Νάξος: Τζογάροντας το μέλλον
Ειρήνη Προμπονά
Από το Καστράκι ως τη Μικρή Βίγλα, οι διαδρομές ανάμεσα, μπροστά και πίσω από τις αμμοθίνες, συνεχίζονται αδιάκοπα όλο τον χρόνο. Τρακτέρ, φορτηγά, γουρούνες, μηχανές, αγροτικά, τετρακίνητα-ό,τι μπορεί να πατήσει την άμμο, την διασχίζει.
Μια τεράστια παραλία, από τις ελάχιστες που είχαν απομείνει στα δυτικά παράλια του νησιού χωρίς να την έχει αγγίξει το «μαγικό ραβδί» της επονομαζόμενης επενδυτικής ανάπτυξης-της ομπρέλας, της βίλας και της πισίνας.
Μικρή λεπτομέρεια: η παραλία αυτή ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Μ’ ενα ευαίσθητο οικοσύστημα χλωρίδας και πανίδας. Το καλοκαίρι ευωδιάζουν τα κρινάκια της θάλασσας (Pancratium maritimum), που επιμένουν με πείσμα να φύονται ολόλευκα στην άμμο. Και δεν είναι λίγες οι φορές που τσαλαπατιούνται από τις παράνομες διελεύσεις των τροχοφόρων ή εξαφανίζονται κάτω από τα τσιμέντα. Το χειμώνα αποδημητικά την επισκέπτονται. Στις αμμοθίνες φωλιάζουν μικρά θαλασσοπούλια.
Θαλασσοσφυριχτής στη Μικρή Βίγλα, 2024
Δεν έτυχε ποτέ να ακούσει κανείς τους επισκέπτες, την ώρα που απολαμβάνουν ανεμπόδιστα το ηλιοβασίλεμα, να αναρωτιούνται τι είναι αυτό το υπέροχο άρωμα που τους τυλίγει με το απαλό αεράκι του Αυγούστου; Δεν κατάλαβαν άραγε ποτέ πως και αυτή είναι μια εμπειρία που κάνει τον τόπο μας ξεχωριστό, μια λεπτομέρεια που προσδίδει προστιθέμενη αξία, όχι μόνο τουριστική, αλλά βαθιά πολιτισμική και οικολογική; Είναι η ανάμνηση του ταξιδιώτη που θα ταξιδέψει το νησί στα πέρατα του κόσμου για να έρθουν και οι επόμενοι να απολαύσουν την ανάλογη εμπειρία;
“Μα πώς θα πάνε στα χωράφια τους οι ανθρώποι;”
Να πάνε… όμως κανείς, τόσα χρόνια, δεν σκέφτηκε το πώς. Ούτε το αναζήτησε θεσμικά, με τρόπο που να μην βλάπτει, τώρα που εποχές άλλαξαν και τα επιχειρηματικά δεδομένα. Ούτε εμείς «οι ανθρώποι», ούτε η πολιτεία. Αφού πατιέται η παραλία, ας πατηθεί κι όσο πάει. Παλιότερα οι άνθρωποι καλλιεργούσαν. Τώρα χτίζουν. Δεν εξετάσω αν το κάνουν από απληστία ή από ανάγκη, γιατί δεν υπάρχει τίποτ’ άλλο που να τους προσφέρει αξιοπρεπές εισόδημα.
Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού δεν αφήνει διεξόδους. Στραγγαλίζει ακόμα και τους τομείς που συνδέονται μαζί του, γιατί τίποτα δεν γίνεται με πρόγραμμα, με σχεδιασμό, με όραμα. Ένα «βάλε τώρα που γυρίζει» τζογάρει ατελείωτα το μέλλον του τόπου και των ανθρώπων του κι όπου, όπως κάτσει η μπίλια.
Διαβάστε σχετικά:
Πιο κάτω, η εκβολή ενός ρέματος που πρόσφατα μπαζώθηκε, διαπλατύνθηκε για να γίνει δρόμος, μέσα σε προστατευόμενη περιοχή. Το ίδιο ρέμα που πιο πάνω οριοθετήθηκε από μελέτη 86 σελίδων, για την οποία το δημοτικό συμβούλιο -και σωστά-γνωμοδότησε θετικά. Κι όμως, στο προστατευόμενο κομμάτι του, που χρειάζεται ΠΔ για να γίνει ακόμα και οριοθέτηση, διαλύθηκε παράνομα. Οι υπεύθυνοι σφυρίζουν αδιάφορα, σαν να μην ξέρουν τι έγινε και ποιος ευθύνεται. Η δικογραφία ξεκουράζεται σε κάποιο συρτάρι.
Ποιος ελέγχει τί χτίζεται και πώς στις προστατευόμενες περιοχές; Τηρούνται οι προϋποθέσεις; Είναι λογικό να είσαι σε νησί και να ζεις σε αστικό τοπίο εκτός σχεδίου;
Πιο κάτω, η Αλυκή. Γεμίζει με νερό αναλόγως με τις βροχοπτώσεις. Πρόσφατα απέκτησε σήμανση ως προστατευόμενη περιοχή. Το καλοκαίρι, όταν ξεραίνεται, ένα μέρος της γίνεται πάρκινγκ.
«Μα πού να παρκάρουν οι ανθρώποι;»
Μικρή Βίγλα, 2024
Δεν είναι που δεν ξέρουμε μόνο πώς να προστατεύσουμε την ομορφιά του τόπου μας. Είναι που δεν γνωρίζουμε τι είναι αυτό που βλέπουμε, τι μας περιβάλλει, ποια η διαχρονική αξία του και γιατί αυτή είναι άρρηκτα δεμένη με τη δική μας ζωή και ευημερία. Είναι που δεν απαιτούμε επιτακτικά την προστασία του. Δεν ζητάμε λύσεις από τους αρμόδιους, λύσεις που να μην είναι βλαπτικές, που να είναι βιώσιμες για όλους. Δεν ζητάμε εναλλακτικές. Δεν έχουμε όραμα για τον τόπο. Δεν αντιλαμβανόμαστε πως, αν χαθεί αυτό που έχουμε, αν τσιμεντωθεί το σύμπαν, αν πάψει αυτός ο τόπος να έχει χαρακτήρα, θα χαθούμε κι εμείς. Με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους.
«Μα τι θες να κάνουνε οι ανθρώποι;»
Το πιο δύσκολο απ’ όλα. Να είμαστε γενναίοι και τολμηροί. Να αντιστεκόμαστε. Και ν’ αγαπάμε τον τόπο, όχι γι’ αυτό που μπορεί να μας δώσει αν τον στύψουμε, αν τον λιώσουμε, αλλά γι’ αυτό που μπορούμε να πάρουμε, χωρίς να τον καταστρέψουμε. Κι αυτό δεν σημαίνει πως θα γυρίσουμε στο μουλάρι και στο άροτρο, ούτε στον αραμπά. Σημαίνει σοβαρή ολιστική διαχείριση. Σημαίνει όραμα για ένα μέλλον που μας αφορά όλους, φτιαγμένο απ’ όλους.
Αυτό μονάχα.
Αλυκή Μικρής Βίγλας, κακοκαιρία Ελπίδα, 2022
📸 και πηγή: Cyclades Open
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου