ΓΙΑΤΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΗ
Σήμερα (09.09.2020) ήλθε σε γνώση μου η υπ’ αριθ. πρωτ. 2501/10/322-α/08.09.2020 απόφαση της Ελληνικής Αστυνομίας (Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Αιγαίου – Διεύθυνση Αστυνομίας Κυκλάδων) με θέμα: «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΤΗΝΟ ΛΟΓΩ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ», την οποία υπογράφει ο αστυνομικός διευθυντής κ. Κωνσταντίνος Ανθούλης.
Η απόφαση επιβάλλει απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων την Πέμπτη, 10.09.2020 και κατά τις ώρες από 06:00΄ έως 19:00΄ στο αναφερόμενο σ’ αυτή «οδικό δίκτυο», «λόγω εργασιών για την εγκατάσταση αιολικού πάρκου στη νήσο Τήνο», επικαλείται δε για τη νομική θεμελίωσή της τις διατάξεις του άρθρου 52 § 2 του Ν. 2696/1999 «Περί Κυρώσεως του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας», όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 48 του Ν. 4313/2014.
Φοβάμαι ότι η Αστυνομική Αρχή μετέτρεψε μια εντελώς εξαιρετική περίπτωση και δυνατότητα σε κανόνα και «έκανε τη νύχτα, μέρα», όπως λέει ο κόσμος. Και εξηγούμαι:
Η παράγραφος 2 του άρθρου 52 του Ν. 2696/1999 «Περί Κυρώσεως του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας», η οποία χορηγεί αρμοδιότητα στις κατά τόπους αρμόδιες Διευθύνσεις Αστυνομίας και την οποία επικαλείται η επίμαχη απόφαση, αποτελεί εξαιρετική διάταξη. Εισάγει εξαίρεση από τους κανόνες που θέτει η προηγούμενη παράγραφος 1 του ίδιου άρθρου και προβλέπει επί λέξει τα εξής: «2. Τα μέτρα που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο μπορεί να λαμβάνονται προσωρινά εντός και εκτός κατοικημένων περιοχών, με απόφαση των κατά τόπους αρμοδίων Διευθύνσεων Αστυνομίας ή Διευθύνσεων Τροχαίας, όταν αυτό επιβάλλεται από ιδιαίτερους λόγους ασφαλείας ή σε έκτακτες περιπτώσεις για την αντιμετώπιση τελείως προσωρινών καταστάσεων.»
Η διάταξη του άρθρου 52 § 2 του Ν. 2696/1999, ως εξαιρετική, πρέπει να ερμηνεύεται στενά και δεν επιτρέπεται να εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής της ή ακόμη και σε περιπτώσεις που είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν υπάγονται στο πεδίο αυτό. Στις τελευταίες αυτές περιπτώσεις, η αρμοδιότητα και εξουσία για την έκδοση παρόμοιων αποφάσεων ρυθμίσεως της κυκλοφορίας και επιβολής περιορισμών ή απαγορεύσεων κυκλοφορίας ή στάθμευσης, ανήκει, σύμφωνα με τον κανόνα της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου, στο Περιφερειακό ή στο Δημοτικό Συμβούλιο, ανάλογα, για το οδικό δίκτυο της αρμοδιότητάς τους, αντίστοιχα.
Στην προκειμένη περίπτωση, δεν συντρέχει η προϋπόθεση της «αντιμετώπισης τελείως προσωρινών καταστάσεων», με τη συνδρομή της οποίας και μόνον θα είχε δικαιοδοσία και αρμοδιότητα η εκδούσα την επίμαχη απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας Αστυνομική Αρχή. Πράγματι, η «εγκατάσταση» του συγκεκριμένου «αιολικού πάρκου» στη θέση «Πολέμου Κάμπος» της Τήνου δεν αποτελεί «τελείως προσωρινή κατάσταση», κατά την έννοια του νόμου, αφού είναι γνωστή και απασχολεί την Τήνο (θα έλεγα και τη χώρα ολόκληρη) εδώ και πολύ καιρό. Επιπλέον, τα αποτελέσματά της θα έχουν μόνιμο και όχι προσωρινό (και μάλιστα «τελείως») χαρακτήρα, όπως απαιτεί ο νόμος. Συνεπώς, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης της κυκλοφορίας εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο και χωρίς εξουσία έκδοσης.
Ανεξαρτήτως αυτού, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας αναφέρεται εντελώς αόριστα σε «εργασίες εγκατάστασης» του «αιολικού πάρκου» στο οποίο αναφέρεται, χωρίς καμία απολύτως εξειδίκευση, περιγραφή και αναφορά του είδους και του αντικειμένου των εργασιών αυτών, ώστε να είναι δυνατό να ελεγχθεί η συνδρομή των προϋποθέσεων του νόμου στην προκειμένη περίπτωση. Συνεπώς, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας στερείται και της αναγκαίας νόμιμης και επαρκούς αιτιολογίας.
Εξ άλλου, η εξαιρετική διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 52 του Ν. 2696/1999, χορηγεί μεν αρμοδιότητα στις κατά τόπους αρμόδιες Διευθύνσεις Αστυνομίας για την έκδοση αποφάσεων ρυθμίσεως της κυκλοφορίας, υπό τις εξαιρετικές προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν, δεν καταργεί ωστόσο την προβλεπόμενη από την παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου διαδικασία για την έκδοση αυτών. Ειδικότερα, το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 προβλέπει επί λέξει τα εξής: «Αν από τη λήψη των μέτρων της παρούσας παραγράφου επηρεάζονται οι υπηρεσίες οδικής μαζικής μεταφοράς, απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (Ο.Α.Σ.Α.), για την περιοχή αρμοδιότητάς του, ή των αρμοδίων Υπηρεσιών των Περιφερειών για λεωφορειακές διαδρομές ΚΤΕΛ ή των Δήμων για αστικές λεωφορειακές διαδρομές, για τις άλλες περιοχές της χώρας.» Στην προκειμένη περίπτωση, από τα μέτρα που επιβάλλει η επίμαχη απόφαση επηρεάζονται προφανώς οι υπηρεσίες οδικής μαζικής μεταφοράς στην Τήνο για τις αντίστοιχες λεωφορειακές διαδρομές ΚΤΕΛ. Παρά ταύτα, δεν αναφέρεται στην απόφαση αυτή ότι ζητήθηκε ή χορηγήθηκε προηγουμένως σύμφωνη γνώμη των αρμοδίων Υπηρεσιών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγίου ή του Δήμου Τήνου. Συνεπώς, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας εκδόθηκε και κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας που προβλέπει ο νόμος για την έκδοση παρόμοιων αποφάσεων.
Επιπλέον, με την επίμαχη απόφαση απαγορεύθηκε γενικώς η κυκλοφορία οχημάτων «την Πέμπτη, 10-09-2020 και κατά τις ώρες από 06:00΄ έως 19:00΄ α) Στην επαρχιακή οδό Τήνου - Πανόρμου από το ύψος της εισόδου του οικισμού των Υστερνίων έως και την διασταύρωση αυτής με την επαρχιακή οδό Καλλονής - Πλατιών και β) Καθ' όλο το μήκος της χωμάτινης οδού, η οποία άρχεται - από τη θέση «Μύλοι» και καταλήγει στην περιοχή Πράσσα - Κάμπος Πολέμου», χωρίς να παρέχεται καμία απολύτως εξήγηση ή διευκρίνηση για την αναγκαιότητα ή σκοπιμότητα αυτής της χρονικής και τοπικής εκτάσεως της απαγόρευσης. Συνεπώς, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας αφενός μεν στερείται της αναγκαίας νόμιμης και επαρκούς αιτιολογίας, ενώ αφετέρου εκδόθηκε και καθ’ υπέρβαση εξουσίας εκ μέρους της εκδούσας Αστυνομικής Αρχής, ακόμη και αν υποτεθεί ότι υπήρχε κατ’ αρχήν παρόμοια.
Τέλος, όπως είναι προφανές, τις ως άνω ελλείψεις και παραβάσεις δεν είναι σε θέση να καλύψουν κατά νόμο οι, εντελώς αόριστες άλλωστε, αναφορές της επίμαχης αστυνομικής αποφάσεως στην «υπ' αριθ. 9315/20/1901198 από 04-09-2020 αναφορά του Α.Τ. Τήνου», πολύ δε περισσότερο στο «από 04-09-2020 έγγραφο της “ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΕΠΕ”». Σε ένα καθεστώς Δημοκρατικού Πολιτεύματος, στο οποίο κάθε εξουσία πηγάζει από το Λαό, και Κράτους Δικαίου, οι επιθυμίες οιασδήποτε εταιρείας, δεν είναι σε θέση να επιβάλλουν «αστυνομικές διαταγές» και πολύ περισσότερο «αποφάσεις απαγόρευσης κυκλοφορίας» του συνόλου των πολιτών μια ολόκληρης περιοχής της χώρας.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η επίμαχη αστυνομική απόφαση απαγόρευσης κυκλοφορίας δεν είναι νόμιμη και πρέπει να ανακληθεί άμεσα. Είναι επίσης αυτονόητο ότι κάθε πολίτης που θα υποστεί υλική ζημία ή ηθική βλάβη από την εφαρμογή αυτής της «απαγόρευσης κυκλοφορίας», είτε είναι επαγγελματίας είτε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο (που θα ακινητοποιηθεί ή θα αναγκαστεί να ακολουθήσει διαφορετική διαδρομή για οποιονδήποτε λόγο) έχει δικαίωμα να ζητήσει δικαστικά αποζημίωση από το Ελληνικό Δημόσιο αλλά και από τον υπάλληλο που εξέδωσε την επίμαχη απόφαση, όπως προβλέπουν οι διατάξεις του νόμου.
Απόστολος Σοφιαλίδης
*επίκ. καθ. Νομικής Σχολής ΑΠΘ
09.09.2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου