Καμία αμφιβολία δεν αφήνει η έρευνα για τα αποτελέσματα από τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, όπως ξεκίνησαν να υλοποιούνται στην Ελλάδα, τα τελευταία 15 χρόνια, σε ό,τι αφορά τις καταστροφικές επιπτώσεις τους στο δημόσιο συμφέρον. Συγκεκριμένα:
- Οι ΣΔΙΤ δεν εγγυώνται την ταχεία υλοποίηση ενός έργου. Η υλοποίηση ενός έργου, όπως έδειξε το παράδειγμα με την επανεκκίνηση της κατασκευής των αυτοκινητοδρόμων και των σχολείων, συναρτάται από την ύπαρξη των άριστων συνθηκών που περιγράφονται στην προκήρυξη. Στο υπαρκτό ενδεχόμενο εμφάνισης πραγματικών περίπλοκων συνθηκών εμφανίζονται οι γνωστές καθυστερήσεις.
- Οι ΣΔΙΤ δεν εξασφαλίζουν την ποιότητα ενός έργου. Το παράδειγμα τόσο των μονάδων των απορριμμάτων όσο και των σχολείων δείχνουν ότι οι αυστηροί κανόνες εκτέλεσης ενός έργου ΣΔΙΤ δεν εγγυώνται ότι αυτό θα ενταχθεί και θα υπηρετήσει το ευρύτερο πλαίσιο∙ τις παιδαγωγικές αρχές ή την μείωση των απορριμμάτων. Η ποιότητα οφείλει να αξιολογείται συνολικά κι όχι με κριτήριο πχ την αντοχή των τοιχωμάτων στο χρόνο.
- Οι ΣΔΙΤ δεν επιμερίζουν αναλογικά, πολύ περισσότερο δεν μεταφέρουν τον κίνδυνο στην πλευρά του ιδιώτη. Η διακοπή των εργασιών στους αυτοκινητοδρόμους, με αφορμή την μείωση της κίνησης, και η επανεκκίνηση με αυξημένο κόστος και μειωμένο έργο, με την επίκληση έκτακτων περιστάσεων, σήμανε την μετακύλιση όλου του κινδύνου στην πλευρά του κράτους, δηλαδή των φορολογουμένων.
- Οι ΣΔΙΤ δεν συνάδουν με τον «ελεύθερο ανταγωνισμό». Η υποχρέωση επίτευξης κλίμακας ώστε να μπορεί να υπαχθεί στις απαραίτητες διαδικασίες του ν. 3389/2005 και η ενοποίηση διαφορετικών σταδίων παραγωγής από τον σχεδιασμό μέχρι την συντήρηση εξ ορισμού αποκλείει τη συμμετοχή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, περιορίζοντας τον όποιον ανταγωνισμό στις μονοπωλιακές επιχειρήσεις κάθε κλάδου.
- Οι ΣΔΙΤ απειλούν τις εργασιακές σχέσεις και το επίπεδο αμοιβών. Το προσωπικό που εργάζεται στα σχολεία από την καθαριότητα μέχρι τη φύλαξη και στις μονάδες απορριμμάτων έχει υπαχθεί σε ένα νέο ντε φάκτο εργασιακό καθεστώς με μειωμένες μισθούς και χειρότερους όρους εργασίας πλήρους ελαστικοποίησης και προσωρινότητας σε σύγκριση με άλλους συναδέλφους τους.
- Οι ΣΔΙΤ βλάπτουν το κράτος δικαίου. Προσπερνώντας την τακτική δικαιοσύνη για την επίλυση τυχόν διαφορών μεταξύ των τριών μερών κι αναθέτοντας την σε διαιτησία που στο όνομα της εμπιστευτικότητας θα λειτουργεί αδιαφανώς, δημιουργείται ένα δίκαιο δυο ταχυτήτων και νησίδες απόδοσης δικαίου όπου οι διαφορές επιλύονται μονίμως κατ’ εξαίρεση του ισχύοντος νομικού πλαισίου.
- Οι ΣΔΙΤ δεν αποτρέπουν τα φαινόμενα διαφθοράς. Το παράδειγμα του οδοφωτισμού και τα περιστατικά που ανέδειξαν οι ευρωπαίοι ελεγκτές με τις αποσύρσεις εταιρειών στα τελευταία στάδια της διαγωνιστικής διαδικασίας στα μεγάλα οδικά έργα έδειξαν ότι οι ΣΔΙΤ αποτελούν ένα ακόμη ευνοϊκό πεδίο αδιαφάνειας και υπόγειων συναλλαγών μακριά από το δημόσιο έλεγχο.
- Οι ΣΔΙΤ αποτελούν απειλή για το περιβάλλον. Οι μονάδες απορριμμάτων είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά δεν είναι το μόνο. Οι αυτοκινητόδρομοι προκαθορίζουν ένα μοντέλο μετακινήσεων που διευκολύνει και προϋποθέτει την κατοχή ιδιωτικού αυτοκινήτου ή μοτοσυκλέτας ενώ αποκλείει τις επενδύσεις στους σιδηροδρόμους, που έχουν μικρό αποτύπωμα σε αέρια θερμοκηπίου.
- Οι ΣΔΙΤ δεν εγγυώνται το δημόσιο συμφέρον. Οι ΣΔΙΤ έχουν εξελιχθεί σε σημείο συνάντησης ενός κράτους ασυνήθιστα γενναιόδωρου οικονομικά και επινοητικού θεσμικά, αντίθετα με τον τρόπο που συμπεριφέρεται απέναντι στους εργαζόμενους, κι ενός ιδιωτικού τομέα σκανδαλωδώς κρατικοδίαιτου που εθίζεται να λειτουργεί με εξασφαλισμένες προσόδους για 30 χρόνια μετά, σε βάρος των κοινών αγαθών, όπως είναι το δικαίωμα στην παιδεία και οι μετακινήσεις!
- Οι ΣΔΙΤ υπονομεύουν τα δημόσια οικονομικά. Το όριο του 10% επί του ΠΔΕ που τέθηκε ετησίως με απόφαση του 2012 για τις αμοιβές διαθεσιμότητας ή τα 600 εκ. ευρώ δεν εξασφαλίζουν ότι ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του ΠΔΕ δεν θα στρέφεται σε ΣΔΙΤ σε βάρος άλλων έργων με μεγαλύτερο κοινωνικό όφελος. Ήδη, οι αμοιβές διαθεσιμότητας αυξάνονται σταθερά όπως φαίνεται στο Διάγραμμα 8, και θα συνεχίσουν να αυξάνονται όσο θα υπογράφεται η εκτέλεση νέων έργων ΣΔΙΤ
Ολόκληρη η έρευνα είναι δημοσιευμένη εδώ.
ΠΗΓΗ: leonidasvatikiotis
Ακολουθεί η αρχή της πολύ ενδιαφέρουσας έρευνας του Λεωνίδα Βατικιώτη, με τα Περιεχόμενα και την Περίληψη:
ΣΔΙΤ: Η Συντριβή του Δημοσίου συμφέροντος από τον Ιδιωτικό Τομέα
Λεωνίδας Βατικιώτης
Δρ. Οικονομολόγος – δημοσιογράφος, ερευνητής Advanced Media
Institute
Περιεχόμενα
Institute
Περιεχόμενα
Περίληψη
1. Περιγραφή των ΣΔΙΤ
2. Βασικές κατηγορίες ΣΔΙΤ
3. Έκταση των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα
4. Αντιδράσεις εναντίον των ΣΔΙΤ
- Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Πολλαπλές αδυναμίες, περιορισμένα οφέλη.
- Μονάδες διαχείρισης απορριμάτων: Ταφόπλακα στην ανακύκλωση
- Ηλεκτροφωτισμός: Στο φως η υπερδιαστασιολόγηση
- Σχολικές μονάδες: Από το αφτί,στο τραπέζι του …τζόγου
6. Συμπεράσματα
7. Πηγές
8. Παράρτημα: Εγκεκριμένα έργα ΣΔΙΤ
Ολόκληρο το κείμενο σε pdf, εδώ
Κατεβάστε το κείμενο σε pdf εδώ
Περίληψη
Στο παρόν άρθρο περιγράφονται αρχικά οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και την εμπειρία, οι σημαντικότερες κατηγορίες τους όπως και η έκταση του φαινομένου των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα. Περιγράφονται στη συνέχεια οι ποικίλες αντιδράσεις που προκάλεσε η εμφάνιση των ΣΔΙΤ στην Ελλάδα επικεντρώνοντας στους οδικούς άξονες, τις μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, τα έργα οδοφωτισμού και τις σχολικές μονάδες. Πριν περιγράψουμε τα συμπεράσματα διαπιστώνουμε ότι, αντίθετα με ό,τι λέγεται, η δημοσιονομική στενότητα στην Ευρώπη μετά την κρίση του 2008 δεν οδήγησε σε αύξηση των ΣΔΙΤ που συνοδεύονται από υψηλότερο κόστος χρήματος, σε σχέση με τα επιτόκια που μπορεί να εξασφαλίσει ο δημόσιος τομέας. Ως μέσο προώθησής τους ΕΕ και κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τη δυνατότητα μη εγγραφής τους στο δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος, ενώ για την υλοποίησή τους επιστρατεύουν και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις. Στη βάση των παραπάνω οι ΣΔΙΤ, αντίθετα με όσα προβλέπει ο νόμος, δεν εγγυώνται την ποιότητα των δημοσίων έργων, μεταφέρουν τους κινδύνους στο κράτος και τους πολίτες, δεν είναι απαλλαγμένες από τις γνωστές καθυστερήσεις, αναπαράγουν τη διαφθορά και υπονομεύουν τον «ελεύθερο ανταγωνισμό», τις αμοιβές της εργασίας, το περιβάλλον, το δημόσιο συμφέρον και τα δημόσια οικονομικά.