Τώρα πλέον που η κλιματική αλλαγή (και όχι κρίση που είναι ένα προγενέστερο στάδιο) έχει αρχίσει και δείχνει τα δόντια της, είναι ώρα για δράση και όχι για λόγια. Οι διεθνείς ηγέτες, οι χρηματοπιστωτικές αγορές και οι υπερπλούσιοι του 1% «παίζουν καθυστερήσεις», βάζοντας στα ζάρια και την τύχη της ανθρωπότητας. Οι τράπεζες συνεχίζουν να χρηματοδοτούν τις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων σαν να μη συμβαίνει τίποτα, επενδύοντας σε αυτόν τον τομέα τρισεκατομμύρια. Και ως φαίνεται, εάν δεν διεκδικήσουν οι λαοί ένα πιο «καθαρό» μέλλον, όλοι αυτοί θα μας παρασύρουν στον όλεθρο, καθώς εκείνο που τους καθοδηγεί, όπως τον γάιδαρο το καρότο στην άκρη του ξύλου, είναι όχι απλώς το κέρδος, αλλά τα υπερκέρδη.
Οπως γράφει ο Βρετανός οικονομολόγος Τιμ Τζάκσον στο βιβλίο του «Ευημερία χωρίς ανάπτυξη» (εκδόσεις Κέδρος), «οι εκπομπές άνθρακα από ορυκτά καύσιμα έχουν αυξηθεί κατά 80% από το 1970 και μετά. Στις μέρες μας οι εκπομπές είναι σχεδόν 40% υψηλότερες απ’ ό,τι ήταν το 1990 –έτος βάσης του Κιότο– και μετά το 2000 αυξάνονται σταθερά κατά 3% τον χρόνο». Οσο παραμένει δείκτης-φετίχ των σημερινών κοινωνιών το ΑΕΠ, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται.
Γι’ αυτό απαιτείται η «αποανάπτυξη», η οποία, όμως, δεν έχει καμία σχέση με το φαινόμενο που λέγεται «αρνητική οικονομική μεγέθυνση» ή κάποια ύφεση και «βουτιά» της οικονομίας. Ο Γάλλος φιλόσοφος Σερζ Λατούς, στο βιβλίο του «Προς μια κοινωνία της λιτής αφθονίας» (Εκδόσεις των Συναδέλφων), γράφει ότι «το σχέδιο για μια κοινωνία της αποανάπτυξης συνίσταται στη μείωση του ΑΕΠ. Παραπέμπει στην έξοδο από την κοινωνία της κατανάλωσης. Οριακά θα μπορούσαμε να αντιπαρατάξουμε την ΕΚΟΥΣΙΑ αποανάπτυξη στην αποανάπτυξη που επιβάλλεται στην κοινωνία ΜΕ ΒΙΑΙΟ ΤΡΟΠΟ. Η πρώτη μπορεί να συγκριθεί με μια κούρα λιτοδιαίτης διατροφής για να αυξήσει την ευεξία της, όταν η υπερκατανάλωση αρχίζει να την απειλεί με παχυσαρκία. Η δεύτερη είναι μια δίαιτα που επιβάλλεται διά της βίας και μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο από την πείνα».
Η αποανάπτυξη πρέπει να είναι μια συνειδητή κοινωνική και δημοκρατική απόφαση αποχής από την υπερκατανάλωση, η οποία κατατρώει τα σωθικά του πλανήτη και τον μολύνει με τα απόβλητά της. Η εξίσωση «περισσότερο=καλύτερα» σημαίνει μια αύξηση του όγκου των αγαθών, την οποία ταυτίζουμε με την ευημερία. «Οσο περισσότερα αγαθά έχουμε, τόσο καλύτερα είμαστε»! Ομως, όπως λέει ο Τιμ Τζάκσον, «η απλή ταύτιση της ποιότητας με την ποσότητα, του πολλού με το ευ, είναι σε γενικές γραμμές λανθασμένη».
Η ευημερία του καθενός εξαρτάται από την ευημερία όσων βρίσκονται γύρω του, εκτός και εάν είσαι ένα άπληστο και κτητικό τέρας σαν αυτά που βλέπουμε στις ταινίες για την Wall Street. Το ψυχικό και συναισθηματικό έλλειμμα προσπαθούμε να το καλύψουμε με την απόκτηση υλικών αγαθών και περιουσιακών στοιχείων.
«Πριν ακόμα μας τελειώσει το πετρέλαιο, μας τελειώνει ο πλανήτης», προειδοποιούσε από τη δεκαετία του ‘80 ο οικολόγος Μπιλ Μακίμπεν, αλλά μάλλον σε ώτα μη ακουόντων. Σήμερα η οικολογία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αδήριτη ανάγκη. Εάν δεν διεκδικήσουμε λύσεις ως λαοί, τα θηρία του ολοκληρωτικού καπιταλισμού θα μας φάνε ζωντανούς και αφού θα μας έχουν φάει θα εξαφανιστούν και τα ίδια, στην προσπάθεια να μας χωνέψουν. «Τι μπορεί να σημαίνει ευημερία σε έναν κόσμο 9 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν υπό την απειλή της κλιματικής αλλαγής και της έλλειψης πόρων;», αναρωτιέται ο Τζάκσον στο βιβλίο του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου