18 Φεβρουαρίου 2022

Δεν σώσαμε το ρεύμα, να σώσουμε το νερό

 

Της Δέσποινας Σπανούδη

Οι φετινές ανατιμήσεις-φωτιά στο ρεύμα αλλά και στα καύσιμα, βυθίζουν στην απελπισία εκατομμύρια καταναλωτές και προκαλούν συνεχείς θανάτους συμπολιτών στην προσπάθειά τους να θερμανθούν. Ταυτόχρονα με τους εγκλωβισμούς στην Αττική Οδό και στα τρένα, έγινε φανερό το αποτέλεσμα της ιδιωτικοποίησης υποδομών και υπηρεσιών που αφορούν ζωτικά κοινωνικά αγαθά.

Η εταιρεία που διαχειρίζεται την Αττική Οδό, ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ, είναι μαζί με την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ- ΙΝΤΡΑΚΑΤ οι διεκδικητές του Εξωτερικού Συστήματος Ύδρευσης της Αθήνας, δηλαδή όλων των υδάτινων πόρων, υποδομών και εγκαταστάσεων: Τα φράγματα και τις τεχνητές λίμνες Ευήνου, Μόρνου, Μαραθώνα, τη λίμνη Υλίκη, τις γεωτρήσεις στην Πάρνηθα και το Βοιωτικό κάμπο, τα υδραγωγεία, τα δίκτυα μεταφοράς μήκους 400 χιλιομέτρων και τα αντλιοστάσια, που αποτελούν την κύρια υποδομή για την υδροδότηση του Λεκανοπεδίου της Αττικής.

❞ Η πιθανότητα να βρεθεί ο μισός πληθυσμός της χώρας όμηρος εταιρειών για το βασικό αγαθό του νερού είναι προ των πυλών. Ας σημειωθεί ότι ιδιωτικοποίηση υδάτινων αποθεμάτων είχε εφαρμοστεί στην ακραία νεοφιλελεύθερη Χιλή του Πινοσέτ με τραγικά αποτελέσματα: το πόσιμο νερό έγινε είδος πολυτελείας για τους Χιλιανούς.

Μικρό ιστορικό 

Το πιο εξοργιστικό σε αυτή τη μεθόδευση, είναι ότι όταν το 1999 έγινε το πρώτο βήμα, η ΕΥΔΑΠ έσπασε στα δύο:

  • Στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ, που περιλαμβάνει τα διυλιστήρια νερού, τη διανομή και κατανάλωση, που το 60% των μετοχών ανήκει στο ελληνικό Δημόσιο. 
  • Και στην ΕΥΔΑΠ Παγίων, που ανήκει εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο (ΝΠΔΔ) και διαχειρίζεται όλους τους υδάτινους πόρους που τροφοδοτούν το Λεκανοπέδιο της Αττικής και όχι μόνον.

Ο διαχωρισμός αυτός έγινε υποτίθεται προκειμένου να διασφαλιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας των υδάτινων πόρων, που σήμερα παραδίδονται στους μεγαλοεργολάβους και μάλιστα χωρίς να έχει επιτραπεί στην μετοχοποιημένη πλέον ΕΥΔΑΠ ΑΕ να συμμετέχει στον διαγωνισμό! Παρά το γεγονός ότι η ΕΥΔΑΠ ΑΕ στην πραγματικότητα έχει αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της λειτουργίας της ΕΥΔΑΠ Παγίων μέχρι σήμερα.

Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, έχουν βρεθεί οι συνδικαλιστές της ΕΥΔΑΠ αλλά και η Αυτοδιοίκηση με ομόφωνα ψηφίσματα που εισηγήθηκαν ακόμη και φίλα προσκείμενοι στην κυβέρνηση όπως ο Μπακογιάννης και ο Πατούλης, αλλά και πολλοί ακόμη δήμοι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα δύο φορές επιχειρήθηκε η πλήρης ιδιωτικοποίηση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Και τις δύο φορές το ΣτΕ απέρριψε τη μεταβίβασή τους αρχικά στο ΤΑΙΠΕΔ το 2014 και στη συνέχεια στο Υπερταμείο το 2016. Μάλιστα η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ[1] στην οποία μειοψήφησε μόνο ένας δικαστής, δηλώνει ότι το Δημόσιο «δεν επιτρέπεται να επιδιώκει, προεχόντως ή παραλλήλως, οικονομικούς ή άλλους σκοπούς, έστω και υπαγορευόμενους από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, όταν οι σκοποί αυτοί ανταγωνίζονται ή θέτουν σε κίνδυνο την αξιούμενη αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή των, ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, ως άνω υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης».

Λίγες ημέρες πριν, είχε εκδοθεί η απόφαση του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ για την ΚΥΑ τιμολόγησης του νερού κατά της οποίας είχαν προσφύγει οι εργαζόμενοι της ΕΥΑΘ και κινήματα για το δημόσιο χαρακτήρα του νερού. Η απόφαση αναγνώρισε ότι:  «Το νερό δεν είναι εμπόρευμα, δεν χρεώνεται λογιστικά, δεν αποτελεί αντικείμενο κέρδους. Δεν μπορεί να τιμολογείται με αυστηρά οικονομικά και μόνο κριτήρια χωρίς εκτίμηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων». Εκκρεμεί νέα δίκη για το ίδιο θέμα.

Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Ο διαγωνισμός για την παράδοση των υδάτινων πόρων που αφορά τρεις νομούς (Φωκίδα, Βοιωτία, Αττική) σε μεγαλοεργολάβους, είναι σε εξέλιξη. Σωματεία εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ έχουν προσφύγει στο ΣτΕ και η δίκη έχει οριστεί στις 10/5/2022. Είναι κρίσιμο μέχρι τότε να έχει αναπτυχθεί μια πάνδημη αντίδραση δεδομένου ότι αυτή τη φορά δεν κρίνεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς, που τυπικά παραμένει στο Δημόσιο, αλλά η διαχείριση μέσω ΣΔΙΤ.

Η εμπειρία της ΕΥΑΘ και των κινημάτων που κατόρθωσαν να παρασύρουν μαζί τους και την Αυτοδιοίκηση και να πραγματοποιήσουν δημοψήφισμα που πάγωσε τις διαδικασίες παράδοσης του νερού το 2014, δείχνει τον δρόμο και για την Αθήνα. Η κοινωνία των πολιτών οφείλει να αντιδράσει δυναμικά: Περιβαλλοντικές ομάδες και δίκτυα, σωματεία και Εργατικά κέντρα, καταναλωτικές οργανώσεις, αγροτικοί σύλλογοι, δήμοι και κοινωνικοί φορείς, πρέπει να πάρουν την υπόθεση του νερού στα χέρια τους.

Είναι δεδομένο ότι οι απόπειρες του ιδιωτικού τομέα και των κυβερνήσεων να ιδιωτικοποιήσουν το νερό δεν θα σταματήσουν, όπως το πρόσφατο παρελθόν έχει δείξει. Όμως είναι γνωστό ότι σε όποιες πόλεις του κόσμου ιδιωτικοποιήθηκε το νερό, τα αποτελέσματα ήταν κατακόρυφη αύξηση της τιμής αλλά και των διαρροών και κατακόρυφη πτώση της ποιότητας του νερού και της απασχόλησης.

Το 2011 όταν έσπασε το κανάλι μεταφοράς του Μόρνου στο Σαράντι Βοιωτίας, η Αττική δεν έμεινε ούτε μια στιγμή χωρίς νερό, χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την εμπειρία των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ. Μπορούμε να φανταστούμε τι θα συνέβαινε αν στη θέση της ΕΥΔΑΠ ήταν οι υπεύθυνοι για το χάλι της Αττικής οδού ή των τρένων στη διάρκεια του χιονιά;

Θα επιτρέψουμε να μας πάρουν ακόμη και το νερό;

[1] Απόφαση 190/2022

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου