση και επιχωμάτωση για κατασκευή πάρκινγκ και τη διάνοιξη δρόμου εντός χαρακτηρισμένων ζωνών παραλίας και αιγιαλού. Η κατηγορούμενη έκανε αίτηση στον Αρειο Πάγο ζητώντας την αναίρεση της απόφασης του Εφετείου. Το ποινικό τμήμα του Αρείου Πάγου εξέτασε την υπόθεση στα μέσα Δεκεμβρίου 2023 και στη συνέχεια απέρριψε την αίτηση (απόφαση 1607/2023).

Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το σωματείο Save Ios, πρόκειται «για μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση, καθώς αν το Ανώτατο Δικαστήριο είχε αποδεχθεί την αίτηση, η υπόθεση θα είχε ξαναγυρίσει στον πρώτο βαθμό στη Νάξο και θα ήταν πολύ πιθανό τα αδικήματα να παραγράφονταν καθώς η οκταετία που ορίζει η νομοθεσία για την παραγραφή είχε σχεδόν συμπληρωθεί». Σημειώνεται πως ο επιχειρηματίας Μιχαλόπουλος έχει κατά καιρούς δηλώσει πως δεν υπάρχει καμία καταδικαστική απόφαση εναντίον εταιρειών που δηλώνει ότι εκπροσωπεί. Πλέον κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Υπενθυμίζεται πως κάτοικοι και περιβαλλοντικοί φορείς έχουν ξεκινήσει έναν πολυετή αγώνα με τεκμηριωμένες καταγγελίες για παράνομες οικοδομικές εργασίες πέντε ανώνυμων εταιρειών (Sharivan Limited, 105 AE, Λούγια ΑΕ, Lucas AE, Νερό ΑΕ) που ανήκουν ουσιαστικά και κατά δήλωσή του στον ίδιο επιχειρηματία και δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια υπό μορφή ενός κονσόρτσιουμ στη μαζική τουριστική εκμετάλλευση της Ιου. Οι ανώνυμες αυτές εταιρείες έχουν αγοράσει κατ’ εκτίμηση το 35% του νησιού με 210 συμβόλαια αγοράς καταγεγραμμένα στο Υποθηκοφυλακείο Ιου.

Οι δικαστικές ενέργειες όλων όσοι αγωνίζονται για να σταματήσει η εξαγορά και καταστροφή του περιβάλλοντος της Ιου εντείνονται μέρα με τη μέρα με επίσημες παρεμβάσεις στις εισαγγελικές αρχές, μηνύσεις κατά των πολεοδομικών αρχών και άλλων εμπλεκόμενων σε συγκάλυψη παρανομιών δόμησης που καταστρέφουν το περιβάλλον της Ιου. Οι αγώνες για τη σωτηρία της Ιου απλώνονται στα γειτονικά νησιά, στην Πάρο, τη Νάξο, τη Σίφνο, σε ένα ευρύτερο κίνημα για ελεύθερες παραλίες και προστασία του αιγαιοπελαγίτικου περιβάλλοντος των νησιών του Αιγαίου.

Σε αντίθεση με τις δικαστικές αποφάσεις, αρνητικές είναι οι εξελίξεις που αφορούν την αποκατάσταση των παραβάσεων. Τον Ιούνιο του 2023 και σε συνέχεια της απόφασης προστίμου της Περιφέρειας τον Μάιο του 2023, η 105 ΑΕ υπέβαλε σχέδιο Πλάνου Διορθωτικών Ενεργειών για την αποκατάσταση των παραβάσεων. Ομως, όπως καταγγέλλει το σωματείο Save Ios, τον Νοέμβριο του 2023 η Εντεταλμένη Σύμβουλος Περιβάλλοντος της Περιφέρειας απάντησε στην εταιρεία 105 ΑΕ υποδεικνύοντας -χωρίς να υπάρχει σχετική εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Περιβάλλοντος- διορθωτικές ενέργειες για την αποκατάσταση μόνο τεσσάρων από τις 20 βεβαιωμένες παραβάσεις. Παράλληλα η σύμβουλος παρέπεμψε την εταιρεία σε τρεις διαφορετικές υπηρεσίες: την Πολεοδομία Θήρας, την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και την Επιθεώρηση Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που έχουν, κατά την άποψή της αρμοδιότητα για την επιβολή επανορθωτικών μέτρων σε σχέση με τις υπόλοιπες βεβαιωμένες παραβάσεις.

Το Save Ios, θεωρώντας σκανδαλώδεις τους χειρισμούς της υπαλλήλου καθώς εξαιρεί όλες τις παραβάσεις που αφορούν παραβιάσεις των όρων της άδειας και δεν κινείται στην κατεύθυνση της αποκατάστασης του περιβάλλοντος από κάθε βλάβη, προσέφυγε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου ζητώντας την ακύρωση της απόφασης. Παράλληλα κινήθηκε νομικά κατά της συμβούλου. Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι ενώ υπήρχε απόφαση προστίμου στην εταιρεία μετά από αυτοψία που είχε γίνει το 2018, αυτό φέρεται να υπογράφτηκε μετά 5 ολόκληρα χρόνια.

Τα ερωτήματα παραμένουν. Γιατί οι υπηρεσίες του ΥΠΕΝ και της Περιφέρειας καθυστερούν την αποκατάσταση της περιοχής, δεδομένης πλέον και της αμετάκλητης ποινικής καταδίκης της εταιρείας 105 ΑΕ; Και γιατί η Κτηματική Υπηρεσία Κυκλάδων αρνείται επί πάνω από 1,5 χρόνο να υλοποιήσει την απόφαση του ΣτΕ και να κατεδαφίσει τις παράνομες τσιμεντένιες γέφυρες στην περιοχή Κουμπάρας της Ιου;