Νάξος: Καταγγελίες από το κίνημα “Σώστε τις Παραλίες της Νάξου” για ρύπανση, αυθαιρεσίες και παραβιάσεις σε περιοχή Natura (ΦΩΤΟς)

28η συνάντηση του Κινήματος "Σώστε τις Παραλίες της Νάξου", 29/03/2025

​Aυτοψία παραλίας Πλάκας Νότιο Τμήμα

Το Σάββατο 29/03/2025 έγινε η 28η συνάντηση μελών του κινήματος 15.00-17.00 στο Νότιο μέρος της Πλάκας. Είχε προηγηθεί ανοιχτή πρόσκληση. Θέμα της συνάντησης ήταν η αυτοψία της παραλίας ειδικά για το θέμα της καθαριότητας και η συλλογή απορριμμάτων. Μαζεύτηκε μια σακούλα των 3 λίτρων. Το πρώτα διακόσια μέτρα είχαν καθαριστεί τον Νοέμβρη 2024 από μέλη του Κινήματος Σώστε τις Παραλίες της Νάξου. 

Ο άνεμος φυσούσε εδώ και μέρες από νοτιοδυτικά, ο κυματισμός ήταν έντονος, όπως και τον Νοέμβρη. Παρόλα αυτά η παραλία και οι αμμοθίνες είχαν ελάχιστα σκουπίδια. Η συλλογή τους μπορεί να γίνει μόνο ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΑ.

 
Όπως και στον Αη Γιώργη και στον Προκόπη η περιβαλλοντική υποβάθμιση της παραλίας και των αμμοθινών είναι τεράστια λόγω της καταπάτησής των και πρέπει να σταματήσει, αναστραφεί και αποκατασταθεί ΑΜΕΣΩΣ. Τεράστια και μη αναστρέψιμη υποβάθμιση δημιουργείται από τη συνεχόμενη διάνοιξη και διάστρωση παράνομου δρόμου με χαλίκι και άργιλο πάνω στις αμμοθίνες και τη λαθραμμοληψία. 

 
Ακολουθούν α. σύνοψη των ευρημάτων, β. ανάλυση, γ. συστάσεις και καταγγελίες και δ. φωτογραφίες των ευρημάτων.

 
Α. Συνοπτικά ευρήματα:

1. Ελάχιστη ρύπανση στην αμμουδιά και τις αμμοθίνες
2. Ανοιχτοί και υπερπληρωμένοι κάδοι του Δήμου
3. Δεν υπάρχουν καλάθια απορριμάτων
4. Μία μόνη πινακίδα για την ενημέρωση του προστατευτικού πλαισίου Natura2000
5. Ρύπανση από αντιπλημμυρικές / αντιδιαβρωτικές  “πατέντες” ιδιωτών, όπως πλαστικά σακιά με άμμο πάνω στην αμμουδιά, υπερυψωμένα οικόπεδα με άγνωστο ή μολυσμενο υλικό.
6. Συνεχής διαπλάτυνση, στρώσιμο με άργιλο και χαλίκι παράνομου δρόμου πάνω στις αμμοθίνες, σταθμευμένη πολύ μεγάλη μπουλντόζα χωρίς πινακίδες στο σημείο των εργασιών!
7. Μεγάλη διάβρωση λόγω τοιχίων, μονίμων κτιρίων και τσιμέντων, μπετόν πάνω στην άμμο και στις αμμοθίνες, διάνοιξης και συνεχούς διαπλάτυνσης δρόμου και συνεχής καταστροφής αμμοθινών και αφαίρεσης υλικού
8. Συνεχόμενη και καταστροφική καταπάτηση από εξέδρες, δρόμους και δρομάκια πάνω στις αμμοθίνες!
9. Πεδίο προσγείωσης ελικοπτέρου ιδιώτη εντός ορίων προστατευόμενης περιοχής Ναtura2000
10. Βρύση και υδροδότηση πάνω στην αμμουδιά, σωλήνας περασμένος υπογείως μάλλον από ιδιώτη
11. Πλούσια εποχική βλάστηση
12. Τσιμεντωμένη κοίτη χειμάρρου, διάβρωση λόγω οδοστρωμάτων πάνω στην άμμο.
13. Πρόσβαση σε σημεία κλεισμένη από φράχτες ιδιωτών (περιφράξεις ιδιοκτησιών εντός αιγιαλού) 
14. Ελάχιστα ξερά φύλλα Ποσειδωνίας, κάποια κομμένα αρμυρίκια

B. Τα ευρήματα αναλυτικά από Βορρά προς Νότο:
1) Έξοδος κάθετου δρόμου από Τρίποδες ως τέλος παράλιου παράνομα διανοιγμένου δρόμου
 
Στην αρχή αυτού του τμήματος των αμμοθινών βρίσκονται κάδοι του Δήμου Νάξου, μονίμως ανοιχτοί. Σκουπίδια και κλαδέματα βρίσκονταν εκτός κάδου. Κτίριο και φωταγώγηση επί παράνομα διανοιγμένου δρόμου που χρησιμοποιείται εκτός από ιδιώτες και από τον Δήμο.

Ο παράνομα διανοιγμένος δρόμος συνεχώς στρώνεται και διαπλατύνεται με χαλίκι και άργιλο πάνω στις αμμοθίνες, η καταστροφή είναι τεράστια, επιδεινώνεται ραγδαία και γίνεται μη αναστρέψιμη με κάθε υλικό που προσθέτουν οι κακούργοι. 

Εξαιρετικά βαρύ γεωσκαπτικό μηχάνημα χωρίς πινακίδες βρισκόταν σταθμευμένο στο σημείο.

Υπάρχει μια μοναδική πινακίδα που αναφέρεται στο καθεστώς προστασίας της περιοχής Νatura 2000 στο τέλος αυτού του παράνομα διανοιγμένου δρόμου. 

2) Αμμουδιά και αμμοθίνες από το ύψος κάθετου δρόμου από Τρίποδες ως τέλος παράλιου παράνομα διανοιγμένου δρόμου

Η αμμουδιά και οι αμμοθίνες που δεν έχουν διαστρωθεί ως δρόμος είναι καθαρές, ελάχιστα σκουπίδια υπάρχουν και αυτά είναι μέσα στη βλάστηση. Ελάχιστα ξερά φύλλα Ποσειδωνίας. 

Η λαθραμμοληψία σε βάθος χρόνου είναι τεράστια, η σύγκριση πριν την ανοικοδόμηση σωρείας τουριστικών εγκαταστάσεων αποκαλύπτει την αφαίρεση πολλών τόνων άμμου και εξαφάνιση αμμολόφων. 

Στις αμμοθίνες διανοίγονται συνεχώς δρομάκια, καταστρέφοντας τη βλάστηση που συγκρατεί την άμμο. Χαλίκια και άργιλος βρίσκεται και σε πιο εσωτερικά σημεία των αμμοθινών.

Η σύγκριση με την τελευταία αυτοψία των πολιτών από 17.11.2024 δείχνει πως η κατάσταση επιδεινώνεται ραγδαία λόγω της καταστροφικής συνεχούς επέμβασης με βαριά μηχανήματα σ’ αυτό το τμήμα της Πλάκας. 

3) Αμμουδιά και αμμοθίνες από το τέλος του δρόμου ως Villa Ammilia, εντός Natura2000

Η αμμουδιά και οι αμμοθίνες είναι καθαρές, ελάχιστα σκουπίδια υπάρχουν και αυτά είναι μέσα στη βλάστηση. Ελάχιστα ξερά φύλλα Ποσειδωνίας. 

Η λαθραμμοληψία σε βάθος χρόνου είναι τεράστια, η σύγκριση πριν την ανοικοδόμηση σωρείας τουριστικών εγκαταστάσεων αποκαλύπτει την αφαίρεση πολλών τόνων άμμου και εξαφάνιση αμμολόφων. 

Στις αμμοθίνες διανοίγονται συνεχώς δρομάκια, καταστρέφοντας τη βλάστηση που συγκρατεί την άμμο. 

Τουριστικές (και του Δήμου;) κατασκευές λίγα μέτρα από τη θάλασσα, πεδίο προσγείωσης ελικοπτέρων, ρυπογόνες πατέντες συγκράτησης άμμου, μπαζωμένο ρέμα, τοιχία μες στο κύμα, φράχτες που κλείνουν την πρόσβαση στην αμμουδιά, μπαζωμένα οικόπεδα, εξέδρες. Διέλευση μέσα στον αιγιαλό του αγωγού λυμάτων προς τον ΒΙΟΚΑ, φρεάτια και αντλιοστάσια πάνω στο κύμα.    

Γ. Συστάσεις και αιτήματα των πολιτών:

Όπως και μετά την αυτοψία στον Αη Γιώργη 23/03/2025, στον ΄Αγιο Προκόπη 26/03/2025 και στα δύο καταγγελτικά μας έγγραφα από 4/08/2023 και 30/06/2024 επιμένουμε στις συστάσεις μας που απορρέουν από την ισχύουσα Νομοθεσία. 

1. Καθαρισμός είναι δυνατός μόνο χειρωνακτικά γιατί τα λίγα σκουπίδια βρίσκονται μέσα στη βλάστηση. 

Yπενθυμίζουμε αυστηρά ότι ο N. 3937/2011 Άρθρο 13, Παρ. 4.1, "Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις" προβλέπει πως: Δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου σε οικολογικά ευαίσθητες εκτάσεις, όπως ενδεικτικά, μόνιμες ή εποχικές λίμνες και τέλματα και οι ακτές τους, ο αιγιαλός, οι αμμοθίνες, ποτάμια, ρέματα και ρυάκια, δάση, λιβάδια, βοσκότοποι, οι οικότοποι προτεραιότητας του παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, καθώς και σε μονοπάτια που βρίσκονται σε τέτοιες περιοχές. 

1. Επίσης στο άρθρο 8 του Ν. 5092/2024 ορίζεται ότι για την καθημερινή διατήρηση της καθαριότητας του παραχωρούμενου τμήματος αιγιαλού και παραλίας είναι υποχρεωμένος ο παραχωρησιούχος, δηλαδή οι επιχειρηματίες σε αυτές τις παραλίες. Άρα γιατί επιβαρύνεται ο Δήμος, δηλαδή οι κάτοικοι αυτό το πενταψήφιο έξοδο και αυτή τη χρονιά;

 

1. Eπισημαίνουμε ότι:

Για την απομάκρυνση των ξερών φύλλων ποσειδωνίας το ΕΛΚΕΘΕ σε ερώτημα του Συνηγόρου του Πολίτη το 2018, με αφορμή την καταγγελία πολιτών της Νάξου, έχει αποφανθεί ότι η πράξη αυτή είναι σαφώς παράνομη και επιπλέον αποδεδειγμένα επιζήμια για την ισορροπία και την υγεία των παράκτιων οικοσυστημάτων. 

Μόνο στην περίπτωση, που τα ξερά φύλλα δυσκολεύουν την πρόσβαση των λουόμενων στη θάλασσα ενδείκνυται η ήπια, χειρωνακτική και αυστηρώς τοπική παρέμβαση-αφαίρεση για την δημιουργία διόδου, ενώ το αφαιρούμενο υλικό πρέπει να μετατοπίζεται σε ανώτερους ορίζοντες της παραλίας και να παραμένει εκεί ως βιοτικό στοιχείο του αιγιαλού. Αυτό ΔΕΝ ισχύει στην παραλία της Πλάκας, τα ξερά φύλλα είναι ελάχιστα σε όλη την παραλία!  

Και ζητούμε ξανά:

5. Τοποθέτηση κατά μήκος των ακτών σε επίκαιρα και εμφανή σημεία ευανάγνωστων πινακίδων που αποτρέπουν τη ρίψη απορριμμάτων στις παραλίες, όπως και την ανακοίνωση προστίμων, και την ενημέρωση για το καθεστώς προστασίας Natura2000,  όπως προβλέπει ο Νόμος

6. Τοποθέτηση δοχείων απορριμμάτων σε ικανό αριθμό και χωρητικότητα κατά μήκος των παραλιακών ακτών

7. Τακτική αποκομιδή των απορριμμάτων από τους κάδους και τα δοχεία κατά μήκος των ακτών πριν υπερπληρωθούν, διότι σε αντίθετη περίπτωση τα απορρίμματα παρασύρονται με την επίδραση των ανέμων στη θάλασσα

8. Τακτικός έλεγχος και συντήρηση των κοινόχρηστων εγκαταστάσεων υγιεινής (αποδυτήρια, αποχωρητήρια, ντουζ κτλ) στις πολυσύχναστες πλαζ.

9. Ενθάρρυνση πρωτοβουλιών πολιτών για τη συγκρότηση ομάδων καθαρισμού ακτών και θαλάσσιων χώρων από απορρίμματα.

10. Συνεχής έλεγχος και κυρώσεις για παράνομη διάθεση λυμάτων ή αποβλήτων ιδιωτών ή του δημοσίου σε θάλασσα και ακτές, όπως και τον μη καθαρισμό από την πλευρά των παραχωρησιούχων. 

11. Κατεπειγόντως να κλείσουν οι δρόμοι πάνω στις αμμοθίνες, να περιφραχθούν οι αμμοθίνες και προστεθούν ενημερωτικές πινακίδες γι' αυτές, να δημιουργηθούν υπερυψωμένα ξύλινα μονοπάτια πάνω τους, να προβλεφθούν χώροι στάθμευσης κοντά στις παραλίες κι όχι πάνω στις αμμοθίνες.

12. Να αποκατασταθούν χωρίς χρονοτριβή οι ζημιές στις αμμοθίνες και στο βυθό από λαθραμμοληψίες, διάνοιξη δρόμων και εκβραχισμούς.
_________

Κλείνοντας επαναλαμβάνουμε τα πάγια αιτήματά μας:

13.  Να ανακληθούν όλες οι παραχωρήσεις απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας και αφαιρεθούν και ξηλωθούν όλες οι κατασκευές πάνω στις παραλίες και τους αιγιαλούς των νησιών του Δήμου. 
Όπως επισημαίνει ο νομοθέτης στο άρθρο 5 του Ν. 3937/11:  Στην κρίσιμη παράκτια ζώνη της χώρας, όπως αυτή οριοθετείται με τα προεδρικά διατάγματα της παραγράφου 8 του άρθρου 20 επιτρέπονται μόνο ήπιες και χαμηλής έντασης χρήσεις, οι οποίες δεν θίγουν το φυσικό ανάγλυφο και δεν προκαλούν οικολογική επιβάρυνση. 

 
Ο Νόμος καταστρατηγείται βίαια όπως έχουμε αναλύσει εκτενώς και στις καταγγελίες - του 2023 και 2024 που έχουν συνυπογράψει χιλιάδες πολίτες - αναφορές προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Νάξου.
 
Με άλλα λόγια: Η υποβάθμιση των αμμωδών παραλιών και του αιγιαλού, η διάβρωση και η τελική εξαφάνισή τους είναι σε πλήρη εξέλιξη και πρέπει να σταματήσει τώρα.  

 
Προς ενημέρωση των δημοτών και για παραδειγματισμό των παραβατών αιτούμαστε την

 
14. Δημοσιοποίηση όλων των σχετικών με τα παραπάνω και ειδικά σε σχέση με τις παραχωρήσεις απλής χρήσης παραλίας και αιγιαλού ενεργειών του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, όπως ανακλήσεων αδειών, απομάκρυνσης επίπλων, ξηλώματος ή κατεδάφισης κατασκευών, διοικητικών αποβολών κ.α. των τελευταίων πέντε ετών. 

Τέλος, 

Ο Ν. 1650/1986 Άρθρο 18, προβλέπει ως κύριο μέτρο πρόληψης παραβατικότητας και υποβάθμισης του περιβάλλοντος, για την προστασία των παραλιών και της απειλούμενης ακτογραμμής των νησιών, την Ενημέρωση της κοινωνίας. 

 
15. Ζητούμε να δοθεί άμεση προτεραιότητα, σε συνεργασία με την κοινωνία πολιτών και τους σχετικούς επιστημονικούς και εθελοντικούς φορείς της Νάξου, στη δημιουργία κέντρου ενημέρωσης και περιβαλλοντικής παιδείας και βοτανικού κήπου για την προστασία των αυτοφυών και αυτόχθονων ειδών και τη διάχυση της γνώσης περί της προστασίας του εξαιρετικά εύθραυστου νησιωτικού περιβάλλοντος.

Όπως προβλέπει και στη συνέχεια το παραπάνω άρθρο. Συγκεκριμένα:

 
1. Η ανάπτυξη περιβαλλοντικής παιδείας και ενημέρωσης είναι υποχρέωση του κράτους.
και

2. Διατηρούνται κέντρα ενημέρωσης ή πληροφόρησης για προστατευόμενες περιοχές, τα οποία κρίνονται λειτουργικά, και επικαιροποιούνται οι πληροφορίες σχετικά με τη βιοποικιλότητα που αυτά διαθέτουν. Διατηρούνται βοτανικοί κήποι οι οποίοι ανήκουν στη διαδικασία των αρμόδιων Υπουργείων και επικαιροποιούνται οι πληροφορίες σχετικά με τα αυτόχθονα είδη που διατηρούν και προστατεύουν εκτός τόπου.

Απαιτούμε την άμεση προστασία του περιβάλλοντος! Είναι επιτακτική ανάγκη για την επόμενη γενιά, δε χωράει άλλη αναβολή, ούτε πια λάθη. Η έκνομη κατάσταση που συνεχίζει να κυριαρχεί είναι επικίνδυνη για όλους μας. 
 
Η αυτοψία συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα μας στην κατηγορία "Φωτογραφίες".

 

- ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: https://savenaxosbeaches.weebly.com/   

 

Ακολουθούν μερικές από τις δεκάδες φωτογραφίες: