του Θάνου Καμήλαλη

 

Μετά τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, το βράδυ της Παρασκευής, ο Πρωθυπουργός ρωτήθηκε για το νερό σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε και απάντησε: (σ.σ.: βλέπε σχετικό ΒΙΝΤΕΟ εδώ)

Για να μειώσει τις αντιδράσεις λοιπόν (το βίντεο μάλιστα προωθείται στο facebook επί πληρωμή), ο Πρωθυπουργός καταφεύγει σε τραμπικού επιπέδου άρνηση της πραγματικότητας. Η πραγματικότητα, όσο και αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να προσβάλλει μονίμως τη νοημοσύνη των πολιτών, είναι αμειλικτή και η επιμονή της Νέας Δημοκρατίας να επιτρέψει σε ιδιώτες να κερδοσκοπήσουν πάνω και στο Νερό είναι καταγεγραμμένη εδώ και χρόνια.

Επιγραμματικά λοιπόν, με θέματα που έχουν αναλυθεί εκτενώς στο TPP:

– Κάθε «Ρυθμιστική Αρχή» ελέγχει μία αγορά. Έχουμε ρυθμιστικές αρχές σε Ενέργεια, Απόβλητα (πλέον), Λιμάνια, Σιδηρόδρομο. Η δημιουργία «Ρυθμιστικής Αρχής» είναι στο manual κάθε ιδιωτικοποίησης με οποιονδήποτε τρόπο και συχνά (βλ.ΟΣΕ) προηγείται της εισόδου ιδιωτών.

– Αυτή η νέα «Ρυθμιστική Αρχή», «ενισχύεται θεσμικά σε βάρος τόσο του Υ. Π. ΕΝ και της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας Υδάτων, όσο και ιδίως σε βάρος των Δ.Ε.Υ.Α. και υπεισέρχεται σε ζητήματα που συνδέονται με κρίσιμες αρμοδιότητες των επιχειρήσεων, θεσμικά κατοχυρωμένες, όπως για παράδειγμα ο καθορισμός και ο έλεγχος της τιμολογιακής τους πολιτικής». Δημιουργεί de facto προβλήματα στην οικονομική λειτουργία των Εταιρειών Ύδρευσης, καθώς θα μπορεί να επιβάλει υπέρογκα πρόστιμα, ο έλεγχος και η πιστοποίηση πάνω από 100 δημοτικών επιχειρήσεων θα γίνεται από ελάχιστους εργαζόμενους, ενώ, σκανδαλωδώς, η Αρχή αυτή θα παίρνει ποσοστό επί του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, ούτε καν επί των καθαρών κερδών τους. Ακόμη και με ζημίες, θα υποχρεούνται να δίνουν χρήματα για την λειτουργία της νέας ΡΑΕ. Aυτά τα προβλήματα είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν την απαξίωση δημοσίων υποδομών, που είναι βασικό βήμα πριν το μπάσιμο ιδιωτών.

– Το αρχικό μνημονιακό πλάνο για το Νερό, επί κυβέρνησης Σαμαρά, ήταν να ιδιωτικοποιηθεί, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, το 61% της ΕΥΔΑΠ και το 51% της ΕΥΑΘ. Αυτό το πλάνο ακυρώθηκε μετά τη μεγάλη αντίδραση των πολιτών και την πρώτη απόφαση του ΣτΕ, που έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση των μετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ. Έκτοτε, αναζητούνται άλλοι τρόποι ιδιωτικοποίησης.

– To 2018, o Κυριάκος Μητσοτάκης έλεγε ότι «είμαι υπέρμαχος της λογικής ότι και στην ΕΥΑΘ και στην ΕΥΔΑΠ πρέπει να μπει στρατηγικός επενδυτής. Ταυτόχρονα, όμως, με μία ισχυρή εποπτική Αρχή, η οποία θα ρυθμίζει ζητήματα τιμολογιακής πολιτικής και θα διασφαλίζει ότι το νερό δεν θα γίνει αντικείμενο στενής οικονομικής εκμετάλλευσης».


– Την αντισυνταγματικότητα και του νέου νόμου της κυβέρνησης για το νερό, λόγω της ευθείας παραβίασης των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας με την απομάκρυνση του νερού από τον άμεσο έλεγχο του Κράτους, κατήγγειλαν τις προηγούμενες μέρες, εκτός της αντιπολίτευσης, η Ένωση Διοικητικών Δικαστών, η Πρώην Αντιπρόεδρος του ΣτΕ, Μαρία Καραμανώφ, ενώ και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής εξέφρασε τον προβληματισμό της για τη συνταγματική νομιμότητα.


– Στο νομοσχέδιο, που δήθεν «θωρακίζει το νερό ως δημόσιο αγαθό», προβλεπόταν αρχικά ότι η νέα «Ρυθμιστική Αρχή»,«παρακολουθεί και εποπτεύει την ορθή εφαρμογή συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών ύδατος σε τρίτους». Μετά από τις αντιδράσεις, ο Υπουργός Περιβάλλοντος υποχρεώθηκε την τελευταία στιγμή σε μία νομοτεχνική βελτίωση. Αναφέρεται πλέον συγκεκριμένα ότι «η ΡΑΑΕΥ αναλαμβάνει την ορθή εφαρμογή συμβάσεων παραχώρησης στις εταιρείες ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ καθώς και οιασδήποτε άλλης μορφής συνεργασίας, προγραμματικής σύμβασης ή σύμβασης παραχώρησης μεταξύ παρόχων υπηρεσιών ύδατος με σκοπό τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας».

– Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι για να κερδοσκοπήσει πλέον κάποιος ιδιώτης πάνω στο νερό. Ο «στρατηγικός επενδυτής» που θέλει ο Μητσοτάκης, αλλά και οι Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα. Αυτές οι συμβάσεις δηλαδή όπου το δημόσιο βάζει τα λεφτά για έργα υποδομής και ο Ιδιώτης κερδοσκοπεί, με τα έργα να είναι γεμάτα καθυστερήσεις. Ένα παράδειγμα εδώ είναι η Σύμβαση 717 για την τηλεδιοίκηση. Ένα δεύτερο παράδειγμα, είναι η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ε.Ε. για την κατασκευή τριών ελληνικών αυτοκινητόδρομων την περίοδο 2000-2014. Καταγράφηκε επιπλέον κόστος 69% ανά χιλιόμετρο και μείωση του αντικειμένου έργου κατά 55%. Το επιπλέον κόστος στην Ελλάδα έφτασε το 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, 800 εκατ. εκ των οποίον πληρώθηκαν κατευθείαν από το κρατικό ταμείο, για μισούς αυτοκινητοδρόμους.

Με αυτήν τη μέθοδο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλησε να δώσει σε ιδιώτες το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αττικής, έργο αρχικού προϋπολογισμού 291 εκατ. Δηλαδή, τη λειτουργία και τη συντήρηση του δικτύου. Πρόκειται για την κλασική πλέον τακτική του κατακερματισμού μιας δημόσιας υποδομής. Από τον διαγωνισμό αυτόν, αποκλείστηκε σκανδαλωδώς η ΕΥΔΑΠ. Το σχέδιο αυτό έμμεσης ιδιωτικοποίησης κατέπεσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

– Το 2016, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και τρίτου μνημονίου, τα πλειοψηφικά πακέτα των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ πέρασαν στο Υπερταμείο. Τον Φεβρουάριο του 2022 το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική και αυτήν τη μεταβίβαση. Αντί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να τηρήσει την απόφαση του ΣτΕ, προσπαθεί να ακυρώσει το ίδιο το ΣτΕ. Πέρασε νόμο το καλοκαίρι του 2022 σύμφωνα με τον οποίον το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών παραμένει στο Υπερταμείο «και ούτε επιστρέφεται, ούτε παραχωρείται». Παράλληλα, προέβλεψε οτι δεν απαιτείται κάποια διοικητική πράξη για τον νέο νόμο, εμποδίζοντας έτσι νέα προσφυγή στο ΣτΕ.

– Στις 20 Μαρτίου, ημέρα που η Βουλή συζητούσε το πολυνομοσχέδιο της «Ρυθμιστικής Αρχής». Η Τριμελής Επιτροπή Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας δικαίωσε, για πέμπτη φορά, εργαζόμενους σε ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ και άλλους πολίτες, κρίνοντας αντισυνταγματικά και τα άρθρα του νόμου του Ιουλίου 2022, διατάζοντας ξανά, στα πλαίσια της διάκρισης των εξουσιών και της στοιχειώδους τήρησης του Συντάγματος, την κυβέρνηση να συμμορφωθεί.

Συγκεκριμένα, όπως λέει η απόφαση που δημοσίευσε το TPP:

«Διαπιστώνει την µη συµµόρφωση του Δηµοσίου προς την 190/2022 ακυρωτική απόφαση της Ολοµελείας του Συµβουλίου της Επικρατείας. Καλεί το Υπουργείο Οικονοµικών να συµµορφωθεί προς την εν λόγω απόφαση εντός οκταµήνου από την κοινοποίηση του παρόντος πρακτικού.»


Αν θέλει ο Πρωθυπουργός να πείσει ότι «όλα είναι fake news», ας ξεκινήσει με τον ελάχιστο σεβασμό στις διαδοχικές αποφάσεις της Δικαιοσύνης και ας επιστρεψει επιτέλους ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στον άμεσο έλεγχο του Δημοσίου.

Αντί γι αυτό όμως, αυτό που καταγράφεται από την πραγματικότητα, εδώ και πάνω από μία δεκαετία είναι μία επίμονη, εγκληματική προσπάθεια να ξεπουληθεί και το νερό. Ο μόνος λόγος που δεν έχει γίνει αυτό ακόμα, είναι η διαχρονική αντίδραση εργαζόμενων, εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών και (για μία φορά) της Δικαιοσύνης σε ανώτατο επίπεδο.

Αυτήν τη στιγμή έχουμε την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο, τον έλεγχο της Ύδρευσης σε μία ρυθμιστική αρχή που εκ των πραγμάτων και εκ της τραγικής εμπειρίας δεν μπορεί να ελέγξει τίποτα και μία κυβέρνηση που έχει αποδείξει ότι λειτουργεί ως μπάτλερ ιδιωτικών συμφερόντων, σε τομείς όπως το Ρεύμα, η Υγεία, αλλά και μέχρι στιγμής αποτυχημένα στο δίκτυο Ύδρευσης.

Αλλά, τι σημασία έχει η πραγματικότητα; Ας πιστέψουμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη που τολμάει να μιλάει για «ψέματα».