Στο βιβλίο του «Οι μέρες αφηγούνται» (εκδόσεις Πάπυρος) ο Εδουάρδο Γκαλεάνο έχει χαρακτηρίσει την 11η Σεπτεμβρίου «Παγκόσμια Ημέρα κατά της τρομοκρατίας», για ευνόητους λόγους, καθώς τότε, το 2001, έγινε η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους και ξεκίνησαν οι ΗΠΑ τον περίφημο «Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας». Γράφει λοιπόν ο σπουδαίος Ουρουγουανός συγγραφέας:
«Καταζητούνται όσοι αρπάζουν χώρες
Καταζητούνται όσοι στραγγαλίζουν μισθούς και εξολοθρεύουν θέσεις εργασίας
Καταζητούνται όσοι καταπατούν τη γη, δηλητηριάζουν το νερό και κλέβουν τον αέρα
Καταζητούνται όσοι διακινούν το φόβο».
Κυρίως αυτοί οι τελευταίοι: γιατί στον φόβο στηρίζεται η κάθε εξουσία. Όχι μόνο στον κατά κυριολεξία φόβο, με την έννοια του τρόμου, της καταστολής και της κρατικής τρομοκρατίας που ασκούν οι δικτατορίες και τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, αλλά και στον άλλο, τον υπαρξιακό φόβο, ο οποίος βασίζεται σε εκβιαστικά διλήμματα: εάν ψηφίσεις αυτόν θα πτωχεύσει η χώρα, εάν επιλέξεις τον τάδε θα έρθει η καταστροφή, εάν στραφείς προς τ’ αριστερά θα έχουμε απώλεια κυριαρχίας. Επίσης: το τάδε κόμμα θα σε φορολογήσει βαριά και δε θα έχεις να ζήσεις, το δείνα έχει ύποπτες προθέσεις, «αυτοί» αποτελούν εθνικό κίνδυνο γιατί με τις απεργίες τους υπονομεύουν την εθνική οικονομία. Και, τέλος, «εμείς» εγγυόμαστε σταθερότητα, προκοπή και πρόοδο. «Εμείς» προασπίζουμε αποτελεσματικά τα εθνικά δίκαια.
Και από κοντά τα ξεπουλημένα ΜΜΕ της διαπλοκής, που λειτουργούν σαν αντηχείο, αναπαράγοντας τις απειλές, τα διλήμματα και υποδαυλίζοντας αυτόν τον υπαρξιακό φόβο των πολιτών και του καθενός ξεχωριστά. Και, φυσικά, το χρήμα ρέει άφθονο σε κανάλια, ραδιόφωνα και σάιτ που είναι συνεπή στην «αποστολή τους».
Βέβαια, οι πραγματικοί τρομοκράτες είναι αυτοί που περιγράφει στο απόσπασμά του ο Γκαλεάνο και κανονικά ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» έπρεπε να κηρυχθεί εναντίον τους από τους λαούς που παίζουν τον ρόλο υποζυγίου. Εναντίον όσων «δηλητηριάζουν το νερό και κλέβουν τον αέρα, αλλά και αρπάζουν χώρες».
Σε μεγάλες αφίσες στους τοίχους έπρεπε να υπάρχουν –όπως στα Western της Άγριας Δύσης– τα πρόσωπα των «ηγετών» και των αφεντικών τους, με παχυλή αμοιβή από τα ίδια τα κλεμμένα τους. Η απόδοση δικαιοσύνης για τη λεηλασία του παγκόσμιου πλούτου και των φυσικών πόρων, την καταστροφή της φύσης και της βιοποικιλότητας, τις χαμένες ζωές και την παγκόσμια δυστυχία είναι εκ των ων ουκ άνευ για να συνεχίσει η ανθρωπότητα να ελπίζει. Γιατί μαζί με όλα όσα έχουν αρπάξει οι κυβερνήσεις και οι πάτρωνές τους, έχουν κλέψει και το πολυτιμότερο αγαθό: την ελπίδα. Ένα βαρύ μαύρο σύννεφο απλώνεται πάνω από τον πλανήτη και αυτό είναι η απελπισία και η μοιρολατρία. Οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι έχουν χάσει την ελπίδα και φοβούνται το άγνωστο και τον πειραματισμό. Αυτό όμως μας στερεί ένα μεγάλο μέρος του μέλλοντός μας και της αναζήτησης μιας ανθρωπινότερης κοινωνίας. Εάν κανένας δεν είναι διατεθειμένος να ρισκάρει το παραμικρό και το μόνο που αποζητά είναι η ασφάλεια, δίνοντας σαν αντάλλαγμα τις ελευθερίες του, τότε τα πράγματα δεν πάνε καλά και νέοι ολοκληρωτισμοί μάς χτυπάνε την πόρτα. Όχι εκείνοι του Οργουελ, με τα βασανιστήρια και την ωμή καταπίεση, αλλά αυτοί του Χάξλεϊ, με υπερπληροφόρηση, σύγχυση και εθελοδουλία.
Υπερβολές; Ίσως. Το μόνο σίγουρο είναι πως εάν δεν αντισταθούμε σε όσους «διακινούν (αφειδώς) τον φόβο», το μέλλον δεν προοιωνίζεται καθόλου καλό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου