Αντώνης Κουρούκλης: Στο ταξικό εργατικό κίνημα έχει σημάνει «συναγερμός»
Η κυβέρνηση παραδίδει την έκδοση των συντάξεων σε ιδιωτικά δικηγορικά και λογιστικά γραφεία, εμπαίζοντας τους συνταξιούχους, τονίζειο Αντώνης Κουρούκλης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού στα ασφαλιστικά ταμεία (ΠΟΠΟΚΠ). Κρίσιμη και επικίνδυνη για τα εργατικά δικαιώματα είναι η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης. Στο ταξικό εργατικό κίνημα έχει σημάνει «συναγερμός» και είναι καθολικό το αίτημα της απόσυρσης του εργασιακού νομοσχεδίου.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Σταμούλη
O υπουργός Εργασίας με «επιστράτευση» συνταξιούχων υπαλλήλων και με την εισβολή ιδιωτών στον ΕΦΚΑ προσπαθεί δήθεν να επιλύσει το πρόβλημα των χιλιάδων εκκρεμών συντάξεων. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος; Τι έφταιξε που φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση;
Να αναφέρω καταρχήν ότι στις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ έχουν επίσης τοποθετηθεί στρατιωτικοί αλλά και έφεδροι στρατιώτες! Μόνο στρατιωτικό νόμο δεν έχουν κηρύξει αν και ο συνεχής, μονομερής αποκλεισμός όλων των υπαλλήλων από την κινητικότητα προσομοιάζει – έστω χαριτολογώντας – και μ’ αυτό. Συνταξιούχοι ακόμη δεν έχουν αναλάβει υπηρεσία ενώ οι ιδιώτες, κυρίως μέσω μιας αποικιοκρατικού τύπου σύμβασης μεταξύ του ΙΚΑ και εταιρίας του Κόκκαλη επί κυβερνήσεως Σημίτη, ελέγχουν ήδη σε λειτουργικό επίπεδο σημαντικά και κρίσιμα πεδία αρμοδιοτήτων. Η σημερινή Κυβέρνηση επιχειρεί να εκχωρήσει ακόμη περισσότερα ξεκινώντας από την έκδοση των συντάξεων μέσω δικηγορικών και λογιστικών γραφείων. Εδώ βέβαια πρόκειται μεταξύ άλλων για εμπαιγμό των συνταξιούχων αφού πρακτικά αυτό δεν μπορεί να βοηθήσει άμεσα. Μελλοντικά ωστόσο, όταν το σύστημα μοιραία κάποια στιγμή ψηφιοποιηθεί και ο ασφαλισμένος μπορεί μόνος του να ενημερωθεί ολοκληρωμένα για τους όρους και το χρόνο συνταξιοδότησής του, μέσω της ανωτέρω ρύθμισης θα οδηγείται υποχρεωτικά σ’ αυτά τα γραφεία τα οποία στην πραγματικότητα θα του πουλάνε «αέρα κοπανιστό». Ουσιαστικά δηλαδή κατοχυρώνουν και διαιωνίζουν το σημερινό καθεστώς των μεσαζόντων, «ειδικών» κ.ο.κ. στους οποίους προσφεύγουν οι δικαιούχοι προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά με τα συνταξιοδοτικά τους, για την επόμενη μέρα όπου όπως είπαμε αυτές τις υπηρεσίες θα μπορεί να τις προσφέρει ο ΕΦΚΑ δωρεάν. Ρουσφετάκι δηλαδή στους πρώτους οι οποίοι θα συνεχίσουν να «αρμέγουν» τους δεύτερους και μάλιστα «με το νόμο» και χωρίς κανένα κόστος.
Σχετικά με το ερώτημά σας για το αν υπάρχει άλλος τρόπος, πέρα από τα ζητήματα αρχών, όπως ανέφερα παραπάνω οι ιδιώτες δεν αποτελούν καν εναλλακτική λύση. Η μόνη μεσοπρόθεσμη λύση αφορά στη στοχευμένη ενίσχυση με μόνιμο προσωπικό, ένα μέρος του οποίου θα ενισχύσει τη διαδικασία απονομής κι ένα άλλο αυτή της ψηφιοποίησης. Κάτι τέτοιο όμως, όπως και ο εκσυγχρονισμός του Οργανισμού προσκρούει στην ανυπαρξία σχετικής κυβερνητικής βούλησης και μάλιστα διαχρονικά. Μην ξεχνάμε ότι η άμεση απονομή παραπέμπει σε άμεση δημοσιονομική επιβάρυνση κι αυτή είναι μία μόνο διάσταση του ζητήματος. Όσο για την ανικανότητα, την αδιαφορία αλλά και την ομηρία των συνταξιούχων στους κομματικούς ρουσφετολογικούς μηχανισμούς βεβαίως έχουν παίξει το ρόλο τους. Έτσι νομίζω απαντάω κατά κάποιο τρόπο και στο δεύτερο ερώτημά σας αλλά και στην εύλογη απορία των ασφαλισμένων οι οποίοι αναρωτιούνται για ποιο λόγο υπηρεσίες που θα ‘ταν αυτονόητο να προσφέρονται από τον συνταξιοδοτικό τους φορέα είκοσι χρόνια πριν, με τεχνολογικούς όρους ακόμη και των μέσων της δεκαετίας του ’90, το 2021 βρίσκονται ακόμη σε πειραματική μορφή. Σε νηπιακή μορφή.
Ποιο είναι το σχέδιο της κυβέρνησης για την νέα επικουρική ασφάλιση;
Το κυβερνητικό σχέδιο για τη νέα επικουρική αφορά στην άλλη διάσταση της ιδιωτικοποίησης, πολύ πιο κρίσιμη και επικίνδυνη, αφού ουσιαστικά προβλέπεται να λειτουργήσει σαν όχημα για την κατάργηση συνολικά του δημόσιου χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος. Απ’ όσα έχουν μέχρι τώρα διαρρεύσει, στο νέο, αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα συμμετέχουν οι νεοεισερχόμενοι (σ.σ. από την 1/1/2022) με υποχρέωση επικουρικής ασφάλισης και οι κάτω των 35 ετών σε προαιρετική βάση. Οι εισφορές τους αντί να χρησιμοποιούνται για την πληρωμή της επικουρικής σύνταξης των σημερινών συνταξιούχων, θα «αποταμιεύονται» και θα «επενδύονται», ενώ ο κάθε ασφαλισμένος θα έχει τον ατομικό του κουμπαρά από τον οποίο θα λαμβάνει την αναλογιστικά «ουδέτερη» σύνταξή του. Οι αποταμιεύσεις αυτές θα διατεθούν υποτίθεται για χρηματοδότηση επενδύσεων στη χώρα. Το ίδιο ακριβώς είχαν θεσμοθετήσει με το ν. 1611/50 για το σύνολο των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων κι έτσι οδηγηθήκαμε στη διαχρονική λεηλασία τους. Υπάρχει όμως μια βασική διαφορά και μια μεγάλη παγίδα η οποία κρύβεται στον όρο «αναλογιστικά ουδέτερη σύνταξη». Αυτό λοιπόν το οποίο υπονοεί είναι ότι σε αντίθεση με το παρελθόν, ο ασφαλισμένος θα λαμβάνει το ποσό που του αντιστοιχεί μετά τη νέα λεηλασία, δίχως το κράτος να έχει την παραμικρή υποχρέωση συμμετοχής και στήριξης της συγκεκριμένης παροχής. Είναι αυτό που αποκαλούν σύστημα καθορισμένων εισφορών και μη εγγυημένων παροχών. Όσο για τους «παλαιούς» ασφαλισμένους και συνταξιούχους, η ίδια η Κυβέρνηση ομολογεί ότι η μεταβολή του συστήματος θα δημιουργήσει «τρύπα» 60 δις ευρώ στη χρηματοδότηση των συντάξεών τους, η κάλυψη της οποίας θα επιβαρύνει τόσο τους φορολογούμενους όσο και τα υφιστάμενα αποθεματικά του ΕΦΚΑ.
Με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα υπόσχονται δήθεν εγγυημένες αποδόσεις και υψηλότερες συντάξεις από το ισχύον διανεμητικό σύστημα. Τι λέει όμως η διεθνής εμπειρία;
Θέλω αρχικά να αναφέρω ότι, δεν πρέπει να έχουμε την παραμικρή ψευδαίσθηση σχετικά με την πρόθεσή τους να επεκτείνουν όσο πιο σύντομα γίνεται το κεφαλαιοποιητικό σύστημα και στην κύρια σύνταξη των νέων. Αυτός είναι και ο λόγος που ενσωμάτωσαν άρον – άρον το πρώην ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ, ενώ αρχικά στα πλαίσια ενός πιο «ήπιου» σχεδιασμού αυτό διατηρούνταν σαν φορέας «διαχείρισης» της νέας επικουρικής (παρεμπιπτόντως στο πρώην ΕΤΕΑΕΠ ίσχυε ήδη σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης). Η επέκταση θα αφορά στην ανταποδοτική σύνταξη και βέβαια το δρόμο γι’ αυτό άνοιξε διάπλατα ο νόμος Κατρούγκαλου. Πως ακριβώς θα αντιμετωπίσουν το τεράστιο αναλογιστικό κενό των κύριων συντάξεων για τους «παλαιούς» ασφαλισμένους και συνταξιούχους είναι ένα ζήτημα το οποίο ενδεχομένως αφορά στη σύνδεση της ανταποδοτικής τους σύνταξης με τα συνολικά έσοδα του ΕΦΚΑ – νόμος Κατρούγκαλου κι εδώ.
Όσο για τη διαφορά των δύο συστημάτων και τη διεθνή εμπειρία, πιθανότατα η συζήτηση θα μπορούσε να λάβει ένα συγκριτικό χαρακτήρα με οικονομικούς, πολιτικούς και ενδεχομένως ιδεολογικούς όρους μόνο με αναφορά σε προηγούμενες δεκαετίες. Τότε δηλαδή που στήθηκαν αυτά τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα, τα οποία με εξαίρεση τη Χιλή ήταν κυρίως μεικτά και όχι αμιγώς κεφαλαιοποιητικά, σ’ ένα όμως πολύ πιο ευνοϊκό διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Φέρνοντας τη συζήτηση στο σήμερα, ουσιαστικά οι πιέσεις που δέχονται λόγω της άμεσης σύνδεσης και εξάρτησής τους από την κατάσταση της διεθνούς οικονομίας είναι τεράστιες. Προφανέστατη επίσης είναι η τεράστια ανησυχία τους μπροστά στο ενδεχόμενο αιφνίδιων και μεγάλων διακυμάνσεων των χρηματαγορών, των οποίων η φούσκα των αποδόσεων όπως είναι γνωστό στηρίζεται σε σκανδαλωδώς «τεχνητά» μέσα. Θεωρώ λοιπόν ότι, σε μια «νεοφώτιστη» στο κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα χώρα σαν την Ελλάδα και στην αντίστοιχη έκθεσή του στις αγορές στην πιο δυσμενή και αβέβαιη διεθνή οικονομική συγκυρία των τελευταίων ενενήντα ετών, μόνο ο ρόλος του βατράχου στο βάλτο με τα βουβάλια μπορεί να της αποδοθεί. Αυτό το γνωρίζουν και οι ίδιοι της Κυβέρνησης οι οποίοι προωθούν αυτό το σχέδιο και βέβαια δεν αφορά σε καμιά ιδεοληψία κανενός Χατζηδάκη. Αφορά συνολικά τόσο στις εξαρτήσεις και στις πιέσεις των αδηφάγων οικονομικών συμφερόντων τα οποία υπηρετούν, όσο και στην πολιτική στόχευση του πλήρους απεγκλωβισμού του κράτους από το ασφαλιστικό σύστημα η οποία θα οδηγήσει στην άγρια συρρίκνωση των παροχών με αντίστοιχη δραστική μείωση των εργοδοτικών εισφορών.
Η άμεση μεγάλη μάχη που καλείται να δώσει το ταξικό εργατικό κίνημα είναι το νέο αντεργατικό έκτρωμα για τα εργασιακά. Πρόκειται όντως για ιστορικές ανατροπές στην εργασία;
Το τραγικότερο απ’ όλα είναι ότι, κατά τη γνώμη μου έρχεται να νομιμοποιήσει αυτές τις ανατροπές οι οποίες ήδη σε μεγάλο βαθμό αποτελούν καθεστώς, προσθέτοντας επίσης ότι στην πράξη είναι ακόμη πιο «ανατριχιαστικές» κυρίως για τους νέους εργαζόμενους. Στην περίπτωσή τους η εργοδοσία αντιλαμβάνεται πλέον το ρόλο της εντός ενός πλαισίου πλήρους ασυδοσίας, λειτουργώντας με όρους που σε πλείστες περιπτώσεις προσομοιάζουν με το οργανωμένο έγκλημα. Εκβιασμοί, απειλές κ.ο.κ. Προφανώς στο ταξικό εργατικό κίνημα έχει σημάνει «συναγερμός» και αυτονόητα το ζήτημα της απόσυρσης του εργασιακού νομοσχεδίου βρίσκεται στην κορυφή των άμεσων διεκδικήσεών του. Με όλες τις δυνάμεις που διαθέτει και όσες μπορεί και επιβάλλεται δυνητικά να εντάξει στο κίνημα.
Πώς μπορούν να δημιουργηθούν οι όροι στη βάση των εργαζομένων ώστε να οργανωθεί μια εργατική αντεπίθεση ρήξης και ανατροπής της πολιτικής αυτής;Ουσιαστικά με ρωτάτε πως δύναται να συγκροτηθεί το σύγχρονο επαναστατικό υποκείμενο. Είναι μια τεράστια συζήτηση η οποία επικεντρώνεται κύρια στην ενδεχόμενη μετάβαση από το «δυνατό» στο «πραγματικό», με όλη την αβεβαιότητα που τη συνοδεύει. Το τι ακριβώς συμβαίνει ή πρόκειται να συμβεί στο εσωτερικό αυτής της μετάβασης από τη μια κατάσταση στην άλλη δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί και όπως αποδείχθηκε δεν ήταν ούτε σε σχετικά λιγότερο σύνθετες ιστορικές περιόδους. Οι παλιές προσεγγίσεις καθίστανται κατά την άποψή μου ολοένα και περισσότερο αποσπασματικές. Αφήνουν για παράδειγμα εκτός συζήτησης και κατά συνέπεια εκτός ενσωμάτωσης τα δυναμικότερα τμήματα όπως οι νέοι, οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, οι άνεργοι κ.λ.π. Επομένως δεν υπάρχει έτοιμη «συνταγή» αλλά μια διαρκής αναζήτηση στα πλαίσια τεράστιων κοινωνικών αλλαγών και μεταβολών που ξεφεύγουν πλέον από τη σφαίρα της διανομής ακουμπώντας σε ένα βαθμό τις ίδιες τις παραγωγικές σχέσεις. Ενδεχομένως η απάντησή μου να είναι αρκετά θεωρητική αλλά από την άλλη θεωρώ πως ο απλός πρακτικισμός αδυνατεί από μόνος του να δώσει απαντήσεις.
Η ΓΣΕΕ πιστή στον εταιρικό και καθεστωτικό συνδικαλισμό ανακοίνωσε ουσιαστικά μια πρωτομαγιά- «πασχαλιάτικη αργία». Εσείς μιλάτε για απεργία στις 6 Μάη. Πώς πρέπει να απαντήσουν τα ταξικά σωματεία και οι αγωνιστές του κινήματος;
Τι να σχολιάσω σχετικά με τη ΓΣΕΕ. Χωρίς να αφορίζω, αφού υπάρχουν δυνάμεις που πράγματι εκφράζουν μια κατεύθυνση ταξική σ’ ένα δυσμενέστατο μάλιστα περιβάλλον, η ίδια η πραγματικότητα την έχει ξεπεράσει. Το τραγικό είναι ότι οι συνδικαλιστικές πλειοψηφίες που τη διοικούν έχουν παθητικά αποδεχτεί το ρόλο μιας συνομοσπονδίας – σφραγίδας, κάτι βέβαια που βολεύει πρώτα τους ίδιους. Ούτε η ΑΔΕΔΥ απέχει πολύ απ’ αυτό το «μοντέλο» παρότι διαφοροποιείται σε σχέση με τους εργασιακούς χώρους που εκπροσωπεί, οι οποίοι εμφανίζουν περισσότερο κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των εργαζόμενων. Κάποιες αποφάσεις πάντως, κυρίως για συγκυριακούς λόγους, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Τέτοια είναι και η απόφαση για κήρυξης απεργίας στις 6 του Μάη η οποία προφανώς πρέπει να στηριχθεί από όλους. Εμείς βρισκόμαστε ήδη σε κινητοποιήσεις πραγματοποιώντας 48ωρη απεργία στις 6 και 7 Απριλίου, ενώ προετοιμαζόμαστε για το νέο ασφαλιστικό και βέβαια το εργασιακό νομοσχέδιο. Στις 6 του Μάη θα βρισκόμαστε στο δρόμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου