104Η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Μόσχα κατά Βαλκανικών κρατών που ευθυγραμμίστηκαν με τις κυρώσεις των Δυτικών

  Μπάμπης Μπίκας

Εχθρική ενέργεια χαρακτηρίστηκε από το Κρεμλίνο η ενέργεια Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Ρουμανίας να αρνηθούν τη διέλευση του αεροσκάφους του ρώσου υπουργού Εξωτερικών για Βελιγράδι. Ενώ ο Λαβρόφ είπε ότι ονειρεύονται να νικήσουν την Ρωσία, αλλά όσο μεγαλύτερο είναι το εύρος των όπλων που θα παραδοθούν στους Ουκρανούς, τόσο βαθύτερα θα τους απωθήσουμε. Την ίδια ώρα οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν αρχίσει πλέον να βλάπτουν τους Ευρωπαίους, παραδέχονται και οι πλέον σκληροί εξ αυτών έναντι της Μόσχας, βλέποντας ότι η ενότητα της ΕΕ είναι δύσκολο να διατηρηθεί.

Η άρνηση των τριών βαλκανικών κρατών Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο να αρνηθούν τη διέλευση από τον εναέριο χώρο τους του αεροσκάφους που θα μετέφερε στο Βελιγράδι τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέϊ Λαβρόφ, αποτελούν «εχθρική ενέργεια» κατά το Κρεμλίνο. Τέτοιες ενέργειες μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στο χρονοδιάγραμμα των διπλωματικών συναντήσεων υψηλού επιπέδου, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ προσθέτοντας ότι δεν θα εμποδίσουν την Μόσχα να διατηρήσει επαφές με φιλικές χώρες. Ενώ ο ίδιος ο Λαβρόφ είπε ότι: «Το αδιανόητο συνέβη», αλλά θα προσκαλέσει τον σέρβο ομόλογό του να επισκεφθεί τη Μόσχα. «Το βασικό ζήτημα είναι κανείς να μην μπορεί να καταστρέψει τις σχέσεις μας με την Σερβία», πρόσθεσε.

Από τη σερβική πλευρά, ο υπουργός Εσωτερικών της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούλιν, εξέφρασε την λύπη του για την «παρεμπόδιση» της επίσκεψης Λαβρόφ, τον οποίο χαρακτήρισε «μεγάλο και δοκιμασμένο φίλο της Σερβίας». Θεωρώντας ότι εκείνοι που εμπόδισαν την επίσκεψη του Λαβρόφ «δεν θέλουν ειρήνη» και «ονειρεύονται να νικήσουν την Ρωσία», είπε ότι «η Σερβία είναι υπερήφανη που δεν συμμετέχει στην αντιρωσική υστερία» και ότι «οι χώρες που συμμετέχουν μπορούν να ντρέπονται». Επιπλέον, ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς κατά την συνάντηση που είχε με τον πρέσβη της Ρωσίας Αλεξάνταρ Μπόκαν-Χερτσένκο εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για την παρεμπόδιση της μετάβασης στη χώρα του ρώσου υπουργού. «Η Σερβία θα προστατεύσει την ανεξαρτησία και την αυτονομία στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, θα συνεχίσει την ευρωπαϊκή πορεία και θα ενισχύει τις παραδοσιακές σχέσεις φιλίας και εταιρικής συνεργασίας με χώρες σε όλες τις ηπείρους διατηρώντας την στρατιωτική της ουδετερότητα», αναφέρεται στο ανακοινωθέν που εξέδωσε η προεδρία της Δημοκρατίας, μιάς χώρας που δοκίμασε τους «ανθρωπιστικούς» βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ πριν 23 χρόνια.

Στη ρωσική πλευρά, ο επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos Ντμίτρι Ρογκόζιν απείλησε τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία  και το Μαυροβούνιο με εκτόξευση του διηπειρωτικού πυραύλου Sarmat (γνωστό ως Satan-2) εναντίον τους. Όπως έγραψε στο twitter: «Ξέρετε τι είναι το  καλό για τον Sarmat. Δεν θα ζητήσει πτητική άδεια από τους δειλούς Βούλγαρους και τους εκδικητικούς Ρουμάνους και Μαυροβούνιους – που πρόδωσαν την κοινή μας ιστορία. Το ίδιο θα ισχύει και για τους Σουηδούς που ετοιμάζονται να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ». Ο RS-28 Sarmat είναι ένας βαρύς διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος με βεληνεκές 18.000 km, ικανός να μεταφέρει έως και 15 πυρηνικές κεφαλές, βάρους άνω των 200 τόνων. Το μήνυμα του Ρογκόζιν προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων.

Ταυτόχρονα η Ρωσία προειδοποιούσε ότι οι ανακοινωθείσες από ΗΠΑ και ΗΒ παραδόσεις όπλων μεγαλύτερου βεληνεκούς από την Δύση στο Κίεβο θα οδηγήσει τη Ρωσία στο να απωθεί τις ουκρανικές δυνάμεις πιο πίσω από τα σύνορά της, αυξάνοντας ουσιαστικά τις πιθανές εδαφικές απώλειες για την Ουκρανία κατά την ρωσική εισβολή. Η Ουάσινγκτον προμηθεύει την Ουκρανία με εκτοξευτήρες πυραύλων υψηλής κινητικότητας M142 (γνωστοί και ως Himars), και η Βρετανία θα προμηθεύει με συστήματα πολλαπλής εκτόξευσης M270. «Όσο μεγαλύτερο είναι το εύρος των συστημάτων που θα παραδοθούν, τόσο περισσότερο θα απομακρύνουμε τους Ναζί από τη γραμμή από την οποία μπορεί να προέρχονται απειλές για τους ρωσόφωνους και τη Ρωσική Ομοσπονδία», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέϊ Λαβρόφ σε συνέντευξη Τύπου.

Στο επισιτιστικό πόλεμο… Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι γνωστοποιούσε ότι έχει συζητήσει με τη Βρετανία και την Τουρκία την ιδέα του Πολεμικού Ναυτικού μιας τρίτης χώρας που θα εγγυάται τη διέλευση των ουκρανικών εξαγωγών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Ωστόσο, η ισχυρότερη εγγύηση για την ασφαλή τους διέλευση θα ήταν τα ουκρανικά όπλα, είπε σε δημοσιογράφους. Ο ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι ενδέχεται έως και 75 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών να παραμείνουν αδιάθετα μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο, προσθέτοντας ότι το Κίεβο θέλει αντιπλοϊκά όπλα που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την ασφαλή

Η Τουρκία προσέφερε στρατιωτική βοήθεια για την εκκαθάριση ναρκών στα ανοικτά των ακτών της Οδησσού και τη συνοδεία πλοίων για την επανεκκίνηση των αποστολών των γεωργικών προϊόντων της Ουκρανίας. Όπως αναφέρουν πληροφορίες, Τουρκία και Ρωσία έχουν καταλήξει σε συμφωνία δοκιμαστικά, αλλά το Κίεβοδεν έχει εγκρίνει ακόμα το σχέδιο, εκφράζοντας την ανησυχία ότι η απομάκρυνση των αμυντικών συστημάτων θα μπορούσε να εκθέσει το ζωτικής σημασίας λιμάνι σε ρωσικές επιθέσεις.

Ειδικότερα, το ρωσοτουρκικό σχέδιο θα επιτρέψει την απομάκρυνση των ναρκών κοντά στην Οδησσό και θα εγγυηθεί την ασφαλή διέλευση των πλοίων από τη Μαύρη Θάλασσα, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Η Τουρκία, η οποία επιδιώκει εδώ και μήνες να μεσολαβήσει στη σύγκρουση, σκοπεύει να δημιουργήσει ένα κέντρο στην Κωνσταντινούπολη για να παρακολουθεί και να συντονίζει τις αποστολές. Η Ουκρανία δεν συμμετείχε άμεσα στις συνομιλίες, σύμφωνα με αξιωματούχο στη χώρα. Η Ρωσία απαιτεί επίσης τη δυνατότητα επιθεώρησης των πλοίων που πηγαίνουν στην Ουκρανία για μεταφορά όπλων, μια προϋπόθεση την οποία απέρριψε το Κίεβο. Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ αναμένεται αύριο Τετάρτη στην Τουρκία.

Επιπλέον, η Ουκρανία δεν είναι έτοιμη να συμφωνήσει σε  σχέδιο εξαγωγής των σιτηρών της σιδηροδρομικώς μέσω της Λευκορωσίας και αποστολή από τις χώρες της Βαλτικής Θάλασσας για να παρακάμψει τον αποκλεισμό που έχει επιβάλει η Ρωσία στα ουκρανικά λιμάνια της στη Μαύρη Θάλασσα, δήλωσε ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι. «Η ισχυρότερη εγγύηση μας για την άρση του αποκλεισμού αυτού ή του άλλου διαδρόμου από τα λιμάνια για την εξαγωγή σιτηρών είναι να απαντήσουμε με όπλα που θα βρίσκονται στην περιοχή», τόνισε.

Παράλληλα, η Ρωσία επέβαλε κυρώσεις σε 61 αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν και της υπουργού Ενέργειας Τζένιφερ Γκράνχολμ καθώς και σε ανώτατα στελέχη σε τομείς άμυνας και μέσων ενημέρωσης, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών. Το ρωσικό ΥΠΕΞ ανέφερε ότι επέβαλε κυρώσεις κατά ατόμων ως αντίποινα για τη «συνεχή επέκταση των αμερικανικών κυρώσεων εναντίον ρώσων πολιτικών και δημοσίων προσώπων, καθώς και εκπροσώπων εγχώριων επιχειρήσεων».

Στο πεδίο των μαχών… Οι ουκρανικές δυνάμεις που υπερασπίζονται την ανατολική πόλη Σεβεροντονέτσκ «κρατούν το έδαφος τους» παρά τις επιθέσεις από ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά οι τελευταίες «υπερέχουν αριθμητικά και είναι πιο ισχυρές», παραδέχθηκε ο ουκρανός πρόεδρος.Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Κίεβο, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε «δύσκολη» την κατάσταση στο ανατολικό μέτωπο», λέγοντας ότι: Οι πόλεις Σεβεροντονέτσκ και Λισιτσάνσκ «είναι νεκρές πόλεις σήμερα». «Κρατούμε, αλλά υπερέχουν αριθμητικά και είναι πιο ισχυροί», είπε και πρόσθεσε ότι:ι η ουκρανική διοίκηση «θα λάβει αποφάσεις ανάλογα με την κατάσταση».

Την ίδια ώρα, ολοένα και περισσότερο διαφαίνονται ρήγματα στην ευρωπαϊκή ενότητα ως προς την ένταση της αντιρωσικής στάσης των Ευρωπαίων. Η ευρωπαϊκή ενότητα σχετικά με την απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποδεικνύεται δύσκολο να διατηρηθεί ενόψει των επιπτώσεων του πολέμου στον πληθωρισμό και το βιοτικό επίπεδο σε ολόκληρη την ήπειρο, παραδέχθηκε η (εκ των σκληρών αντιρώσων ευρωπαίων πολιτικών) πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλας. Επέκρινε το γάλλο πρόεδρο για την προσπάθεια να παράσχει στον Βλαντιμίρ Πούτιν μια διπλωματική διέξοδο από τη σύγκρουση, λέγοντας ότι το μόνο αποτέλεσμα ήταν να δώσει στον ρώσο ηγέτη την πεποίθηση ότι δεν θα απομονωθεί ούτε θα αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη για εγκλήματα πολέμου από τον στρατό του. «Βρισκόμαστε σε ένα σημείο που οι κυρώσεις αρχίζουν να βλάπτουν την πλευρά μας», είπε η Κάλας. «Στην αρχή οι κυρώσεις ήταν δύσκολες μόνο για τη Ρωσία, αλλά τώρα φτάνουμε σε ένα σημείο που οι κυρώσεις είναι επώδυνες για τις δικές μας χώρες και τώρα το ερώτημα είναι πόσο πόνο είμαστε διατεθειμένοι να υπομείνουμε. Είναι διαφορετικό για διαφορετικές χώρες. Η ενότητα είναι πολύ δύσκολο να διατηρηθεί. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο λόγω του υψηλού πληθωρισμού και των τιμών της ενέργειας». Να σημειωθεί ότι η Εσθονία έχει τον υψηλότερο πληθυσμό στην ΕΕ και η κυβέρνηση συνασπισμού της Κάλας κατέρρευσε την περασμένη βδομάδα.