Δικαιώνεται ο Οθωνας
Ο χώρος μπροστά από το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη –η έκταση πέραν και εκτός της χωροθέτησης του μνημείου– είναι τμήμα της πλατείας Συντάγματος. Δηλαδή δημόσιος χώρος που έχει αποδοθεί στην κοινή χρήση και είναι προορισμένος γι’ αυτήν. Είναι και κάτι παραπάνω απ’ αυτό. Είναι χώρος ιστορικής μνήμης: εκεί κατέληξε το κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 που ανάγκασε τον Οθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Κίνημα από το οποίο πήρε τ’ όνομά της η πλατεία και στο οποίο, ας μην ξεχνάμε, πρωτοστάτησαν στρατιωτικοί.
Σ’ αυτό το διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα –κοντά ένα πέμπτο– της πλατείας Συντάγματος η τροπολογία απαγορεύει όχι μόνο τις συναθροίσεις, αλλά και οποιαδήποτε άλλη χρήση πλην της επίσκεψης του μνημείου. Η παράβαση της απαγόρευσης ανάγεται μάλιστα σε ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα –που, αναπόφευκτα, φέρνει στον νου ανατριχιαστικούς συνειρμούς.
Η αντισυνταγματικότητα της τροπολογίας είναι τόσο πρόδηλη –κυριολεκτικά κραυγαλέα– που δεν τίθεται καν θέμα συζήτησης. Τι να πεις για τα αυτονόητα; Παρότι είναι βέβαιο πως θα βρεθούν και εδώ πρόθυμοι να προτείνουν ευφάνταστες παρερμηνείες του Συντάγματος, τα πράγματα είναι παραπάνω από σαφή. Η τροπολογία
• αντίκειται στο άρθρο 11 του Συντάγματος, που προστατεύει τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις σε κάθε σπιθαμή δημόσιου χώρου, επιτρέποντας μόνον εξατομικευμένες απαγορεύσεις και μόνο για συγκεκριμένους λόγους έπειτα από αιτιολογημένη απόφαση. Καθολική αναστολή του δικαιώματος συνάθροισης σε τμήμα του δημόσιου χώρου είναι απλούστατα αδιανόητη.
• αντίκειται στα άρθρα 5 και 24 του Συντάγματος, που προστατεύουν, ως πτυχή ταυτόχρονα του δικαιώματος ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και του ατομικού δικαιώματος στο περιβάλλον, την ακώλυτη πρόσβαση και χρήση του αστικού δημόσιου χώρου από τον καθένα.
Ολα αυτά όμως μικρή σημασία έχουν. Πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, η τροπολογία συνιστά βαρύτατη και ασυγχώρητη προσβολή στην ιστορική μνήμη και τις δημοκρατικές αξίες. Η συνάθροιση μπροστά από το Κοινοβούλιο είναι από τις ελάχιστες ευκαιρίες που έχουν απομείνει να μας υπενθυμίζουν πως θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία και πως όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό. Αυτά λέει το άρθρο 1 του Συντάγματος. Αυτά έλεγαν ο συνταγματάρχης Καλλέργης και οι λοιποί «στασιαστές» της 3ης Σεπτεμβρίου. Δυστυχώς, εκατόν ογδόντα δύο χρόνια μετά, φαίνεται πως δικαιώνεται αναπάντεχα ο Οθωνας. Οτι η τροπολογία προέρχεται από τον υπουργό Εθνικής (;) Αμυνας καθιστά την προσβολή ακόμα πιο δυσοίωνη.
*Αναπλ. καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου