Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας: Ετήσια Έκθεση 2019

Συνέντευξη Τύπου και Συζήτηση με αφορμή την Παρουσίαση της Ετήσιας Έκθεσης 2019

Τρίτη, 16 Ιουνίου 2020

Ο ρατσισμός μας αφορά: από τη ρητορική μίσους στο ρατσιστικό έγκλημα

Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την καταγραφή περιστατικών βίας με ρατσιστικό κίνητρο κατά τη διάρκεια του 2019 παρουσίασε το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, σήμερα, Τρίτη 16 Ιουνίου, μέσω διαδικτυακής Συνέντευξης Τύπου. Πρόκειται για την ένατη κατά σειρά Ετήσια Έκθεση που δημοσιεύει το Δίκτυο, αποτυπώνοντας τις ποσοτικές και ποιοτικές τάσεις του τοπίου της ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα.

Κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2019, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε, μέσω συνεντεύξεων με τα θύματα, 100 περιστατικά ρατσιστικής βίας με περισσότερα από 104 θύματα. Βάσει των καταγραφών από τα μέλη του Δικτύου, τα ακόλουθα συμπεράσματα περιγράφουν συνοπτικά την ποσοτική και ποιοτική εικόνα της ρατσιστικής βίας στη χώρα κατά το 2019:

• Το Δίκτυο συνεχίζει να καταγράφει επιθέσεις που παρουσιάζουν στοιχεία οργάνωσης ή τελούνται από οργανωμένες ομάδες και διαπιστώνει αυξητική τάση σε ό,τι αφορά τα περιστατικά με δράστες άτομα και όχι οργανωμένες ομάδες (γείτονες, ιδιοκτήτες ακινήτων στις οικίες που διαμένουν πρόσφυγες, υπάλληλοι ΜΜΜ κλπ.)
• Το Δίκτυο κατέγραψε περιστατικά εις βάρος Ελλήνων πολιτών λόγω της εθνοτικής τους καταγωγής αλλά και βίαιες επιθέσεις σε μνημεία ή λατρευτικούς χώρους Ελλήνων πολιτών διαφορετικής θρησκευτικής ταυτότητας.
• Οι καταγραφές επιθέσεων κατά ατόμων ΛΟΑΤΚΙ παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το 2018, γεγονός που ενισχύει τον προβληματισμό του Δικτύου για το ότι η ομοφοβία και η τρανσοφοβία παραμένουν ευρέως διαδεδομένες.
• Σταθερά είναι τα καταγεγραμμένα περιστατικά με την εμπλοκή ένστολων και δημόσιων λειτουργών. Τα εν λόγω περιστατικά ενισχύουν τον θεσμικό ρατσισμό, αποκλείουν ή καθυστερούν τα θύματα από την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες που δικαιούνται ενώ στην χείριστη έκφανσή τους συμβάλλουν στη δημιουργία κλίματος ανασφάλειας και εκφοβισμού.
• Ανησυχητικές παραμένουν οι επιθέσεις σε βάρος των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η απουσία πλαισίου προστασίας τους εντείνει την ανησυχία του Δικτύου.

Επίσης, σχετικά με τον λόγο στοχοποίησης των θυμάτων, προέκυψε ότι:

• Σε 51 περιστατικά στοχοποιήθηκαν μετανάστες, πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της σύνδεσής τους με τις εν λόγω ομάδες καθώς και δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
• Σε 2 περιστατικά στοχοποιήθηκαν Έλληνες πολίτες λόγω εθνοτικής καταγωγής.
• Σε 3 περιστατικά στοχοποιήθηκαν εβραϊκοί και μουσουλμανικοί ιεροί ή συμβολικοί χώροι.
• Σε 44 περιστατικά στοχοποιήθηκαν ΛΟΑΤKI άτομα καθώς και υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω της σύνδεσης τους με τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα.

Αναφορικά δε με το προφίλ των δραστών καταγράφηκε ότι:

• Σε 17 περιστατικά οι θύτες ήταν ένστολοι.
• Σε 9 περιστατικά οι δράστες ήταν δημόσιοι λειτουργοί.
• Σε 57 περιστατικά συμμετείχαν πολίτες.
• Σε 2 περιστατικά οι θύτες ήταν εργοδότες.
• Τέλος, σε 10 περιστατικά τα θύματα των επιθέσεων πιστεύουν ότι οι δράστες συνδέονται με εξτρεμιστικές ομάδες.

Κοινή διαπίστωση αποτέλεσε η εδραίωση της ρατσιστικής ρητορικής στη δημόσια σφαίρα, νομιμοποιώντας αντίστοιχες θεσμικές επιλογές και συμβάλλοντας καθοριστικά στις αυξανόμενες βίαιες ξενοφοβικές και ρατσιστικές επιθέσεις που παρατηρούνται ήδη και στις αρχές του 2020 ενώ επισημάνθηκε η ανάγκη ολοκλήρωσης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά του Ρατσισμού από τις αρμόδιες Αρχές, λόγω της θεσμικής, πολιτικής και κοινωνικής χρησιμότητας της υλοποίησής του.

Στη συνέντευξη τύπου συμμετείχαν τόσο εκπρόσωποι των συντονιστών, όσο και εκπρόσωποι μελών του Δικτύου. Συγκεκριμένα, οι θεματικές που αναλύθηκαν κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης ήταν εξής:

Η ρητορική μίσους στη δημόσια σφαίρα, ως προπομπός της ρατσιστικής βίας, και οι συνέπειες της στην κοινωνική συνοχή. Συμμετείχαν οι Μαρία Γαβουνέλη, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) και Philippe Leclerc, Αντιπρόσωπος του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα ενώ σύντομη παρέμβαση πραγματοποίησαν οι Έλλη Βαρχαλαμά και Γιάννης Ιωαννίδης, αντιπρόεδροι της ΕΕΔΑ. Γραπτό χαιρετισμό απηύθυνε ο Γενικό Γραμματέας Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Πάνος Αλεξανδρής.

Επίσης, με καθοριστικές παρεμβάσεις για την ανάδειξη των εκφάνσεων του ρατσισμού και δη της ρατσιστικής βίας στην Ελληνική κοινωνία καθώς και τις συνέπειες αυτών στην κοινωνική συνοχή συμμετείχαν τα παρακάτω μέλη του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, καθώς και το μέλος της Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής, Θανάσης Καμπαγιάννης:

Ο ρατσισμός της καθημερινότητας, πως επηρεάζει τη ζωή των θυμάτων και δη εν μέσω πανδημίας.

• Ντίνα Βαρδαραμάτου, Πρόεδρος, Praksis
• Αχμέτ Μοαβία, Πρόεδρος, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών
• Μαρίνα Γαλανού, Πρόεδρος, Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών
• Χριστιάνα Γεννατά, ψυχολόγος MSc, Colour Youth

Επιθέσεις κατά προσφύγων και εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις: μια προαναγγελθείσα πραγματικότητα που απειλεί την κοινωνική ειρήνη.

• Νατάσα Στραχίνη, Δικηγόρος, Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA)
• Ευγενία Κουνιάκη, Δικηγόρος, Άρσις
• Χρυσάνθη Ζαχάρωφ, Δικηγόρος, μέλος νομικής υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες
  

Νομικές εξελίξεις στο ρατσιστικό έγκλημα, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

• Θανάσης Καμπαγιάννης, Δικηγόρος, μέλος της Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής
• Ελένη Τάκου, Αναπληρώτρια Διευθύντρια, HumanRights360
• Βασίλης Κερασιώτης, Δικηγόρος, HIAS

Τη διαδικτυακή εκδήλωση του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας συντόνισε η δημοσιογράφος Ανθή Παζιάνου.

• Κατεβάστε την έκθεση στα ελληνικά εδώ
• Κατεβάστε την έκθεση στα αγγλικά εδώ
• Δείτε εδώ το βίντεο της Συνέντευξης Τύπου:https://www.facebook.com/rvrn.org/videos/3255570564482854/UzpfSTEwMDAwMDI2MDQ1NjIyNTozMjc2MDM2NDA1NzQ4MzQy/

---

Το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας δημιουργήθηκε το 2011 με πρωτοβουλία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Μέλη του Δικτύου είναι: Αίτημα, Αλληλεγγύη Solidarity Now, Αντιγόνη-Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης, Αντιρατσιστικό Παρατηρητήριο Πανεπιστημίου Αιγαίου, Άρσις-Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, Γιατροί του Κόσμου, Διεθνής Αμνηστία, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, Ελληνική Δράση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Πλειάδες, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου, Θετική Φωνή, Ιατρική Παρέμβαση, Κάριτας Αθήνας, Κάριτας Ελλάς, Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών Διοτίμα, Κέντρο Ζωής, Κέντρο Ημέρας Βαβέλ, Κέντρο Συμπαραστάσεως Παλιννοστούντων και Μεταναστών-Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων, Κίνηση Υπεράσπισης των Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών/-στριών (Πάτρα), Κόσμος χωρίς Πολέμους και Βία, ΛΑΘΡΑ; – Επιτροπή αλληλεγγύης στους πρόσφυγες Χίου, ΜETAδραση, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Ομάδα Δικηγόρων για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών, Ομάδα Νομικών για την Υπεράσπιση των Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών (Θεσσαλονίκη), Ομοφυλοφιλική και Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας (ΟΛΚΕ), Σύλλογος Ενωμένων Αφγανών, Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας, Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, Φάρος του Κόσμου, Φόρουμ Μεταναστών Κρήτης, Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο, Act Up Hellas, ASANTE, Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας, Generation 2.0 RED, HIAS Ελλάδας, HumanRights360, Melissa Network, PRAKSIS, Α21.

ΠΗΓΗ: Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, http://rvrn.org/2020/06/etisia_ekthesi_2019/