ΣτΕ 1690/2020: Νόμιμη η απαγόρευση εγκατάστασης αιολικού πάρκου σε περιοχή Natura στη Σκύρο - Μια νίκη για το λαό του νησιού

Περίληψη και βασικές σκέψεις της απόφασης 1690/2020 του Συμβουλίου της Επικρατείας 

Περίληψη

– Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί ούτε υποκαθιστά την πράξη χαρακτηρισμού και κατηγοριοποίησης περιοχών βάσει των διακρίσεων του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, αλλά καθορίζει προσωρινά, κατ’ επίκληση της εξουσιοδοτικής διάταξης του άρθρου 21 παρ. 9 του ν. 1650/1986, όρους και περιορισμούς για επεμβάσεις και δραστηριότητες που είναι δυνατόν να έχουν βλαπτική επίδραση σε περιοχές της Σκύρου.

Συνεπώς, οι ζώνες στις οποίες καθορίζονται, βάσει της προσβαλλόμενης απόφασης, όροι και περιορισμοί “για την προστασία, διατήρηση και διαχείριση” της φύσης δεν απαιτείται να αντιστοιχούν προς το χαρακτηρισμό των περιοχών του άρθρου 19 του ν. 1650/1986. Ως εκ τούτου, δεν πάσχει η προσβαλλόμενη απόφαση, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι οι Ζώνες στις οποίες αφορούν οι περιορισμοί δεν στοιχούν, κατά την ονομασία τους, απόλυτα προς τους χαρακτηρισμούς του άρθρου 19 ν. 1650/1986.

Για αυτούς τους λόγους δεν απαιτείτο να αντιστοιχισθεί η Ζώνη Β1 προς συγκεκριμένη υποκατηγορία (ΕΖΔ, ΖΕΠ ή ΚΑΖ) του άρθρου 19 παρ. 4 του ν. 1650/1986. Επιπλέον, δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του προμνησθέντος άρθρου 4 Κεφ. Α περ. 4 της ΚΥΑ 33318/3028/1998 (Β΄ 1289), εφόσον, στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη δεν εχώρησε “ανακαθορισμός” του εθνικού καταλόγου των περιοχών Natura, ούτε ένταξη νέας περιοχής στο εν λόγω δίκτυο, ως ΕΖΔ ή ΖΕΠ.

Εξάλλου, το γεγονός ότι θεσπίζεται απαγόρευση εγκατάστασης αιολικών σταθμών στην ευρύτερη περιοχή Β1 – η οποία απαρτίζεται από μία μεγάλη έκταση, υπό στοιχεία GR2420006, εντεταγμένη στο δίκτυο Natura, και από μία όμορη, μικρότερη, μη εντεταγμένη στο δίκτυο αυτό – δεν καθιστά την πλησσόμενη ρύθμιση αυθαίρετη. Και τούτο διότι η προσβαλλόμενη βασίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας [βλ. έγγραφο απόψεων ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/35109/2154/20.6.2018 προς το Δικαστήριο], στο οποίο επαρκώς τεκμηριώνεται ότι υπάρχει ανάγκη προστασίας τόσο του βιότοπου φωλιάσματος του μαυροπετρίτη (Ζώνη Α, υψηλής προστασίας), όσο και του βιότοπου για το σκυριανό αλογάκι και, ιδίως, του βιότοπου τροφοληψίας του μαυροπετρίτη (περιοχή Β1, η οποία εφάπτεται της Ζώνης Α).

Ειδικότερα, στο Σχέδιο Βιοποικιλότητας γίνεται δεκτό ότι ο μαυροπετρίτης αναπτύσσει, σε μεγάλη εμβέλεια, θηρευτική δραστηριότητα, ότι η επίμαχη περιοχή τροφοληψίας, λόγω των ανοδικών θερμικών ρευμάτων και της τοπογραφίας του όρους, εκτείνεται σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων πάνω από το βιότοπο του Κόχυλα και γύρω από τη ΖΕΠ (άρα, είναι κατά τι ευρύτερη αυτής) και ότι εκεί δημιουργούνται μοναδικές συνθήκες περιβάλλοντος, πρωτίστως για την ανατροφή των νεοσσών του μαυροπετρίτη, όπως αναλυτικώς περιγράφηκε στην προηγούμενη σκέψη.

Ακριβώς λόγω του εξαιρετικά μεγάλου αριθμού ατόμων του μαυροπετρίτη στη Σκύρο και της παγκόσμιας σημασίας της τοπικής αποικίας του, νομίμως και εντός των ορίων της εξουσιοδότησης του άρθρου 21 παρ. 9 του ν. 1650/1986 ελήφθησαν μέτρα προστασίας του είδους στην περιοχή τροφοληψίας του, όπως η απαγόρευση εγκατάστασης και λειτουργίας αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θεσπίσθηκε προκειμένου να αποτραπούν, μέχρι την έκδοση του π.δ. προστασίας, η διατάραξη της “οικολογικής ακεραιότητας” του τόπου “σε ό,τι αφορά στην υποστήριξη του είδους” και η “δυνητική απειλή” για τη βιοποικιλότητα της Σκύρου και την οικολογική ακεραιότητα της περιοχής του όρους Κόχυλα.

Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Μ. Σωτηροπούλου

Αναλυτικά, τις βασικές σκέψεις της απόφασης μπορείτε να τις διαβάσετε, ΕΔΩ. 

Σχετικό είναι και το ακόλουθο δημοσίευμα:

ΟΧΙ ΑΙΟΛΙΚΑ ΣΤΟΝ ΚΟΧΥΛΑ ΤΗΣ ΣΚΥΡΟΥ ΕΙΠΕ ΤΟ ΣτΕ

Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι θα πρέπει να προστατευθεί η βιοποικιλότητα του νησιού

Μείζον θέμα για τις εγκαταστάσεις Αιολικών Πάρκων, στην περιοχή είναι πλέον η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας 1690/2020, η οποία ήδη καθαρογράφθηκε και αποτελεί μία σημαντική νίκη για την προστασία του Κόχυλα, του βουνού, δηλαδή, στο νότιο τμήμα του νησιού της Σκύρου (ύψος 792 μέτρα).

 

Το σκεπτικό της απόφασης αναφέρει: «λόγω του εξαιρετικά μεγάλου αριθμού ατόμων του μαυροπετρίτη στη Σκύρο και της παγκόσμιας σημασίας της τοπικής αποικίας του, νομίμως ελήφθησαν μέτρα προστασίας του είδους στην περιοχή τροφοληψίας του, όπως η απαγόρευση εγκατάστασης και λειτουργίας αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θεσπίσθηκε προκειμένου να αποτραπούν, μέχρι την έκδοση του π.δ. προστασίας, η διατάραξη της “οικολογικής ακεραιότητας” του τόπου “σε ό,τι αφορά στην υποστήριξη του είδους” και η “δυνητική απειλή” για τη βιοποικιλότητα της Σκύρου και την οικολογική ακεραιότητα της περιοχής του όρους Κόχυλα».

Το θέμα είχε πάρει διεθνείς διαστάσεις. Αvant qu’il ne soit trop tard (πριν είναι πολύ αργά) λέει η αφίσα στο μετρό του Παρισιού για την προστασία του όρους Κόχυλα στη Σκύρο, στο πλαίσιο καμπάνιας για τα αιολικά πάρκα στα ελληνικά βουνά.

"Σήμερα, με το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ υπέρ της προστασίας του βουνού, σημειώθηκε μία ιστορικής σημασίας νίκη, καθώς στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα απέναντι στις ορέξεις των μεγαλοεπενδυτών", αναφέρουν όσοι αντιστάθηκαν στο έργο.

Για το θέμα υπήρξε προχθές Σάββατο συνάντηση Χατζηγιαννάκη με τον Δήμαρχο Σκύρου, Νίκο Μαυρίκο.

Οι δυο άνδρες συμφώνησαν πως αυτή η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ελλάδας, είναι μία μεγάλη νίκη, εξέχουσας σημασίας για το νησί της Σκύρου αλλά και για πολλές άλλες προστατευμένες περιοχές της χώρας μας, καθώς αναφέρει ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών μπορεί να αλλοιώσει την οικολογική ακεραιότητα κάθε τόπου.

Ο βουλευτής Ευβοίας με τον Δήμαρχο Σκύρου και τον Δημοτικό Σύμβουλο της μειοψηφίας, Ιπποκράτη Κωστή, συνομίλησαν για τις επόμενες κινήσεις στις οποίες πρέπει να προχωρήσει η τοπική κοινωνία του νησιού απέναντι στην εγκατάσταση ενός γιγαντιαίου αιολικού σταθμού στην προστατευμένη περιοχή Natura 2000, οπού ζει μία παγκόσμιας σημασίας, σύμφωνα με το σκεπτικό του ΣτΕ, αποικία πτηνών μαυροπετρίτη.

Τέλος, στη συνάντηση αποφασίστηκε να κλιμακώσουν την πίεσή τους, ώστε συντονισμένα και ενωμένοι με την Επιτροπή Αγώνα για τη σωτηρία του βουνού, να στηρίξουν, όλες και όλοι μαζί οι Σκυριανοί, τον αγώνα για την προστασία του νησιού.