14 Οκτωβρίου 2023

"Η Ιστορία είναι γεμάτη από καταπιεσμένους λαούς που φωνάζουν «Λευτεριά ή Θάνατος». Ο παλαιστινιακός λαός δεν είναι η εξαίρεση σε αυτό": Δύο συνεντεύξεις της Κάρολ Σανσούρ*

Συνομιλήσαμε με τη διευθύντρια του Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας που ξεκινά απόψε για όσα θα δούμε στη μεγάλη οθόνη και όσα διαδραματίζονται στη Γάζα.

Ξεκινά απόψε στην Αθήνα το τετραήμερο Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου 2023 με την προβολή ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους Παλαιστινίων κινηματογραφιστών στον κινηματογράφο Studio New Star Art Cinema (Σταυροπούλου 33, Αθήνα 112 52).

Το φεστιβάλ ξεκινά με την προβολή της ταινίας «A House in Jerusalem» και ολοκληρώνεται το βράδυ της Κυριακής, 15 Οκτωβρίου, με το ντοκιμαντέρ «The Wanted 18».

Με αυτή την αφορμή συνομιλήσαμε με την διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κάρολ Σανσούρ (Carol Sansour). Όχι μόνον για το πολύ ενδιαφέρον φεστιβάλ σπάνιων ταινιών και ντοκιμαντέρ, αλλά και για τις τελευταίες δραματικές εξελίξεις σε Λωρίδα Γάζας και Ισραήλ.

Η διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κάρολ Σανσούρ είναι ποιήτρια και πολιτιστική παραγωγός από την Παλαιστίνη. Συνδιευθύνει το «Shaeirat Project» και είναι διευθύντρια του Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας. Έργα της έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά, Αγγλικά, Ιταλικά, Ισπανικά και Γερμανικά. Η ίδια ζει και δημιουργεί στην Αθήνα.

Πότε έγινε το πρώτο Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου στην Αθήνα; Πώς το υποδέχθηκαν οι Αθηναίοι;

Το πρώτο φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου έγινε το Νοέμβριο του 2022. Και τότε, όπως και φέτος, είχε διάρκεια τέσσερα βράδια και παρουσίασε μία επιλογή παλαιστινιακών ταινιών. Εάν σκεφθεί κανείς τον λιγοστό χρόνο που είχαμε στη διάθεσή μας για να το προβάλλουμε, τότε πιστεύουμε πως οι Αθηναίοι το καλωσόρισαν!

Πείτε μας λίγα πράγματα για το Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας 2023. Ποιες ταινίες και ντοκιμαντέρ θα δουν όσοι προσέλθουν; Αληθεύει πως συμπεριλαμβάνει κωμωδίες και ταινία επιστημονικής φαντασίας;

Βεβαίως! Γιατί όχι;! Το Φεστιβάλ προγραμμάτισε μία ευρεία επιλογή ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους, συμπεριλαμβανομένων του δράματος, των ντοκιμαντέρ, κωμωδιών και ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Το Φεστιβάλ ξεκινά την Πέμπτη, 12 Οκτωβρίου 2023, με την ταινία «Ένα σπίτι στην Ιερουσαλήμ» το προικισμένου ζεύγους Μουαγιάντ και Ράμι Αλαγιάν (Muayad & Rami Alayan). Αφορά μια ακατάπαυστα αγωνιώδη και συναισθηματικά σπαρακτική αφήγηση, που δίνεται με μαεστρία, από την πλευρά ενός μικρού κοριτσιού. Αυτή η συναρπαστική ιστορία ερευνά τη διαρκή δύναμη της μνήμης και τη βαθιά επίδραση της αγάπης.

Τη δεύτερη μέρα του φεστιβάλ, το κοινό έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τα ντοκιμαντέρ Liwan που γυρίστηκε στο ομώνυμο πολιτιστικό κέντρο της Ναζαρέτ από την Ελληνοπαλαιστίνια σκηνοθέτιδα Ντόρις Χακίμ και τις «Τρεις Υποσχέσεις»  του νεοεμφανιζόμενου κινηματογραφιστή Γιουσέφ Σρούτζι που πήρε το πρώτο βραβείο στο 19ο Ετήσιο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κάμντεν στο Μέιν των ΗΠΑ. Και η Χακίμ και ο Σρούτζι θα είναι καλεσμένοι μας στο Φεστιβάλ και θα διαθέσιμοι, μετά την προβολή των ταινιών τους, να απαντήσουν σε ερωτήσεις.

Θα προβληθεί επίσης η εννιάλεπτη ταινία επιστημονικής φαντασίας της καλλιτέχνιδος Λαρίσα Σανσούρ που αφορά την δυστοπική απεικόνιση της κατάστασης στην Παλαιστίνη, με την οποία ξεκινά η τρίτη νύχτα του Φεστιβάλ. Στη συνέχεια ακολουθεί η ταινία Alam («Σημαία») του Firas Khoury που απεικονίζει τη ζωή των Παλαιστινίων μαθητών σε ένα ισραηλινό γυμνάσιο.

Την τελευταία νύχτα (Κυριακή 15η Οκτωβρίου) θα προβληθεί η χιουμοριστική ταινία μικρού μήκους The Cup Reader («Η καφεμάντισσα») που αφορά την ιστορία μίας γυναίκας που «λέει τον καφέ» και την οποία έχει σκηνοθετήσει η Σούχα Αράτζ (Suha Araj) και στη συνέχεια ακολουθεί το μη συμβατικό ντοκιμαντέρ «The Wanted 18» που σκηνοθέτησαν οι Αμίρ Σομάλι και ο Πολ Κάουαν (Amer Shomali & Paul Cowan) που εστιάζει στην προσπάθεια μίας παλαιστινιακής πόλης για αυτάρκεια στην γαλακτοκομική παραγωγή στα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Όλες οι ταινίες θα έχουν ελληνικούς υπότιτλους.

Θα ήταν παράλειψη να μη ρωτήσω τη γνώμη σας για τα τελευταία τραγικά γεγονότα στη Λωρίδα της Γάζας και το Ισραήλ. Τι λέτε για όλα αυτά;

Κατά τη φρενήρη επιδίωξη απόκτησης ενός εβραϊκού κράτους που δε συμπεριλαμβάνει τους Παλαιστίνιους, οι Ισραηλινοί εδώ και 75 χρόνια δημιούργησαν ένα πολυετές θέατρο πολέμου που στερείται κάθε βασικής νόρμας πολέμου. Μόνον οι εθελοτυφλούντες θα μπορούσαν να δουν την επίθεση της Χαμάς το περασμένο Σάββατο (7 Οκτωβρίου 2023) σαν «απρόκλητη». Μόνον οι ανεύθυνα απολίτικοι θα μπορούσαν να πιστέψουν πως η Ιστορία και το περιεχόμενό της δεν έχουν σημασία. Μόνον οι άκαρδοι δε θα βροντοφωνάξουν τώρα «Ως εδώ! Φθάνει!». Αυτό το πράγμα πρέπει να τελειώσει και αυτό μπορεί να συμβεί μόνον με το τέλος του ισραηλινού εποικιστικού σχεδίου σε βάρος της Παλαιστίνης. Η Ιστορία είναι γεμάτη από καταπιεσμένους λαούς που φωνάζουν «Λευτεριά ή Θάνατος». Ο παλαιστινιακός λαός δεν είναι η εξαίρεση σε αυτό.

Πώς μπορούν οι ταινίες ή τα ντοκιμαντέρ να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα άλλους λαούς ή ανθρώπους; Τελικά, το σινεμά μπορεί να συνδέσει ανθρώπους με διαφορετικές κουλτούρες, θρησκείες και χώρες, ακόμη και σε καιρούς γεμάτους προκλήσεις όπως η σημερινή εποχή;

Ο κινηματογράφος έχει τη βαθιά ικανότητα να παρέχει ένα πλούσιο μωσαϊκό προοπτικών, να δημιουργεί την ενσυνείδηση και τη βαθιά κατανόηση μεταξύ πολιτισμών και κοινωνιών. Οι ταινίες έχουν μια ισχυρή δύναμη, διαλύοντας τα στερεότυπα και προσφέροντας μια λεπτομερή εξερεύνηση περίπλοκων ζητημάτων. Ο κινηματογράφος, στην ουσία του, έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει συναισθηματικές συνδέσεις που υπερβαίνουν τα πολιτιστικά και γεωγραφικά όρια, λειτουργώντας ως ένας ισχυρός ενωτικός παράγοντας στο μωσαϊκό της ανθρώπινης εμπειρίας.

Τέλος, έχετε κάποιο μήνυμα για το ελληνικό κοινό σε ό,τι αφορά το φετινό Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου στην Αθήνα;

Ελάτε να απολαύσετε καλό κινηματογράφο! Θα χαρούμε να σας συναντήσουμε!

12 με 15 Οκτώβρη το Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας

 * Ποιήτρια, διευθύντρια του Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας

***** 

Την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου ξεκίνησε στον κινηματογράφο Στούντιο New Art Cinema το δεύτερο Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου. Οι προβολές θα διαρκέσουν ως την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023. Ψυχή του φεστιβάλ είναι η καλλιτέχνης, παραγωγός και ποιήτρια Κάρολ Σανσούρ. Την συναντήσαμε στον κινηματογράφο Στούντιο για μια σύντομη συζήτηση. Για την Κ. Σανσούρ ο πολιτισμός είναι αδιαχώριστος από την πολιτική, ενώ καταδικάζει την μεροληπτική στάση της Ευρώπης σε βάρος των Παλαιστινίων.

Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε το Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου στην Αθήνα;

Πήρα την απόφαση να μεταφέρω την Παλαιστινιακή τέχνη στην Αθήνα πριν λίγα χρόνια όταν συνειδητοποίησα το κενό που υπήρχε κι ότι από ένα πλούτος καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων στην Παλαιστίνη δεν έφθανε σχεδόν τίποτε στην Ελλάδα. Εξεπλάγην μάλιστα στη συνέχεια όταν συνειδητοποίησα την απήχηση που συνάντησε και την εκτίμηση των Ελλήνων για τον παλαιστινιακό πολιτισμό.

Η πρωτοβουλίας σας είναι αμιγώς καλλιτεχνική ή και πολιτική;

Θα ήταν αφελές αν υποστήριζα ότι ειδικά στην Παλαιστίνη μπορείς να ξεκόψεις την τέχνη από την πολιτική. Η τέχνη μας είναι παγκόσμια και τα μηνύματά της αφορούν όλο τον κόσμο. Στην Παλαιστίνη οι καλλιτέχνες κάνουν τέχνη ως μια μορφή πολιτικής δραστηριοποίησης.

Και τι πετυχαίνουν με αυτό τον τρόπο; Δεν είναι πολυτέλεια η τέχνη σε μια χώρα που τελεί υπό κατοχή;

Για τους καλλιτέχνες η τέχνη είναι ένα μέσο για να επιβιώσουν και να δηλώσουν ότι είμαι εδώ, είμαστε εδώ. Ειδικά ένας λαός που τελεί υπό πολιορκία έχει μεγάλη ανάγκη να στραφεί στον πολιτισμό του και να τον αναδείξει.

Η τέχνη ποτέ δεν ήταν πολυτέλεια. Η τέχνη πρέπει να απευθύνεται στα μεγάλα ακροατήρια και όχι στους λίγους.

Ποια εμπόδια ορθώνει η ισραηλινή κατοχή στους Παλαιστίνιους δημιουργούς;

Το μεγαλύτερο εμπόδιο είμαι η έλλειψη ελευθερίας. Επίσης τα οικονομικά εμπόδια που εμφανίζονται για οποιονδήποτε κι οποιαδήποτε καλλιτέχνη θέλει να αφιερώσει την ζωή του στην πολιτιστική δημιουργία.

Τέλος, θα πρόσθετα και την πρόκληση των καλλιτεχνών να ξεπεράσουν τα στερεότυπα, να μην δεσμεύονται στην δημιουργία τους από αυτό που περιμένει να δει από την δουλειά τους κάθε πολίτης.

Ακολουθούν τις νέες τάσεις στην πολιτιστική δημιουργία οι Παλαιστίνιοι δημιουργοί;

Φυσικά, στο έργο τους ανιχνεύονται εύκολα οι παγκόσμιες τάσεις. Για παράδειγμα, όπως στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχει μια τάση στην εσωτερική στροφή, σε αυτοβιογραφίες, οικογενειακές αφηγήσεις.

Αυτή η τάση συνυπάρχει και διαπερνά την δέσμευση των παλαιστίνιων δημιουργών να αφηγηθούν την ιστορία της ισραηλινής κατοχής.

Πώς αντιμετωπίζει η ισραηλινή κατοχή την δημιουργία του Παλαιστινιακού λαού;

Στέκεται εχθρικά, όπως και σε κάθε εκδήλωση που φέρνει στην επιφάνεια την εθνική μας ταυτότητα. Στόχος είναι στο εξωτερικό οι λαοί να φοβούνται να υποστηρίξουν την Παλαιστίνη. Όλοι οι λαοί ακόμη και της Ελλάδας να ακολουθήσουν το αμερικανικό και γερμανικό παράδειγμα όπου η Παλαιστίνη, μια χώρα με πλούσια και μακραίωνη ιστορία και μεγάλη μόρφωση, ταυτίζεται με την τρομοκρατία.

Και στην Ελλάδα υπάρχουν ανησυχητικά δείγματα, όπως για παράδειγμα η προβολή της ισραηλινής σημαίας στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Γιατί δεν έχουν αναρτήσει και την παλαιστινιακή σημαία όταν ξέρουν ότι οι Παλαιστίνιοι σφάζονται κάθε μέρα επί 75 χρόνια; Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα χωρίς έναν άμαχο νεκρό Παλαιστίνιο κι όμως όλοι σιωπούν!

Δεν είμασταν εμείς, οι Παλαιστίνιοι που προκαλέσαμε το Ολοκαύτωμα στην Γερμανία. Δεν σκοτώσαμε εμείς τους Εβραίους, αλλά εμείς καλούμαστε να πληρώσουμε το τίμημα για όσα εγκληματικά έκαναν οι Ευρωπαίοι επί αιώνες.

Αν η Ευρώπη θέλει να δείξει ότι σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να δείξει τον ίδιο σεβασμό και για τους χιλιάδες Παλαιστίνιους που υπομένουν επί χρόνια την πιο στυγνή κι αιματηρή εθνοκάθαρση…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου