16 Ιουνίου 2022

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Ισότιμη πρόσβαση και «Σε επαφή» με τον Κυκλαδικό Πολιτισμό για άτομα με οπτικοακουστική βλάβη (VIDEO & ΕΙΚΟΝΕΣ)


Tο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης δημιούργησε το πρόγραμμα «Σε Επαφή», δίνοντας πλέον τη δυνατότητα σε άτομα με οπτική και ακουστική βλάβη να έχουν πρόσβαση στη μόνιμη έκθεση της Κυκλαδικής Τέχνης.

Το πρόγραμμα πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+ με τίτλο “ToMiMEUs” (Towards a Multisensory and Inclusive Museum for Individuals with Sensory Disabilities) και υλοποιείται με την υποστήριξη της Eurolife FFH, στρατηγικού συνεργάτη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Σχεδιάστηκε σε στενή συνεργασία με την ΑΜΚΕ «Με Άλλα Μάτια» και τη HandsUp και τέθηκε σε λειτουργία μετά από πιλοτική εφαρμογή του σε focus group ατόμων με αισθητηριακές βλάβες.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
  • Τη νέα κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης
  • Την πολυαισθητηριακή μουσειοσκευή

Μια σειρά δράσεων ώστε το Μουσείο να είναι προσβάσιμο σε κωφά και βαρήκοα άτομα.

« Η θεματική διαδρομή 13 σταθμών που δημιουργήθηκε για άτομα με οπτική βλάβη σχεδιάστηκε με άξονα την ισότιμη συμπερίληψη ατόμων με οπτικές βλάβες, χωρίς να αποκλείει τη χρήση της από όποιον επισκέπτη θελήσει να εμπλουτίσει την εμπειρία της ξενάγησής του με αυτήν.

Η προθήκη που συνοδεύει τον επισκέπτη στη θεματική διαδρομή περιλαμβάνει:

  • Κάτοψη της αίθουσας - απτικούς χάρτες της Ελλάδας και των Κυκλάδων
  • Αντίγραφα εκθεμάτων
  • Περιγραφικά κείμενα διαθέσιμα στη γραφή Braille και σε μεγαλογράμματη εκτύπωση
  • Ηχητική περιήγηση ελληνικά και αγγλικά μέσω της δωρεάν πλατφόρμας Clio Muse.

Για μία πιο συμπεριληπτική επίσκεψη, πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτικό σεμινάριο στο προσωπικό του μουσείου, με στόχο την εξοικείωσή του με την αναπηρία και τη σωστή διαχείριση επισκεπτών με βλάβη όρασης (υποδοχή, ξενάγηση, συνοδεία, ορολογία κ.ά)», αναφέρει η αυτοοοργανωμένη ομάδα αναπήρων «Με Άλλα Μάτια».

ΠΗΓΗ

*****

Ο Βαγγέλης Αυγουλάς, πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Με Άλλα Μάτια» συμμετείχε στη διαμόρφωση του προγράμματος. Εδώ διαβάζει στη γραφή Braille | Πάρις Ταβιτιάν Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης


Με βάση τις αρχές της συμπερίληψης το μουσείο δημιούργησε το πρόγραμμα που δίνει πλέον τη δυνατότητα οι επισκέπτες με προβλήματα στην όραση και την ακοή να κατανοήσουν και να θαυμάσουν τα έργα της μόνιμης συλλογής του.

Αγγίζουν και ψηλαφούν, εξερευνούν, λαμβάνουν πληροφορίες, ταξιδεύουν στον χρόνο, διαβάζουν, βλέπουν και ακούνε με τον δικό τους τρόπο την ιστορία του κυκλαδικού πολιτισμού. Οι συμπολίτες μας με τυφλότητα, με προβλήματα όρασης και ακοής αποκτούν πρόσβαση στην ομορφιά και τη γοητεία των αφαιρετικών γυναικείων ειδωλίων, των περίτεχνων αγγείων, των τέχνεργων που σμίλεψαν κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3η χιλιετία π.Χ.) οι κάτοικοι των νησιών του κεντρικού Αιγαίου.

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης με βάση τις αρχές της συμπερίληψης και με στόχο να καταστεί ανοικτό σε όλους, δημιούργησε το πρόγραμμα «Σε Επαφή». Δίνει πλέον τη δυνατότητα οι επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο με προβλήματα στην όραση και την ακοή να κατανοήσουν και να θαυμάσουν τα έργα της μόνιμης συλλογής του που βγαίνουν από τις προθήκες, γίνονται αντίγραφα και παραδίδονται σε δημόσια χρήση.

«Είναι απίστευτη χαρά για μας να στεκόμαστε ακριβώς δίπλα στα εκθέματα, που μέχρι χθες ήταν για τις δικές μας αισθήσεις φυλακισμένα σε προθήκες, δεν μπορούσαμε να έχουμε καμία εικόνα κι αναζητούσαμε έμμεσα να τα δούμε, μέσα από περιγραφές φίλων και ξεναγών», είπε ο Βαγγέλης Αυγουλάς, δικηγόρος και πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Με άλλα μάτια» που συνεργάστηκε για τη δημιουργία του προγράμματος το οποίο παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα και παραδόθηκε στο κοινό. «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς» είχε πει νωρίτερα θέλοντας να υπομνήσει ότι η συνεργασία στην κατάρτιση προγραμμάτων, δράσεων και τη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν δεν είναι απλά σημαντική αλλά αναγκαία, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

Για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος, ελήφθησαν υπ’ όψιν οι κατευθύνσεις ενός focus group ατόμων με προβλήματα όρασης σε διαφορετικά στάδια που γεννήθηκαν τυφλά ή έχασαν σταδιακά την όρασή τους ή διατηρούν μερική όραση. «[...] όλοι μαζί δουλέψαμε αρκετά στο να προσαρμοστούν τα κείμενα [σ.σ. και τα αντίγραφα] για να είναι κατανοητά ακόμα και σε επισκέπτες που δεν έχουν δει ποτέ τίποτα, όπως εγώ που έχω γεννηθεί ολικά τυφλός» είπε ο κ. Αυγουλάς. Νωρίτερα είχε περιγράψει πόσο άβολα ένιωθε ως παιδί κατά τις σχολικές επισκέψεις σε μουσεία που «δεν μπορούσα να δω με τον δικό μου τρόπο».

Αντίστοιχη η εμπειρία και της Τζουλιάννα Μπούση, φιλολόγου Μέσης Εκπαίδευσης, που καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής της στο Μουσείο είχε μαζί της την ωραία Γιούνι, εκπαιδευμένο σκύλο-οδηγό τυφλών, καθώς πλέον υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης στους τετράποδους οδηγούς. Χαμογέλασε πλατιά όταν για πρώτη φορά είχε τη δυνατότητα να «δει» κυκλαδικό ειδώλιο γυναικείας μορφής, το συγκεκριμένο, με διπλωμένα χέρια πάνω από την ελαφρώς φουσκωμένη κοιλίτσα που υποδηλώνει κατάσταση εγκυμοσύνης ή τον «εγείροντα πρόποση», σπάνιο ειδώλιο με ανδρική μορφή καθισμένη σε σκαμνί, ο οποίος κρατά στο δεξί χέρι κύπελλο, σαν να ετοιμάζεται για πρόποση ή σπονδή. Μαζί με βιολόσχημα, ζωόμορφα αγγεία κ.ά. της συλλογής αντιγράφηκαν σε μάρμαρο ή ρητίνη και περιλαμβάνονται στην κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης.

«Δεν είναι τωρινή η πεποίθηση ότι τα μουσεία πρέπει να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να κινήσουν το ενδιαφέρον όσο το δυνατόν περισσότερων κοινωνικών ομάδων» είπε ο διευθυντής του ΜΚΤ Νίκος Καλτσάς. Θύμισε ότι το 1984 δημιουργήθηκε το Μουσείο Αφής, το οποίο χαρακτήρισε «Φωτεινό παράδειγμα προσπάθειας να έρθουν σε επαφή με την αρχαία ελληνική τέχνη άτομα που είχαν προβλήματα όρασης».

Υπογράμμισε ότι «στρατηγικός στόχος του ΜΚΤ είναι να απευθυνθούμε σε όλες τις κοινωνικές ομάδες και να διευρύνουμε περαιτέρω το κοινό του μουσείου έτσι ώστε να αντιπροσωπεύεται ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, μέσω φυσικών και ψηφιακών δράσεων». Αναφέρθηκε στα προγράμματα που εκπονεί το ΜΚΤ με εκπαιδευτικά εργαστήρια για παιδιά και εφήβους, 5 έως 17 ετών, με μαθησιακές και αναπτυξιακές δυσκολίες και κατέληξε «Ενας τυφλός απλώς δεν βλέπει. Ομως ακούει, καταλαβαίνει και αισθάνεται. Κάποιες φορές μπορεί να αισθάνεται περισσότερα από κάποιον που βλέπει».

Η κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης | Πάρις Ταβιτιάν - Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Η υλοποίηση του προγράμματος «Σε Επαφή» υπήρξε μακροχρόνια και πολυδάπανη, ενώ το ΜΚΤ συμμετείχε από το 2014 σε ευρωπαϊκά προγράμματα Erasmus+ με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ειδικής Αγωγής. «Το ερώτημα που τέθηκε από την αρχή ήταν τι είδους δραστηριότητα έχει νόημα να σχεδιαστεί σε ένα μουσείο που τα εκθέματά του βρίσκονται κλεισμένα σε προθήκες. Στις αποφάσεις μας, καθοριστική ήταν η γνώμη και η βοήθεια ατόμων με προβλήματα όρασης και ειδικών από το χώρο. Η κινητή προθήκη δίνει την ευκαιρία της απτικής και ακουστικής εμπειρίας παράλληλα με μία ξενάγηση/διαδρομή στην έκθεση της Κυκλαδικής Τέχνης» είπε η Μαρίνα Πλατή, διευθύντρια του Τμήματος Εκπαίδευσης του ΜΚΤ η οποία μαζί με την Ελένη Μάρκου, υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, και την ομάδα τους προχώρησαν στον σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος.

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Eurolife FFH, στρατηγικού συνεργάτη του ΜΚΤ. Σχεδιάστηκε σε στενή συνεργασία με την ΑΜΚΕ «Με Αλλα Μάτια» και την HandsUp, το πρώτο πρακτορείο διερμηνέων νοηματικής γλώσσας στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει τη νέα κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης, την πολυαισθητηριακή μουσειοσκευή, με μια σειρά δράσεων ώστε το μουσείο να είναι προσβάσιμο σε κωφά ή βαρήκοα άτομα.

Για άτομα με προβλήματα όρασης

Περιλαμβάνει κάτοψη της αίθουσας, απτικούς χάρτες της Ελλάδας και των Κυκλάδων και αντίγραφα εκθεμάτων. Τη διαδρομή συμπληρώνουν κατάλληλα διαμορφωμένα, περιγραφικά κείμενα διαθέσιμα στη γραφή Braille, σε μεγαλογράμματη εκτύπωση (για άτομα με μερική όραση) ενώ δημιουργήθηκε και ηχητική περιήγηση στη μόνιμη συλλογή στα ελληνικά και αγγλικά. Τα ηχογραφημένα αρχεία συνοδεύουν την κινητή προθήκη, η οποία χρησιμοποιείται από τουλάχιστον δύο άτομα έως και μία μικρή μικτή ομάδα (με και χωρίς αναπηρία) που συνοδεύει εκπαιδευμένο προσωπικό. Η διαδρομή περιλαμβάνει δεκατρείς διαφορετικούς σταθμούς της έκθεσης.

Για κωφά ή βαρήκοα άτομα

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις ώστε το μουσείο να είναι προσβάσιμο σε Ελληνες και ξένους κωφούς και βαρήκοους επισκέπτες. Ηδη στο cycladic.gr διατίθενται στην ελληνική νοηματική γλώσσα πληροφορίες για τις συλλογές, τους χώρους κοκ. Στη μόνιμη έκθεση της Κυκλαδικής Τέχνης έχει σχεδιαστεί και συμπεριληφθεί βίντεο με μαγνητοσκοπημένη ξενάγηση στην ελληνική νοηματική γλώσσα με ελληνικούς υπότιτλους και στα διεθνή νοήματα με αγγλικούς υπότιτλους. Η ξενάγηση στη νοηματική καλύπτει τις βασικές θεματικές του Κυκλαδικού Πολιτισμού και συνοδεύεται από σχετικές εικόνες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου