WWF Ελλάς: Σχόλια στη διαβούλευση για το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ - Ανοιχτή Επιστολή 11 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων προς τον Πρωθυπουργό

© dawid zawila / unsplash

Λεπτομερή σχολιασμό του νομοσχεδίου που κατέθεσε σε σύντομη διαβούλευση ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, με το οποίο επιδεινώνονται κρίσιμα μέρη της νομοθεσίας προστασίας των φυσικών βιοτόπων και της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, κατέθεσε το WWF Ελλάς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η απαράδεκτα σύντομη διάρκεια της διαβούλευσης (αρχικά 7 ημέρες) έληξε το πρωί της 13^ης Ιουλίου και παρατάθηκε κατά 5 μέρες μετά από έντονες αντιδράσεις.

Στα σχόλια, το WWF Ελλάς ζητάει την απόσυρση των άρθρων που επιδεινώνουν την περιβαλλοντική νομοθεσία και ειδικότερα το καθεστώς προστασίας των περιοχών Natura 2000.

• Αλλοιώνει έντονα και απαράδεκτα τον διεθνώς αποδεκτό θεσμό των αυστηρά προστατευόμενων περιοχών (κατηγορία στην οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από τα κράτη μέλη να εντάξουν τουλάχιστον το 10% της επικράτειας). Συγκεκριμένα, επιτρέπει εντός των ορίων τους ακόμα περισσότερες δραστηριότητες που είναι ασύμβατες με κάθε έννοια αυστηρής προστασίας, όπως η κατασκευή πλατειών και «γραμμικών υποδομών μεταφορών» (δηλαδή δρόμων), οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών, η ερασιτεχνική αλιεία και η ελεύθερη βόσκηση, κλπ.
• Επιτρέπει την επιβάρυνση όλων των ζωνών προστασίας των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 με νέες χρήσεις που δεν προβλέπονταν από το έτσι κι αλλιώς προβληματικό ισχύον καθεστώς. Χαρακτηριστικά, στις ζώνες προστασίας της φύσης (δεύτερη σε αυστηρότητα ζώνη προστασίας) προβλέπονται πλέον η κατασκευή και λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων και άλλων τουριστικών υποδομών, εγκαταστάσεων ΑΠΕ, καθώς και κατασκηνώσεων, ενώ σε όλες τις κατηγορίες (πλην της “απόλυτης” προστασίας) προβλέπονται πλέον εξορυκτικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξορύξεων υδρογονανθράκων.
• Υποβαθμίζει ακόμα περισσότερο τον ήδη αναξιόπιστο και προβληματικό θεσμό των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), καθώς προβλέπει ότι οι αξιολογητές των ΜΠΕ θα αμείβονται απευθείας από τους φορείς των έργων που ελέγχουν, δημιουργώντας έτσι μια υπαλληλική σχέση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, η οποία ακυρώνει την ανεξαρτησία που πρέπει (σύμφωνα και με τη νομοθεσία της ΕΕ) να περιβάλλει το σύστημα αξιολόγησης των περιβαλλοντικών μελετών.

Όπως επισημαίνεται στο κείμενο σχολιασμού, εδώ και δυο χρόνια η κυβέρνηση έχει πλήξει το δίκαιο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος με απανωτά χτυπήματα, ξεκινώντας με τον νόμο 4685/2020. Στην πράξη, πλέον καταργούνται οι κατηγορίες ισχυρής προστασίας σημαντικών βιοτόπων, δηλαδή οι περιοχές απόλυτης προστασίας και οι περιοχές προστασίας της φύσης, καθώς θα μπορούν να περιλαμβάνουν χρήσεις που είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές για τα ευαίσθητα οικοσυστήματα και τα προστατευόμενα είδη των περιοχών αυτών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ/ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ εδώ σε αρχείο pdf ολόκληρο το σχολιασμό του WWF Ελλάς.

*****

Ανοιχτή Επιστολή 11 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων προς τον Πρωθυπουργό: Σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε διαβούλευση

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

 

Θέμα: «Σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε διαβούλευση».

 

Προς

κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη

Πρωθυπουργό της Ελλάδας

Μέγαρο Μαξίμου

Ηρώδου Αττικού 19

106 74 Αθήνα

 

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Βασιζόμενοι στις δεσμεύσεις που είχατε αναλάβει προεκλογικά ερχόμαστε με την παρούσα επιστολή να σας εκφράσουμε την απογοήτευση σύσσωμου του περιβαλλοντικού κινήματος της χώρας αφενός για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων και αφετέρου για τον απαράδεκτα σύντομο χρόνο διαβούλευσης του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου με τίτλο «Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων και την προστασία του περιβάλλοντος, επείγουσες δασικές, χωροταξικές και πολεοδομικές διατάξεις, θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και ζητήματα κυκλικής οικονομίας».

Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνει το εν λόγω νομοσχέδιο, αφορούν κρίσιμα ζητήματα για την προστασία του περιβάλλοντος, ωστόσο, όπως προκύπτει, οδηγούν στην αποδόμηση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας μας με: την υπεραπλούστευση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, την αποδυνάμωση της περιβαλλοντικής επιθεώρησης, την επιβάρυνση όλων των ζωνών προστασίας των περιοχών του δικτύου Natura 2000 με ασύμβατες και βλαπτικές για το περιβάλλον χρήσεις, τη σοβαρή υποβάθμιση του ήδη αναξιόπιστου θεσμού των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Αποκορύφωμα των ρυθμίσεων είναι εκείνες που αφορούν τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 και συνδέονται άμεσα με την προστασία και τη διαχείριση των πολύτιμων αυτών περιοχών που πρέπει να παραδοθούν αλώβητες στις επόμενες γενιές. Όποιες πρωτοβουλίες τροποποιούν τους όρους προστασίας τους οφείλουν να συμβαδίζουν με τις αρχές της αειφορίας, να πραγματοποιούνται βάσει αυστηρών κριτηρίων και οπωσδήποτε να πληρούν την ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία και τις Συνταγματικές επιταγές, τις οποίες το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου παραβιάζει ευθέως. Οποιαδήποτε παρέμβαση στις περιοχές αυτές οφείλει να είναι αποτέλεσμα ευρύτατης και ουσιαστικής διαβούλευσης, προσέγγιση η οποία δεν έχει καμία ομοιότητα με τον τρόπο που έχει χειριστεί έως σήμερα το θέμα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι εκκρεμεί η συμμόρφωση της Ελλάδας με την καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για μη καθορισμό των στόχων διατήρησης και των αναγκαίων μέτρων διατήρησης όπως απαιτεί η οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Η μη θέσπιση των απαιτούμενων προστατευτικών μέτρων για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε νέα παραπομπή της χώρας μας στο Δικαστήριο και νέα καταδικαστική απόφαση και επιβολή προστίμου.

Καθώς το παρόν νομοσχέδιο ουδόλως συμβάλλει στη συμμόρφωση της χώρας μας, θέτουμε το θέμα υπ’ όψιν σας ελπίζοντας στην άμεση παρέμβασή σας, που μπορεί να ανατρέψει τη δυσοίωνη πραγματικότητα που δημιουργείται για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 στη χώρα μας. Η τροποποίηση των επιτρεπόμενων χρήσεων στις ζώνες προστασίας των περιοχών του δικτύου Natura 2000 (Κεφάλαιο γ, άρθρο 11) ανατρέπει εκ βάθρων τη διαδικασία εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, Σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων διαχείρισης, που μετά από μεγάλες καθυστερήσεις, βρίσκεται ήδη στο στάδιο διαβούλευσης των, ολοκληρωμένων πλέον εκ μέρους των μελετητών, προτάσεων.

Ευελπιστούμε στην παρέμβασή σας ώστε να αποσυρθούν οι καταστροφικές διατάξεις του σχεδίου νόμου για την ελληνική φύση αναφορικά με:

• την αλλοίωση του διεθνώς αποδεκτού θεσμού των αυστηρά προστατευόμενων περιοχών,
• την επί της αρχής επιβάρυνση όλων των ζωνών προστασίας των περιοχών του δικτύου Natura 2000 με νέες, βαριές, ασύμβατες χρήσεις που δεν προβλέπονταν από το έτσι κι αλλιώς προβληματικό ισχύον καθεστώς,
• την περαιτέρω υποβάθμιση του ήδη αναξιόπιστου θεσμού των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων,
• τη σημειακή τροποποίηση ρυθμίσεων εις βάρος της ολοκληρωμένης διαχείρισης του ελληνικού χώρου,
• την συνεχιζόμενη απλοποίηση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης σε βάρος της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Συνημμένο θα βρείτε το κοινό Δελτίου Τύπου των σημαντικότερων Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της Ελλάδας για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου.

Με εκτίμηση,             

Οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις

1. ΑΝΙΜΑ
2. ΑΡΧΕΛΩΝ
3. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
4. Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
5. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
6. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
7. Καλλιστώ
8. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
9. Greenpeace
10. MEDASSET
11. WWF Ελλάς