Το μοντέλο του “πολυτελούς τουρισμού”, που επεκτείνεται άναρχα, καταστρέφοντας φυσικά και πολιτιστικά τοπία, μετατρέποντάς τα σε ιδιωτικά θέρετρα με ελικοδρόμια, πισίνες και μαρίνες, αυτό είναι που θέλουμε για τα νησιά μας; Σε Κέα και Μήλο τα δύο νέα παραδείγματα

Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων

Δύο νέες «επενδύσεις» αλλάζουν την Τζια – Το νησί των Κυκλάδων που κινδυνεύει να γίνει… Ριβιέρα

Η Κέα (Τζια), μόλις μια ώρα από το Λαύριο, μετατρέπεται ραγδαία από ήσυχο κυκλαδίτικο νησί σε προέκταση της Αττικής. Μέσα σε λίγα χρόνια, δύο τεράστια σύνθετα τουριστικά καταλύματα —το ήδη κατασκευασμένο One & Only Kea Island και το υπό αδειοδότηση Hills & Sea Kea— αλλάζουν ριζικά τον χαρακτήρα της δυτικής ακτής του νησιού, στην περιοχή Βρόσκοπος.

One & Only Kea Island – Ζητά αύξηση δυναμικότητας κατά 70%

Το πολυτελές θέρετρο One & Only, που λειτούργησε μόλις το 2023, ζητά ήδη να αυξήσει κατά 70% τη δυναμικότητά του. Η εταιρεία «Ειδικού Σκοπού 24 Α.Ε.» κατέθεσε στο ΥΠΕΝ αίτημα τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων του 2014, με δημόσια διαβούλευση σε εξέλιξη έως τις 4 Δεκεμβρίου 2025.

Η επέκταση προβλέπει:

- Επιπλέον 15.000 τ.μ. νέων κτιρίων, με αύξηση του συντελεστή δόμησης από 0,05 σε 0,07
- Αύξηση κλινών από 330 σε 565 (+235)
- 17 νέες βίλες (σύνολο 52), όλες με ιδιωτική πισίνα
- 5.500 τ.μ. νέες πισίνες και συνολική επιφάνεια υδάτινων στοιχείων 15.942 τ.μ.
- Ελικοδρόμιο και δύο πλωτές εξέδρες για εποχική χρήση
- Αύξηση δυναμικότητας αφαλάτωσης (300 → 400 κυβικά/ημέρα) και λυμάτων (200 → 300 κυβικά/ημέρα)
- Μονάδα κομποστοποίησης και επέκταση του beach club

Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι η επέκταση δεν επηρεάζει τη «φέρουσα ικανότητα» του νησιού, όμως τα ερωτήματα είναι πολλά:

- Πώς θα καλυφθούν οι τεράστιες ανάγκες σε νερό και ενέργεια;
- Πώς θα αντιμετωπιστεί η έλλειψη κατοικιών για το προσωπικό, ήδη κρίσιμη;
- Πώς θα διαχειριστεί το νησί τις επιπτώσεις στα απόβλητα και το κυκλοφοριακό;

Η λειτουργία του One & Only προκάλεσε ήδη σοβαρές εντάσεις πέρυσι, με αναφορές σε ελλείψεις νερού, αύξηση ενοικίων και αλλοίωση του τοπίου από την εκτεταμένη δόμηση.

Hills & Sea Kea – Μια νέα «επένδυση» δίπλα στον ΧΥΤΑ

Στην ίδια περιοχή, και μάλιστα σε απόσταση μόλις 128 μέτρων από τον ΧΥΤΑ της Κέας (!), προωθείται ένα δεύτερο σύνθετο τουριστικό κατάλυμα από την εταιρεία Inmo Parck Invest S.A. (IPI), με ελληνικό υποκατάστημα («Hills & Sea Kea Μονοπρόσωπη Α.Ε.»).

Η επένδυση προβλέπει:

- Ξενοδοχείο 5 αστέρων με 174 κλίνες
- 61 τουριστικές κατοικίες, καθεμία με ιδιωτική πισίνα
- 136 πισίνες συνολικά
- Ετήσια κατανάλωση νερού: 64.000 κυβικά μέτρα
- Τρεις νέες γεωτρήσεις για άντληση νερού
- Έκταση 172 στρεμμάτων, μέρος της οποίας είχε ήδη άδεια για ξενοδοχείο 99 κλινών

Η Δήμαρχος Κέας Ειρήνη Βελισσαροπούλου και το Δημοτικό Συμβούλιο τάχθηκαν ομόφωνα κατά του έργου, επισημαίνοντας:

- Κίνδυνο εξάντλησης του υδροφόρου ορίζοντα, με ήδη εμφανή σημάδια λειψυδρίας στις Ποίσσες.
- Απουσία πρόβλεψης για στέγαση προσωπικού, παρά τα ήδη οξυμένα προβλήματα κατοικίας.
- Εγγύτητα με τον ΧΥΤΑ, που βάσει ΚΥΑ 177/2012 απαγορεύει τουριστικές εγκαταστάσεις σε απόσταση μικρότερη των 700–1000 μ. από οχλούσες δραστηριότητες.
- Ανεπαρκή υδρογεωλογική μελέτη χωρίς επιτόπιες δοκιμές.

 

Παρά τα παραπάνω, το Υπουργείο Τουρισμού με έγγραφα του 2022–2023 φαίνεται να επιτρέπει την ερμηνεία ότι «οι ΧΥΤΑ δεν θεωρούνται οχλούσες εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων», ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για αδειοδότηση — μια απόφαση που προκαλεί έντονους νομικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς.

Ένα νησί, δύο κοσμοθεωρίες

Οι δύο αυτές επενδύσεις συμβολίζουν την αντίθεση ανάμεσα σε δύο διαφορετικές οπτικές για το μέλλον των Κυκλάδων:

- Το μοντέλο του “πολυτελούς τουρισμού”, που επεκτείνεται άναρχα, μετατρέποντας φυσικά τοπία σε ιδιωτικά θέρετρα με ελικοδρόμια, πισίνες και μαρίνες.
- Το μοντέλο της ήπιας ανάπτυξης, που ζητούν οι κάτοικοι και πολλοί φορείς, βασισμένο στον σεβασμό των φυσικών πόρων, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και την προστασία του νησιωτικού χαρακτήρα.

Το νερό ως όριο της “ανάπτυξης”

Η Τζια ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα υπεράντλησης, υφαλμύρωσης και ανεπάρκειας ύδατος τους καλοκαιρινούς μήνες. Η δήμαρχος προειδοποιεί ότι η νέα επένδυση θα επιβαρύνει σωρευτικά το νησί, ενώ ακόμη και το One & Only, παρά τις δεσμεύσεις του, φέρεται να αντλεί νερό από γεωτρήσεις στην ίδια περιοχή.

Η εικόνα δύο θερέτρων, με εκατοντάδες πισίνες και δεκάδες χιλιάδες κυβικά κατανάλωσης νερού, κοντά σε έναν ΧΥΤΑ, αποτυπώνει τη σύγκρουση τουριστικού υπερκορεσμού και οικολογικής λογικής.

Διαβούλευση ανοιχτή έως 4 Δεκεμβρίου

Η τροποποίηση της ΑΕΠΟ για το One & Only Kea Island βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 4/12/2025 στη σελίδα του Ηλεκτρονικού Περιβαλλοντικού Μητρώου (ΗΠΜ). Η συμμετοχή πολιτών, συλλόγων και φορέων είναι κρίσιμη για το μέλλον του νησιού (σύνδεσμος στα σχόλια).

Συμπέρασμα

Η Κέα μετατρέπεται σε πεδίο δοκιμής για το πού φτάνει η «ανάπτυξη» όταν αγνοεί τα φυσικά όρια.

Το ερώτημα που τίθεται δεν είναι μόνο πόσο μπορεί να αντέξει το νησί, αλλά αν θέλουμε οι Κυκλάδες να παραμείνουν τόποι ζωής ή να γίνουν νησιά-καταναλωτικά προϊόντα για λίγους.

Στην εικόνα η μονάδα One & Only Kea Island στη φάση της κατασκευής της.

#Τζια
#small_islands_matter

 ***

 

Στην εικόνα η παραλία "Προβατάς" στη Μήλο.

 

Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων

 

ΜΗΛΟΣ: Ένα ακόμα ξενοδοχείο μέσα στη Natura – σε σταυροδρόμι το μέλλον του νησιού

Η Μήλος βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο μιας καυτής συζήτησης: ποιο είναι το όριο ανάμεσα στην «τουριστική ανάπτυξη» και την καταστροφή ενός μοναδικού φυσικού και πολιτιστικού τοπίου;

Η υπόθεση αφορά την αδειοδότηση ενός νέου πεντάστερου ξενοδοχείου με spa και αυτόνομες πισίνες στην περιοχή Προβατάς, από την εταιρεία Μήλος Collection Α.Ε. Το συγκρότημα προβλέπεται σε οικόπεδο 8,9 στρεμμάτων, με 31 δωμάτια – 94 κλίνες, δεξαμενές νερού, γεωτρήσεις και βιολογικό καθαρισμό. Και όλα αυτά μέσα σε προστατευόμενη περιοχή Natura, εκεί όπου το βασικό αντικείμενο προστασίας είναι η ορνιθοπανίδα.

Τα διλήμματα

Ο Δήμος Μήλου και οι τοπικοί φορείς έχουν τοποθετηθεί ομόφωνα αρνητικά, υπογραμμίζοντας την τεράστια πίεση που θα δεχθεί το νησί, ειδικά στο ζήτημα του νερού.

Από την άλλη, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ο ΟΦΥΠΕΚΑ γνωμοδότησαν θετικά, θεωρώντας πως η μονάδα επιτρέπεται βάσει της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης – αν και αυτή δεν έχει ακόμα εγκριθεί επίσημα.

Η εταιρεία υποστηρίζει ότι το έργο είναι «νόμιμο», «μικρής κλίμακας», «φιλικό στο περιβάλλον» και θα φέρει «θέσεις εργασίας». Όμως, το νερό που θα χρειάζεται (5.500 m³ ετησίως) θα καλύπτεται με υδροφόρες και γεωτρήσεις, σε ένα νησί που ήδη ασφυκτιά από την υπεράντληση και την αλόγιστη κατανάλωση.

Το μείζον ερώτημα: Ποιος αποφασίζει για το μέλλον της Μήλου;

Η κοινωνία της Μήλου είναι πλέον αφυπνισμένη μετά την υπόθεση του ξενοδοχείου στο Σαρακήνικο. Το Κεντρικό Πολεοδομικό Συμβούλιο (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) είχε μάλιστα εισηγηθεί την αναστολή οικοδομικών αδειών στις ζώνες προστασίας, όμως το Υπουργείο Περιβάλλοντος ποτέ δεν υλοποίησε αυτήν την απόφαση.

Την ίδια στιγμή, όπως καταγγέλλει η ΕΛΛΕΤ, στο νησί έχουν δρομολογηθεί περίπου 50 νέα ξενοδοχεία ταυτόχρονα. Αν προχωρήσουν όλα αυτά τα έργα, η Μήλος θα αλλάξει ανεπιστρεπτί.

Γιατί όχι παύση των αδειοδοτήσεων μέχρι τον νέο πολεοδομικό σχεδιασμό;

Αυτό είναι ένα βασικό ερώτημα: γιατί να μη σταματήσουν όλες οι νέες αδειοδοτήσεις για ένα μόνο έτος, μέχρι να ολοκληρωθεί το νέο πολεοδομικό σχέδιο; Ποιος βιάζεται τόσο πολύ, όταν η απόφαση αφορά το μέλλον ενός νησιού για δεκαετίες;

Η επιλογή είναι συλλογική

Η Μήλος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Θα συνεχίσουμε με άναρχη τουριστική δόμηση ακόμα και μέσα στις Natura; Ή θα χαράξουμε μια στρατηγική ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον, τη φέρουσα ικανότητα του νησιού και την ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών;

Η κοινωνία ήδη δείχνει τον δρόμο με τη στάση της: όχι άλλο “τουριστικό θαύμα” εις βάρος της φύσης και του νερού.

Το μέλλον της Μήλου δεν μπορεί να καθορίζεται από τις πιέσεις εταιρειών και την απροθυμία των αρχών να βάλουν όρια.
Η προστασία της Natura δεν είναι «τυπικό εμπόδιο» στην ανάπτυξη – είναι όρος επιβίωσης του τόπου.
Η αναμονή ενός έτους για πολεοδομικό σχεδιασμό είναι η ελάχιστη εγγύηση σοβαρότητας.

Η Μήλος δεν χρειάζεται άλλα πεντάστερα ξενοδοχεία μέσα στη Natura. Χρειάζεται σχέδιο, σεβασμό και όραμα για το μέλλον της.

Πηγή: Γιώργος Λιάλιος / Καθημερινή