Δραματική Έκκληση από Θεσσαλονίκη για τα αρχαία μνημεία του σταθμού Βενιζέλου

ΦΩΤΟ από parallaximag

 

ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

 

Ανοιχτή επιστολή - έκκληση προς όλους τους Έλληνες, που λάβαμε και δημοσιεύουμε ευχαρίστως, από τον κ. Απόστολο Σοφιαλίδη*

Η απόφαση για την απόσπαση και το διαμελισμό του μνημειακού συνόλου στο Αρχαίο Σταυροδρόμι των οδών Εγνατία και Βενιζέλου, για να κατασκευασθεί εκεί σταθμός του «Μετρό Θεσσαλονίκης», προαναγγέλθηκε, αιφνιδιαστικά, από τον σημερινό πρωθυπουργό της χώρας τον Σεπτέμβριο του 2019, στα εγκαίνια -τότε- της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Ίσως, για να πονέσει πιο πολύ η καρδιά της πόλης. Ακολούθησαν «στο άψε σβήσε» νέες «μελέτες» της «Αττικό Μετρό ΑΕ», «γνωμοδοτήσεις» του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) και «Αποφάσεις» της Υπουργού Πολιτισμού. Οι υπάρχουσες επιστημονικές και τεχνικές δυνατότητες και μελέτες για μια διαφορετική λύση κατασκευής και λειτουργίας του μετρό και του συγκεκριμένου σταθμού αγνοήθηκαν και λοιδορήθηκαν. Οι διαφορετικές απόψεις για την αξία των Μνημείων και για την ανάγκη να παραμείνουν απείραχτα στη θέση τους και τα διαφορετικά οράματα για την πόλη, άρχισαν να αποτελούν -«δημοκρατικά» και «πολιτισμικά»- μια εντελώς αδύναμη και απαξιωμένη μειοψηφία. Όλα φάνηκε να εμπεδώνουν δραματικά ένα αγεφύρωτο χάσμα. Ένα χάσμα ανάμεσα σε χώρους και χρόνους αίσθησης και συναίσθησης, γνώσης και επίγνωσης, παιδείας και καλλιέργειας. Και κυρίως, χάσμα ανάμεσα σε όσους έχουν και κατέχουν αντικείμενα προς εμπορία και εξουσία επιβολής απόψεως και αποφάσεως με μέσα καταναγκασμού, από τη μια μεριά, και σε ανίσχυρους καταναλωτές και υπηκόους ή ιθαγενείς, από την άλλη. Το άλμα πάνω από το χάσμα αυτό, για την ανατροπή του συσχετισμού των δυνάμεων, φαινόταν (και ίσως εξακολουθεί να φαίνεται) απελπιστικά ακατόρθωτο. Και αυτό το Αρχαίο Σταυροδρόμι που γνώρισε πολλούς ανθρώπους, από πολλές πολιτείες, κι έμαθε εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων τις γνώμες, κινδυνεύει τώρα να γίνει ένα αδιάβατο και σκοτεινό φαράγγι.

Παρακαλώ, μην κάνετε ανέκδοτο για γέλια το «μετρό φάντασμα» της Θεσσαλονίκης. Και, κυρίως, μη γελάσετε και μην αδιαφορήσετε για τα Αρχαία Μνημεία της πόλης μας, για μια πραγματικότητα πολλών αιώνων και πολλών ανθρώπων, που μας κάνει περήφανους. Που μας κάνει αυτό που είμαστε και μας δίνει αυτό που έχουμε. Φαντασθείτε να έπαιρναν τη δική σας ιστορία και κληρονομιά. Τον δρόμο του δικού σας Άγιου Δημήτρη ή τη δική σας Εγνατία Οδό. Το δικό σας Σταυροδρόμι ανάμεσα στην Αρχαία Ελλάδα, στην Αρχαία Ρώμη, στο Βυζάντιο και στο Αύριο. Τον δικό σας δρόμο του Βαρδάρη από τον Βορρά προς τον Θερμαϊκό Κόλπο και τον Νότο. Τον δικό σας δρόμο από την Ανατολή προς τη Δύση. Ή αντίστροφα. Τί σημασία έχει; Σημασία έχει ότι ήταν και είναι δρόμος και σταυροδρόμι. Αυτό κάνουν οι δρόμοι και τα σταυροδρόμια. Ενώνουν. Και το δικό μας σταυροδρόμι θέλουμε να συνεχίσει να ενώνει, όπως έκανε εδώ και πολλούς αιώνες. Και όχι να χαθεί και να ξεχαστεί για πάντα. Δεν θέλουμε να ξεχάσουμε, ούτε να απομονωθούμε και να μαραζώσουμε. Φαντασθείτε να έρχονταν να ξηλώσουν το δικό σας χωριό, τη δική σας πόλη, το δικό σας αρχαίο νησί ή βουνό, για να τα «ξαναβάλουν» μετά στη θέση τους. Τίποτα δεν θα ήταν ίδιο. Κι εσείς θα πατούσατε σε κούφιο έδαφος. Σε έδαφος χωρίς ιστορία, χωρίς παρελθόν, χωρίς κληρονομιά.

Σκεφτείτε, λοιπόν, τη Θεσσαλονίκη. Σκεφτείτε την πόλη μας. Σκεφτείτε τί θα θέλατε να κάνουμε εμείς, αν βρισκόσασταν εσείς στη θέση μας. Αν συνέβαινε το ίδιο στη δική σας πόλη, στο δικό σας χωριό, στο δικό σας νησί, στο δικό σας βουνό, στο δικό σας «σπίτι». Ενώστε, λοιπόν, τις φωνές και τις δυνάμεις σας με τις δικές μας. Η δύναμη των ανθρώπων που αμύνονται και αγωνίζονται για τις αξίες τους και για τα δικαιώματά τους είναι νόμιμη. Πηγάζει από το Πολίτευμά μας, από το Σύνταγμα και από τους νόμους του κράτους μας. Γι’ αυτό και πρέπει να ακουστεί δυνατά, από όλους τους Έλληνες, σαν βροντή και σαν ποδοβολητό που τραντάζει τη γη και την κάνει να τρέμει. Τότε, είναι βέβαιο ότι θ’ ακούσουν κι εμάς εδώ στην πόλη μας, στη Θεσσαλονίκη.

Θεσσαλονίκη, 07 Μαΐου 2021

Απόστολος Σοφιαλίδης

*Επίκουρος καθηγητής Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης