Σκοτώνουν την απεργία μέσα στον Αύγουστο - Του Διονύση Τεμπονέρα*

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η νέα εγκύκλιος, που επιφέρει κυρίως δυσμενείς αλλαγές εις βάρος των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, υπογράφεται από τη γενική γραμματέα του υπουργείου Εργασίας, κ. Στρατινάκη, και όχι από τον ίδιο τον υπουργό Εργασίας, κ. Χατζηδάκη, που είχε υπογράψει την εγκύκλιο για τις άδειες του ίδιου νόμου

 

Τα συνδικάτα υποχρεούνται σε απίθανες γραφειοκρατικές προ-διατυπώσεις, προκειμένου να ασκήσουν το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην απεργία, το οποίο de facto περιορίζεται δραστικά.

Μέσα στο κατακαλόκαιρο και σε «νεκρό» πολιτικά και συνδικαλιστικά χρόνο, αποφάσισε η κυβέρνηση να εκδώσει την εφαρμοστική εγκύκλιο και τη σχετική υπουργική απόφαση του πρόσφατου αντεργατικού Νόμου Χατζηδάκη (ν.4808/2021), που αφορά: α) την εξασφάλιση ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας (Προσωπικό Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας) κατά τη διάρκεια απεργιών σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, β) την απαγόρευση πραγματοποίησης απεργιών που έχουν κηρυχθεί παράνομες από τα δικαστήρια, γ) την αστική ευθύνη συνδικαλιστών σε περιπτώσεις που δεν επιτρέπουν σε απεργοσπάστες να εργαστούν, καθώς και δ) τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης της απεργίας και διεξαγωγής «δημόσιου διαλόγου».

Αρχικά, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η εγκύκλιος, που επιφέρει κυρίως δυσμενείς αλλαγές εις βάρος των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, υπογράφεται από τη γενική γραμματέα του υπουργείου Εργασίας, κ. Στρατινάκη, και όχι από τον ίδιο τον υπουργό Εργασίας, κ. Χατζηδάκη. Δεν είχε συμβεί το ίδιο με την προηγούμενη εγκύκλιο του ίδιου νόμου που αφορούσε το νέο καθεστώς αδειών, πριν από λίγους μήνες (τότε υπέγραφε ο υπουργός). Προφανώς ο κ. Χατζηδάκης επιθυμεί να συνδέσει την υπογραφή του μόνο με τις λίγες θετικές διατάξεις του νόμου και όχι με τον «συνδικαλιστικό-εργασιακό μεσαίωνα» που φέρνει ο νόμος που εισήγαγε ο ίδιος στη Βουλή πριν από λίγο καιρό.

Πέρα όμως από τη σημειολογία, η εγκύκλιος συνολικά δημιουργεί έναν πολύπλοκο, δαπανηρό, χρονοβόρο και τρομερά γραφειοκρατικό μηχανισμό, που στερεί από τα συνδικάτα ένα σημαντικό «όπλο» σε κάθε αγωνιστική κινητοποίηση. Αυτό δεν είναι άλλο από το στοιχείο του «αιφνιδιασμού». Τα συνδικάτα υποχρεούνται σε απίθανες γραφειοκρατικές προ-διατυπώσεις, προκειμένου να ασκήσουν το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην απεργία, το οποίο de facto περιορίζεται δραστικά.

Ειδικότερα, πέρα και επιπλέον από το προσωπικό ασφαλείας, θεσπίζεται υποχρέωση και για προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας, που θα πρέπει να διατίθεται σε επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας σε περιπτώσεις απεργιακών κινητοποιήσεων, με άμεση μάλιστα ισχύ. Μέσα στον Αύγουστο και σε περίοδο αδειών, θα πρέπει να γίνουν συμφωνίες και τροποποιήσεις για το νέο καθεστώς με βάση το νέο πλαίσιο, σε δεκάδες επιχειρήσεις που απασχολούν χιλιάδες εργαζόμενους.

Σε άλλη παράγραφο, η εγκύκλιος θεσπίζει το «ανθρωποκυνηγητό» των μελών των συνδικάτων που θα ασκήσουν ακόμα και «ψυχολογική βία» εις βάρος απεργοσπαστών οι οποίοι θα θελήσουν να εργαστούν κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων. Δηλαδή οι συνδικαλιστές θα ευθύνονται για αποζημίωση, με την ατομική τους περιουσία, σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Επίσης, με βάση τον νόμο, δεν επιτρέπεται η κήρυξη απεργίας κατά του ίδιου εργοδότη και την ίδια ημερομηνία από δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, εφόσον η απεργία που κήρυξε η πρωτοβάθμια οργάνωση έχει κριθεί παράνομη.

Ακόμη, επεκτείνεται στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ η υποχρέωση διεξαγωγής «δημόσιου διαλόγου» ενώπιον του ΟΜΕΔ πριν από την πραγματοποίηση απεργίας. Σε ένα στείρο και απομονωμένο περιβάλλον, θα αποφασίζεται η τύχη των αιτημάτων της απεργίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι, κατά τη διάρκεια του «διαλόγου» (ακόμα και αν αυτός είναι προσχηματικός), αναστέλλεται κάθε απεργιακή κινητοποίηση. Αν όλες οι ανωτέρω υποχρεώσεις (που βεβαίως αφορούν και βαρύνουν κυρίως τα συνδικάτα) δεν τηρηθούν, τότε η απεργία θα κηρύσσεται παράνομη από τα αρμόδια δικαστήρια. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι σπάνια θα ξαναδούμε να κρίνεται νόμιμη μια απεργία μετά τις νέες αλλαγές, όχι μόνο για ουσιαστικούς αλλά πια και για τυπικούς τελείως λόγους.

Τέλος, με την Υπουργική Απόφαση δημιουργούνται στο ΕΡΓΑΝΗ από 1.1.2022 το Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ) και το Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕΜΗΟΕ). Για όσες οργανώσεις δεν εγγραφούν, αναστέλλεται το δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης και της κατάρτισης συλλογικών συμβάσεων εργασίας, ουσιαστικά δηλαδή παύουν να έχουν λόγο ύπαρξης! Τα δεδομένα που θα τηρούνται στο μητρώο είναι: στοιχεία επωνυμίας, έδρας και επικοινωνίας, στοιχεία καταστατικού, στοιχεία εκλογικής διαδικασίας και οργάνων διοίκησης (αριθμός μελών με δικαίωμα ψήφου, αριθμός μελών που ψήφισαν στις πιο πρόσφατες αρχαιρεσίες, σειρά εκλεγμένων μελών, σύνθεση οργάνων διοίκησης της συνδικαλιστικής οργάνωσης), οικονομικές καταστάσεις και μεγέθη, Πράξη Διάλυσης, στοιχεία δικαστικών αποφάσεων. Σημαντικό είναι ότι οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων μπορούν να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο του Μητρώου προκειμένου να εκπληρώσουν υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία. Βεβαίως μέσω των υπηρεσιών του υπουργείου, στα πολύ ευαίσθητα αυτά στοιχεία πρόσβαση «ξέρουν» πώς να αποκτούν και οι εργοδότες, με ό,τι σημαίνει αυτό για τις πιέσεις που θα ασκηθούν στα μέλη των συνδικάτων που θα υποστούν το σχετικό «φακέλωμα».

Με τους εργαζόμενους στις παραλίες, η κυβέρνηση βάζει «ταφόπλακα» στο δικαίωμα της απεργίας.

*Δικηγόρος-εργατολόγος

ΠΗΓΗ