14 Ιουλίου 2025

Αξιολόγηση λοιπόν σημαίνει όχι βελτίωση αλλά απόλυση! - Του Κώστα Κάιλα*

Εκπαιδευτικοί
ΜΑΡΙΟΣ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ / ΕΦ.ΣΥΝ.

Αξιολόγηση λοιπόν σημαίνει όχι βελτίωση αλλά απόλυση!

Επιτέλους ο πρωθυπουργός της κυβέρνησής του (κατά δήλωση και του πρώην πρωθυπουργού κ. Σαμαρά), ο κ. Μητσοτάκης, ένας κάτω του μετρίου πολιτικός, ξεκαθάρισε στη συνάντησή του τον Μάιο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τι επιδιώκει όταν μιλά για αξιολόγηση. Την απόλυση όσων έχουν διαφορετική γνώμη από αυτόν και την εκφράζουν.

Ο πρωθυπουργός εμφανίζεται, εκτός από φίλος και συνεργάτης του επικηρυγμένου διεθνούς εγκληματία Νετανιάχου, ζηλωτής του προέδρου Τραμπ ο οποίος στοχοποιεί τα μεγάλα Πανεπιστήμια της Αμερικής προσπαθώντας να καταργήσει την ελεύθερη έκφραση γνώμης. Στην Αμερική όμως, εδώ και χρόνια, ιδιαίτερα από τη στιγμή που το σύστημα άρχισε να αντιλαμβάνεται την κατάρρευση της αυτοκρατορίας, παρατηρούμε έναν κοινωνικό εκφασισμό σε εξέλιξη που συνήθως οδηγεί και σε έναν πολιτικού είδους φασισμό με ανάλογα αποτελέσματα.

Η αξιολόγηση σίγουρα αποτελεί ένα από τα εργαλεία για να βελτιώσεις μια πραγματικότητα. Επίσης δεν είναι πολιτικά ουδέτερη αλλά έχει συγκεκριμένους πολιτικούς-ταξικούς στόχους. Πάντα συνοδεύεται από το ερώτημα: πώς, με ποια διαδικασία θα βελτιώσεις το πρόβλημα; Μιλώντας για τον χώρο της εκπαίδευσης, που υπηρέτησα για 40 χρόνια, βίωσα όλες τις θεσμικές-νομοθετικές προσπάθειες αξιολόγησης να αποτυγχάνουν παταγωδώς να υλοποιήσουν αυτό που υπόσχονταν. Σε πολλές περιπτώσεις ούτε καν έγινε προσπάθεια να εφαρμοστούν. Και βέβαια πάντα υπάρχει η έγνοια των εκπαιδευτικών να βελτιωθούν οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες. Αντιδρούν στη γραφειοκρατική δήθεν αξιολόγηση που στόχο έχει να βρει τον «ένοχο» και να τον τιμωρήσει (όχι να τον βελτιώσει) στο πρόσωπο του εκπαιδευτικού. Αντιδρούν στην υποκρισία της κυβέρνησης.

Για να δούμε λοιπόν τις δυο πλευρές του νομίσματος.

Γιατί οι κυβερνήσεις απέτυχαν να υλοποιήσουν τη νομοθετικά κατοχυρωμένη αξιολόγηση; Ξεκίνησαν άραγε από την αξιολόγηση των υποδομών, την αξιολόγηση των βιβλίων, την αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών ή των εκπαιδευτικών; Ή μήπως τα συμπεριέλαβαν συνδυαστικά όλα αυτά; Είχαν τη βούληση για ουσιαστική αξιολόγηση ή μόνο για την απορρόφηση κονδυλίων (συνήθως κοινοτικών) στο όνομα της αξιολόγησης; Κι αφού μια κάποια αξιολόγηση απέτυχε να εφαρμοστεί, πώς γίνεται τα σχολεία μας να παρέχουν όλο και καλύτερη εκπαίδευση, παρά την «πετσωμένη» προσπάθεια πολλών ΜΜΕ να εμφανίσουν το «πολύ κακό που γίνεται στα δημόσια σχολεία μας» (που και οι ίδιοι είναι απόφοιτοι απ’ αυτά) και παρά τα πολλά προβλήματα που υπάρχουν λόγω κοινωνικών συνθηκών, κυβερνητική απαξίωση της δημόσιας εκπαίδευσης υπέρ της ιδιωτικής και επιθέσεων σκοταδιστικών κύκλων κατά της γνώσης και του ορθού λόγου.

Πώς γίνεται χωρίς τη δήθεν αξιολόγηση οι απόφοιτοί μας να είναι περιζήτητοι στην Ευρώπη κι όχι μόνο; Πώς μπορεί να γίνει αποδεκτό αναξιολόγητοι αξιολογητές με λιγότερα σε πολλές περιπτώσεις τυπικά προσόντα να προσπαθούν με πείσμα να αξιολογήσουν εκπαιδευτικούς με σπουδές, μεταπτυχιακά και πολύχρονη πραγματική διδακτική εμπειρία σε σχολικές μονάδες όλης της χώρας; Ποιος θα αξιολογήσει σχολικές μονάδες και κυρίως εκπαιδευτικούς μαζί με αλληλέγγυους γονείς που παλεύουν να κρατήσουν όρθια μια κοινωνία, η οποία σ’ ένα μεγάλο τμήμα της έχει καταρρεύσει μέσα σε συνθήκες ακραίας εξαθλίωσης (πείνα, φόβος, ανεργία, προβλήματα υγείας κ.ά.); Είναι άραγε μεταφυσικό θαύμα ή κάτι άλλο συμβαίνει.

Ανθρωποι που έχουν αξιοπρέπεια κάνουν την αποτίμησή τους κάθε στιγμή της ζωής τους, την αυτοαξιολόγησή τους και προσπαθούν να βελτιώσουν ό,τι θεωρούν ελλειμματικό. Οι εκπαιδευτικοί στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι άνθρωποι με αξιοπρέπεια, αίσθημα ευθύνης και λόγο. Εχουν κοινωνική αποστολή κι είναι επαγγελματίες. Ο,τι βελτιστοποιείται στη δημόσια εκπαίδευση, ό,τι θετικό παρατηρούμε στην καθημερινή επαφή μας με τη σχολική πραγματικότητα, είναι αποτέλεσμα αυτοαξιολόγησης και εσωτερικής ομαδικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών κάθε δημόσιας σχολικής μονάδας. Οταν προκύπτει ένα πρόβλημα ή όταν υπάρχει πρόθεση υλοποίησης μιας καινοτομίας κάθε σύλλογος διδασκόντων αναλαμβάνει δράση. Δεν είναι αποτέλεσμα καμιάς γραφειοκρατικής παρέμβασης που κάποιοι επιμένουν να ονομάζουν «αξιολόγηση». Απλά κάνουν τη δουλειά τους.

Ας δούμε, αλήθεια, πού εφαρμόζεται ανάλογη γραφειοκρατική αξιολόγηση και δεν έχει διαλύσει το δημόσιο σχολείο (δες Αγγλία). Για παράδειγμα, γιατί δεν μελετούν τον τρόπο της Φινλανδίας.

Ας μιλήσουμε λίγο και για τον πρωθυπουργό ενός καθεστώτος ολίγων οικογενειακών φίλων (δεξιών), ολίγων ακροδεξιών και ολίγων του «σημιτικού» παρελθόντος. Οπως λοιπόν ομολόγησε ο ίδιος, στόχος της αξιολόγησης δεν είναι η απόλυση των επίορκων, για τους οποίους προβλέπεται νομοθετικά ο τρόπος απόλυσης, αλλά κυρίως όσων έχουν αντίθετη γνώμη στη γραφειοκρατική δήθεν αξιολόγηση που επανέφερε δυναμικά, όσων τολμούν ακόμη να απεργούν παρά τους εκατοντάδες περιοριστικούς νόμους που θεσμοθέτησε για την απεργία, παρά τον κοινωνικό αυτοματισμό που προσπαθεί να καλλιεργήσει, παρά την άκρα του τάφου σιωπή στα περισσότερα ΜΜΕ. Αυτό προτείνει να νομιμοποιηθεί με τη συνταγματική αλλαγή.

Ως υπουργός της κυβέρνησης Σαμαρά δεν κατάφερε να τους κάνει να το βουλώσουν, παρά τις χιλιάδες διαθεσιμότητες-απολύσεις που πραγματοποίησε. Και χωρίς αξιολόγηση. Ρεβάνς, λοιπόν, ελπίζοντας να υποκύψουν. Ρεβάνς κυρίως στους νεότερους συναδέλφους που φοίτησαν σε αξιόλογα Πανεπιστήμια, που έχουν χιλιάδες μεταπτυχιακά, που όργωσαν και οργώνουν τα πιο μακρινά μέρη της πατρίδας μας, με ψυχικό και οικονομικό κόστος, για να υπερασπίσουν την εκπαίδευση παιδιών που δεν ανήκουν σε ελίτ και κατά ομολογία του το αμάρτημά τους είναι πως θέλουν να έχουν δική τους φωνή, εκφράζοντάς την με κάθε τρόπο. Ρεβάνς σε βάρος της δημόσιας εκπαίδευσης και φυσικά αναφανδόν υπέρ της «άριστης» ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Ελπίζω ο πρωθυπουργός, επειδή φοίτησε στο Χάρβαρντ, το οποίο εσχάτως κατηγορείται από τον ομοϊδεάτη του πρόεδρο ότι βγάζει ακραίους κομμουνιστές, να μην προσπαθεί να αποδείξει το αντίθετο.

Ας μην ξεχνά όμως τους στίχους του ποιητή:
Το ξέρεις πως είναι κερδισμένος τελικά όποιος χαμογελάει μπροστά στην καρμανιόλα.

*Δάσκαλος

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου