Press Cafe: Απελευθερωμένοι πλέον, χρησιμοποιούν ακροδεξιά ρητορική δίχως ενοχές
«Η Κανονικοποίηση του Ακροδεξιού Λόγου στην Ελλάδα: Φύλο, ΜΜΕ, Ενοπλες Δυνάμεις, Εκκλησία», αυτό είναι το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Ιδρύματος Rosa Luxemburg Stiftung σε επιμέλεια του Γιώργου Σουβλή και της Ρόζας Βασιλάκη.
Είναι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη που καταπιάνεται με την κανονικοποίηση του λόγου της Ακροδεξιάς, τόσο από επίσημους θεσμούς του ελληνικού κράτους όσο και από την ίδια την κοινωνία των πολιτών. Εδώ, σήμερα, επιλέξαμε ένα απόσπασμα που αφορά, τι άλλο, τα αγαπημένα μας ΜΜΕ.
Χρησιμοποιώντας το εννοιολογικό πλαίσιο του ηθικού πανικού (Cohen, 1972), αποκωδικοποιούμε τον λόγο που αρθρώθηκε γύρω από τη συνομολόγηση της Συμφωνίας των Πρεσπών μεταξύ της Ελλάδας και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας καθώς και γύρω από το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα, τόσο κατά την κορύφωσή του το 2015, όσο και μετά την τουρκική αθέτηση της συμφωνίας με την Ε.Ε. για τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονταν στο έδαφός της, τον Φεβρουάριο του 2020.
Υιοθετώντας το συγκεκριμένο αναλυτικό πλαίσιο, καταδεικνύουμε τους μοχλούς πραγματικής και συμβολικής νοηματοδότησης των γεγονότων αυτών και τους τρόπους που ενεργοποίησαν επιτελέσεις και τροφοδότησαν το κοινωνικό φαντασιακό με στερεότυπα και γνωστικά σχήματα τα οποία συνομίλησαν με τον φοβικό, μισαλλόδοξο και συνωμοσιολογικό ακροδεξιό λόγο.
[…] Επιχειρούμε να καταδείξουμε τον κυρίαρχο λόγο γύρω από το Μακεδονικό και προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα για την πενταετία 2015-2020, συμπεριλαμβάνοντας πρωτοσέλιδα και άρθρα από τις εφημερίδες «Μακελειό», «Καθημερινή» και «Πρώτο Θέμα» καθώς και από δελτία ειδήσεων και ενημερωτικές εκπομπές των τηλεοπτικών σταθμών ΑRT TV, ΑΝΤ1, STAR, ΣΚΑΪ και εκπομπές του Κυριάκου Βελόπουλου στον τηλεοπτικό σταθμό KONTRA CHANNEL. Η επιλογή των ΜΜΕ έγινε με κριτήριο τη διαφορετική ιδεολογικοπολιτική τους τοποθέτηση, καθώς καλύπτουν ένα φάσμα που κυμαίνεται από τον ακροδεξιό έως τον «mainstream» μιντιακό χώρο.
Το κεφάλαιο υποστηρίζει ότι η ρητορική τους διέγραψε παρόμοιες και κάποιες φορές πανομοιότυπες τροχιές νοήματος, διαμορφώνοντας ένα κλίμα φόβου και ανασφάλειας, που συνέβαλε στη δημιουργία μιας έντονα πολιτικής και κοινωνικής πόλωσης, η οποία οδήγησε στη νομιμοποίηση έως και φυσικοποίηση της ακροδεξιάς ιδεολογίας. Ακολουθώντας τέσσερις βασικούς άξονες, αναδεικνύουμε αρχικά την παραγωγή ενός λόγου, ο οποίος ενίσχυσε την αίσθηση μιας εκτός ελέγχου κατάστασης που φάνηκε να απειλεί την κυρίαρχη ηθική τάξη πραγμάτων και την ελληνική εθνική ταυτότητα, προσβάλλοντας ταυτόχρονα την εθνική υπερηφάνεια και ενισχύοντας αφηγήσεις περί κρίσης του έθνους και απαξίωσης του κράτους και των θεσμών του.
Στη συνέχεια, καταπιανόμαστε με τον τρόπο που τα ΜΜΕ αναπαρήγαγαν την ελληνική εθνική ιστορία μέσα από μια εμμονική σχεδόν αναζήτηση μιας κυρίαρχης ελληνικής ταυτότητας με ιστορικές καταβολές στα βάθη των αιώνων, η οποία συνδέθηκε με την Αρχαία Ελλάδα, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός φοβικού κλίματος περί ακεραιότητας του έθνους και ασφάλειας των πολιτών του.
Ο τρίτος άξονας αφορά την παραγωγή ενός λόγου που έθεσε σε κίνδυνο την εθνική ομοιογένεια και καλλιέργησε τον πανικό μέσω μιας ηθικοπλαστικής γλώσσας, κατασκευάζοντας τον Αλλο, άλλοτε ως «Σκοπιανό» γείτονα που επιβουλεύεται τη χώρα μας και άλλοτε ως δυστυχισμένο αλλά ταυτόχρονα απειλητικό πρόσφυγα-μετανάστη.
Το εγχείρημα του κεφαλαίου ολοκληρώνεται με την αναλυτική κατηγορία των θεωριών συνωμοσίας που λειτούργησαν ως άξονας για τη σύνδεση του κυρίαρχου λόγου γύρω από συνωμοσιολογικούς μύθους και την επινόηση αποδιοπομπαίων τράγων.
Υποστηρίζουμε ότι τέτοιες πρακτικές ενίσχυσαν την εδραίωση του ηθικού πανικού στην ελληνική κοινωνία ως αποτέλεσμα της κατασκευής και αναπαραγωγής λόγων φόβου από τα ΜΜΕ. Η ρητορική αυτή συνέβαλε στην εδραίωση μιας μόνιμης αίσθησης αναταραχής σε μια κοινωνία που βρισκόταν σε βαθιά δημοσιονομική κρίση, βιώνοντας ήδη αισθήματα φόβου και άγχους.
-Παρακολουθήστε στο παρακάτω VIDEO την παρουσίαση του βιβλίου «Η Κανονικοποιήση του Ακροδεξιού Λόγου στην Ελλάδα: Φύλο, ΜΜΕ, Ένοπλες Δυνάμεις, Εκκλησία» σε επιμέλεια του Γιώργου Σουβλή και της Ρόζας Βασιλάκη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις τους ιδρύματος Rosa Luxemburg Stiftung και η οποία μεταδόθηκε το Σάββατο, 20 Νοέμβριου και ώρα 19:00 μέσω live streaming από το κανάλι του Ιδρύματος στο Youtube.
Η μελέτη αυτή καταπιάνεται με ένα εξαιρετικά κρίσιμο και επίκαιρο θέμα το οποίο είναι η κανονικοποίηση του λόγου της ακροδεξιάς τόσο από επίσημους θεσμούς του Ελληνικού κράτους όσο και από την ίδια την κοινωνία των πολιτών. Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης έρευνας συνίσταται στο ότι τα κεφάλαια που περιέχονται σε αυτήν έχουν συγκροτηθεί με αναφορά τους ίδιους τους λόγους των ανθρώπων που στελεχώνουν τους θεσμούς υπό εξέταση.
Ομιλητές της εκδήλωσης: Δημήτρης Χριστόπουλος, Νίκος Βαφέας, Όλγα Λαφαζάνη, Κλεονίκη Αλεξοπούλου και Δέσποινα Λαλάκη. Συντονισμός συζήτησης: Άννα Στάμου.
-Μπορείτε να διαβάσετε/"κατεβάσετε" το βιβλίο ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου