O πρόεδρος της επιτροπής για το «Σχέδιο ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία», καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης με τον πρωθυπουργό, στο μέγαρο Μαξίμου | ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
Το σχέδιο Πισσαρίδη στο φως της κριτικής
Μια ευρεία κριτική επισκόπηση της έκθεσης Πισσαρίδη (Σχέδιο ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία - ενδιάμεση έκθεση) επιχειρεί η ειδική έκδοση του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς που είναι αναρτημένη (e-paper) από χθες στην ιστοσελίδα του ινστιτούτου.
Η έκδοση περιλαμβάνει επτά κείμενα επιστημονικών συνεργατών του Ινστιτούτου που ακτινογραφούν κριτικά αντίστοιχα κεφάλαια της πολυδιαφημισμένης έκθεσης Πισσαρίδη, της οποίας πάντως αναμένεται και μια επικαιροποιημένη εκδοχή σε περίπου έναν μήνα.
Πέραν των επτά κειμένων, στην εισαγωγή της έκδοσης των 96 σελίδων, που υπογράφουν οι Ελευθερία Αγγέλη (οικονομολόγος, ερευνήτρια του Ινστιτούτου) και Θόδωρος Παρασκευόπουλος (οικονομολόγος, μέλος του Δ.Σ. του «Πουλαντζάς»), επισημαίνεται εξ αρχής ότι πρόκειται για «απογοητευτικό κείμενο... όχι μόνο επειδή το διαπνέει η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία», αλλά γιατί «επαναλαμβάνει κοινοτοπίες, μεταφέρει εξ αντιγραφής μελέτες που έχουν γίνει παλιότερα χωρίς να τις αναφέρει, χρησιμοποιεί επιλεκτικά, ελλιπή ή και λάθος στοιχεία» και είναι εκτός τόπου και χρόνου, αφού «αγνοεί την πανδημία με τις καταστρεπτικές επιπτώσεις της στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Θα μπορούσε η ίδια έκθεση να έχει γραφτεί δεκαπέντε και είκοσι χρόνια πριν ή και για μια άλλη χώρα».
Συνοπτικά, τα επτά κείμενα της κριτικής επισκόπησης της έκθεσης Πισσαρίδη από τους επιστήμονες του «Πουλαντζάς» περιλαμβάνουν τα εξής:
1. «Η ανεργία απούσα, η ευελιξία ως εμμονή, η κατάρτιση ως πανάκεια, η αυτοαπασχόληση ως πρόβλημα», είναι ο τίτλος του κειμένου που υπογράφει η Μαρία Καραμεσίνη, καθηγήτρια Οικονομικών της Εργασίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, πρώην διοικήτρια ΟΑΕΔ. Αφού επισημαίνει ως ανήκουστη την κραυγαλέα απουσία της ανεργίας από τους απώτερους στόχους της αναπτυξιακής πολιτικής της επόμενης δεκαετίας από την έκθεση, προβάλλει τρία στοιχεία κριτικής: α) κριτική στα μνημόνια η έκθεση ασκεί μόνο για τις «αργές και ημιτελείς» νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, β) η κρίση της πανδημίας είναι σαν να μην υπάρχει, και γ) η ανεργία δεν περιλαμβάνεται καν στα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής αγοράς εργασίας. Εκτενής είναι η κριτική της Μ. Καραμεσίνη στην αντίληψη που διαπερνά την έκθεση Πισσαρίδη για «επιλογή από τους ανέργους του αντικειμένου κατάρτισής τους, για αξιολόγηση των ικανοτήτων τους από τα ιδιωτικά κέντρα κατάρτισης και για τον περιορισμό του ΟΑΕΔ στον έλεγχο και τις πληρωμές του συστήματος κατάρτισης». Πρόταση νεοφιλελεύθερης κοπής που οδηγεί και σε υποβάθμιση του ΟΑΕΔ και πλήρη απελευθέρωση της αγοράς κατάρτισης, των ιδιωτικών ΙΕΚ που συχνά διαπρέπουν σε τραγέλαφους τύπου «σκόιλ ελικίκου».
2. Το σχέδιο Πισσαρίδη και η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι το θέμα που πραγματεύεται το κείμενο της Βάλιας Αρανίτου, αναπληρώτριας καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και επιστημονικής διευθύντριας του ΙΝΕΜΥ, του ερευνητικού Ινστιτούτου της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας. Η Β. Αρανίτου επισημαίνει εξ αρχής ότι η έκθεση αναπαράγει στερεότυπα και κοινοτοπίες που είχαν ξανακουστεί στο περίφημο «Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά-Greece 10 years ahead», που είχε παραγγείλει ο ΣΕΒ στη McKinsey & Company προ δεκαετίας, και στη συνέχεια εστιάζει την κριτική της στην ιδεολογική εμμονή της έκθεσης με τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις τις οποίες κατατάσσει στην «γκρίζα ζώνη της οικονομίας» και τεκμηριώνει με στοιχεία τη συμβολή τους όχι μόνο στο ΑΕΠ, αλλά στην κοινωνική συνοχή και την οικονομική δημοκρατία. Κι ενώ η έκθεση προκρίνει ως προϋπόθεση του αναπτυξιακού σχεδιασμού τη σταδιακή αύξηση του αριθμού των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων και τη διασύνδεση (networking) των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων με τις μεγαλύτερες, δεν λέει πώς θα γίνει αυτό.
3. Η οικονομολόγος Μαρία Στεφάνου αποτιμά το περί χρηματοδότησης κεφάλαιο της έκθεσης Πισσαρίδη για τις τράπεζες, επισημαίνοντας ότι οι προτάσεις της δεν έχουν καμία πρωτοτυπία και αναφέρονται σε θέματα τα οποία ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη. Ειδικά η πρόταση για την «κακή τράπεζα» χαρακτηρίζεται εντελώς προσχηματική, αφού δεν αναφέρεται στο πώς θα μπορούσε να σχηματιστεί. Οσο για το Χρηματιστήριο, η πρόταση για φορολογικά κίνητρα είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, ενώ η πρόταση για το ασφαλιστικό σύστημα είναι κι αυτή συγκυριακή.
4. Στις προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη για το ασφαλιστικό εστιάζει την ανάλυσή του ο Θόδωρος Παρασκευόπουλος (Κεφαλαιοποιητικό σύστημα: οι ασφαλιστικές εταιρείες κερδίζουν, οι συνταξιούχοι χάνουν). Το κεφαλαιοποιητικό σύστημα είναι αντιαναπτυξιακό, επισημαίνει ο Θ. Παρασκευόπουλος, γιατί με τις προτάσεις ΣΕΒ-Πισσαρίδη στην πραγματικότητα δεν απελευθερώνονται πόροι, αλλά «μεταφέρονται από το υπάρχον σύστημα στο νέο, από το Δημόσιο σε ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, οι οποίες θα διαχειρίζονται τις εισφορές των νέων ασφαλισμένων προς δικό τους όφελος. Αυτοί οι πόροι, 50-60 δισεκατομμύρια ευρώ, θα λείψουν, γιατί το δημόσιο σύστημα θα εξακολουθήσει να καταβάλλει συντάξεις χωρίς να εισπράττει εισφορές. Αυτό το έλλειμμα θα πρέπει να αναπληρωθεί με φόρους, μειώσεις άλλων δημόσιων δαπανών, μειώσεις των συντάξεων, δημοσιονομικό έλλειμμα και δημόσιο χρέος. Με άλλα λόγια, οι εισφορές των ασφαλισμένων».
5. Ο Μάκης Κουζέλης, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο ΕΚΠΑ και μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, μεταξύ άλλων χαρακτηρίζει την πρόταση για τα Πανεπιστήμια ένα γενικευμένο «πίσω ολοταχώς». Πίσω στην εποχή των αποτυχημένων «Συμβουλίων Ιδρυμάτων», πίσω στη χρηματοδότηση έπειτα από αξιολόγηση, με κριτήρια αυθαίρετα, πίσω στη δέσμευση των Πανεπιστημίων με «πολυετείς προγραμματικές συμφωνίες στρατηγικού σχεδιασμού», πίσω στον ανταγωνισμό των ιδρυμάτων μεταξύ τους για την καλύτερη χρηματοδότησή τους και την εξασφάλιση φοιτητικής «πελατείας».
6. Η Δανάη Κολτσίδα, δικηγόρος, πολιτική επιστήμονας και διευθύντρια του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, στο σχετικό κεφάλαιο για τη δημόσια διοίκηση επισημαίνει μεθοδολογικές αστοχίες και παραλείψεις και ιδεολογική μονομέρεια που αναπαράγει μια διαστρεβλωμένη και στερεοτυπική εικόνα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
7. Τέλος, ο σύμβουλος τεχνολογίας Ε.Μ. που υπογράφει το κεφάλαιο της έκθεσης Πισσαρίδη για την ψηφιακή τεχνολογία, πέραν της υπόλοιπης κριτικής, καταλήγει σε μια αξιοσημείωτη παρατήρηση που προξενεί εντύπωση. Οτι στο δημοσιοποιημένο κείμενο της έκθεσης δεν γίνεται καμιά αναφορά στον ρόλο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και στον ρόλο της, στην πολιτική eIDAS της Ε.Ε., στην αξιοποίηση των υποδομών cloud της χώρας, στο GDPR και στην εφαρμογή του.
📍 Ολο το e-paper είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του Ινστιτούτου
Σημείωση altersyros: Μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ .
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου