ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΣΤΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΑΞΙΩΤΙΣΣΑ» ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ«Η αντίθεση στη γενοκτονία δεν είναι αντισημιτισμός, είναι παγκόσμια υποχρέωσή μας»
Tο καταξιωμένο εστιατόριο «Αξιώτισσα» της Νάξου βρέθηκε στο επίκεντρο μιας διαμάχης όταν, στις 25 Αυγούστου, ομάδα πελατών από το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να κατεβάσει αφίσες από τον τοίχο του καταστήματος και να φύγει χωρίς να πληρώσει. Αυτά τα μικρά χαρτιά πρόβαλλαν την άποψη των ιδιοκτητών του εστιατορίου, καταδικάζοντας τη γενοκτονία που λαμβάνει χώρα στη Γάζα και το καθεστώς απαρτχάιντ που έχει επιβάλει το κράτος του Ισραήλ στον παλαιστινιακό λαό. Η ομάδα των 13 ατόμων είχε κάνει γερό λογαριασμό. Αποφασίζοντας να μην πληρώσουν, επιβάρυναν οικονομικά μια μικρή επιχείρηση. Παραβίασαν επίσης τον νόμο.
Οι ιστορίες για ενοχλητικούς τουρίστες είναι άφθονες σε αυτό το νησί και σε όλη την Ελλάδα, αλλά εδώ διακυβεύεται κάτι περισσότερο. Αυτοπροσδιορίστηκαν ως Εβραίοι και κατέφυγαν στον βρετανικό Τύπο, εξαπολύοντας ψευδή κατηγορία για αντισημιτισμό. Οι πράξεις τους περιελάμβαναν έτσι τρεις μορφές ανάρμοστης συμπεριφοράς: την προσπάθεια καταστολής των πολιτικών εκφράσεων των άλλων μέσω της καταστροφής αφισών• την άρνηση να πληρώσουν έναν λογαριασμό που ήταν υποχρεωμένοι να πληρώσουν• τη δημόσια συκοφάντηση μιας μικρής επιχείρησης ότι δήθεν κάνει διακρίσεις.
Ο αντισημιτισμός είναι σοβαρή κατηγορία, μια τρομερή μάστιγα και πρέπει να καταπολεμάται, όπως και κάθε άλλη μορφή ρατσισμού, όπου κι αν εμφανίζεται. Αλλά συνέβη άραγε κάτι αντισημιτικό στο νησί της Νάξου εκείνο το βράδυ; Ο αντισημιτισμός ορίζεται από τη Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ ως «διακρίσεις, προκαταλήψεις, εχθρότητα ή βία κατά των Εβραίων ως Εβραίων ή των εβραϊκών θεσμών». Οι εν λόγω αφίσες δεν έκαναν καμία αναφορά στον εβραϊκό λαό, αλλά μόνο στο κράτος του Ισραήλ. Το κράτος του Ισραήλ δεν αντιπροσωπεύει όλους τους Εβραίους του κόσμου, ούτε οι πράξεις γενοκτονίας τις οποίες διαπράττει αντικατοπτρίζουν όλους τους Εβραίους.
Τόσο η γενοκτονία όσο και το απαρτχάιντ είναι πολιτικές και ενέργειες ενός κράτους και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ότι εκπροσωπούν τον εβραϊκό λαό ο οποίος, στην πραγματικότητα, έχει ξεσηκωθεί τόσο στο Ισραήλ όσο και σε όλη τη διασπορά, επιμένοντας ότι το κράτος του Ισραήλ δεν ενεργεί στο όνομά του.
Ο εβραϊκός λαός είναι εξίσου υποχρεωμένος να αντιταχθεί σε μορφές γενοκτονίας όταν συμβαίνουν, δεδομένου ότι οι Εβραίοι υπέφεραν μαζικά υπό τη γενοκτονία που επέβαλε το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας. Πράγματι, κάθε άτομο ή ομάδα με αρχές θα ήταν υποχρεωμένη να αντιταχθεί τόσο στο απαρτχάιντ (το οποίο καταλύει τις δημοκρατικές αρχές της ισότητας, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης) όσο και στη γενοκτονία (ένα αναγνωρισμένο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας).
Ισως υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το αν το απαρτχάιντ είναι ο αρμόζων όρος για αυτό το πολιτικό καθεστώς ή αν μπορεί να θεωρηθεί ότι διαπράττεται γενοκτονία. Αλλά υπάρχουν ισραηλινές ομάδες, όπως η B’tselem, που επιμένουν ότι η νομική και οικονομική διαστρωμάτωση εντός των σημερινών συνόρων του Ισραήλ, σε όλη τη Δυτική Οχθη και σε ό,τι έχει απομείνει από τη Λωρίδα της Γάζας, εμπίπτει σε αυτόν τον νομικό ορισμό.
Μάλιστα, κατά ειρωνικό τρόπο η μεγαλύτερη ομάδα μελετητών γενοκτονιών στον πλανήτη, η Διεθνής Ενωση Μελετητών Γενοκτονιών, μόλις πέντε ημέρες μετά από αυτό το περιστατικό κήρυξε και καταδίκασε ως γενοκτονία τις δολοφονίες και την καταστροφή στη Γάζα. Συμπεριέλαβε τις στοχευμένες επιθέσεις σε νοσοκομεία, τη συστηματική λιμοκτονία ενηλίκων και παιδιών, τον σχεδιασμό βίαιης απέλασης και την εξαφάνιση μορφών ζωής που επιτρέπουν στους Παλαιστίνιους να ζουν.
Αν δεχτούμε, όπως θα έπρεπε, ότι η περιγραφή της δολοφονίας και της βίαιης υποταγής και απέλασης των Παλαιστινίων, η σχεδόν πλήρης καταστροφή των δικτύων υγειονομικής περίθαλψης και διανομής τροφίμων και η ισοπέδωση όλων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων χαρακτηρίζονται ως «απαρτχάιντ» και «γενοκτονία», τότε συνιστά υποχρέωση όλων μας να αντιταχθούμε σε αυτή τη βάναυση και αναίσχυντη επίθεση κατά της παλαιστινιακής ζωής και κοινωνίας. Δεν είναι αντισημιτικό να αντιτασσόμαστε στη γενοκτονία. Το ισραηλινό κράτος δεν αντικατοπτρίζει τις αξίες και τις απόψεις του εβραϊκού λαού, ο οποίος είναι ηθικά υποχρεωμένος να αντιτίθεται στη γενοκτονία όπου κι αν αυτή συμβαίνει, συμπεριλαμβανομένου του Σουδάν.
Ο Νετανιάχου και όσοι υποστηρίζουν τη βίαιη καταστροφή της Γάζας και του λαού της για να ανοίξει ο δρόμος για τις ισραηλινές επενδύσεις και την κατοχή μάς λένε ότι η κριτική στο κράτος του Ισραήλ είναι αντισημιτική. Χρησιμοποιούν αυτή την κατηγορία για να φιμώσουν όλους όσους μιλούν εκ μέρους των Παλαιστινίων και κατά της συστηματικής καταστροφής των σπιτιών, των θεσμών και της γης τους.
Η Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ για τον Αντισημιτισμό ορθώς καθιστά σαφές ότι «η υποστήριξη του παλαιστινιακού αιτήματος για δικαιοσύνη και πλήρη αναγνώριση των πολιτικών, εθνικών, αστικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, όπως περικλείονται στο διεθνές δίκαιο», δεν είναι αντισημιτική. Ούτε είναι αντισημιτικό να «επικρίνουμε ή να αντιτιθέμεθα στον σιωνισμό ως μορφή εθνικισμού». Μπορεί να διαφωνούμε για τέτοια θέματα, αλλά παραμένουν κρίσιμα θέματα προς συζήτηση σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Ολα τα κράτη θα πρέπει να επικρίνονται για την εφαρμογή κρατικού ρατσισμού και γενοκτονίας. Κανένα κράτος δεν πρέπει να εξαιρείται από μια τέτοια καθολική υποχρέωση, ηθική και πολιτική. Θα πρέπει να μιλάμε περισσότερο ενάντια στην αποτρόπαιη σφαγή του παλαιστινιακού λαού, ανεξάρτητα από το ποιος διαπράττει μια τέτοια πράξη. Για όσους ισχυρίζονται ότι η «αυτοάμυνα» είναι το κύριο κίνητρο για την καθημερινή σφαγή, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι ο παλαιστινιακός λαός δεν έχει καμία δυνατότητα προσφυγής στην «αυτοάμυνα» σε αυτό το πλαίσιο. Οποιαδήποτε δολοφονία θεωρείται δικαιολογημένη για τις ισραηλινές δυνάμεις επειδή εκλαμβάνεται απλώς ως «αυτοάμυνα».
Τι θα γινόταν αν η «αυτοάμυνα» είχε γίνει σε αυτή τη φρικτή στιγμή της ανθρώπινης Ιστορίας μια δικαιολογία για τη διάπραξη γενοκτονίας; Θα συνεπαγόταν, όπως έχουν υποστηρίξει ορισμένοι δεξιοί Ισραηλινοί πολιτικοί, ότι μόνο η εξάλειψη κάθε παλαιστινιακής ζωής θα φέρει την ασφάλεια του Ισραήλ.
Και τι θα γινόταν αν ο «αντισημιτισμός» είχε γίνει το όργανο που επιβάλλει, διά ροπάλου, να μη μιλάει κανείς για την αρχή της αντίθεσης στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας;
Αν δεχτούμε να μην αμφισβητεί κανείς αυτές τις δύο αντιλήψεις, θα χάσουμε την ανθρωπιά μας. Η «Αξιώτισσα» δεν το κάνει. Στους ανθρώπους της οφείλουμε όλοι, στο όνομα της ανθρωπότητας, να είμαστε ευγνώμονες.
4 Σεπτεμβρίου 2025
* Αμερικαν@ μετα-στρουκτουραλιστικ@ φιλόσοφ@. Διδάσκει ρητορική και συγκριτική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϊ (UCB)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου