Μια συζήτηση με τον Παναγιώτη Τσαρτσιανίδη, από το Kozani.tv, για το δικαίωμα λόγου στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και τις απαγορεύσεις που επιβάλει το facebook, με αφορμή την απεργία πείνας του Δημήτρη Κουφοντίνα.
Ακολουθεί το ΒΙΝΤΕΟ της συνέντευξης, καθώς και σχετικό άρθρο του ιδίου:
Το άρθρο του ιδίου:
Το facebook θερμοκήπιο της άκρας Δεξιάς, του Λεωνίδα Βατικιώτη
Την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου γίναμε μάρτυρες αλλεπάλληλων περιπτώσεων λογοκρισίας από το δημοφιλέστερο τόπο κοινωνικής δικτύωσης, το facebook. Όλες οι απαγορεύσεις αφορούσαν αναρτήσεις αλληλεγγύης στον απεργό πείνας και δίψας Δημήτρη Κουφοντίνα. Κορυφή του παγόβουνου ήταν οι απαγορεύσεις σε αναρτήσεις των δημοσιογράφων Άρη Χατζηστεφάνου και Μαρίας Λούκα και στη συνέχεια σε δική μου ανάρτηση…
Η αιτιολόγηση του facebook ότι «η δημοσίευση παραβιάζει τους όρους μας σε ό,τι αφορά τα επικίνδυνα άτομα και επικίνδυνες οργανώσεις» υπονοεί μια αμφίδρομη πολιτική απαγορεύσεων, τόσο προς τα δεξιά όσο και προς τα αριστερά. Κι ίσως αυτό να είναι το λιγότερο ανόητο υπονοούμενο, μιας και το κυριότερο είναι το υπονοούμενο πώς όποιος τάσσεται με την εφαρμογή του νόμου υποθάλπει την τρομοκρατία…
Ας μείνουμε ωστόσο στην προσπάθεια του facebook, να εμφανιστεί ως ο μεγάλος ισορροπιστής. Η πραγματικότητα διαψεύδει το facebook. Μια σύντομη αναδρομή σε ορισμένα από τα πεπραγμένα του όπως καταγράφηκαν από εκτενή ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου βεβαιώνει ότι η ευαισθησία του facebook εξαντλείται σε όσους επικαλούνται τα δημοκρατικά δικαιώματα και στην Αριστερά. Απεναντίας, φιλοξένησε κι ενθάρρυνε το λόγο μίσους της Alt Right για να αποδειχθεί ιδανικό θερμοκήπιο της άκρας Δεξιάς. Όλα αυτά προφανώς μέχρι τις 6 Ιανουαρίου, όταν εισέβαλε ο όχλος του Τραμπ στο Καπιτώλιο κι έγινε σαφές ότι το εκλογικό αποτέλεσμα έχει πλέον κριθεί υπέρ του Τζο Μπάιντεν. Κι έτσι τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης άλλαξαν πολιτικό προσανατολισμό επιδιώκοντας να έχουν λόγο στις αλλαγές που δρομολογούνται. Ας μείνουμε λοιπόν στη θητεία Τραμπ.
Ακόμη και το 2020, όταν η πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας είχε αποδειχθεί δολοφονική, προκαλώντας χιλιάδες νεκρούς, το facebook δούλευε για τον Τραμπ κι οι Δημοκρατικοί το κατήγγειλαν ως όργανο των Ρεπουμπλικανών που, εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου, έδινε με την μεροληψία του στον Τραμπ ένα ισχυρό προβάδισμα. Ως αποτέλεσμα το δεξιό κοινό χρησιμοποιούσε το facebook ως πλατφόρμα διάδοσης θεωριών συνομωσίας και ρατσιστικών συνθημάτων, δίνοντας ώθηση σε αναρτήσεις αντίστοιχου περιεχομένου. Αξιωματούχοι του facebook σε δήλωσή τους στο Politico (σε άρθρο με τίτλο «Γιατί η Δεξιά έχει μαζικό πλεονέκτημα στο facebook») δικαιολογούσαν την επιρροή των ακροδεξιών θεωριών υποστηρίζοντας ότι ο δεξιός λαϊκισμός προκαλεί περισσότερες αλληλεπιδράσεις. Αντίθετα με αριστερόστροφες αναρτήσεις που σπανίως περιλαμβάνονται στις πιο προβεβλημένες.
Το facebook ωστόσο δεν έγινε τυχαία προμαχώνας της αμερικανικής Δεξιάς. Για την μετατροπή του σε θερμοκήπιο της άκρας Δεξιάς συνέβαλε καθοριστικά το ίδιο το …facebook. Ήταν επιλογή του!
Τον Οκτώβριο του 2019 το facebook για να αντιμετωπίσει, καλύτερα να διασκεδάσει, την κριτική ότι λειτουργεί σε βάρος του Τύπου και διαδίδει πλαστές ειδήσεις εγκαινίασε μια νέα δημοσιογραφική ενότητα. Με βάση τις δικές του διακηρύξεις θέση σε αυτό το τμήμα θα είχε το καλά τεκμηριωμένο ρεπορτάζ. Τη νέα ενότητα μάλιστα την παρουσίασε ο ίδιος ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ με άρθρο γνώμης στους New York Times, ως ένα εργαλείο υποστήριξης της ποιοτικής, ερευνητικής δημοσιογραφίας. Ωστόσο, μαζί με Μέσα όπως Washington Post, New York Times, Wall Street Journal, BussFeed, Bloomberg κ.α. το facebook πρόσθεσε και το Breitbart News! Το συγκεκριμένο δίκτυο ιδρύθηκε το 2005 και πιο πρόσφατα είχε στην διεύθυνσή του τον Στιβ Μπανόν, σύμβουλο στρατηγικής του Τραμπ και αρχιτέκτονα της ακροδεξιάς ρητορικής και πολιτικής του. Το Breitbart για χρόνια αποτελούσε τη ναυαρχίδα των φιλικών Μέσων με τα οποία ο Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε να χτίσει (και σε ένα βαθμό τα κατάφερε) την ιδεολογική του ηγεμονία από την μια άκρη των ΗΠΑ ως την άλλη. Τα άρθρα του βρίθουν ρατσιστικών ύβρεων, προσβολών σε μουσουλμάνους και ύμνων στην ανωτερότητα της λευκής φυλής. Ο Στιβ Μπανόν είχε δηλώσει δημόσια το 2016 σε δημοσιογράφο ότι «είμαστε η πλατφόρμα της Alti Right». Φιλοξενώντας πέρα από ρατσιστικά άρθρα και θεωρίες συνομωσίας οδήγησε εκατοντάδες μεγάλες εταιρείες να το αποκλείσουν από τα διαφημιστικά τους προγράμματα. Εν ολίγοις το Breitbart News έγινε σύμβολο των πλαστών ειδήσεων! Αυτό λοιπόν το Μέσο πρόσθεσε το facebook στα προτεινόμενα Μέσα, προκαλώντας προφανώς την οργή δημοσιογράφων και πολιτικών που πίσω από αυτή την κίνηση του Ζούκερμπεργκ διέκριναν ένα κλείσιμο του ματιού του προς τον Τραμπ, εν όψει των προεδρικών εκλογών.
Το Breitbart News δεν ήταν το μοναδικό Μέσο της αμερικανικής Άκρας Δεξιάς που φιλοξενήθηκε στο facebook. Ανάλογης …θερμής φιλοξενίας έτυχε και το Daily Wire. Προμαχώνας κι αυτή η ιστοσελίδα του μισογυνισμού, του αντι-εμβολιαστικού κινήματος, της ομοφοβίας και των αρνητών της κλιματικής αλλαγής. Συνάντηση μάλιστα που πραγματοποίησε ο ιδρυτής του facebook με τον ισχυρό άνδρα του Daily Wire, Μπεν Σαπίρο, προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις στον Τύπο και το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, ενώ ερμηνεύθηκε ως (μία ακόμη) χειρονομία καλής θέλησης του Ζούκερμπεργκ απέναντι στον Τραμπ.
Οι διακριτικές σχέσεις του facebook με το ανερχόμενο ακροδεξιό ρεύμα στις ΗΠΑ οδήγησαν το πιο δυναμικό και νεανικό κοινό, με υψηλή εκπαίδευση που κατοικεί στην ανατολική ακτή και εργάζεται σε διανοητικά επαγγέλματα να σβήνει μαζικά τους λογαριασμούς του. «Η κυρίαρχη θεωρία στους τεχνολογικούς κύκλους ήταν πώς το facebook ήταν γεμάτο από ηλικιωμένους και ανιαρές αναρτήσεις, ενώ άλλες πλατφόρμες όπως το Instagram, το Twitter και το Snapchat ήταν πιο νεανικές και αστείες. Αλλά τις τελευταίες εβδομάδες έχει γίνει σαφές ότι η έξοδος ήταν μάλλον κάτι ευρύτερο. Το facebook έχει γίνει το σπίτι της δεξιάς Αμερικής, ενώ το Twitter και το Snap είναι το σπίτι της αριστερής», έγραφε πρόσφατα το Vanity Fair σε σχετικό ρεπορτάζ του.
Η αλήθεια είναι πως το facebook δεν έμεινε αδιάφορο απέναντι στην απειλητική άνοδο της άκρας Δεξιάς στις ΗΠΑ, ειδικά μετά τα γεγονότα στο Τσάρλοτσβιλ των ΗΠΑ τον Αύγουστο του 2017. Ωστόσο όλες οι αντιδράσεις του είχαν τρία χαρακτηριστικά: γίνονταν πολύ αργά, δηλαδή εκ των υστέρων, ήταν πολύ λίγες και στρέφονταν κατά δικαίων και αδίκων. Έτσι, ενώ το facebook άφηνε ανενόχλητες τις σβάστικες να κυκλοφορούν στις αναρτήσεις, όταν αποφάσισε να απαγορεύσει τα σχετικά ποστ τα κυρίως θύματα ήταν αντιφασιστικές οργανώσεις κι εκδηλώσεις, που είχαν στο σήμα τη σβάστικα. Το γεγονός ότι τη σβάστικα την έσπαγε μια γροθιά ή ένα χέρι την έριχνε στο καλάθι των αχρήστων ήταν αδιάφορο για τον αλγόριθμο του facebook που αποδείχθηκε πιο αφελής, άκαμπτος κι αργόστροφος ακόμη κι από τα αριθμητήρια που είχαν εν είδει ταμειακών στη Σοβιετική Ένωση τη δεκαετία του ‘80.
Εν κατακλείδι, η προσπάθεια του facebook να εμφανιστεί ως εγγυητής του πολιτικού κέντρου και τιμωρός των ακραίων φωνών δεν επιβεβαιώνεται από τα γεγονότα. Το facebook αποδείχτηκε θερμοκήπιο της άκρας Δεξιάς. Επέλεξε να συμπλεύσει και να υπηρετήσει την ατζέντα της είτε για λόγους πολιτικούς, αντιλαμβανόμενο έγκαιρα δηλαδή τη δεξιά στροφή της πολιτικής ελίτ όπως εκφράστηκε με την εκλογή του Τραμπ οπότε θέλησε να γίνει μέρος των σχεδίων της, είτε για λόγους οικονομικούς διακρίνοντας ότι ο ακροδεξιός όχλος του QAnon και του δικαιώματος στην οπλοφορία ευνοεί τα κλικ και αυξάνει τα διαφημιστικά έσοδα. Μικρή σημασία έχει τι από τα δύο λειτούργησε καταλυτικά. Το σημαντικότερο είναι ότι η «ευαισθησία» που έδειξε το facebook να κατεβάσει στην Ελλάδα αναρτήσεις που ζητούσαν να γίνουν σεβαστά τα αιτήματα του απεργού Κουφοντίνα, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι έγινε χωρίς την μεσολάβηση της νεοδημοκρατικής Ομάδας Αλήθειας, ήταν μία ακόμη ένδειξη για την δεξιά ως ακροδεξιά, σίγουρα πάντως αντι-δημοκρατική, πολιτική προκατάληψη που διαπερνά τη λειτουργία του μεγαλύτερου ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου