Ιδιωτικοποίηση δημόσιων Μουσείων: Μετατροπή σε βάρος της δημόσιας κληρονομιάς και της δημόσιας τσέπης

EUROKINISSI/ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΕΜΠΑΠΗΣ

Βασιλική Τζεβελέκου 

 

Ο Συντονισμός Σωματείων του ΥΠΠΟΑ, που αγωνίζονται ενάντια στην αλλαγή νομικού προσώπου (σε ΝΠΔΔ) των πέντε μεγάλων δημόσιων μουσείων, έδωσε χθες συνέντευξη Τύπου για να προειδοποιήσει τεκμηριωμένα για τις ολέθριες επιπτώσεις αυτής της κυβερνητικής επιλογής. ● Τις ανησυχίες συνυπογράφουν 467 προσωπικότητες από το εξωτερικό, ακόμα και αρχαιολόγοι από το Βερολίνο.

Το καταστροφικό νομοσχέδιο που περνάει τη διαχείριση της αρχαιολογικής κληρονομιάς μας σε ιδιώτες της κοινωνικής και οικονομικής ελίτ.

Που κινείται ενάντια στον Αρχαιολογικό Νόμο, εγείρει συνταγματικά ζητήματα και διασπά την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Που δεν έχει συνοδευτεί από την παρουσίαση του παραμικρού επίσημου στοιχείου το οποίο να δικαιολογεί την οικονομική αυτοτέλεια των φορέων, την οποία επικαλείται η υπουργός Πολιτισμού. Αυτό το νομοσχέδιο, που επιπλέον πλήττει δικαιώματα των εργαζομένων, ζητούν να αποσυρθεί σύλλογοι, σωματεία, εργαζόμενοι, πολίτες, καθώς και 467 προσωπικότητες από το εξωτερικό, ακόμα και αρχαιολόγοι από το Βερολίνο.

Γιατί αφορά τους πάντες η θεμελιώδης μεταβολή που επιχειρείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη με τη μετατροπή των πέντε μεγάλων δημόσιων μουσείων (Εθνικό Αρχαιολογικό, Βυζαντινό και Χριστιανικό, Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης, Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και Αρχαιολογικό Ηρακλείου) σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

Ο Συντονισμός Σωματείων του ΥΠΠΟΑ που αγωνίζονται ενάντια στη μετατροπή από το 2019, όταν ακούστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως προγραμματική δέσμευση, έδωσε χθες συνέντευξη Τύπου (διαδικτυακά λόγω καιρικών συνθηκών).

Οι εκπρόσωποι των σωματείων παρουσίασαν στοιχεία που φωτίζουν πολύπλευρα το νομοσχέδιο, το οποίο μετά τη συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε οι ενημερωτικές δράσεις προς τους πολίτες, οι στάσεις εργασίας και οι κινητοποιήσεις με αίτημα την απόσυρση συνεχίζονται οργανωμένα, με ψυχραιμία και επιχειρήματα από τα σωματεία του ΥΠΠΟΑ (Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής, Στερεάς και Νήσων, Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων - ΣΕΑ, Πανελλήνια Ενωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων - ΠΕΣΑ, Πανελλήνιος Σύλλογος Υπαλλήλων Πτυχιούχων Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Υπουργείου Πολιτισμού, Πανελλήνιο Σωματείο Εκτάκτων ΥΠΠΟ και Σύλλογος Εκτακτων Αρχαιολόγων - ΣΕΚΑ), που έχουν στο πλευρό τους πολλούς υποστηρικτές.

Τα ίδια σωματεία έχουν ενημερώσει με συναντήσεις τις πολιτικές αντιπροσωπείες όλων των κομμάτων, ακόμα και της Νέας Δημοκρατίας, αλλά δεν έχουν συναντηθεί με την υπουργό Πολιτισμού, όπως ειπώθηκε χθες, για ανταλλαγή απόψεων.

Ο Νίκος Τότσιος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Υπαλλήλων Πτυχιούχων Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, επισήμανε ότι δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα οικονομικά στοιχεία, ούτε έχει παρουσιαστεί οικονομοτεχνική μελέτη για τη βιωσιμότητα των μουσείων τα οποία θα μετατραπούν σε ΝΠΔΔ, καθώς ένα από τα επιχειρήματα της υπουργού Πολιτισμού είναι η οικονομική αυτοτέλεια. Ανέφερε μάλιστα ότι η μετατροπή εγκυμονεί ακριβώς το αντίθετο.

Και έδωσε συγκεκριμένα παραδείγματα με τα ετήσια ελλείμματα (έχουν αναρτηθεί στη Διαύγεια) που αφορούν μεγάλα ΝΠΔΔ του ΥΠΠΟΑ όπως: Εθνική Λυρική 3,5 εκατομμύρια, Εθνική Πινακοθήκη 7 εκατομμύρια, Εθνικό Θέατρο 3 εκατ., ΚΘΒΕ 2 εκατ., Μέγαρο Μουσικής Αθηνών 5 εκατ. «Από αυτά τα δημοσιονομικά ελλείμματα υπάρχει και κάτι ακόμα πιο εντυπωσιακό. Για το οικονομικό έτος 2023 το υπουργείο Πολιτισμού έχει βάλει στο συγκεκριμένο ΚΑΕ για τις επιχορηγήσεις πρόσθετα άλλα 10 εκατ. Γιατί το έκανε αυτό; Για να έχει εξασφαλίσει την επιχορήγηση των συγκεκριμένων μουσείων» είπε και χαρακτήρισε «έωλη» την οικονομική βιωσιμότητα του νομοσχεδίου.

«Ποια μουσεία ακριβώς θέλει να εκσυγχρονίσει η υπουργός;» αναρωτήθηκε η Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. «Τα μουσεία που έχουν απορροφήσει εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ και έχουν κάνει επανεκθέσεις; Τα μουσεία, που μαζί με άλλα, μας έχουν φέρει μπροστά στη μουσειακή πολιτική διεθνώς και σίγουρα σε όλη την Ευρώπη;

Τα μουσεία που θεωρούνται πρότυπα ώστε 467 πανεπιστημιακοί και ακαδημαϊκοί από 66 χώρες, οι οποίοι τα γνωρίζουν πολύ καλά, υπέγραψαν για να παραμείνουν με το σημερινό καθεστώς ως Υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού; Τα μουσεία αυτά που η συμβολή τους στην έρευνα είναι τέτοια που συνάδελφοι από το Βερολίνο, Γερμανοί αρχαιολόγοι, υπέγραψαν υπέρ τους; Να φέρει εκσυγχρονισμό σε αυτά τα μουσεία που κάνουν 15 χρόνια δράσεις τις οποίες το Μουσείο Ακρόπολης που είναι ΝΠΔΔ δεν τις έχει δει ούτε με το κιάλι; Να συγκρίνουμε τις περιφερειακές εκθέσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδόσεις, σελίδες στο facebook, τους Συλλόγους Φίλων; Oλα αυτά τα λέω γιατί το νομοσχέδιο αυτά τα έχει ως στόχους» είπε και έφερε ως παράδειγμα το ΝΠΙΔ «Ακροπόλ», το οποίο παραμένει κλειστό με 3,7 εκατ. αναξιοποίητο.

Η Δέσποινα Κουτσούμπα κατήγγειλε ότι δεν υπήρξε διάλογος κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου ούτε με τους φορείς και τα σωματεία αλλά ούτε με την αρμόδια Διεύθυνση Μουσείων, με τη Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τους σημερινούς διευθυντές των πέντε μουσείων. «Το σχέδιο το είδαν κι εκείνοι, όπως όλοι μας, όταν κατατέθηκε στη Βουλή».

Η πρόεδρος του ΣΕΑ στάθηκε και σε ακόμα ένα σημείο. «Θα γίνει απογραφή των αρχαιοτήτων και θα περάσουν στη διαχείριση του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου. Είναι απόλυτη κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, του ελληνικού λαού, γι’ αυτό διαχειρίζονται τις αρχαιότητες αποκλειστικά δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν ορκιστεί στο Σύνταγμα. Ακόμα και η απόφαση για το Μουσείο Ακρόπολης μιλάει για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων, όχι για τη διαχείριση.

Σε αυτό το νομοσχέδιο η διαχείριση των αρχαιοτήτων περνάει στα Διοικητικά Συμβούλια. Αν ανοίξουν στο Βρετανικό Μουσείο μια αίθουσα που θα την ονομάζουν παράρτημα Μουσείου Ακρόπολης και στείλουν εκεί τις μισές Κόρες προκειμένου να φέρουν πίσω δύο κομμάτια από το αέτωμα, ο Διαματάρης, η Βαρδινογιάννη ή ο Ρίζος που είναι μέλη του Δ.Σ. θα φέρουν ευθύνη που κινήθηκαν ενάντια στον Αρχαιολογικό Νόμο;» αναρωτήθηκε. Και πρόσθεσε ότι αντίστοιχα για τη συμφωνία της Συλλογής Στερν η υπουργός Πολιτισμού «είναι υπόλογη για παράβαση καθήκοντος».

Από την πλευρά του ο Στάθης Γκότσης, γενικός γραμματέας του Ενιαίου Συλλόγου, σημείωσε ότι η υπουργός πασχίζει να περάσει το νομοσχέδιο για να διορίσει τα μέλη των Συμβουλίων. «Οταν ανοίγει η πόρτα για την παράδοση των πέντε μεγάλων μουσείων, δεν κλείνει εύκολα» είπε. «Υποτίθεται ότι θα είναι φτηνότερο, αλλά θα είναι ακριβότερο.

Υποτίθεται ότι θα είναι ευέλικτο, ενώ θα είναι περισσότερο γραφειοκρατικό, υποτίθεται ότι θα είναι εκσυγχρονισμένο ενώ ήδη τα ελληνικά δημόσια μουσεία είναι από τα καλύτερα πανευρωπαϊκά» δήλωσε και υπογράμμισε ότι η μετατροπή «θα είναι τελικά εις βάρος της δημόσιας τσέπης και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ η διαφήμιση από την κυβερνητική πλευρά λέει ακριβώς το ανάποδο».

Από την πλευρά του ο Λιώνης Δέδες, πρόεδρος του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής, Στερεάς και Νήσων, είπε ότι οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν.

«Πρόκειται για μια πολιτική επιλογή που βρίσκει σύσσωμη αντίθετη την κοινωνία των εργαζομένων στο ΥΠΠΟ, αλλά από ό,τι φαίνεται έχει διαχυθεί και εκτός του “ειδικού ακροατηρίου”. Θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας αυτό το σχέδιο νόμου να αποσυρθεί και να γίνει μια πραγματική συζήτηση για το τι χρειάζονται τα ελληνικά δημόσια μουσεία και ποιες είναι οι ορίζουσες μιας δημόσιας εθνικής μουσειακής πολιτικής».