Χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες σε επισιτιστική ανασφάλεια
Περίπου 500 οικογένειες, στην πλειονότητά τους γυναίκες με ένα, δύο ή τρία παιδιά και μονογονεϊκές οικογένειες, συνολικά περισσότεροι από 2.350 άνθρωποι στερούνται την πρόσβαση σε τροφή και βρίσκονται σήμερα στην αναμονή για να ενταχθούν στο πρόγραμμα διατροφικής επιβίωσης ευάλωτων μεταναστών και προσφύγων Food for All, που υλοποιούν το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών και η οργάνωση Intersos.
Οπως τονίστηκε χτες σε συνέντευξη Τύπου στα γραφεία του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, περισσότεροι από τους μισούς ανθρώπους της λίστας αναμονής είναι παιδιά, το ένα στα τρία σε ηλικία κάτω των τεσσάρων ετών, ενώ τα στοιχεία αυτά αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου της επισιτιστικής ανασφάλειας, μιας πραγματικότητας που βρίσκεται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά είναι ιδιαιτέρως σοκαριστική και ανησυχητική.
Οι διαπιστώσεις από τον ενάμιση χρόνο λειτουργίας του προγράμματος (αποτυπώνονται στην έκθεση «Πεινώντας στην Ευρώπη: Μια ανάλυση της επισιτιστικής ανασφάλειας που βιώνουν πρόσφυγες, άνθρωποι που ζητούν άσυλο, μετανάστες και άνθρωποι χωρίς χαρτιά στην Ελλάδα» - «Being hungry in Europe: an analysis of the food insecurity experienced by refugees, asylum seekers, migrants and undocumented people in Greece», που εκπόνησαν οι δύο οργανώσεις με την υποστήριξη των οργανώσεων HIAS και Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες) είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικές.
Το πρόγραμμα έχει εξυπηρετήσει 1.979 οικογένειες, συνολικά 5.932 άτομα, εκ των οποίων τα 2.932 είναι παιδιά, το ένα στα τρία σε ηλικία κάτω των τεσσάρων ετών. Το 70% όσων απευθύνθηκαν στο πρόγραμμα δεν είχαν τακτική πρόσβαση σε φαγητό, περίπου το 18% δεν είχαν καθόλου πρόσβαση και περίπου το 60% είχαν πρόσβαση μόνο από μία έως τρεις φορές την εβδομάδα.
Η καραντίνα
Χαρακτηριστικό της ραγδαίας επιδείνωσης του προβλήματος είναι ότι τον Οκτώβριο του 2021, όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα στην καρδιά της πανδημίας, απευθυνόταν σε 45 οικογένειες στις οποίες διέθετε τα τρόφιμα του μήνα και σε 70 άτομα στα οποία παρείχε κουπόνια γευμάτων σε εστιατόρια. Σήμερα εξυπηρετεί 130 οικογένειες σε μηνιαία βάση και έχει φτάσει στα όριά του, αδυνατώντας να ανταποκριθεί στις όλο και πιο αυξημένες και επείγουσες ανάγκες.
H Αντλα Σασάτη από το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών απέδωσε την επιδείνωση στη συνέχιση της πανδημίας, που άφησε ξαφνικά χωρίς εισόδημα πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες, ιδίως όσους εργάζονταν σε μαύρη εργασία ή δεν είχαν καταφέρει λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων και καθυστερήσεων να ανανεώσουν τις άδειες διαμονής ή να παρατείνουν την ισχύ τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό, να βρουν εργασία ή να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες.
Το πρόβλημα έγινε χειρότερο με τη δραματική άνοδο των τιμών μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και με το κλείσιμο του προγράμματος φιλοξενίας προσφύγων σε διαμερίσματα, το γνωστό ESTIA, όπως και με το κλείσιμο των προσφυγικών δομών του Ελαιώνα, του Σκαραμαγκά και άλλων, που άφησε πολλούς πρόσφυγες άστεγους ή σε κατάσταση επισφαλούς στέγης. «Το κριτήριο είναι αν έχει κανείς νομιμοποιητικά έγγραφα. Οσοι έχουν χαρτιά είναι τυχεροί. Οσοι δεν έχουν ή όσοι βρίσκονται σε αναμονή βρίσκονται στην πιο δύσκολη κατάσταση», σημείωσε η κ. Σασάτη.
Η Ματίνα Σταματιάδου, υπεύθυνη του προγράμματος, σημείωσε ότι την πρώτη περίοδο δεχόταν τηλεφωνήματα από διευθυντές σχολείων που αναφέρονταν σε λιποθυμίες μαθητών τις Δευτέρες, καθώς είχε προηγηθεί ένα Σαββατοκύριακο χωρίς το κολατσιό που προσέφερε τα πρωινά το σχολείο, όπως και για έγκυες γυναίκες που έρχονταν στο πρόγραμμα χωρίς δόντια «γιατί, όπως είναι γνωστό, το παιδί τρώει τη μάνα».
«Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα μιλάμε για σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια, δεν είναι απλά πείνα. Μιλάμε για γυναίκες και κορίτσια που εκδίδονται για λίγα ευρώ για να θρέψουν τον εαυτό τους και την οικογένειά τους. Μιλάμε για ανθρώπους που δεν αναπτύσσονται ψυχικά και σωματικά λόγω του υποσιτισμού, κάτι που θα έχει αναπόφευκτα επιπτώσεις και στην καθημερινότητα στη χώρα. Είναι άνθρωποι αόρατοι, πίσω από φράκτες σε δομές, αλλά και ανάμεσά μας στις πόλεις», σημείωσε ο Απόστολος Βεΐζης από την Intersos.
Ανυπεράσπιστοι
Αναφέρθηκε στα πολλαπλά προβλήματα υγείας που προκαλεί ο υποσιτισμός, ιδίως τη στιγμή που είναι ελλιπέστατες, αν όχι ανύπαρκτες, οι ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες στις οποίες έχουν πρόσβαση οι ευάλωτοι πρόσφυγες και μετανάστες.
Στις πολιτικές που αφήνουν τους ανθρώπους μετέωρους και στην απουσία πολιτικών ένταξης στην ελληνική κοινωνία αναφέρθηκε ο Βασίλης Κερασιώτης από τη HIAS. «Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες ζουν σε αρκετά δύσκολες συνθήκες, θα περίμενε κανείς να είμαστε σε ένα στάδιο ενσωμάτωσης και όχι ενός διαρκούς αγώνα από την αρχή για αυτά που προβλέπονται αλλά δεν παρέχονται», υπογράμμισε.
«Οι βασικές υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος είναι μη προσβάσιμες ή ελλιπείς. Είναι προφανές ότι αποτελεί ρητή και συνειδητή επιλογή, δεν γίνεται ούτε κατά λάθος ούτε λόγω οικονομικής κρίσης ή αδυναμίας του κράτους. Το κράτος επιλέγει να αποκλείει τους ανθρώπους, αυτό που ονομάζουμε αποτροπή, ένας ευγενικός όρος που αναφέρεται στη συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης να κάνει τη ζωή των ανθρώπων δύσκολη», σημείωσε ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.
*****
Ανησυχητικές εκθέσεις της Κομισιόν για τις δομές στα νησιά
 |
| EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ/ΦΩΤ. ΑΡΧΕΙΟΥ |
Δυσλειτουργίες στις διαδικασίες υποδοχής προσφύγων στις νέες Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές στα νησιά, σοβαρές ελλείψεις σε γιατρούς, διερμηνείς και άλλες υπηρεσίες και υποδομές διαπιστώνουν τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις εβδομαδιαίες εκθέσεις τους από το πεδίο, σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα της Επιτροπής που αποκάλυψε η ιστοσελίδα Solomon («Αποτυχίες και παραβιάσεις στα νέα “πρότυπα” καμπ των νησιών του Αιγαίου», 12/5/2023, weraresolomon.com).
«Εξαιτίας της έλλειψης γιατρού ορισμένοι δεν μπόρεσαν να πάρουν έγκαιρα την κάρτα εισόδου/εξόδου της δομής. Η έκδοση των καρτών ξεπερνά τις 25 μέρες μετά την άφιξη των ανθρώπων. Αυτό θα λυθεί μόλις φτάσει γιατρός και μπορεί να υπογράψει για τον ιατρικό τους έλεγχο. [...] Εξακολουθεί να μη γίνεται συντήρηση υποδομών μέσα στη δομή. Τα περισσότερα κλιματιστικά είναι εκτός λειτουργίας και η θερμοκρασία ήδη αυξάνεται. Επιπλέον, βρίσκονται σε εκκρεμότητα πολλές εργασίες συντήρησης. Ορισμένα υλικά πέφτουν σε αχρηστία», αναφέρει εβδομαδιαία αναφορά της Επιτροπής από τη δομή της Σάμου τον περασμένο Ιούνιο.
Ασυνόδευτοι ανήλικοι
«Ο διοικητής της δομής ανησυχεί για την ασφαλή ζώνη των ασυνόδευτων ανηλίκων καθώς φαίνεται να μην υπάρχει σχέδιο για το ποιος θα συνεχίσει να φροντίζει τους ασυνόδευτους ανήλικους, καμία ενημέρωση δεν υπήρξε από τα κεντρικά. [...] Η έλλειψη διερμηνέων δημιουργεί καθημερινά προβλήματα και καθυστερήσεις», αναφέρεται σε έκθεση της Επιτροπής μετά από επίσκεψη στις δομές Κω και Λέρου τον περασμένο Ιούλιο.
Οι αναφορές της Επιτροπής τις οποίες επικαλείται το Solomon καλύπτουν την περίοδο από τον Μάρτιο του 2022 ώς τον Φεβρουάριο του 2023. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στις αναφορές περιγράφεται ως «τεράστιο πρόβλημα» η έλλειψη μόνιμων γιατρών στις δομές, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται κενά στην ιατρική υποστήριξη των προσφύγων και καθυστερήσεις στους ιατρικούς ελέγχους που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της ηλικίας και της ευάλωτης κατάστασής τους, προσδιορισμός που απαιτείται πριν προχωρήσουν οι διαδικασίες υποδοχής και ασύλου.
Το Solomon αναφέρεται σε προβλήματα σε αντλία νερού στη δομή της Σάμου, που άφησε σχεδόν χωρίς καθόλου τρεχούμενο νερό τη δομή για περισσότερες από δύο εβδομάδες μέσα στο 2022, ενώ οι συχνές διακοπές νερού συνεχίζονταν μέχρι τον περασμένο Απρίλιο.
Οι επισημάνσεις της Επιτροπής, η οποία έχει χρηματοδοτήσει τα κέντρα Σάμου, Κω και Λέρου με 121 εκατομμύρια ευρώ τον Νοέμβριο του 2020 και τα κέντρα Λέσβου και Χίου με 155 εκατομμύρια ευρώ τον Μάρτιο του 2021, επιβεβαιώνουν την εικόνα ελλείψεων και παραβιάσεων των δικαιωμάτων των προσφύγων που έχουν επισημάνει με ιδιαίτερη ανησυχία σε σειρά εκθέσεων και επιστολών προς την Επιτροπή και την ελληνική κυβέρνηση οργανώσεις και φορείς που δραστηριοποιούνται στο πεδίο.
Ασφυκτικός έλεγχος
Το δημοσίευμα υπογραμμίζει ότι τα ασφυκτικά συστήματα ελέγχου εισόδου και εξόδου από τις δομές για πρόσφυγες, προσωπικό και επισκέπτες (ακτίνες Χ, τουρνικέ, μαγνητικές κάρτες, ντρόουν, κάμερες και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για τον εντοπισμό της κίνησης), που χρηματοδοτήθηκαν με ευρωπαϊκά κονδύλια 20 εκατομμυρίων ευρώ, έχουν προκαλέσει την ανησυχία της Υπηρεσίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. (Fundamental Rigths Agency – FRA), ενώ διερευνώνται από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, καθώς οι εκθέσεις εκτίμησης αντικτύπου στην προστασία των δεδομένων ολοκληρώθηκαν μετά την προβλεπόμενη προθεσμία και κρατήθηκαν μυστικές, παρά τις κατευθυντήριες γραμμές της Ε.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου