«Χαστούκι» ΣτΕ σε Κεραμέως για τα Θρησκευτικά

EUROKINISSI/ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Κώστας Ζαφειρόπουλος

Το ανώτατο δικαστήριο ακύρωσε Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2021, ζητώντας εμμέσως να πάψει η Ελλάδα να στιγματίζει όσους μαθητές ζητούν απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία.

Να πάψει η Ελλάδα επιτέλους να στιγματίζει όσους μαθητές ζητούν απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία ζητά εμμέσως το Συμβούλιο της Επικρατείας με πρόσφατη απόφασή του. Η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος: Δ. Σκαλτσούνης, εισηγητής Π. Μπραΐμη) ακύρωσε Κοινή Υπουργική Απόφαση της κυβέρνησης του 2021 με την αιτιολογία ότι δεν ζητήθηκε η παροχή γνώμης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Σημειώνεται πως η περσινή απόφαση της υπουργού Παιδείας και... Θρησκευμάτων, Νίκης Κεραμέως όριζε ότι απαλλαγή θα μπορούσαν να πάρουν μόνο όσοι επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης. Η εν λόγω απόφαση, που καταρρίπτεται τώρα από το ΣτΕ, παραβιάζει κατάφωρα τόσο προηγούμενη απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα όσο και απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Συγκεκριμένα, όπως έγραφε η «Εφ.Συν.» πριν από ένα χρόνο, παραβιάζει την απόφαση 32/2020 της Αρχής, η οποία έκρινε ότι η απαλλαγή πρέπει να γίνεται με απλή επίκληση λόγων συνείδησης -και όχι θρησκευτικής- προκειμένου να διασφαλιστεί η αρχή «ελαχιστοποίησης των δεδομένων» αλλά και την αμετάκλητη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) που έκρινε ότι το σύστημα απαλλαγής από τα Θρησκευτικά παραβιάζει την ευρωπαϊκή σύμβαση, καθώς οι αρχές «δεν δικαιούνται να επεμβαίνουν στον τομέα της συνείδησης του ατόμου, να ελέγχουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις προσώπων ούτε να τα υποχρεώνουν να τις αποκαλύπτουν».

Τον Ιούνιο του 2021 είχε ξεσπάσει κόντρα στη Βουλή για το θέμα με τον Νίκο Φίλη να κατηγορεί για «θρησκοληψία» την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας λέγοντας: «Προσκυνάτε ακραίες θρησκευτικές επιδιώξεις. Δεν είστε όμως στο υπουργείο για να λιβανίζετε, αλλά για να προστατεύετε τα δικαιώματα των μαθητών και των οικογενειών». Τότε η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή υποστήριζε πως η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεν αφορά την εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο απαξιώνοντας πλήρως την απόφαση της αρμόδιας Αρχής, αποφάσεις της οποίας στο πρόσφατο παρελθόν επικαλείτο σαν ευαγγέλιο προκειμένου να δικαιολογήσει μη δημοφιλείς πολιτικές (τηλεκπαίδευση, διασφάλιση προσωπικών δεδομένων μαθητών και εκπαιδευτικών κ.ά.).

Η είδηση μεταδόθηκε χθες στα περισσότερα ΜΜΕ με τίτλο «Το ΣτΕ ακύρωσε την υπουργική απόφαση για την απαλλαγή των μαθητών», με αποτέλεσμα να συμπεράνει κάποιος πως σταματά η δυνατότητα απαλλαγής από τα Θρησκευτικά. Αντιθέτως οι προσφεύγοντες γονείς δικαιώθηκαν από το ΣτΕ κατά το μέρος που αφορά στις προϋποθέσεις απαλλαγής από το συγκεκριμένο μάθημα.

Τέλος η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία ο/η διευθυντής/διευθύντρια της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με τον σύλλογο των διδασκόντων αποφασίζουν κατά περίπτωση για τον τρόπο που απασχολούνται υποχρεωτικά οι απαλλασσόμενοι μαθητές, είναι συνταγματικώς ανεκτή, ως μεταβατική, μέχρι την οριστική ρύθμιση του θέματος εντός ευλόγου χρόνου. Και από το ΣτΕ ως εύλογος χρόνος κρίνεται το τέλος του σχολικού έτους 2022-2023.

H δήλωση/ανάρτηση του δικηγόρου Βασίλη Σωτηρόπουλου

Με μεγάλη χαρά ανακοινώνουμε σήμερα την νίκη μας στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας ως προς την διαδικασία απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των θρησκευτικών.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε για άλλη μια φορά την Υπουργική Απόφαση της Υπουργού Παιδείας για το θέμα αυτό, καθώς η διαδικασία με την οποία προβλέπεται η απαλλαγή δεν σέβεται το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών και των γονέων τους.

Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε δεκτές τις αιτήσεις ακύρωσης που καταθέσαμε εκπροσωπώντας γονείς και μαθητές που διαμαρτύρονταν
ότι η διαδικασία απαλλαγής από τα θρησκευτικά «για λόγους θρησκευτικής συνείδησης» οδηγεί στην καταγραφή ευαίσθητων δεδομένων τους, χωρίς να συντρέχουν νόμιμοι λόγοι.

Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο συμφώνησε κρίνοντας ότι το Υπουργείο Παιδείας έπρεπε να είχε λάβει γνωμοδότηση από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, πράγμα που δεν έκανε. Η Αρχή βέβαια είχε πολλές φορές κρίνει κατόπιν καταγγελιών ότι η διαδικασία απαλλαγής με αποκάλυψη θρησκευτικών πεποιθήσεων είναι αντισυνταγματική κι αντίθετη στο ευρωπαϊκό δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως εξάλλου είχε κρίνει και το ευρωπαϊκό δικαστήριο για την παλιότερη διαδικασία της εγκύκλιο του Ανδρέα Λοβέρδου.

Τώρα το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να εκδώσει νέα απόφαση με διαδικασία που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών και των γονέων τους.

Με την απόφαση του ΣτΕ κρίθηκε όμως και κάτι ακόμη πιο σημαντικό και ενδιαφέρον: το σχολικό έτος 2022-2023 θα είναι το τελευταίο έτος που επιτρέπεται ως μεταβατική περίοδος για την πολιτεία να παρέχει μόνο το ομολογιακό μάθημα των θρησκευτικών. Το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ότι μετά από αυτό το σχολικό έτος τελειώνει η μεταβατική περίοδος και η Πολιτεία οφείλει να προσφέρει και ένα εναλλακτικό, ισότιμο μάθημα συναφούς περιεχομένου, όχι όμως ομολογιακό αλλά αντικειμενικό, κριτικό και πλουραλιστικό για όσα άτομα λαμβάνουν απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών!