Οι δούλοι στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα βρίσκονταν παντού. Η παρουσία τους σε όλες πρακτικά τις ασχολίες και τις δραστηριότητες ήταν τόσο έντονη, ώστε τους καθιστούσε συχνά σχεδόν αόρατους: όπως περνά κάποτε απαρατήρητη στον σύγχρονο κόσμο η μισθωτή εργασία, που θεωρείται απολύτως αυτονόητη, δεδομένη και φυσιολογική.
Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ο συγγραφέας μάς δίνει μια καθαρή πρώτη εικόνα για το συσκοτισμένο ζήτημα της δουλείας στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα. Διερευνά και αναλύει σε βάθος τον θεσμό της δουλείας, κυρίως από μαρξιστική σκοπιά. Αυτό είναι απαραίτητο για να γίνει κατανοητό ότι η δουλεία δεν ήταν κάποια περιθωριακή κηλίδα σε μια σκοτεινή γωνιά του αρχαίου πολιτισμού, αλλά το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηριζόταν τότε ο κυρίαρχος τρόπος παραγωγής.
Το βιβλίο ανατρέχει και στα στοιχεία για τους πληθυσμούς, αλλά και στην οικονομική σημασία της εργασίας των δούλων για την άρχουσα τάξη της αρχαιότητας. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1987 και ήταν εξαντλημένο από δεκαετίες. Στις σελίδες του παρουσιάζει την άνοδο και την πτώση των κοινωνιών που στηρίχτηκαν στον δουλοκτητικό τρόπο παραγωγής. Είναι σελίδες της αρχαίας ιστορίας, όπως δεν τη μαθαίνουμε ποτέ από τα σχολικά βιβλία ή από τα υμνητικά αφιερώματα στον Παρθενώνα ή τη Βεργίνα. Είναι, δηλαδή, ένα εξαιρετικό βοήθημα για να γνωρίσουμε την πραγματική εικόνα της κοινωνίας των «αρχαίων προγόνων μας».
*Ο Δημήτρης Ι. Κυρτάτας είναι ιστορικός της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας. Δίδαξε αρχαία ιστορία στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του οποίου είναι σήμερα ομότιμος καθηγητής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου