Save Ios: Υφαρπαγή νερού καταγγέλλει το σωματείο στην Ίο
Σε μια εποχή που η λειψυδρία απειλεί την ίδια την επιβίωση των νησιωτικών κοινοτήτων, η Ίος μετατρέπεται σε πεδίο άνισης μάχης για το νερό. Ενώ δημοσιεύματα παρουσιάζουν τον Όμιλο Calilo ως πρωτοπόρο της «βιώσιμης διαχείρισης», το Save Ios αναδεικνύει μια διαφορετική πραγματικότητα: την υφαρπαγή των υδάτινων πόρων για την εξυπηρέτηση ενός τουριστικού μοντέλου που καταναλώνει χωρίς όριο και αφήνει πίσω του εξαντλημένα οικοσυστήματα και αγρότες σε απόγνωση.
Το Save Ios με ανάρτησή του αναφέρει τα εξής:
Η εφημερίδα Κυκλαδική δημοσίευσε στις 7 Οκτωβρίου 2025 άρθρο με τίτλο «Ο Όμιλος Calilo αναλαμβάνει πρωτοβουλία για τη διαχείριση του νερου στην Ίο». Το δημοσίευμα ξεκινά σημειώνοντας ότι «Η λειψυδρία αποτελεί πλέον ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ίος». Στη συνέχεια ενημερώνει τον αναγνώστη ότι «Ανταποκρινόμενος στις αυξανόμενες προκλήσεις, ο Όμιλος Calilo προχώρησε το 2024 στην εκπόνηση μιας αναλυτικής τεχνικής μελέτης για τους υδατικούς πόρους του νησιού, μέσω του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου που έχει ιδρύσει.» Στην μελέτη αυτή προτείνεται «ένα συνεκτικό πλέγμα τεχνικών, θεσμικών και κοινωνικών δράσεων για την ολιστική αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Ίο». Σημειώνεται στη συνέχεια του δημοσιεύματος ότι «Ο Όμιλος Calilo έχει ήδη υλοποιήσει μια σειρά από πρακτικές παρεμβάσεις που επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή του σε θέματα βιωσιμότητας.» Το δημοσίευμα κλείνει αναφέροντας ότι «Η πρωτοβουλία του Ομίλου Calilo έρχεται να καλύψει ένα υπαρκτό κενό στον σχεδιασμό για το νερό στο νησί.»
Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να ευχαριστούμε τον Όμιλο Calilo (ο οποίος συγκροτείται από τις εταιρείες συμφερόντων Μιχαλόπουλου) για τις προσπάθειές του για την προστασία των υδάτινων αποθεμάτων της Ίου. Όπως όμως και με τις υπόλοιπες διαφημιστικές καμπάνιες του Ομίλου Calilo, η πραγματικότητα είναι ακριβώς η αντίθετη από αυτή που παρουσιάζεται. Η αντιστροφή της πραγματικότητας είναι προκλητική και φανερώνει το θράσος με το οποίο οι εταιρείες και οι παρατρεχάμενοι γύρω από αυτές ψεύδονται. Φανερώνει επίσης τις πραγματικές συνέπειες του επιδιωκόμενου τουριστικού μοντέλου των στρατηγικών επενδύσεων για τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες.
Ας πάρουμε τα πράγματα με χρονολογική σειρά.
Τον Αύγουστο του 2018, καταγγελία που υπογράφεται από 18 κατοίκους της Ίου, οι περισσότεροι από τους οποίους με αγροτική απασχόληση στην περιοχή του Κάμπου, αναφέρει ότι νερό από γεωτρήσεις αδειοδοτημένες για τοπικές χρήσεις στον Κάμπο μεταφέρεται στην περιοχή της Κουμπάρας για χρήση από τις επιχειρήσεις συμφερόντων Μιχαλόπουλου (Agalia, Erego και Pathos). Σύμφωνα με την καταγγελία, η συνεχής μεταφορά υδάτων έχει ως συνέπεια να στερέψουν τα πηγάδια του Κάτω Κάμπου. Σε συνέχεια της καταγγελίας, ο τότε Δήμαρχος Ίου Μιχάλης Πετρόπουλος ζητά από τον εκπρόσωπο των εταιρειών να ξηλώσει σωλήνα μεταφοράς νερού.
Τον Ιούνιο του 2025, μέλη του σωματείου μας διαπιστώνουν ότι το δίκτυο μεταφοράς νερού από την περιοχή του Κάμπου δεν έχει ξηλωθεί αλλά αντίθετα έχει επεκταθεί με την χρήση επιπλέον γεωτρήσεων. Καταγγελία του σωματείου μας, μαζί με τον Σύνδεσμο Ιητών, τεκμηριώνει ότι νερό από γεώτρηση που αναφέρεται στην καταγγελία των αγροτών του 2018 και νερό από γεώτρηση σε κτήμα που αγοράστηκε πρόσφατα από τις εταιρείες μεταφέρονται σε δεξαμενή στην περιοχή του Κάμπου. Το νερό από τη δεξαμενή αυτή μπαίνει σε υπογειοποιημένους σωλήνες, με πολύ πιθανή κατάληξη στην περιοχή της Κουμπάρας. Αν και με την υπογειοποίηση των σωληνών είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί ότι οι σωλήνες καταλήγουν στην Κουμπάρα, οι τεράστιες πισίνες στις τουριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή (Erego και Pathos) αλλά και στην ιδιωτική κατοικία στο Διακοφτό (όπου υπάρχει πισίνα που ξεπερνά σε έκταση το ένα στρέμμα) καθιστούν σαφές ότι στην Κουμπάρα χρησιμοποιείται μεγάλη ποσότητα γλυκού νερού. Το ίδιο καθίσταται σαφές από το ότι το βραχώδες νησάκι Διακοφτό έχει πρασινίσει σε μεγάλη του έκταση.
Η καταγγελία μας στάλθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης καθώς και σε άλλες υπηρεσίες. Τον Αύγουστο έγινε αυτοψία από υπάλληλο της Περιφέρειας, όπου διαπιστώθηκε ότι σωλήνες εξέρχονται από τα οικόπεδα που υπάρχουν οι γεωτρήσεις. Με βάση τα συμπεράσματα της αυτοψίας, η Περιφέρεια καλεί τις εταιρείες να δώσουν εξηγήσεις. Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει συνέχεια, αλλά θα το μάθουμε.
Η άντληση νερού από τις γεωτρήσεις του Κάμπου και η πολύ πιθανή μεταφορά του στην Κουμπάρα έχει ως συνέπεια την μείωση του υδροφόρου ορίζοντα στον Κάμπο. Πολλοί κάτοικοι του Κάμπου μας ανέφεραν το καλοκαίρι ότι η στάθμη στα πηγάδια τους είναι αισθητά μειωμένη και αυτό έχει επηρεάσει σημαντικά την αγροτική παραγωγή.
Συλλέξαμε στοιχεία από τις αντλίες και τις σωληνώσεις για να υπολογίσουμε τον όγκο του νερού που αντλείται. Με βάση τους υπολογισμούς μας, 230-430 κυβικά νερού είναι δυνατόν να αντλούνται και μεταφέρονται καθημερινά. Αν αυτό γίνεται όλο τον χρόνο (κάτι που δεν είμαστε σε θέση να επιβεβαιώσουμε) τότε η ετήσια μεταφορά νερού από τον Κάμπο είναι 120000 κυβικά κατά μέσο όρο (=330 * 365). Για σύγκριση, η ετήσια παραγωγή νερού στο νησί, η οποία είναι σχεδόν ίση με την ετήσια κατανάλωση, ήταν 390000 κυβικά το 2024.
Η πρακτική της μεταφοράς νερού από γεωτρήσεις αδειοδοτημένες για τοπική χρήση δεν περιορίζεται στον Κάμπο. Στην περιοχή του Παπά, όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο Calilo, νερό μεταφέρεται από γεωτρήσεις από τις Τρεις Κλισιές και από τον Κάλαμο. Και στις δυο περιπτώσεις η μεταφορά απαιτεί σωλήνες αρκετών χιλιομέτρων.
Το σωματείο μας κατάγγειλε την μεταφορά νερού από τις Τρεις Κλισιές προς το Calilo τον Αύγουστο του 2023, αναφέροντας ότι ως συνέπεια της πρακτικής αυτής η βλάστηση στις Τρεις Κλισιές ξεραίνεται. Δυστυχώς τίποτα δεν έχει γίνει ως συνέπεια της καταγγελίας μας αυτής.
Όπως στην περιοχή της Κουμπάρας, έτσι και στο Calilo, οι ανάγκες νερού είναι μεγάλες. Το ξενοδοχείο έχει μεγάλη πισίνα καθώς και ιδιωτικές πισίνες σε κάθε δωμάτιο. Στη ρεσεψιόν υπάρχει διάδρομος δεκάδων μέτρων με εκατέρωθεν λιμνούλες και καταρράκτες. Στην περιοχή έχει φυτευθεί και ποτίζεται πλήθος φυτών (ελιές, βουκαμβίλιες, κλπ) πολλά από τα οποία δεν είναι αυτόχθονα αλλά έχουν μεταφερθεί από άλλες περιοχές της χώρας.
Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη τον Δεκέμβριο του 2024, που συνοψίζει τα αποτελέσματα έρευνας ύστερα από καταγγελίες του σωματείου μας και του Συνδέσμου Ιητών, αναφέρει ότι σύμφωνα με τους εκπροσώπους των εταιρειών, η υδροδότηση του Calilo γίνεται με τη συλλογή βρόχινου νερού από δυο υδατοδεξαμενές. Δηλαδή οι τεράστιες ανάγκες του ξενοδοχείου σε νερό καλύπτονται από την συλλογή του βρόχινου νερού, ενώ τα τελευταία χρόνια οι βροχοπτώσεις στην Ίο είναι ελάχιστες έως μηδενικές!
Τα παραπάνω παρέχουν μια ακριβέστερη εικόνα από το διαφημιστικό δημοσίευμα της Κυκλαδικής σχετικά με την συμβολή του Ομίλου Calilo στην βιώσιμη διαχείριση του νερού στην Ίο. Η υφαρπαγή του νερού από τις επιχειρήσεις του ομίλου γίνεται σε μεγάλη κλίμακα, με εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες για τα οικοσυστήματα του νησιού, την αγροτική παραγωγή, και την εν γένει περιβαλλοντική ισορροπία.
Προφανώς, αν οι στρατηγικές επενδύσεις του Ομίλου Calilo προχωρήσουν, η κατάσταση αυτή θα ενταθεί σε υψηλότερο επίπεδο. Οι επιχειρήσεις του Ομίλου Calilo θα καταναλώνουν την μερίδα του λέοντος από το νερό στο νησί, και λιγοστό νερό θα παραμένει για τις υπόλοιπες χρήσεις και την αγροτική παραγωγή. Αυτό είναι το μέλλον που επιδιώκεται για την Ίο, στο όνομα της δήθεν βιωσιμότητας και του δήθεν ποιοτικού τουρισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου